Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 163/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 01 lipca 2020 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Sławomir Lewandowski

Ławnicy: ----------------------

Protokolant starszy sekretarz sądowy Barbara Kotula

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 czerwca 2020 r. w C.

sprawy

z powództwa J. A. (1)

przeciwko K. A. (1)

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

1. oddala powództwo w części obejmującej żądanie ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.

2. obniża alimenty zasądzone od powoda J. A. (1) na rzecz pozwanej K. A. (1) wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 22 grudnia 2009 r., wydanym w sprawie o sygnaturze X C 2068/09, z kwoty 700 (siedmiuset) złotych miesięcznie do kwoty 300 (trzystu) złotych miesięcznie, poczynając od dnia 02 grudnia 2019 r., płatne do dnia 15 – tego każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia z zapłatą każdej raty do dnia jej zapłaty.

3. oddala powództwo o obniżenie alimentów w pozostałej części.

4. znosi wzajemnie między stronami koszty procesu.

Sygn. akt III RC 163/19

UZASADNIENIE

W dniu 18 kwietnia 2019 r. do Sądu Rejonowego w Szubinie wpłynął pozew J. A. (1), w którym wniósł on o uchylenie obowiązku alimentacyjnego względem pozwanej K. A. (1), ustalonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 22 grudnia 2009 r. w sprawie XC 2068/09, oraz o obciążenie pozwanej kosztami procesu w sprawie. W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż Sąd Okręgowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 22 grudnia 2009 r., wydanym w sprawie o sygnaturze XC 2068/09, rozwiązał przez rozwód małżeństwo stron, tzn. powoda J. A. (1) i pozwanej K. A. (1), z winy powoda oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 700 zł. tytułem alimentów, płatnych do 15-go dnia każdego następującego po sobie miesiąca z góry
z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek
z rat. Powód w uzasadnieniu żądania pozwu w niniejszej sprawie wskazał, że podejmując wspólnie decyzję z byłą żoną o rozwiązaniu małżeństwa doszli do porozumienia i sprawa miała odbyć się bez orzekania o winie. W dniu rozprawy na sali sądowej K. A. (1) jednak zmieniła zdanie. Od rozwiązania małżeństwa minęło już 9 lat. Powód wskazał, że podejrzewa, iż pozwana ułożyła sobie życie z nowym partnerem, a domniemanie tego faktu wynika z informacji, że urodziła kolejne dziecko. W uzasadnieniu podał on również, że przyczyną dla której oboje podjęli decyzję o wniesieniu pozwu do sądu o rozwiązanie małżeństwa było oddalenie się K. A. (1) od niego i zupełny brak pożycia małżeńskiego. Powód podkreślił że pozwana nie jest osobą przewlekle chorą, nie odniosła uszczerbku na zdrowiu spowodowanym rozwodem, nie pogorszyła się też jej sytuacja majątkowa. Podniósł, że minęło tyle lat, żeby móc sobie wszystkie sprawy na tyle uporządkować, podjąć działania zmierzające do usamodzielnienia się i dlatego zgodnie z dyspozycją art. 138 k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Dalej powód podniósł, że płacone przez niego świadczenie na utrzymanie pozwanej stanowi nadmierny dla niego uszczerbek i pozwana przez okres tych 9 lat również powinna wykazać starania, aby zacząć się samodzielnie utrzymywać. Wskazał, że K. A. (1) posiada drugie dziecko, co również zaprzecza temu, iż jest schorowaną osobą na tle fizycznym bądź psychicznym. Powód uważał, że jest ona w stanie utrzymać się samodzielnie, bez jego pomocy. Dodał, że w niedalekiej przyszłości pragnie zawrzeć związek małżeński. Pracuje za granicą, lecz środki jakie otrzymuje musi przeznaczać na opłaty i wyżywienie mieszkając w Anglii. Dodatkowo w Polsce płaci alimenty na córkę i byłą żonę. Powoduje to nadmierny dla niego ciężar finansowy. Powód podkreślił, że w niedalekiej przyszłości zamierza powrócić na stałe do Polski. Podniósł także, że poczucie odpowiedzialności nakazuje mu płacić alimenty na córkę, a fakt że byłej żonie jest wygodnie żyć z zasiłków od państwa, dodatkowo otrzymując środki na utrzymanie od niego, nie może stanowić dla pozwanej formy uprzywilejowania. (k. 2 – 5).

W odpowiedzi na pozew z dnia 8 lipca 2019 r. pozwana K. A. (2) wniosła m. in. o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Strona pozwana w w/w piśmie procesowym podniosła także zarzut niewłaściwości miejscowej i wniosła o przekazanie sprawy do Sądu Rejonowego w Chełmnie celem dalszego prowadzenia. W uzasadnieniu K. A. (1) wskazała, iż małżeństwo stron rozwiązane zostało przez rozwód z wyłącznej winy powoda. J. A. (1) zobowiązany został przez Sąd do łożenia na jej utrzymanie alimentów w wysokości 700 zł. miesięcznie. Podniosła, że zgodnie z dyspozycją z art. 60 § 2 k.r.o., jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. Z § 3 w/w artykułu wynika z kolei, że obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Zaś z treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego wynika, że obowiązek dostarczania alimentów przez małżonka winnego rozkładu pożycia na rzecz małżonka niewinnego jest dożywotni. Pozwana podkreśliła, iż nie zachodzi także okoliczność o której mowa we wskazanym przez nią wyżej przepisie, gdyż nie wstąpiła w nowy związek małżeński. W ocenie pozwanej, nie ma podstaw prawnych do zniesienia obowiązku alimentacyjnego. Wskazała, że od lat pozostaje w niedostatku. Żyje bardzo skromnie, aktualnie pozostaje bez pracy. Zarejestrowana jest w Powiatowym Urzędzie Pracy bez prawa
do zasiłku. Na co dzień zajmuje się dziećmi w wieku 15 lat i 5 lat. Opieka
nad małoletnimi J. A. (2) i D. J. wymaga od niej dużego zaangażowania. Jest matką samotnie wychowującą dzieci. Ojciec córki J. A. (2) na stałe przebywa za granicą i w żadnym stopniu nie uczestniczy w sprawowaniu opieki nad córką. Małoletnią widział ostatni raz, gdy miała 8 lat. Pozwana podała, że to ona poświęca córce każdą wolną chwilę, zaś ojciec małoletniej nie interesuje się jej losem i przyszłością. Dodała,
że ojcem syna D. jest osoba, z którą była w związku partnerskim kilka lat temu. Ojciec małoletniego utrzymuje z nim kontakty, zabiera go dwa razy
w miesiącu. Zdaniem pozwanej cały ciężar utrzymania domu, gotowania, sprzątania, dopilnowania dzieci spoczywa na niej. Wskazała, że małoletni D. jest dzieckiem szczególnie chorowitym co uniemożliwia jej podjęcie pracy. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwana zaznaczyła równiez, że były mąż doprowadził do rozpadu rodziny w 2009 r., deklarując, iż nie zamierza na stałe wracać do Polski, gdyż ma dobre zarobki. Twierdził, że ułożył sobie już nowe życie w Anglii z nową partnerką. Podała, że nie życzył sobie dalszych kontaktów z nią nawet w sprawach wychowania córki. W 2010 r. wystąpiła
ona do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy o egzekucję alimentów zasądzonych od powoda na jej rzecz oraz małoletniej J. na terenie Wielkiej Brytanii. Sprawa nadal jest prowadzona pod sygn. akt X W 0221-94,95/10. Pozwana podkreśliła, że przez wszystkie lata od rozwodu nie występowała do Sądu
o podwyższenie alimentów. Jej sytuacja materialna jest bardzo trudna, utrzymuje się z alimentów, 500+ i świadczeń z pomocy społecznej (alimenty K. A. (1) 700 zł, J. A. (2) 800 zł., D. J. 350 zł., zasiłek rodzinny 248 zł., dodatek mieszkaniowy 210,72 zł.). Wskazała, że całą gotówkę, którą ma do dyspozycji przeznacza na utrzymanie domu i dzieci. Podała, że na miesięczne koszty utrzymania domu składają się: czynsz - 610 zł.; media - 152,12 zł.; obiady przedszkolne ok. 140 zł. m-c - w zależności ile dni dziecko jest obecne w przedszkolu; zakup środków czystości, środków higieny osobistej - 300 zł.; od września 2019 r. dojdzie też bilet miesięczny dla córki - ok. 80 zł.; edukacja, ubezpieczenie, komitet, przybory, wycieczki, obuwie, odzież, składki, książki, zeszyty; butla gazowa - 54 zł.; gaz ziemny (piec dwufunkcyjny) w okresie grzewczym - ok. 250 zł.; latem zaś tylko ciepła woda -ok. 50 zł.; Internet - 62 zł.; prąd - ok. 250 zł. co drugi miesiąc; karta doładowująca konto córki - 60 zł.; odzież i obuwie oraz leki.

W dalszej części uzasadnienia odpowiedzi na pozew pozwana podniosła, że po opłaceniu rachunków zostaje ok. 1500 zł. na skromne życie. Po uregulowaniu wszystkich wyżej wydatków nie pozostaje do dyspozycji żadna kwota, którą mogłaby przeznaczyć dla siebie w szczególności na leki i odzież. Pozwana zaznaczyła, że od lat nie była na żadnych wycieczkach czy też wakacjach z dziećmi. Podkreśliła, że z kolei sytuacja materialna powoda jest wyjątkowo dobra. J. A. (1) od lat pracuje w Anglii, dorobił się znacznego majątku, stać go na markowe ciuchy, rozrywki, wyjazdy, wycieczki, auta, nieruchomości. Obecnie jest w trakcie wykończenia domu w S.. W ocenie pozwanej, stać go na wiele rzeczy nie myśląc nawet o zapewnieniu przyszłości córki J.. Twierdziła, że fakt, iż jej były mąż planuje założyć nową rodzinę, zawrzeć nowy związek małżeński nie wpływa na jego zobowiązanie wobec niej, co wynika z treści przytoczonego wcześniej art. 60 § 3 k.r.o.
Z ostrożności wskazała na to, że nie zachodzą w sprawie okoliczności pozwalające powodowi na uchylenie się od obowiązku alimentacyjnego
o którym mowa w art. 144 1 k.r.o. Nie ma żadnej sprzeczności w jej żądaniu
z zasadami współżycia społecznego (k. 16 – 23).

Postanowieniem z dnia 02 sierpnia 2019 r. Sąd Rejonowy w Szubinie uznał się niewłaściwym i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Chełmnie według właściwości (k. 45).

Pismem z dnia 1 grudnia 2019 r. pełnomocnik powoda zgłosił ewentualne żądanie pozwu by w razie nieuwzględnienia pierwotnej treści żądania Sąd dokonał obniżenia alimentów na rzecz pozwanej do kwoty 100 złotych miesięcznie (k. 79).

Pozwana w odpowiedzi na powyższe na rozprawie mającej miejsce dnia
2 grudnia 2019 r. wniosła o oddalenie powództwa w całości, tj. zarówno
w zakresie żądania ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego jak
i obniżenia alimentów. Wskazała, iż nie zawarła nowego związku małżeńskiego. Jest samotną matką wychowującą dzieci w wieku 16 lat i 6 lat. Utrzymuje się
z alimentów, 500 + i świadczeń z pomocy społecznej. Oświadczyła, że zamierza podjąć pracę za 3 lata (k. 82).

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Powód J. A. (1) i pozwana K. A. (1) (poprzednio H.) zawarli związek małżeński w dniu 13 czerwca 1998 r. w S.. Ze związku małżeńskiego strony posiadają małoletnią córkę J. A. (2), urodzoną (...) w S.. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 22 grudnia 2009 r., w sprawie sygn. akt XC 2068/09, małżeństwo J. A. (1) i K. A. (1) zostało rozwiązane przez rozwód z winy J. A. (1). W wyroku tym Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem stron, t. j. J. A. (2) matce, zaś ojcu ograniczył władzę rodzicielską do prawa wglądu w proces wychowania, edukacji i zdrowia dziecka. Jednocześnie Sąd zasądził od powoda alimenty na rzecz córki w kwocie po 800 zł. miesięcznie. Sąd zobowiązał też J. A. (1) do płacenia alimentów na rzecz pozwanej K. A. (1) w kwocie po 700 zł. miesięcznie. Ponadto Sąd ustalił kontakty ojca z córką w ten sposób, że powód może widzieć się z dzieckiem w obecności K. A. (1) przez 2 godziny po wcześniejszym telefonicznym ustaleniu terminu i miejsca spotkania. K. A. (1) ma obowiązek nie przeszkadzać w kontaktach, a J. A. (1) ma obowiązek wydać dziecko po ich zakończeniu.

( dowód: wyrok z dnia 22 grudnia 2009 r. – k. 38 – 38v akt sprawy XC

(...) Sądu Okręgowego w Bydgoszczy).

W chwili orzekania przez Sąd Okręgowy o wysokości alimentów strony nie zamieszkiwały już razem. Powód J. A. (1) pracował za granicą uzyskując dochód w wysokości ok. 200 – 300 funtów brytyjskich tygodniowo. Pracował tam na własny rozrachunek jako stolarz. W Anglii układał podłogi, pracował na budowach. Ze związku małżeńskiego z K. A. (1) ma córkę J., która wówczas była w wieku 6 lat. Powód pozostawał w tym czasie w związku nieformalnym z inną kobietą. Pozwana K. A. (1) w chwili orzekania przez Sąd Okręgowy o alimentach nie była nigdzie zatrudniona. Zarejestrowana była w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Wymieniona sprawowała opiekę na małoletnią córką stron. Dziecko często chorowało i leżało w szpitalu. Dochody jakie powód osiągał za granicą pozwalały mu przekazywać pozwanej kwotę 2500 - 3000 zł. miesięcznie, na pokrycie kosztów utrzymania pozwanej i ich małoletniej córki w kraju. W toku sprawy rozwodowej powód zaprzestał przekazywać K. A. (1) środki na utrzymanie rodziny. Pozwana wówczas na wyżywienie przeznaczała kwotę 500 zł. miesięcznie, na odzież 100 zł. miesięcznie, na szkołę 200 zł. rocznie plus 120 zł. czesnego, na środki czystości 50 zł. miesięcznie, prywatne wizyty lekarskie w P. 100 zł. miesięcznie, koszty dojazdu 200 zł. miesięcznie i koszt opału na zimę w wysokości ok. 2500 zł. rocznie.

( dowód: protokół rozprawy z dnia 22 grudnia 2009 r. w sprawie o sygnaturze

XC 2068/09 Sądu Okręgowego w Bydgoszczy – k. 35 – 37v akt

sprawy o sygnaturze XC 2068/09 Sądu Okręgowego w Bydgoszczy).

Powód J. A. (1) ma obecnie 43 lata. Od 13 lat przebywa
w L., gdzie pracuje zarobkowo jako stolarz budowlany. Prowadzi własną działalność (samozatrudnienie). Osiąga z tego tytułu dochody w wysokości ok. 500 funtów tygodniowo. J. A. (1) ponosi następujące koszty: 350 funtów miesięcznie – wynajem pokoju, 30 funtów na dwa miesiące – koszt energii elektrycznej, 35 funtów na dwa miesiące – gaz, 25 funtów miesięcznie – woda, 35 funtów miesięcznie – podatek, 35 funtów tygodniowo – obiady (9 funtów - za obiad w weekendy, od poniedziałku do piątku ma wykupiony abonament za 35 funtów), 10 funtów - śniadanie, 35 funtów na rok – podatek za samochód, 126 funtów miesięcznie – ubezpieczenie za samochód, od 30 do 50 funtów tygodniowo - paliwo, 20 funtów miesięcznie – zakup odzieży i środków czystości, 25 funtów – zakup butów roboczych (dodatkowo ponosi koszty zakupu ubrań roboczych). Pozostaje w związku nieformalnym. Nie mieszka
z partnerką i nie prowadzi z nią wspólnego gospodarstwa domowego. Ponadto płaci alimenty na rzecz córki J. A. (2) w kwocie po 800 zł. miesięcznie oraz alimenty na rzecz pozwanej K. A. (1)
w kwocie po 700 zł. miesięcznie. Nie utrzymuje jednak z nimi kontaktów. Powód jest właścicielem samochodu, który kupił korzystając z zaciągniętego kredytu. Wysokość każdej raty spłaty tego kredytu wynosiła 250 funtów miesięcznie i kredyt ten powód przed 3 miesiącami. W sierpniu 2019 r. powód zawarł umowę na planowaną hospitalizację i zabieg operacyjny w Szpitalu (...) w B. i w dniu 18 maja 2020 r. wrócił do Polski. Z uwagi na zaistniałą sytuację epidemiologiczną powód ma przerwę w pracy i obecnie czeka na informację o możliwości powrotu do Anglii. Posiada on oszczędności w kwocie około 8000 zł.

( dowód: umowa na planowaną hospitalizację i zabieg operacyjny

J. A. (1) w Szpitalu (...) w

B., zawarta w dniu 6 sierpnia 2019 r. – k. 81 – 81v;

rejestry wykonawców i podwykonawców branży budowlanej,

deklaracje o płatnościach i odliczeniach sporządzone w języku

polskim i angielskim – k. 88 - 93; przesłuchanie powoda J.

A. – k. 94v – 95 i 106).

Pozwana K. A. (1) ma obecnie 45 lat. Z zawodu jest technikiem ekonomistą. Po rozwodzie nie zawarła ponownie związku małżeńskiego. Nie pozostaje również w chwili obecnej w związku nieformalnym. Od dnia 12 sierpnia 2016 r. jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w C. jako osoba bezrobotna. Nie posiada prawa do zasiłku. Na co dzień zajmuje się dziećmi. Córka J. ma 16 lat, a syn D., który pochodzi z nieformalnego związku (...), lat 6. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 24 maja 2016 r., wydanym w sprawie o sygnaturze III RC 688/15, zasądzono od J. J. (2) na rzecz małoletniego D. J. rentę alimentacyjną w wysokości 350 zł. miesięcznie, płatną z góry do dnia 10-go każdego miesiąca do rąk matki małoletniego K. A. (1) z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od 1 listopada 2015 r. Pozwana jest w trakcie poszukiwania pracy. Interesuje ją praca jednozmianowa od rana do godz. 15-16, gdyż dzieci wracają ze szkoły i – w przypadku podjęcia przez pozwaną pracy w innych godzinach - nie miałyby właściwej opieki. Ostatni raz pozwana K. A. (1) pracowała przed 6-ciu laty. Utrzymuje siebie i dzieci ze świadczenia wychowawczego tzw. 500+, wypłacanego jej w łącznej wysokości 1000 zł. miesięcznie, zasądzonych alimentów na siebie i dwójkę dzieci w łącznej wysokości 1850 zł. miesięcznie oraz zasiłku rodzinnego w wysokości 248 zł. miesięcznie. Otrzymuje ona także dodatek mieszkaniowy w wysokości ok. 218 zł. miesięcznie. Mieszka wraz
z dziećmi w wynajmowanym mieszkaniu w C. i z tego tytułu ponosi wydatki: czynsz – 610 zł. miesięcznie; media – ok. 170 zł. miesięcznie; gaz propan-butan - 54 zł. co półtora miesiąca; gaz ziemny - ok. 250 zł. miesięcznie zimą, zaś latem 50 zł. miesięcznie; prąd – ok. 250 zł. za dwa miesiące, Internet
i TV – 62 zł. miesięcznie. Ponosi ona opłatę za przedszkole syna w kwocie 140 zł. miesięcznie (7 zł. za dzień). Na miesięczne koszty utrzymania domu składają się także: koszt zakupu środków czystości i higieny osobistej - 300 zł.; karta doładowująca telefon córki - 60 zł; bilet miesięczny dla córki - ok. 80 zł. miesięcznie. K. A. (1) otrzymuje dodatek do zasiłku rodzinnego przyznany dla małoletniej J. na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła w kwocie 69 zł. miesięcznie. Ponadto w okresie od 12 września 2019 r. do 30 listopada 2019 r. otrzymała świadczenia pieniężne w kwotach: 45,50 zł., 80,50 zł. i 66,50 zł. na zakup posiłku lub żywności w ramach programu wieloletniego „Posiłek w szkole i w domu” dla małoletniego D..

( dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 24 maja 2016 r.

w sprawie sygn. akt III RC 688/15 – k. 59 - 60, zaświadczenie

z Powiatowego Urzędu Pracy w C. – k. 61, kserokopia

decyzji MOPS.5230.430.2019.BP – k. 62, decyzja MOPS

511.584.2019.IF – k. 63, decyzja nr MOPS. (...).277.2019.KL –

k. 64, decyzja nr MOPS. (...).300.2019.KL – k. 65, decyzja nr

MOPS. (...).319.2019.KL – k. 66, kserokopia faktury VAT

(...) – k. 67, kserokopia opłaty

za przedszkole m-c październik 2019 r. – k. 68, kserokopia

faktury VAT Nr: (...) – k. 69, kserokopia

rozliczenia za gaz za okres od 24.09.2019 do 21.10.2019 – k. 70,

kserokopia faktury nr (...) – k. 71, kserokopia umowy

najmu zawartej w dniu 14 lipca 2016 r. – k. 72 – 72v,

kserokopia oświadczenia z dnia 28 maja 2019 r. – k. 73,

zeznania świadka E. B. – k. 94 – 94v,

przesłuchanie pozwanej K. A. (1) – k. 95).

Powiatowy Urząd Pracy w C. w okresie od stycznia 2019 r.
do dnia 12 grudnia 2019 r. nie dysponował ofertami pracy dla osób z zawodem technik ekonomista, natomiast Urząd ten dysponował siedemnastoma ofertami pracy dla osób nie posiadających kwalifikacji zawodowych ze stawką miesięczną od 2250 zł. brutto do 3000 zł. brutto oraz godzinową w wysokości 14,70 zł.

( dowód: pismo z Powiatowego Urzędu Pracy w C. z dnia

12 grudnia 2019 r. – k. 85 – 86v)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów przedstawionych przez strony do akt sprawy i nadesłanych na żądanie Sądu, wyższej szczegółowo opisanych, którym przyznał w całej rozciągłości walor wiarygodności podobnie jak dowodom w postaci zeznań stron. Ponadto dokonane ustalenia dotyczące sytuacji materialnej, rodzinnej i możliwości zarobkowych pozwanej Sąd oparł na dowodzie w postaci zeznań świadka E. B., któremu to dowodowi Sąd przyznał walor wiarygodności. Pewne nieścisłości wynikające z powyższych zeznań złożonych przez strony Sąd weryfikował w oparciu o przedłożone dokumenty, a informacje z tych dokumentów wypływające Sąd uznawał za udowodnione.

Sąd dokonał także ustaleń stanu faktycznego w oparciu o akta sprawy prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy o sygnaturze XC 2068/09, z których to akt sprawy Sąd dopuścił dowód w niniejszej sprawie.

Przystępując do uwag dotyczących zasadności wniesionego żądania dotyczącego ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego czy też obniżenia zasądzonych alimentów wskazać należy, iż obowiązek alimentacyjny między byłymi małżonkami został w polskim systemie prawnym ukształtowany w różny sposób - w zależności od ustalenia w treści wyroku rozwodowego winy
za rozpad związku małżeńskiego. Zgodnie z treścią art. 60 § 1 k. r. o., małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia
i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczenia środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym zobowiązanego. Natomiast według art. 60 § 2 k. r. o., jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga
za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, Sąd
na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obwiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. Z kolei według § 3 cytowanego artykułu, obowiązek alimentacyjny wygasa również w razie zawarcia nowego małżeństwa przez uprawnionego, zaś gdy zobowiązanym do alimentacji jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem 5 lat od orzeczenia rozwodu chyba, że ze względu na wyjątkowe okoliczności Sąd na żądanie uprawnionego przedłuży wymieniony termin pięcioletni.

W niniejszej sprawie - z uwagi na treść wyroku rozwodowego - nie ulega wątpliwości, iż obowiązek alimentacyjny powoda oparty jest na treści art. 60 § 2 k. r. o. Oznacza to, iż do ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego powoda względem pozwanej konieczne jest ustalenie, że zaszła przewidziana w art. 60 § 3 k. r. o. sytuacja zawarcia nowego małżeństwa przez małżonka uprawnionego do alimentów. Jak wynika z ustalonego w niniejszej sprawie stanu faktycznego taka sytuacja - odnośnie pozwanej K. A. (1) - nie zaszła.

Obniżenie zasądzonych alimentów opartych na art. 60 § 2 k.r.o. możliwe jest zaś w przypadku ustalenia, iż utrzymujący się nadal stan istotnego pogorszenia się sytuacji małżonka niewinnego (w porównaniu do sytuacji jaką małżonek ten miałby gdyby rozwodu nie orzeczono) z uwagi na zmianę okoliczności nie wymaga już świadczeń w zasądzonej wysokości. Sytuacja ta wynikać może bądź z poprawy szeroko rozumianej sytuacji małżonka niewinnego bądź tez z pogorszenia się sytuacji małżonka zobowiązanego. Artykuł 61 k.r.o. wyraźnie precyzuje, iż do obowiązku alimentacyjnego między stronami zastosowanie znajdują przepisy regulujące obowiązek alimentacyjny między krewnymi, w tym m. in. art. 138 k. r. o. Zgodnie z wskazanym artykułem, w razie zmiany stosunków żądać można zmiany umowy lub orzeczenia w zakresie alimentów. Sąd orzekający w przedmiocie żądania ustalenia wygaśnięcia/zmiany obowiązku alimentacyjnego winien więc porównać stan istniejący w chwili uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym
w dacie zamknięcia rozprawy. Przez zmianę stosunków rozumieć należy zmianę sytuacji osobistej, rodzinnej, majątkowej każdej ze stron. Do zmiany sytuacji majątkowej dochodzi w szczególności w przypadku zmiany dochodów stron
lub ich zobowiązań finansowych, przesunięć w ich majątku; wpływu tych przesunięć na możliwość uzyskiwania dochodów, zwiększenia się bądź zmniejszenia koniecznych wydatków i kosztów utrzymania; uzyskania nowych możliwości zarobkowania bądź też w przypadku utraty dotychczasowych. Zmiana sytuacji osobistej i rodzinnej będzie miała miejsce w szczególności
w przypadku zmiany stanu zdrowia stron wpływającego na ich możliwości zarobkowe oraz wydatki, jak również w przypadku zwiększenia się bądź zmniejszenia liczby osób pozostających na ich utrzymaniu. Sąd bada przy tym zawsze, czy przedstawione powyżej procesy zaszły po stronie zarówno zobowiązanego jak i uprawnionego. Przedmiotem badania jest okres
od ostatniego wyroku, ugody bądź umowy ustalającej wysokość alimentów. Niezależnie od powyższego Sąd zawsze bierze pod uwagę treść przepisu
art. 135 § 1 k. r. o. zgodnie, z którą wysokość alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, jak również możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do ich płacenia.

Dokonując analizy zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego z uwzględnieniem powyższych wskazań zauważyć należy,
iż w ocenie Sądu, od grudnia 2009 r., kiedy to Sąd – orzekając rozwód – zasądził od powoda J. A. (1) alimenty na rzecz pozwanej K. A. (1), nie zaszły okoliczności, które uzasadniałyby ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego powoda wobec byłej żony. Zaszły natomiast zmiany, które uzasadniają obniżenie zasądzonych alimentów.

Zdaniem Sądu, porównanie obecnej sytuacji pozwanej K. A. (1) z sytuacją jaka istniałaby gdyby jej małżeństwo trwało wskazuje nadal na istotne pogorszenie sytuacji materialnej pozwanej. Gdyby nie doszło
do rozkładu pożycia małżeńskiego z winy pozwanego i spełniałby on swoje wszystkie obowiązki, jak również strony prowadziłyby wspólne gospodarstwo domowe sytuacja pozwanej byłaby znacząco lepsza niż obecnie. J. A. (1) zarówno w trakcie małżeństwa jak i obecnie dał się poznać jako osoba dysponująca znacznymi możliwościami zarobkowymi. Pozwana z kolei wobec wcześniejszego długoletniego osobistego zaangażowania w sprawy rodziny i sprawowanie opieki nad dziećmi nadal ma zdecydowanie mniejsze możliwości zarobkowe, w tym również możliwości wyrównania standardu życia do poziomu jaki miałaby, gdyby jej małżeństwo nadal istniało.

Podstawą do ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego nie może być również okoliczność braku możliwości zarobkowych po stronie powoda. Jego sytuacja majątkowa oraz możliwości zarobkowe pozostają na tym samym poziomie. Dysponuje on zbliżonym wynagrodzeniem do wynagrodzenia
z grudnia 2009 r., jego stałe wydatki związane z pokryciem kosztów utrzymania wynajmowanego pokoju są identyczne jak w czasie orzekania rozwodu.

Analiza okoliczności niniejszej sprawy oraz zgromadzonego materiału dowodowego wskazuje z kolei, iż w ocenie Sądu doszło do zmian wzajemnej sytuacji majątkowej stron uzasadniających obniżenie zasądzonych na rzecz K. A. (1) alimentów.

Jak już wskazywano powyżej sytuacja materialna, osobista oraz możliwości zarobkowe powoda J. A. (1) nie uległy zasadniczym zmianom. Stan zdrowia powoda pozostaje bez zmian, jego wynagrodzenie oraz koszty zamieszkania są na zbliżonym poziomie do sytuacji z czasu orzeczonego rozwodu. Ograniczonej poprawie uległa natomiast sytuacja pozwanej. We wcześniejszym okresie zajmowała się ona domem i wychowaniem małoletniej córki stron tj. J. A. (2). Pozostawała na utrzymaniu powoda, który
za granicą prowadził własną działalność (samozatrudnienie) i z tego tytułu osiągał dochód. J. A. (1) przekazywał pozwanej każdego miesiąca
na utrzymanie wspólnej rodziny kwoty rzędu 2500 – 3000 zł. miesięcznie, przy czym jak przyznała K. A. (1), w trakcie trwania sprawy rozwodowej zaprzestał przekazywać jej w/w środki. Jednakże od tego czasu minęło już prawie 11 lat. Ze związku partnerskiego K. A. (1)
i J. J. (2) pochodzi małoletni D.. Wskutek różnych nieporozumień związek ten rozpadł się. Zasądzono tytułem alimentów od J. J. (2)
na rzecz małoletniego D. J. kwoty po 350 zł. miesięcznie. K. A. (1) nie wstąpiła w nowy związek małżeński. Nie pozostaje również
w związku nieformalnym. Obecnie utrzymuje się ze świadczenia wychowawczego 500+ wypłacanego jej w wysokości 1000 zł. miesięcznie, zasądzonych alimentów na siebie i dzieci w łącznej wysokości 1850 zł miesięcznie, zasiłku rodzinnego w wysokości 248 zł miesięcznie. Otrzymuje ona dodatek mieszkaniowy w wysokości ok. 218 zł. miesięcznie.
Od 6 lat nie pracuje zarobkowo. Jak twierdzi pozwana, obecnie szuka ona pracy, jednakże – w ocenie Sądu - czyni to mało skutecznie. Zdaniem Sądu wymagane jest podjęcie przez pozwaną skuteczniejszych starań o uzyskanie środków utrzymania, a nie opieranie się – i to przez okres wielu lat - jedynie na środkach z pomocy społecznej czy alimentach zasądzonych na siebie i dzieci, zaś nagłe rozpoczęcie przez pozwaną poszukiwania pracy zarobkowej – przy wielu latach bierności w tej dziedzinie – stwarza wrażenie działań podjętych przez pozwaną jedynie na potrzeby niniejszego postępowania. W ocenie Sądu, nie może również stanowić argumentu uzasadniającego wieloletnie utrzymywanie się przez pozwaną jedynie ze środków z pomocy społecznej i alimentów zasądzonych na rzecz jej i jej małoletnich dzieci oraz nie podejmowanie przez nią przez ten wieloletni okres żadnej pracy zarobkowej, fakt zajmowania się przez nią wychowaniem małoletnich dzieci, ponieważ mogła ona skorzystać z możliwości zapewnienia dzieciom właściwej opieki, korzystając z usług - działających na terenie miejscowości, w których pozwana w tym okresie zamieszkiwała - przedszkoli.

Ponadto należy w tym miejscu także zauważyć, że – zdaniem Sądu - fakt urodzenia się małoletniego D., którego ojcem jest inny mężczyzna niż powód, i – podnoszona przez pozwaną konieczność osobistej opieki sprawowanej przez nią nad tym małoletnim dzieckiem, rzekomo uniemożliwiająca pojęcie przez nią pracy zarobkowej - nie może powodować negatywnych skutków dla powoda J. A. (1) – nie będącego, jak już wcześniej stwierdzono, ojcem małoletniego D. - polegających na dalszym utrzymywaniu obowiązku alimentacyjnego J. A. (1) wobec pozwanej K. A. (1) na niezmienionym poziomie.

W ocenie Sądu pozwana posiada aktualnie, tak samo zresztą jak przez okres kilku ubiegłych lat, możliwości zarobkowe na poziomie co najmniej wysokości płacy minimalnej. Wprawdzie z informacji z Powiatowego Urzędu Pracy w C. wynika, że w ostatnim okresie nie dysponował on ofertami pracy w zawodzie, który posiada pozwana, czyli w zawodzie technik ekonomista, jednakże dysponował on szeregiem ofert pracy dla osób nie posiadających kwalifikacji zawodowych ze stawką miesięczną wynagrodzenia od 2250 zł. brutto do 3000 zł. brutto oraz godzinową w wysokości 14,70 zł. Przyjmując nawet najniższą wskazaną w w/w piśmie Powiatowego Urzędu Pracy w C. stawkę proponowanego wynagrodzenia, tzn. kwotę 2250 zł. miesięcznie brutto, co daje – po odliczeniach zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne - kwotę około 1670 zł. miesięcznie netto. Podejmując pracę zarobkową i ponosząc nawet koszty pobytu dwójki swoich małoletnich dzieci w przedszkolu - przy przyjęciu przypadającej na każde z tych małoletnich dzieci kwoty w wysokości 400 zł. miesięcznie z tytułu kosztów opłaty za przedszkole, t. j. łącznej kwoty 800 zł. miesięcznie – pozwana K. A. (1) mogłaby więc uzyskać dodatkowy dochód na poziomie co najmniej 870 zł. miesięcznie netto.

Dlatego też, choć Sąd uznał, że powództwo J. A. (1) o uchylenie jego obowiązku alimentacyjnego nie zasługuje - z wyżej przedstawionych przyczyn - na uwzględnienie, to jednak obniżył alimenty, zasądzone od niego na rzecz pozwanej wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 22 grudnia 2009 r., sygn. akt X C 2068/09,
w kwocie 700 zł. miesięcznie, do kwoty 300 zł. miesięcznie. Należy przy tym podkreślić, że przy uwzględnieniu obowiązku alimentacyjnego powoda na rzecz jego małoletniej córki, kwota ta mieści się w granicach możliwości zarobkowych J. A. (1).

Mając na uwadze powyższe, Sąd – w punkcie 1 wyroku - oddalił powództwo w części obejmującej żądanie ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.

W punkcie 2 wyroku Sąd obniżył alimenty zasądzone od powoda J. A. (1) na rzecz pozwanej K. A. (1) wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 22 grudnia 2009 r., wydanym w sprawie
o sygnaturze X C 2068/09, z kwoty 700 złotych miesięcznie
do kwoty 300 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 02 grudnia 2019 r., płatne do dnia 15-tego każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie w razie opóźnienia z zapłatą każdej raty do dnia jej zapłaty.

W punkcie 3 wyroku Sąd oddalił powództwo o obniżenie alimentów
w pozostałej części, t. j. w części roszczenia ewentualnego obejmującego żądanie obniżenia alimentów do kwoty niższej niż kwota 300 zł. miesięcznie, mając na uwadze, że strona powodowa – zgłaszając roszczenie ewentualne - żądała obniżenia alimentów do kwoty 100 zł miesięcznie.

W punkcie 4 wyroku Sąd – w myśl art. 108 § 1 k. p. c. w zw. z art. 100 k. p. c. – zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu. W niniejszej sprawie powód wnosił o uchylenie obowiązku alimentacyjnego względem pozwanej,
a ewentualnie o jego obniżenie, zaś pozwana domagała się oddalenia powództwa o uchylenie obowiązku alimentacyjnego i utrzymania go na niezmienionym poziomie. W wyniku zapadłego rozstrzygnięcia każda ze stron postępowania wygrała i przegrała sprawę w niemalże równym stopniu, zatem Sąd uznał, że brak jest podstaw do zasądzania kosztów postępowania od jednej ze stron na rzecz drugiej.