Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X C 1444/20 upr.

Uzasadnienie postanowienia

z dnia 12 maja 2020 r.

Powód, (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w O., wniósł o zasądzenie od pozwanych (...)/S z siedzibą w K. i M. D. in solidum na jego rzecz kwoty 511,68 zł. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód podał, że w dniu 22 sierpnia 2018 r. doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzony został pojazd, należący do M. R.. Sprawca był ubezpieczony w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym. Wskazał, że dochodzi od pozwanego należności za czas trwania najmu pojazdu zastępczego. Jego legitymacja czynna wynika z umowy cesji wierzytelności z dnia 04 stycznia 2019 r., którą przeniesiono na niego uprawnienia do dochodzenia roszczeń w zakresie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Do pozwu powód dołączył m.in. umowę cesji z dnia 24 stycznia 2020 r. (karta 24) i umowę najmu pojazdu (karta 12), z których wynika, że poszkodowanym jest M. R., zamieszkała w (...), (...)-(...) R..

Postanowieniem z dnia 12 maja 2020 r. Sąd Rejonowy w Olsztynie stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w (...) jako właściwemu. (karta 34)

Stosownie do art. 200 § 1 ¹ k.p.c. swoją właściwość sąd bierze pod rozwagę z urzędu w każdym stanie sprawy. Sąd, który stwierdzi swą niewłaściwość, przekaże sprawę sądowi właściwemu (art. 200 § 1 ⁴ k.p.c.).

Zgodnie z art. 34a ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 2019 r. poz. 2214), powództwo o odszkodowanie z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych wytacza się wyłącznie przed sąd właściwy dla miejsca zamieszkania albo siedziby poszkodowanego zdarzeniem powodującym szkodę albo przed sąd właściwy dla miejsca zaistnienia tego zdarzenia. W braku wskazanych wyżej podstaw właściwości miejscowej powództwo można wytoczyć przed sąd właściwy według przepisów o właściwości ogólnej. Przelew wierzytelności nie wpływa na właściwość sądu (art. 34 a ust. 2 cyt. ustawy).

Powyższy przepis stanowi uregulowanie szczególne ( lex specialis) w zakresie właściwości miejscowej sądu dla powództw, wynikających z umowy ubezpieczenia obowiązkowego. W takich sprawach o właściwości miejscowej decyduje miejsce zamieszkania (albo siedziby) poszkodowanego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia, nie zaś siedziba (miejsce zamieszkania) wierzyciela. Zawarcie umowy przelewu wierzytelności nie prowadzi do zmiany sytuacji prawnej cesjonariusza. Z chwilą cesji następuje bowiem tylko skutek w postaci nabycia przez następcę prawnego cedenta (poszkodowanego) przysługującej mu wierzytelności wobec jego dłużnika. Zmienia się zatem jedynie osoba wierzyciela, nie ulega zaś zmianie charakter roszczenia o zapłatę wobec dłużnika (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16.11.2012 r., sygn. akt III CZP 69/12). Oznacza to, że w dalszym ciągu mamy do czynienia z roszczeniem z tytułu czynu niedozwolonego (ciągłość przedmiotowa) i mimo cesji powód – cesjonariusz nie staje się poszkodowanym w rozumieniu przepisów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych.

Tym samym, właściwość określona w art. 34a ust. 1 cyt. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, jako właściwość wyłączna, stanowi lex specialis zarówno w stosunku do przepisów kodeksu postępowania cywilnego, jak i art. 20 tejże ustawy.

Podkreślić jednocześnie należy, że zgodnie z art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c., pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać m.in. wskazanie faktów, na których powód opiera swoje żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu.

W przedmiotowej sprawie powód, czyniąc zadość temu obowiązkowi, dla uzasadnienia właściwości Sądu Rejonowego w Olsztynie powołał się właśnie na art. 34a ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, bez wskazania, czy odwołuje się do niej z uwagi na miejsce zamieszkania poszkodowanego, czy miejsce zaistnienia zdarzenia, z którego wynika szkoda.

W niniejszej sprawie zważyć należy, że stosownie do przedłożonej do akt umowy cesji wierzytelności z dnia 24 stycznia 2020 r., a także pozostałych dokumentów, np. umowy najmu, poszkodowany miał miejsce zamieszkania w C., gm. R., tj. na obszarze właściwości Sądu Rejonowego w (...) Jednocześnie z treści pozwu i przedłożonych dokumentów nie wynika, gdzie nastąpiło zdarzenie, wyrządzające szkodę. W związku z tym wyłącznie właściwym miejscowo do rozpoznania sprawy, stosownie do art. 34a powołanej ustawy z dnia 22 maja 2003 r., jest Sąd Rejonowy w(...)

Mając na względzie powyższe, Sąd orzekł, jak w sentencji postanowienia, na podstawie art. 200 § 1 ¹ k.p.c. w zw. z art. 34a ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Sędzia Agnieszka Brzoskowska