Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 31 stycznia 2020 roku

Sad Okręgowy w Krakowie Wydział II Cywilny – Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia Katarzyna Serafin- Tabor

Sędziowie: Anna Koźlińska

del. Anna Kruszewska (sprawozdawca)

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2020 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku R. A. i V. N.-S. przy uczestnictwie Prokuratora Rejonowego Kraków – Śródmieście Zachód, K. P. oraz kuratora spadku po G. A. i E. (...) E. M. T.

o ustanowienie kuratora spadku

wskutek zażalenia K. P. na postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa- Śródmieścia w Krakowie z dnia 25 czerwca 2019 roku, sygn. akt I Ns 842/14/S

postanawia

oddalić zażalenie.

SSO Anna Koźlińska SSO Katarzyna Serafin- Tabor SSR (del) Anna Kruszewska

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy zaskarżonym postanowieniem odmówił K. P. dopuszczenia do udziału w sprawie. W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia podał, że pismem z dnia 3 października 2018 r. K. P. wniosła o dopuszczenie do udziału w sprawie o nadzór nad kuratorem spadku po G. A. i E. (...) E. L., współwłaścicielkach nieruchomości położonej przy ul. (...)/S. 47 w K.. W uzasadnieniu wskazała, że jej interes prawny wynika z faktu, że jest współwłaścicielką wskazanej nieruchomości. Równocześnie wniosła o uchylenie kurateli spadku po G. A. i E. (...) E. L. i umorzenie postępowania, wskazując, że doszło już do objęcia spadku przez spadkobierców. W ocenie Sądu Rejonowego, wniosek K. P. nie zasługiwał na uwzględnienie. Sąd wskazał, że jak wynika z dokumentów oraz twierdzeń samej zgłaszającej udział, nie należy ona do kręgu spadkobierców G. A. i E. (...) E. L.. Nie ma ona zatem interesu prawnego, aby uczestniczyć w sprawie o nadzór nad kuratorem spadku po wymienionych osobach. Sąd wskazał, że zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w art. 510 k.p.c. zainteresowanym jest każdy, czyich praw dotyka wynik postępowania, koniecznym jest jednakże wykazanie interesu prawnego w żądaniu. W ocenie Sądu, już sam fakt, iż niniejsze postępowanie dotyczy spadku nieobjętego i poszukiwania spadkobierców, powoduje, że po stronie K. P. – jako nienależącej do kręgu spadkobierców nieżyjących współwłaścicielek nieruchomości – istnieje jedynie interes faktyczny. Nie ma ona bowiem żadnych praw, roszczeń bądź obowiązków w stosunku do majątku spadkowego po zmarłych. Pojawienie się spadkobierców nie zmieni jej sytuacji prawnej. Mając powyższe na względzie, Sąd Rejonowy uznał, że K. P. nie ma interesu prawnego warunkującego dopuszczenie jej do udziału w sprawie. Ze wskazanych wyżej przyczyn, na podstawie art. 510 § 1 k.p.c., Sąd Rejonowy orzekł jak w sentencji postanowienia.

Zażalenie na powyższe rozstrzygnięcie wniosła K. P.. Postanowieniu zarzuciła naruszenie art. 510 § 1 k.p.c. poprzez uznanie, że wynik przedmiotowego postępowania nie dotyczy praw K. P.. Podniosła, że jej prawa w rozumieniu 510 § 1 k.p.c. to nie tylko udział w prawie własności nieruchomości położonej przy ul. (...) w K., ale także jej zobowiązania i wierzytelności względem osób trzecich- w tym względem spadkobierców G. A. i E. (E.) L. zastępowanych przez kuratora spadku. W oparciu o powyższe, wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości jak również obciążenie kuratora spadku kosztami postępowania zażaleniowego, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie było zasadne.

Krąg potencjalnych uczestników postępowania nieprocesowego wyznacza art. 510 § 1 k.p.c., zgodnie z którym zainteresowanym w sprawie jest każdy, czyich praw dotyczy wynik postępowania. Jak słusznie wskazywał Sąd Rejonowy, o uprawnieniu do wzięcia udziału w postępowaniu nieprocesowym decyduje zawsze w każdym przypadku interes prawny (tak też: T. Rowiński, Interes prawny w procesie i w postępowaniu nieprocesowym, Warszawa 1971, s. 141). Dla K. P., interes taki nie występuje w postępowaniu obejmującym nadzór nad ustanowionym kuratorem spadku. Zgodnie z art. 667 § 2 k.p.c., kurator spadku zarządza majątkiem spadkowym pod nadzorem sądu spadku, przy czym do sprawowania zarządu stosuje się odpowiednio przepisy o zarządzie w toku egzekucji z nieruchomości. Jest on zatem obowiązany wykonywać czynności potrzebne do prowadzenia prawidłowej gospodarki; ma prawo pobierać wszelkie pożytki z nieruchomości, spieniężać je w granicach zwykłego zarządu oraz prowadzić sprawy, które przy wykonywaniu takiego zarządu okażą się potrzebne; w sprawach wynikających z zarządu nieruchomością może pozywać i być pozywany (art. 935 § 1 k.p.c.). Zarząd sprawowany przez kuratora dotyczy majątku spadkowego, gdy w skład spadku wchodzi udział we współwłasności nieruchomości dotyczy wyłącznie tego udziału, a nie całej nieruchomości. Z powyższego względu, na obecnym etapie postępowania w niniejszej sprawie trzeba uznać, że nie dotyczy ono bezpośrednio interesów K. P.. Owszem, sposób sprawowania kurateli oddziałuje na pozycję prawną współwłaścicieli, ale interes tych ostatnich związany jest wyłącznie z istniejącym prawem własności, a nie z przynależnością do kręgu spadkobierców- współwłaściciel nieruchomości nie ma uprawnień do udziału w zarządzie spadkiem, ani interesu prawnego w takim zarządzie, albowiem nie ma uprawnień do samego spadku. Jego uprawnienia i interesy ograniczają się zatem jedynie do sfery współwłasności, a nie spadku, do którego nie rości żadnych praw. Odnośnie kwestii roszczeń osób trzecich, jak i przez kuratora spadku, kierowanych do skarżącej, to Sąd wskazuje, że problemy zarządu nieruchomością jako rzeczą wspólną podlegają rozpoznaniu nie w ramach nadzoru nad kuratorem spadku, ale na innej drodze. Zaś co do twierdzeń skarżącej, że wniosek kuratora o odmowę dopuszczenia jej do udziału w sprawie jest podyktowany chęcią eliminacji z postępowania osoby, która posiada najszerszą wiedzę o nieruchomości wchodzącej w skład spadku, należy uznać je za nieuzasadnione. Sąd Okręgowy nie przeczy, że skarżąca z pewnością, jako współwłaścicielka nieruchomości, jest w posiadaniu istotnych informacji o rzeczonej nieruchomości, jednak nie jest to przesłanka do stwierdzenia, że skarżąca posiada interes prawny w niniejszym postępowaniu. Skarżąca, nawet nie będąc uczestniczką postepowania, może bowiem udzielać Sądowi informacji, które posiada, a w szczególności udzielić w ten sposób pomocy kuratorowi spadku (jednak jak wynika z akt sprawy, skarżąca do tej pory wręcz tej pomocy odmawiała). Także uwagi skarżącej co do zasadności ustanowienia kuratora w niniejszej sprawie, jak również co do kręgu spadkodawców, nie mają znaczenia w kontekście oceny, czy powinna zostać dopuszczona do udziału w sprawie, bowiem jej argumentacja wciąż sprowadza się do okoliczności, że jest współwłaścicielką nieruchomości, co może świadczyć jedynie o jej interesie faktycznym, nie prawnym. Z powyższych względów zażalenie podlegało oddaleniu na mocy art. 385 k.p.c.

SSO Anna Koźlińska SSO Katarzyna Serafin- Tabor SSR (del) Anna Kruszewska