Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2018 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Witold Zawisza

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Nikiel

po rozpoznaniu w dniu 30 listopada 2018 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w J.

przeciwko D. U. (U. uprzednio K.)

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki (...) S.A. w J. na rzecz pozwanej D. U. kwotę 3.849,64 zł (trzy tysiące osiemset czterdzieści dziewięć złotych 64/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VI GC 659/17

UZASADNIENIE

Powódka (...) S.A. w J. dnia 16.02.2017 r. wniosła przeciwko pozwanej D. U. (poprzednio K. vide k. 371-372 verte) pozew o zapłatę kwoty 24.169,96 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, a także zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

Podała, że zgodnie z umowami pozwana miała jej dostarczać blachę gorącowalcowaną w partiach i na podstawie składanych zamówień. Zgodnie z OWU opóźnienie w dostawie uprawniało powódkę do naliczenia kary umownej w wysokości 0,3% wartości brutto niewykonanej części umowy za każdy dzień opóźnienia. Pozwana nie wykonała terminowo większości dostaw, za co powódka obciążyła ją karą umowną i wystawiła noty księgowe. Powódka dochodziła zapłaty całej należności z noty nr (...)oraz części należności z not (...)(2.072,06 zł), (...) (2.736,92 zł) oraz (...) (10.852,62 zł). (k. 2-3)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 27.03.2017 r., sygn. akt VI GNc 414/17 uwzględniono powództwo. (k. 248)

W sprzeciwie pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

Kwestionowała zasadność kar umownych i ich wysokość. Zarzuciła, że powódka nie wykazała opóźnienia w dostawie towarów. Nadto, w zakresie noty nr(...)nie sprecyzowała, której części noty (w związku, z którymi zamówieniami) dochodziła w niniejszym postępowaniu, a której w osobnym pozwie. (k. 253-257)

Powódka podnosiła, że opóźnienia w dostawie mogły doprowadzić do wstrzymania ruchu zakładu górniczego, a wstrzymanie ruchu na 1 godzinę mogło spowodować straty w wysokości ponad 6.000.000,00 zł. (k. 268-268 verte)

Pozwana zarzucała także, że w zamówieniach jako termin realizacji wskazano miesiące. Nadto, brak dowodu doręczenia pozwanej zamówień zgodnie z umową, wobec czego nie wiadomo kiedy i czy w ogóle zamówienia były dostarczone pozwanej. (k. 345)

Sąd ustalił:

Dnia 12.02.2013 r. powódka zawarła z pozwaną umowę, na mocy której pozwana miała dostarczyć powódce blachy gorącowalcowane, zimnowalcowe, ocynkowane w ilości 1.248.207 ton za łączną kwotę 2 755 539,38 zł netto. Następnie, dnia 28.04.2014 r. powódka zawarła z pozwaną umowę na dostawę 547.672 ton blachy gorącowalcowanej, zimnowalcowanej, ocynkowanej za łączną kwotę 1 113 803,44 zł netto. Dnia 27.04.2015 r. powódka zawarła z pozwaną kolejną umowę na dostawę 423.705 ton blachy za łączną kwotę 956 394,73 zł netto.

W umowach postanowiono, iż dostawy miały następować w terminie 12 miesięcy partiami, zgodnie z poszczególnymi zamówieniami określającymi ilość, terminy i miejsca dostaw. Integralną cześć umowy stanowiły Ogólne warunki umów powódki (dalej jako OWU).

Dowód: umowy /k. 12-19 verte/

Zgodnie z OWU termin dostawy został zastrzeżony na korzyść powódki (pkt 2.7). Zamówienia miały być składane w formie pisemnej i doręczane pozwanym listownie lub publikowane na internetowym portalu powódki, do którego dostęp miała pozwana i przesyłane pocztą elektroniczną (pkt 2.11). Opóźnienie w dostawie uprawniało powódkę do naliczenia kary umownej w wysokości 0,3% wartości brutto niewykonanej części umowy za każdy dzień opóźnienia (pkt 11.2). Zmiany umowy wymagały zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności (pkt 15.3).

Dowód: OWU /k. 18-21/

Powódka wystawiała zamówienia na dostawy partii towarów objętych ww. umowami z podaniem okresu, w którym miały nastąpić dostawy.

Dowód: dokumenty zamówień, pisma /k. 28-84, 91-115, 122-156, 164-239/

Pozwana dostarczała powódce towary objęte ww. umowami.

Okoliczności bezsporne oraz dowód: dowody dostaw /k. 269-335/

Powódka informowała pozwaną, że zatrzymanie ruchu zakładu górniczego z powodu braku terminowej dostawy zamówionych towarów może spowodować straty finansowe. Ewentualne straty oszacowała na kwotę 6 014 113,37 zł za godzinę przestoju chodnika oraz 6 515 941,24 zł za godzinę przestoju ściany.

Dowód: pismo pozwanej z wyliczeniami /k. 336-338)

Powódka obciążyła pozwaną notami księgowymi nr:



(...) z dnia 08.09.2016 r. na kwotę 36.035,12 zł płatną do dnia 22.09.2016 r. tytułem kary umownej za opóźnienie w realizacji umowy z dnia 12.02.2013 r. co do 9 zamówień z okresu od 16.09.2013 r. do 14.11.2013 r.,



(...) z dnia 16.09.2016 r. na kwotę 8.508,36 zł płatną do dnia 29.09.2016 r. tytułem kary umownej za opóźnienia w realizacji umowy z dnia 12.02.2013 r. co do 9 zamówień z okresu od 17.09.2013 r. do 20.12.2013 r.,



(...) z dnia 22.12.2016 r. na kwotę 11.977,61 zł płatną do dnia 05.01.2017 r. tytułem kary umownej za opóźnienia w realizacji umowy z dnia 27.04.2015 r. co do 10 zamówień z okresu od 21.10.2015 r. do 13.04.2016 r.,



(...) z dnia 22.12.2016 r. na kwotę 35.022,58 zł płatną do dnia 05.01.2017 r. tytułem kary umownej za opóźnienia w realizacji umowy z dnia 28.04.2014 r. co do 21 zamówień z okresu od 28.04.2014 r. do 17.12.2014 r.

Dowód: noty księgowe z wnioskami o naliczenie kary i korektami /k. 22-24, 85-87, 116-121, 157-160/

Powódka wzywała pozwaną do zapłaty not pismami z dnia 13.10.2016 r., 28.10.2016 r., 18.01.2017 r.

Dowód: wezwania do zapłaty z potwierdzeniami nadania /k. 240-246/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci ww. dokumentów i okoliczności bezsporne.

Sąd zważył:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka wywodziła swoje roszczenia z tytułu kary umownej. Zgodnie z art. 484 § 1 k.c., w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły.

W zawartych umowach, a dokładnie w OWU stanowiących integralną część umów, powódka zastrzegła, iż opóźnienie w dostawie zamówionego towaru uprawniało ją do naliczenia kary umownej w wysokości 0,3% wartości brutto niewykonanej części umowy za każdy dzień opóźnienia. Na podstawie umów oraz OWU dostawa blachy miały się odbywać partiami, zgodnie z poszczególnymi zamówieniami powódki określającymi ilość, terminy i miejsca dostaw. Terminy dostaw zostały zastrzeżone na korzyść powódki, co oznacza, iż powódka nie miała obowiązku przyjęcia dostawy przed nadejściem tego terminu. Same zamówienia miały być natomiast składane w formie pisemnej i doręczane pozwanej listownie lub publikowane na internetowym portalu powódki, do którego dostęp miała pozwana i przesyłane dodatkowo pocztą elektroniczną.

Powódka kwestionowała zasadność i wysokość roszczenia zarzucając, że powódka nie wykazała opóźnienia w dostawie towarów, i że brak dowodu doręczenia pozwanej zamówień zgodnie z umową, wobec czego nie wiadomo kiedy i czy w ogóle zamówienia były dostarczone pozwanej.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało, żeby przesłanki do naliczenia kary umownej zostały spełnione.

Mimo spoczywającego na niej ciężaru dowodu z art. 6 k.c. oraz obowiązku dowodzenia swoich twierdzeń zgodnie z art. 232 k.p.c., powódka nie wykazała zgłoszonego roszczenia. Nie przedłożyła bowiem żadnego dowodu potwierdzającego złożenie zamówień na dostawy towarów w sposób wynikający z OWU, tj. nie przedstawiła ani potwierdzeń wysłania zamówień do pozwanej przesyłką listową, ani innych dowodów wskazujących, że zamówienia zostały umieszczone na internetowym portalu i przesłane do pozwanej pocztą elektroniczną, jak np. wydruk strony internetowej lub wydruk korespondencji mailowej. W takich okolicznościach nie sposób uznać, że pozwana była związana terminami dostaw ujętymi w dokumentach zamówień, ponieważ nie było możliwe ustalenie czy zamówienia zostały przedstawione pozwanej z wyprzedzeniem pozwalającym realnie dochować terminy dostaw, a nawet, czy zostały przedstawione przed upływem terminów dostaw w nich ujętych. W konsekwencji, okoliczności sprawy nie dały podstaw do stwierdzenia, że pozwana dopuszczała się dostaw z opóźnieniem, a sama pozwana zaprzeczała tym okolicznościom, wobec czego przesłanki naliczenia kar umownych określone w OWU nie zostały spełnione.

Niezależnie od powyższego, powódka nie wykazała również wysokości dochodzonych należności. Przedłożyła bowiem jedynie cześć dowodów dostaw, dlatego niemożliwym stało się określenie w jakich dokładnie dniach i w jakich ilościach następowały dostawy. Tym samym niemożliwe było określenie jaka była wartość niezrealizowanych części umów na ich poszczególnych etapach, które miały stanowić podstawy do wyliczenia wysokości kar umownych.

Podkreślić przy tym należy, że mimo przedłożenia not księgowych, nawet sama powódka nie potrafiła wyjaśnić sposobu wyliczenia dochodzonych kwot. W odpowiedzi na zobowiązanie Sądu do przedstawienia wyliczenia dochodzonych roszczeń z rozbiciem na poszczególne zamówienia, tj. z podaniem nr zamówienia, terminu realizacji, nr dowodu dostawy, daty faktycznej dostawy oraz ilości dni rzekomego opóźnienia w dostawie i wysokości przysługujących z tego tytułu roszczeń, powódka podała jedynie nr 24 zamówień (chociaż noty księgowe dotyczyły łącznie 49 zamówień) i przyporządkowała do nich tylko dowody dostawy i daty dostaw. Z uwagi na niewykonanie zobowiązania w całości zasadnym stało się przyjęcie braku udowodnienia wysokości naliczonych kar umownych (vide k. 345, 350-351, 360).

Mając na uwadze powyższe ustalenia faktyczne, na podstawie przywołanych przepisów, Sąd oddalił powództwo.

O kosztach procesu postanowiono na podstawie art. 98 § 1, 3 i 4 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy. Powódka przegrała spór, wobec czego winna zwrócić pozwanej całość poniesionych przez nią kosztów procesu w łącznie kwocie 3.849,64 zł, na którą wg przedłożonego spisu kosztów (vide k. 363-364) składały się: 3.600,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika (zgodnie z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w brzmieniu obowiązującym w dacie wszczęcia postępowania), 34,00 zł opłat skarbowych od pełnomocnictwa, oraz 215,64 zł kosztów dojazdu pełnomocnika na rozprawy. Wniosek o zasądzenie wynagrodzenia pełnomocnika w podwójnej wysokości nie zasługiwał na uwzględnienie, ponieważ sprawa nie była szczególnie skomplikowana i nie wymagała zwiększonego nakładu pracy, a pełnomocnik pozwanej nie przyczynił się w istotny sposób do jej wyjaśnienia. Koszty doręczenia korespondencji wykraczały natomiast poza niezbędne koszty procesu.

Rybnik, dnia 18.12.2018 r.