Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Mirosław Barszcz

Protokolant: protokolant sądowy - stażysta Anna Niedbalska

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2014 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa R. R.

przeciwko K. R.i mał. W. R.reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego D. R.

o obniżenie alimentów

I.  obniża z dniem 1 czerwca 2014 roku alimenty zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w W.z dnia (...) roku, sygn. akt (...) od powoda R. R. na rzecz córki K. R. z kwoty 1000 (tysiąc) złotych miesięcznie do kwoty 750 (siedemset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie płatne do 10 - tego każdego miesiąca, z góry, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia płatności którejkolwiek z rat;

II.  obniża z dniem 1 marca 2014 roku alimenty zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w W.z dnia (...)roku, sygn. (...)od powoda R. R.na rzecz córki W. R.z kwoty 700 (siedemset) złotych miesięcznie do kwoty 600 (sześćset) złotych miesięcznie płatne do rąk matki małoletniej - D. R.do 10 - tego każdego miesiąca, z góry, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia płatności którejkolwiek z rat;

III.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

IV.  koszty procesu znosi między stronami.

UZASADNIENIE

W dniu 09 stycznia 2014r. R. R.wniósł pozew o obniżenie alimentów przeciwko K. R.z kwot 1000 zł miesięcznie do kwoty 600 zł oraz przeciwko małoletniej W. R.z kwoty 700 zł do kwoty 400 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu wskazał m.in., iż obecnie nie stać go na łożenie alimentów w kwocie 1700 zł. miesięcznie. Powód podnosił, iż jego miesięczne wynagrodzenie oscyluje w granicach kwoty 2800 zł netto miesięcznie otrzymywanego za prace w Straży Miejskiej w W.. Nie może podjąć żadnego dodatkowego zatrudnienia. Wskazał także, iż w znacznym stopniu zmieniła się jego sytuacja rodzinna, gdyż dnia (...) urodził mu się syn M. R., na którego płaci matce dziecka dobrowolną kwotę 400 zł. Obecnie występują wyraźne dysproporcje w warunkach materialnych, w jakich żyją dzieci z pierwszego małżeństwa, a w jakich nowonarodzony syn. (k. 3-9)

Na rozprawie w dniu 7 marca 2014 r. powód poparł swoje powództwo. D. R.działając jako pełnomocnik pełnoletniej pozwanej K. R.oraz jako przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej W. R.wnosiła o oddalenie powództwa w całości. (k.139, 143)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ze związku małżeńskiego D. R.i R. R.pochodzą dwie córki: K. R. urodzona dnia (...)i małoletnia W. R. urodzona dnia (...)

Sąd Okręgowy w W.wyrokiem z dnia (...)., który uprawomocnił się w dniu (...)w sprawie (...)orzekł rozwód związku małżeńskiego zawartego pomiędzy D. R.a R. R.. W wyroku tym Sąd m.in. kosztami utrzymania małoletnich córek obciążył oboje rodziców, ustalając udział R. R.w tych kosztach na kwotę po 1000 zł miesięcznie na rzecz małoletniej K. R.i kwotę po 700 zł miesięcznie na rzecz małoletniej W. R..

Uprzednio w 2013r. przed Sądem Rejonowym w P.toczyło się już postępowanie z powództwa R. R.przeciwko pozwanym K. R.i W. R.o obniżenie alimentów. Sprawa została zakończona wyrokiem z dnia (...)oddalającym powództwo (sygn. akt (...)). W sprawie tej Sąd szczegółowo analizował zmianę sytuacji stron w okresie od wyroku rozwodowego do dnia orzekania w sprawie o obniżenie alimentów.

Powód R. R. posiada wyższe wykształcenie. W trakcie postępowania rozwodowego pracował w Straży Miejskiej w W. jako strażnik miejski. Wynajmował uprzednio mieszkanie w W.. Płacił alimenty zasądzone w trakcie postępowania rozwodowego. Nie miał kontaktu z córkami. Nie posiadał żadnego majątku, który mógłby spieniężyć. Nie korzystał z mieszkania ani z samochodu, które wchodziły w skład majątku małżeńskiego. W okresie poprzedniej sprawy alimentacyjnej zaciągnął pożyczki u osób fizycznych na spłatę zaległości i bieżące koszty utrzymania.

R. R. obecnie ma 44 lata i mieszka w W. w wynajmowanym mieszkaniu o pow. 32 m ². Z tytułu kosztów mieszkaniowych winien opłacać 1100 zł miesięcznie za wynajem oraz czynsz 300 zł, opłaty licznikowe ok. 200 zł – co łącznie oscyluje przy kwocie 1600 zł miesięcznie. Nadal pracuje na stanowisku strażnika miejskiego w W., a jego średnie wynagrodzenie wynosi ok. 2800 zł miesięcznie. Poza wynagrodzeniem ze stosunku pracy R. R. nie osiąga innych dochodów. Z uwagi na ograniczenia prawne, jako strażnik miejski obecnie nie może podjąć dodatkowego zatrudnienia bez zgody przełożonego. Zwracał się już o wyrażenie takiej zgody i otrzymał odpowiedź odmowną. R. R. posiada skuter, który wchodzi w skład majątku wspólnego, spłaca kredyt zaciągnięty w trakcie trwania małżeństwa na zakup samochodu osobowego, którego rata wynosi 330 zł miesięcznie, który D. R. użytkowała wyłącznie, a z uwagi na zniszczenia w związku z wypadkiem, sprzedała bez zgody R. R.. Korzysta z pomocy finansowej sióstr i znajomych. Posiada zadłużenie na kwotę ok. 30000 zł. Nie ma obecnie kontaktu z córkami.

R. R. jest obecnie w nieformalnym związku z M. D., z którego to związku w dniu (...) urodził się syn- M. R.. Partnerka R. R. nie mieszka z nim na stałe, choć przebywa u niego przez różne okresy. Nie pracuje, gdyż przebywa na urlopie macierzyńskim. R. R. na utrzymanie syna przeznacza miesięcznie kwotę 400 zł., partycypuje również w innych wydatkach na bieżące potrzeby syna w zakresie leków, środków higieny. Stara się opiekować dzieckiem w weekendy oraz w tygodniu, w zależności od godzin pracy.

R. R.dysponuje samochodem V. (...)z 1992 roku, który jest własnością jego siostry.

K. R.w okresie rozstrzygnięcia sprawy rozwodowej miała 17 lat, uczęszczała już do Liceum Ogólnokształcącym im. (...) w W.. Dojeżdżała do szkoły komunikacją publiczną. Na jej utrzymanie miesięcznie potrzebna była kwota ok. 2000 zł miesięcznie. Obecnie K. R.ukończyła 19 lat, jej miejsce zamieszkania nie zmieniło się. Kontynuuje naukę w dotychczasowej szkole, do której nadal dojeżdża posługując się kartą miejską zakupywaną kwartalnie za kwotę 90 zł. K.nadal korzysta z korepetycji z matematyki z częstotliwością dwa razy w miesiącu, lekcja kosztuje 50 zł. Jest w klasie maturalnej. W związku ze zbliżającą się maturą uczęszcza na kurs przygotowujący do matury, którego koszt wynosi 2610 zł. K.nadal leczy się alergicznie, bierze leki. Pozostaje pod opieką poradni alergologicznej z powodu alergicznego nieżytu nosa z objawiamy astmy oskrzelowej epizodycznej. Jako posiadająca problemy alergiczne wymaga, podobnie jak jej siostra W., używania hipoalergicznych proszków do prania. Z uwagi na sytuację finansową obecnie nie kontynuuje pobierania korepetycji z języka angielskiego. Usprawiedliwione koszty jej utrzymania są obecnie na poziomie nie mniejszym niż uprzednio, są w granicach 2000 zł. Po zakończeniu egzaminów maturalnych nie będzie ona uczęszczała na zajęcia dodatkowe.

Małoletnia W. R.ma obecnie 14 lat, jej miejsce zamieszkania ani nauki od daty orzekania w sprawie rozwodowej o alimentach nie zmieniło się. Koszty jej utrzymania oscylowały w granicy 1400 zł miesięcznie. Z uwagi na trudności finansowe małoletnia nie uczestniczyła w zajęciach dodatkowych. Obecnie korzysta z zajęć z języka angielskiego 2 razy w tygodniu i matematyki raz w tygodniu, gdyż niebawem rozpocznie naukę w gimnazjum. Ponieważ szybko rośnie potrzebuje więcej niż poprzednio ubrań i kosmetyków. Usprawiedliwione koszty jej utrzymania są obecnie na poziomie nie mniejszym niż uprzednio, są w granicach 1700 zł.

D. R. posiada wykształcenie średnie – technik żywienia. W okresie orzekania w sprawie rozwodowej D. R. zamieszkiwała wyłącznie z córkami w P. w mieszkaniu wchodzącym w skład majątku małżeńskiego. Poprzednio prowadziła działalność gospodarczą w zakresie ubezpieczeń. Z powodu kryzysu na rynku ubezpieczeniowym w 2013 roku zawiesiła działalność gospodarczą, którą prowadziła od dłuższego czasu. Już uprzednio posiadał znaczne zaległości w uiszczaniu składek w ZUS.

W chwili obecnej D. R. jest zatrudniona w (...) Banku (...) S.A. w Oddziale w J. na umowę na czas określony. Z tego tytułu uzyskuje wynagrodzenie w kwocie netto ok. 2188 zł miesięcznie. W chwili obecnej nie spłaca zadłużenia w ZUS, gdyż zbiera dokumenty w celu rozłożenia długu na raty. Jest współwłaścicielem mieszkania o powierzchni ok. 50 m ² położonego w P. przy ul. (...), gdzie mieszka razem z córkami. Za mieszkanie opłaca czynsz w wysokości ko. 750 zł. Nie posiada żadnych innych nieruchomości, ruchomości znacznej wartości ani oszczędności, czy papierów wartościowych. Dysponuje obecnie samochodem F. (...). Poprzednio korzystała wyłącznie z samochodu wchodzącego w skład majątku dorobkowego, który uległ wypadkowi i został przez nią zbyty za kwotę 1400 zł.

Przed Sądem Rejonowym w P.toczy się równolegle postępowanie o podział majątku dorobkowego D. R. i R. R..

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: wyrok Sądu Okręgowego w W.z dnia (...) w sprawie (...) – k. 234 akt dołączonych, odpisy aktów urodzenia – k. 6,7 akt dołączonych, kopia faktur – k.16-40, zestawienie opłat mieszkaniowych - k. 78, zaświadczenia z ZUS -k. 79, zestawienie wynagrodzenia -k. 81, aneks do umowy kredytowej - k.82, dowody przelewów bankowych- k 85-88, 89-95, faktury Vat -k.96-112, paski płacowe -k. 113-119, pismo (...) S.A. -k.120-121, kopia odpisu aktu urodzenia M. R. -k.122, zestawienie wydatków- k.83-84, umowa najmu lokalu- k.123-125, oświadczenia M. D. – k.126-131, przesłuchanie R. R. – k. 140, 142, przesłuchanie D. R. –k. 141,142.

Sąd posiłkował się również ustaleniami Sądu Okręgowego w (...)zawartymi w uzasadnieniu wyroku w sprawie rozwodowej o sygnaturze (...).

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Należy także wskazać, iż niektóre z nich zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Strony wiarygodności i mocy dowodowej tych dowodów nie kwestionowały.

Przesłuchania R. R. i D. R. sąd uznał za wiarygodne w przeważającej części. Sąd uznał zeznania stron za wiarygodne w zakresie, w jakim pokrywają się wzajemnie ze sobą, a także w zakresie, w którym znajdują potwierdzenie w pozostałym zebranym w sprawie materiale dowodowym. Sąd dał wiarę przesłuchaniu D. R. w zakresie sytuacji rodzinnej pozwanych, jej możliwości zarobkowych oraz w zakresie kosztów utrzymania rodziny. Przesłuchanie to zostało zweryfikowane w oparciu o zasady doświadczenia życiowego.

Sąd nie przyjął za prawdziwe słów D. R. o wspólnym zamieszkiwaniu R. R. z konkubiną wobec przeciwnego oświadczenia R. R. i braku innych dowodów na przedmiotową okoliczność. Za bardziej wiarygodną Sąd uznał wersję przedstawioną przez pozwanego, choć nie jest wykluczone, iż taki stan był tylko utrzymywany na potrzeby postępowań sądowych prowadzonych między stronami, albo ulegnie zmianie w najbliższej przyszłości.

Kopie zdjęć- k. 66-72 nie stanowiły wartościowego dowodu w sprawie. Sąd nie miał możliwości ich zweryfikowania. Nawet przy ustaleniu ich wiarygodności, nie wprowadziłyby istotnych informacji do sprawy. Również wydruki ze stron internetowych k. 73- 77 były zbędne do sprawy. F. Vat -k.132-138 nie dotyczyły istotnych okoliczności w sprawie.

Sąd pominął wnioski dowodowe w zakresie rozliczeń podatkowych powoda i jego konkubiny gdyż nie było to konieczne do sprawy. Wynagrodzenie powoda było udokumentowane w sposób wystarczający za pomocą dokumentów oraz za pomocą przesłuchania powoda. Dowód w zakresie potwierdzenia zgłoszenia umowy najmu do Urzędu Skarbowego był zbędny wobec oświadczenia w tej kwestii zgłoszonego przez powoda.

  Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

  Zgodnie z treścią art. 133 kro na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres tego obowiązku, stosownie do przepisu 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i wykształceniu.

  Stosownie do treści przepisu art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może zatem prowadzić do obniżenia alimentów wówczas gdy zmniejszeniu ulegną potrzeby uprawnionego albo zmniejszą się możliwości zarobkowe lub majątkowe strony do alimentacji zobowiązanej bądź do podwyższenia alimentów wówczas, gdy zwiększeniu ulegną potrzeby uprawnionego albo zwiększą się możliwości zarobkowe lub majątkowe strony do alimentacji zobowiązanej.

W niniejszej sprawie wysokość alimentów od R. R.na rzecz K. R.i W. R.została ustalona wyrokiem Sądu Okręgowego w W.z dnia (...), w sprawie (...)na kwotę po 1000 zł miesięcznie na rzecz małoletniej wówczas K. R.i kwotę po 700 zł miesięcznie na rzecz małoletniej W. R..

Dla oceny zasadności zgłoszonych w niniejszej sprawie roszczeń należało zatem ustalić, czy od tej ostatniej daty nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadniałaby obniżenie alimentów. Wobec toczenia się w 2013r. przed Sądem Rejonowym w P.analogicznego postępowania z powództwa R. R.przeciwko K. R.i W. R., które zostało oddalone, w obecnym postępowaniu Sąd miał ułatwione zadanie badając w zasadzie, zmianę sytuacji od okresu poprzedniej analizy.

W rozpoznawanej sprawie większych wątpliwości nie powinno budzić, iż w okresie będącym przedmiotem zainteresowania usprawiedliwione potrzeby K. R.oraz W. R.nie uległy zmniejszeniu, a nawet koszty ich utrzymania nieco wzrosły wraz z ich wiekiem i wzrostem ogólnych kosztów utrzymania, np. wysokością czynszu mieszkaniowego, korepetycje W.. Nie budzi bowiem żadnych wątpliwości Sądu teza, iż wraz z wiekiem dziecka rosną jego usprawiedliwione potrzeby.

Potrzeby córek w części dotyczącej podstawowych kosztów utrzymania są standardowe, takie jak dziewczyn w ich wieku. Dodatkowo koszty utrzymania zwiększają koszty zająć pozaszkolnych - korepetycje. Wydatki z tym związane są zasadne i winny być kontynuowane. Koszty te, w zakresie K. R. w najbliższym okresie winny wygasnąć, z uwagi na zakończenie nauki w liceum. Starsza córka nie wymaga już, z uwagi na wiek, specjalnej opieki ze strony matki.

Należy w tym miejscu zauważyć, iż obowiązek alimentacyjny obciąża obojga z rodziców. Odnosząc się do sytuacji D. R., zdaniem Sądu żądanie przez powoda obniżenia alimentów, było w części uzasadnione z tej przyczyny, iż sytuacja zarobkowa D. R. w okresie będącym przedmiotem zainteresowania polepszyła się, w związku ze znalezieniem zatrudnienia na etat i uzyskiwaniem z tego powodu większych dochodów, niż uzyskiwanych z działalności gospodarczej, w sytuacji gdy działalność ubezpieczeniowa generowała mniejsze dochody i równocześnie zadłużenie z tytułu składek na ZUS.

Decydująca w niniejszej sprawie okazała się ocena możliwości zarobkowych i majątkowych powoda. Wysokość świadczeń alimentacyjnych od osoby zobowiązanej do alimentacji zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej, ale także od możliwości zobowiązanego, chociażby w tych granicach nie zostały zaspokojone usprawiedliwione potrzeby uprawnionego. Na uzasadnienie zgłoszonego przez siebie żądania R. R. nie wskazywał na zmniejszenie się potrzeb jego córek, a podnosił, iż ustalona kwota alimentów przekracza obecnie jego możliwości finansowe, które są ograniczone ze względu na niezmienne zarobki, znaczne wydatki na własne utrzymanie, wobec konieczności wynajmu mieszkania, a przede wszystkim z uwagi na fakt przyjścia na świat kolejnego dziecka powoda. Powód partycypuje w kosztach utrzymania syna, przekazując jego matce środku pieniężne oraz dokonując różnych zakupów. Wydatki te w sposób istotny wpłynęły na możliwości majątkowe powoda. Stanowi to główną i istotną okoliczność zmieniającą sytuację powoda.

Zdaniem Sądu powód w sposób wystarczający wykazał w niniejszym postępowaniu, iż suma jego miesięcznych zobowiązań przewyższa uzyskiwane przez niego dochody. Ponadto obecnie jest on także pozbawiony możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia ze względu na charakter wykonywanej pracy (ograniczenia ustawowe). Nadto zdaniem Sądu nieracjonalne byłoby podejmowanie dodatkowego zatrudnienia przez powoda wbrew decyzji przełożonego i narażanie się tym samym na utratę stałego, pewnego zatrudnienia, które jest jego głównym i jedynym źródłem dochodu. To powoduje przyjęcie stwierdzenia, iż R. R. w sposób odpowiedni wykorzystuje swoje możliwości zarobkowe. Obecnie nawet jest ograniczony czasowo z uwagi na opiekę nad synem, w którą jest zaangażowany.

Powód ma możliwości zarobkowe powyżej opisane. Sąd winien również uwzględnić jego aktualną sytuację majątkową. W tym zakresie nie zostało wykazane, by powód uzyskała jakiś majątek. Co prawda dysponuje samochodem niewielkiej wartości (V. (...)), który stanowi własność osoby trzeciej, jednak analogiczne D. R.również dysponuje samochodem, który nie stanowi jej własności (F. (...)). Powód w dalszym ciągu posiada zadłużenie, które wzrastało ze względu na bieżące wydatki powoda. Prowadzona jest przeciwko niemu egzekucja komornicza z tytułu świadczeń alimentacyjnych.

W ocenie sądu, w okresie będącym przedmiotem zainteresowania w niniejszej sprawie w sytuacji powoda zaszły takie istotne zmiany, które winny skutkować zmniejszeniem jego obowiązku alimentacyjnego względem córek K. R.i W. R.. Przy uwzględnieniu jego możliwości majątkowych i zarobkowych alimenty winny być jednak większe niż kwota żądana w pozwie. Za zasadną Sąd uznał kwotę 750 zł na rzecz K. R., zaś kwotę 600 zł na rzecz W. R., które pozwolą na pokrycie znacznej części kosztów utrzymania pozwanych, dadzą również powodowi możliwość wywiązywania się z nałożonego obowiązku w sposób pełny oraz partycypowania w kosztach utrzymania syna z nowego związku. Przy uwzględnieniu możliwości D. R.będzie to pozwalało na zapewnienie usprawiedliwionych potrzeb córek. Niższe kwoty alimentów takiej gwarancji by nie dawały. Zachowana będzie zasada równej stopy życiowej osób uprawnionych i zobowiązanego do alimentacji.

Zdaniem Sądu ustalone w wyroku kwoty stanowią obecnie górną granicę możliwości zarobkowych i majątkowych R. R.. W stosunku do K. R.wysokość alimentów winna zostać obniżona począwszy od 1 czerwca 2014r. czyli od okresu, kiedy winna ona już ukończyć szkołę średnią i zaprzestać korepetycji i zajęć dodatkowych. Sama również winna starać się częściowo pokrywać własne potrzeby. W stosunku do W. R.alimenty winny zostać obniżone począwszy od 1 marca 2014r. czyli od początku miesiąca, w którym Sąd dokonał korekty wysokości alimentów. Obniżenie alimentów z datą wcześniejszą byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Uznanie, iż w rozpoznawanej sprawie zachodzą przesłanki do obniżenia alimentów na rzecz K. R.i W. R.skutkowało uwzględnieniem powództwa w części i oddaleniem w pozostałym zakresie.

Z wszystkich wyżej wymienionych względów na podstawie art. 138 kro orzeczono jak w sentencji.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 kpc.