Warszawa, dnia 12 lutego 2020 r.
Sygn. akt VI Ka 128/19
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :
Przewodniczący: SO Adam Bednarczyk
Sędziowie: SO Jacek Matusik
SR del. Justyna Dołhy
Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Komorowska
przy udziale prokuratora Marka Traczyka
po rozpoznaniu dnia 12 lutego 2020 r.
sprawy A. K., syna K. i L., ur. (...) w M.
oraz M. K., córki W. i H., ur. (...) W.
oskarżonych o czyn z art. art. 162 § 1 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela subsydiarnego i prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego dla(...)
z dnia 9 października 2018 r. sygn. akt III K 557/17
1. Zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że uniewinnia A. K. i M. K. od popełnienia zarzucanego im czynu;
2. Zwalnia oskarżycielkę subsydiarną M. L. od kosztów sądowych w sprawie przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.
SSO Jacek Matusik SSO Adam Bednarczyk SR del. Justyna Dołhy
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 128/19 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego dla (...) z dnia 9 października 2018 r., wydany w sprawie o sygn. akt III K 557/17 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☒ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
M. K. |
uprzednia niekaralność oskarżonej |
karta karna |
151 |
2.1.1.2. |
A. K. |
uprzednia niekaralność oskarżonego |
karta karna |
152 |
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
-------------------- |
----------------------------------------------------------- |
------------- |
---------------- |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
------------ |
------------------------------------- |
--------------------------------------------------------------------------- |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
informacja z (...) (k. 155, 156) |
Wobec treści wyroku Sądu odwoławczego ustalenia dotyczące stanu majątkowego oskarżonych pozostają bez znaczenia |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia i mający wpływ na jego treść, polegający na niesłusznym przyjęciu, że oskarżeni mieli świadomość położenia w jakim w dniu zdarzenia znalazła się H. M., czego konsekwencją było skazanie oskarżonych za zarzucany im czyn. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut jest zasadny. Prokurator słusznie wskazał, że z konsekwentnych wyjaśnień oskarżonych wynika, że w dniu inkryminowanego zdarzenia, szykując się rano do wyjścia do pracy A. K. usłyszał bliżej nieokreślony hałas. Nie potrafił wskazać jego źródła, w związku z czym uznał, że najpewniej pochodzi on z zewnątrz budynku. Powiedział o tym oskarżonej M. K., niemniej jednak nie mogąc zlokalizować nigdzie w pobliżu źródła tego dźwięku oskarżeni przeszli nad tym faktem do porządku dziennego. Podkreślenia wymaga również fakt, iż oskarżeni byli skonfliktowani z H. M., a konflikt ten był dodatkowo eskalowany przez zachowanie oskarżycielki subsydiarnej, która (będąc ciotką oskarżonej) wrogo nastawiała swoją matkę wobec jej wnuczki i zamieszkującego z wnuczką męża. Oskarżeni, chcąc uniknąć kolejnych awantur nie zaglądali do pokoju zajmowanego przez babcię, gdyż nie byli tam mile widziani, a babcia opuszczała swój pokój wyłącznie kiedy słyszała, że oskarżonych nie ma już w domu. W związku zatem z powyższym, oskarżeni nie mogli mieć świadomości, że H. M. znalazła się tego dnia w położeniu bezpośrednio zagrażającym jej życiu. |
||
Wniosek |
||
uniewinnienie oskarżonych |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wniosek jest w pełni zasadny. Wobec stwierdzonego powyżej braku świadomości oskarżonych co do pojawienia się zagrożenia życia i zdrowia H. M., koniecznym było stwierdzenie, iż nie wypełnili oni znamion zarzucanego im czynu. Niezbędnym bowiem elementem przypisania sprawcy zamiaru popełnienia przestępstwa z art. 162 1 k.k. jest stwierdzenie, że miał on świadomość powstania stanu zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka, utrzymywania się takiego stanu lub jego narastania (wyrok SA we Wrocławiu z 14.09.2017 r., II AKa 226/17, LEX nr 2381476). |
||
3.2. |
błędne wyeliminowanie z treści zarzutu stwierdzenia, że nieudzielenie pomocy H. M. skutkowało jej śmiercią. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Jak wskazano powyżej, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie sposób ustalić, że oskarżeni w ogóle mieli świadomość co do pojawienia się zagrożenia życia i zdrowia H. M., tym bardziej zatem bezzasadnym i nieznajdującym żadnego poparcia dowodowego byłoby stwierdzenie, iż zachowanie oskarżonych spowodowało skutek w postaci śmierci H. M. |
||
Wniosek |
||
uznanie oskarżonych za winnych zarzucanego im czynu, tożsamego z zarzutem postawionym w treści subsydiarnego aktu oskarżenia |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec wskazanej wyżej bezzasadności zarzutu apelacyjnego, niemożliwym jest uzupełnienie opisu zarzucanego oskarżonym czynu o stwierdzenie, iż swoim zachowaniem spowodowali skutek w postaci śmierci H. M.. |
||
3.3. |
rażąca niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonym |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Uniewinnienie oskarżonych przez Sąd Okręgowy niejako automatycznie pociąga za sobą bezprzedmiotowość zarzutów oraz wniosków dotyczących przyjętego przez Sąd Rejonowy wymiaru kary oraz ewentualnej polemiki w zakresie jej surowości. |
||
Wniosek |
||
wymierzenie oskarżonym kary pozbawienia wolności w zaostrzonym wymiarze, bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, a ponadto zasądzenie na rzecz oskarżycielki subsydiarnej oraz zadośćuczynienia w wysokości określonej przez Sąd II instancji |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
j.w. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy |
|
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
uniewinnienie oskarżonych od popełnienia zarzucanego im czynu. |
|
Zwi ęź le o powodach zmiany |
|
Mając na uwadze wskazane wyżej ustalenia faktyczne, w ocenie Sądu Okręgowego, zachowanie oskarżonych nie wypełniło znamion czynu zabronionego opisanego w treści art. 162 § 1 k.k. Wszelkie twierdzenia oskarżycielki subsydiarnej oraz przedstawione zarzuty odnośnie rzekomo niewłaściwego zachowania M. i A. K. wobec H. M., a także kwestie dotyczące ich uprawnienia do zajmowania mieszkania należnego ojcu oskarżonej na mocy zawartej z H. M. umowy dożywocia powinny zostać rozpoznane na drodze cywilnej. Podkreślenia bowiem wymaga, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przypisanie zachowaniu oskarżonych znamion przestępstwa opisanego w art. 162 § 1 k.k. i nałożenia na nich odpowiedzialności karnej w jakimkolwiek wymiarze. |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
---------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.3.1.4.1. |
------------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
------------------------- |
----------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
2. |
Sąd Okręgowy zwolnił oskarżycielkę subsydiarną M. L. od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w sprawie przejmując je na rachunek Skarbu Państwa, albowiem uznał, iż nie jest ona w stanie ich ponieść bez uszczerbku dla swojego utrzymania. |
7. PODPIS |
SSO Adam Bednarczyk |
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Prokurator |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Całość wyroku, w zakresie uznania oskarżonych za winnych popełnienia czynu z art. 162 § 1 k.k. |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Oskarżycielka subsydiarna M. L. |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Poszczególne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku, w tym zmiana opisu czynu zarzucanego oskarżonym poprzez wyeliminowanie zarzutu, że nieudzielenie pomocy H. M. skutkowało jej śmiercią oraz rażąca niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonym |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |