Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 355/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Zbigniew Kapiński

Sędziowie: SA – Ewa Jethon (spr.)

SO (del.) – Dorota Radlińska

Protokolant: – st. sekr. sąd. Marzena Brzozowska

przy udziale Prokuratora Marka Deczkowskiego

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2020 r.

sprawy:

J. P. urodz. (...) w N., syna W. i H. z domu P.

oskarżonego z art. 284§2 k.k. w zw. z art.12 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 8 lipca 2019 r. sygn. akt VIII K 215/17

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego J. P.;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata K. P. – Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23% VAT z tytułu wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego wykonywaną przez Sądem Apelacyjnym;

III.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 355/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 8 lipca 2019 r. w sprawie o sygn. akt VIII K 215/17

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Zarzut obrazy przepisów postępowania w postaci art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie oceny dowodu w postaci opinii biegłego sądowego z zakresu mechaniki, maszyn i urządzeń, kosztów, wyceny ruchomości, jakości remontów maszyn i urządzeń M. K. w sposób dowolny, a nie swobodny z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, co miało istotny wpływ na wynik sprawy bowiem skutkowało wadliwym ustaleniem stanu faktycznego w sprawie z konsekwencją w postaci orzeczenia względem J. P. na podstawie art. 46 § 1 k.k. obowiązku naprawienia szkody przez wpłacenie na rzecz pokrzywdzonego (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. kwoty 183 300,00 zł, mimo iż właściwa ocena opinii biegłego jak również zeznań świadka J. C. i G. B., jak również analiza dowodu z dokumentu w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie wydanego w sprawie oznaczonej sygnaturą akt III K 174/16 winna prowadzić do wniosku, iż ustalenie wysokości szkody, a co za tym idzie orzeczenie obowiązku naprawienia szkody jest znacznie utrudnione, co winno skutkować co najwyżej zastosowaniem art. 46 § 3 k.k., tj. orzeczeniem nawiązki na rzecz pokrzywdzonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelacyjny sformułowany, jako zarzut obrazy normy art.7 k.p.k. nie jest zasadny. Skarżący nie wykazał, aby dowody w postaci zeznań świadków G. B. i J. C. zostały ocenione w sposób wadliwy, sprzeczny z zasadami logiki, wskazaniami wiedzy czy doświadczenia życiowego.

Nietrafnie zarzuca skarżący, że świadkowie J. C. i G. B. odnosząc się do kwestionowanych okoliczności czynu, czyli wartości i stanu przywłaszczonych przez oskarżonego rusztowań, nie byli w stanie określić, których w istocie rusztowań dotyczy niniejsze postępowanie (str. 5 apelacji). Wbrew twierdzeniu skarżącego, nie ma dla tej oceny znaczenia fakt, że świadkowie nie mieli świadomości wiedzy o wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 5 czerwca 2017 r. w sprawie o sygn. III K174/16, którym oskarżonego skazano za doprowadzenie spółki (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci rusztowań w 2013 r.

Przede wszystkim trzeba wskazać, że z zeznań świadka J. D. złożonych na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2019 r. wynika, że ma on orientację w zakresie identyfikacji rusztowań, których dotyczy niniejsze postępowanie. Po okazaniu mu w toku rozprawy odpisu wyroku w sprawie o sygn. akt III K 174/16, i w nim zarzutu XLVIII, (spośród CXXXIV zarzucanych innych czynów), stwierdził on, że jakkolwiek sprawa ta nie jest mu znana, ta sprawa ta nie pozostaje w związku z przedmiotowym zarzutem, gdyż dotyczy ona rusztowań aluminiowych, a nie stalowych, których producentem była firma (...) (k. 929), a które były przedmiotem przywłaszczenia w sprawie niniejszej. Twierdzenie to jest zgodne z treścią opinii biegłego stwierdzającego, że elementy stalowe rusztowania L. zbudowane są ze stali węglowej z określną zawartością siarki i fosforu z nałożoną powierzchnią cynkową (k. 943).

O braku sugerowanego przez skarżącą związku z przedmiotowym zdarzeniem zarzutu 48 z wyroku w sprawie III K174/16, jest nadto fakt braku jakiejkolwiek koincydencji. Rusztowania przywłaszczone przez oskarżonego w 2008 r, częściowo odnalezione zostały i zdeponowane przez policję w styczniu 2012 r. w spółce (...), natomiast dopiero latem 2013 r. oskarżony dopuścił się oszustwa w stosunku do rusztowań wymienionych w zarzucie 48 wyroku w sprawie III K174/16.

Prawidłowa więc i zgodna z obiektywnymi dowodami jest więc ocena zeznań świadków, z których wynika także, że odnaleziona część przywłaszczonych powierzonych w wyniku umowy nr (...) rusztowań w 2012 r., na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 29 grudnia 2015 r. sygn. akt VIII GC206/13, w roku 2016 została wydana C. S. (k.879-887). C. S. nabył bowiem w 2008 r. owe rusztowania od firmy (...) (w ramach której działał J. P.), wobec czego postawiono mu zarzut paserstwa, z art. 292§1 k.k. a postanowieniem z dnia 23 maja 2012 r. postępowanie umorzono. To z kolei skutkowało uznaniem nabycia przedmiotu w dobrej wierze i stwierdzeniem zasiedzenia ruchomości a następnie wydaniem jej w 2016 r. (k. 931) o czym świadkowie J. D. i G. B. wyjaśnili w toku rozprawy (k.929 v), zgodnie z przedstawioną dokumentacją, którą dołączyli.

Oznacza to, że sprzęt aktualnie zdeponowany w spółce (...) nie ma żadnego związku z przedmiotem niniejszego postępowania.

W świetle powyższych rozważań nie sposób uznać, aby kwestionowana przez skarżącą ocena zeznań świadków dokonana przez Sąd I instancji była wadliwa, przeciwnie Sąd Apelacyjny uznał, że jest prawidłowa zgodna z dyrektywami określonymi normą art.7 k.p.k.

Odnosząc się do kwestii prawidłowości ustalenia wartości szkody a tym samym sposobu jej naprawienia, zarówno ocena dowodów przeprowadzonych na tę okoliczność, jak i dokonane ustalenia Sądu I instancji są prawidłowe. Słusznie Sąd meriti dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu mechaniki, maszyn i urządzeń, kosztów, wyceny ruchomości, jakości remontów maszyn i urządzeń. Jedynie na marginesie omawianej kwestii należy zauważyć, że po jej złożeniu, Sąd Okręgowy na wyznaczoną w dniu 25 czerwca rozprawę wezwał biegłego autora opinii. Mimo stawiennictwa biegłego M. K., strony, w tym obecny obrońca oskarżonego, oświadczyły, że nie mają pytań do biegłego i nie wnoszą o uzupełnienie postępowania dowodowego.

Przede wszystkim jednak postawiony zarzut nie zdołał podważyć sposobu dokonanego przez biegłego wyliczenia wartości przywłaszczonych przez oskarżonego w 2008 r. rusztowań. Dokonane wyliczenie uwzględnia cenę katalogową urządzeń w dacie przestępstwa, według ówczesnych cen, czyli kwotę 339 391,2 zł . Biorąc pod uwagę fakt korzystania przez pokrzywdzoną spółkę z rabatów. Uwzględnił przy tym poziom rabatu udzielany dla tej partii rusztowań w wysokości 28%.

Natomiast drugim kształtującym wartość urządzeń miernikiem był stopień ich zużycia. Oczywistym było, że oględziny zdecydowanej większości urządzeń nie były możliwe, skoro ich nie odnaleziono i nie odzyskano, zaś te odnalezione zostały wydane nabywcy – aktualnemu właścicielowi. Biegły jednak odniósł się do ich oględzin, który określił w opinii z dnia 10 kwietnia 2013 r., w sprawie XI GC 1230/12 kiedy ocenił stopień zużycia rusztowań na marzec 2013 r. na 50%. W toku opinii w niniejszej sprawie, uwzględniając roczny współczynnik zużycia na poziomie 5,5%, ustalił poziom zużycia w dacie przedmiotowego czynu (wrzesień – październik 2008 r.) na 25%.

Pomniejszenie o te współczynniki ceny katalogowej skutkowało przyjęciem wartości szkody na 183 300 zł. (opinia biegłego k.9944, 946 przedstawiona na str. 5 uzasadnienia wyroku).

Nie sposób przy tym uznać, że pozostaje ona w sprzeczności z zeznaniami świadków reprezentujących pokrzywdzoną półkę R.. Zaznaczyć należy jednak, że o ile wycena świadków jest wyceną szacunkową niespecjalistów w tej dziedzinie, to wycena biegłego jest oparta na wiedzy specjalnej i szczegółowych wyliczeniach. Niezależnie od tego skarżąca wybiórczo eksponuje, sugerując w tym względzie niedoszacowanie, wskazując na znaczny poziom zużycia urządzeń. Jeśli dodatkowo zważyć, że w tym względzie powołuje się na zeznania świadków, którzy taki poziom określali – myli się. Świadek J. C. konsekwentnie wielokrotnie wskazywał, że wynosi ona około 200 000 zł. W kwestii zaś stopnia zużycia na 2008 r. określał go na 5-10 %. Ten jak i pozostałe czynniki decydujące o przyjęciu kwoty niższej niż katalogowa, podawał szacunkowo.

Wprawdzie w toku rozprawy świadek J. C. zeznał, że zgodnie z opinią biegłego (z 2013 r.) faktyczna wartość sprzętu, który został odnaleziony, stanowiła 42,5% wartości katalogowej (k.928v), to należy zauważyć, że był to stan na 6 listopada 2012 r. (opinia: k.921) - a nie 2008 r., jak ustalona wartość w niniejszym postępowaniu.

Niezależnie od tego, składając zeznania w toku postępowania przygotowawczego od 2012 r., pracownicy pokrzywdzonej spółki mieli świadomość, że dysponowała ona odnalezionym mieniem, co w dacie orzekania uległo zmianie na skutek rozstrzygnięcia sądu cywilnego.

Trudno więc w oparciu o szacunki zawarte w depozycjach świadków podważyć ustaloną wartość szkody, tym bardziej, że w konsekwencji oszacowali ją mniej korzystnie, niż biegły. W światle art.434 k.p.k., wobec braku środka odwoławczego na niekorzyść oskarżonego, tego typu ustalenie byłoby niezgodne z regułą, którą statuuje wskazany przepis.

Z powyższych względów apelacja obrońcy okazała się niezasadna.

Prawidłowa jest także ocena prawna czynu, czego emanacją jest przyjęta, zmieniona przez sąd okręgowy jego kwalifikacja.

Także orzeczona kara w wymiarze roku pozbawienia wolności, nie jest niewspółmiernie rażąco surowa, jeśli się zważy na uprzednią karalność oskarżonego i wartość szkody bliską mieniu znacznej wartości.

Prawidłowa wartość szkody, zasadnie skutkowała orzeczeniem jej naprawienia na podstawie art.46§1 k.k.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku obrońcy o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy zgromadził materiał dowodowy, podjął trafną decyzję o jego uzupełnieniu w toku przewodu sądowego, wobec czego brak jest podstaw, aby kwestionować jego kompletność. Tej konstatacji nie zmienia bezpodstawny zarzut obrońcy wadliwości oceny dowodów.

Uznając niezasadność zarzutu apelacyjnego, ani nie znajdując innych podstaw do wzruszenia zaskarżonego wyroku orzeczono o utrzymaniu go w mocy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok w całości został utrzymany w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

III

Na rzecz działającej jako obrońca z urzędu adw. K. P. zasądzono wynagrodzenie w kwocie 738 zł, w tym VAT, zgodnie z §17 ust. 1 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w prawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Orzekając o zwolnieniu oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych Sąd odwoławczy zastosował art.624§1 k.p.k. Uwzględnił sytuację majątkową oskarżonego wynikającą z osadzenia w zakładzie karnym, jak też kierując się zasadami słuszności, fakt orzeczenia o obowiązku naprawienia szkody.

7.  PODPIS

Zbigniew Kapiński Ewa Jethon Dorota Radlińska