Sygn. akt II AKz 643/06
Dnia 11 października 2006 roku
Sąd Apelacyjny w Katowicach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SA Barbara Misztalska
SSA Stanisław Raszka
SSO del. Aleksandra Malorny (spr.)
Protokolant Sylwia Radzikowska
przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Dariusza Wiory
po rozpoznaniu w sprawie przeciwko M. P. (P.)
podejrzanemu o przestępstwo z art.43 ust.1 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 roku
o przeciwdziałaniu narkomanii
zażalenia wniesionego przez Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Katowicach
na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 25 września 2006 roku
w sprawie o sygnaturze XXI Kop 14/06
w przedmiocie właściwości miejscowej sądu
na podstawie art.437 §1 k.p.k.
postanawia
uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę celem rozpoznania wniosku o wydanie europejskiego nakazu aresztowania przekazać Sądowi Okręgowemu w Katowicach
Prokurator Prokuratury Apelacyjnej w Katowicach w dniu 11 września 2006 roku skierował do Sądu Okręgowego w Katowicach wniosek o wydanie wobec M. P. europejskiego nakazu aresztowania.
Sąd Okręgowy w Katowicach postanowieniem z dnia 25 września 2006 roku, sygnatura XXI Kop 14/06, stwierdził swoją niewłaściwość do rozpoznania sprawy i przekazał ją do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Gliwicach.
Zażalenie na to postanowienie złożył Prokurator Prokuratury Apelacyjnej w Katowicach zarzucając obrazę przepisu art.607 a kpk polegającą na uznaniu, iż właściwym miejscowo sądem okręgowym do wydania europejskiego nakazu aresztowania jest sąd właściwy do rozpoznania sprawy, podczas gdy z treści cytowanego przepisu taka właściwość nie wynika. Stawiając tego rodzaju zarzut skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do merytorycznego rozpoznania przez Sąd Okręgowy w Katowicach.
Sąd Apelacyjny stwierdził, co następuje.
Niewątpliwym jest, iż kwestia interpretacji reguły rządzącej określeniem właściwości sądu okręgowego w przedmiocie rozpoznania wniosku o wydanie europejskiego nakazu aresztowania, jest sporna.
Europejski nakaz aresztowania jest instytucją nową, wprowadzoną do Kodeksu postępowania karnego przez ustawę z dnia 18 marca 2004 roku o zmianie ustawy - kodeks karny, ustawy - kodeks postępowania karnego oraz ustawy - kodeks wykroczeń (Dz.U. Nr 69, poz. 626), która weszła życie z dniem 1 maja 2004 roku.
Brak jest zatem w tym przedmiocie nie tylko ukształtowanej praktyki, ale także judykatów, które wytyczałyby kierunek interpretacji właściwości wskazanej w przepisie art.607 a kpk.
Kwestia ta była natomiast przedmiotem rozważań doktryny, w której prezentowane są dwa wzajemnie wykluczające się poglądy.
Mianowicie pogląd cytowany w skarżonym postanowieniu Sądu Okręgowego w Katowicach, a zaprezentowany w Kodeksie postępowania karnego z komentarzem autorstwa J. Grajewskiego, L.K. Paprzyckiego, S. Steinborna (Zakamycze 2006, tom II, teza 9 do art.607a). Powołani Komentatorzy prezentują pogląd, iż ustawowo upoważniony do wydania europejskiego nakazu aresztowania jest właściwy miejscowo sąd okręgowy uznając, iż ustawodawca w tym względzie odwołuje się do reguł określonych w przepisach art.:31 i 32 kpk.
Pogląd przeciwny, do którego odwołuje się z kolei skarżący zaprezentowany został w Kodeksie postępowania karnego z komentarzem – suplement autorstwa P.Hofmańskiego, E.Sadzika, K.Zgryzka (Wydawnictwo CH Beck str.40) oraz Kodeksie postępowania karnego z komentarzem autorstwa T. Grzegorczyka (Zakamycze 2005, teza 3 do art.607a). Powołani komentatorzy stoją natomiast na stanowisku, iż nakaz wydaje sąd okręgowy, w okręgu, którego toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe, albo w okręgu, którego zapadł wyrok podlegający wykonaniu.
W wyniku analizy tych dwóch wzajemnie wykluczających się poglądów doktryny Sąd Apelacyjny podzielił drugie z zaprezentowanych stanowisk, do którego odwołał się także skarżący.
Wydaje się, iż już literalna analiza brzmienia zwrotu „właściwy miejscowo sąd okręgowy” wskazuje, iż chodzi o właściwość dla miejsca, w którym toczy się postępowanie przygotowawcze, sądowe lub miejsca, w którym zapadł wyrok. Nie chodzi natomiast o miejscową właściwość, o której mowa w przepisach art.: 31 i 32 kpk.
Słusznie skarżący zwraca uwagę na zwrot, który ustawodawca zawarł w przepisach art.: 607 g i 607 j kpk, a mianowicie „sąd właściwy do rozpoznania sprawy”, a więc sąd właściwy zarówno rzeczowo, jak i miejscowo do jej rozpoznania.
W tym kontekście wydaje się uprawniony pogląd, iż gdyby ustawodawca istotnie właściwość sądu okręgowego w rozważanym zakresie wiązał z właściwością miejscową do rozpoznania sprawy, to redakcja powołanego przepisu art.607 a kpk winna być odmienna od przyjętej i wprost wskazywać, iż właściwym do rozpoznania wniosku jest sąd okręgowy, którego właściwość wyznaczają ogólne reguły określające właściwość miejscową.
Wreszcie, gdyby przyjąć, iż ustawodawca odwołuje się w przepisie art.607 a kpk do reguł określonych w przepisach art.: 31 i 32 kpk, to w sytuacji przekazania sprawy innemu sądowi w trybie przewidzianym przez przepisy art.: 36, 37, 43 kpk lub art.11a przepisów wprowadzających kodeks postępowania karnego, właściwym dla rozpoznania wniosku o zastosowanie europejskiego nakazu aresztowania byłby sąd właściwy miejscowo w myśl zasad ogólnych. Komentatorzy preferujący tego rodzaju rozwiązanie wskazują, iż w tej sytuacji odwołać się należy do względów celowości, które przemawiają, aby wówczas europejski nakaz aresztowania wydał sąd, w okręgu, którego sprawa się toczy. Dodają jednocześnie, że dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy przekazana sprawa toczy się przed sądem okręgowym. Przy przyjęciu takiej interpretacji pojawiają się także istotne wątpliwości w odniesieniu do postępowania wykonawczego, co także dostrzegają i sygnalizują Komentatorzy.
Akceptując natomiast pogląd przeciwny, a więc prezentowany także przez skarżącego, nie tylko nie jest koniecznym odwoływanie się do względów celowości, ale z całą pewnością nie powstają wątpliwości interpretacyjne na gruncie postępowania wykonawczego. Zatem nie sposób w świetle powyższych wywodów podzielić poglądu zaprezentowanego w zaskarżonym postanowieniu, jakoby sformułowanie „właściwy miejscowo sąd okręgowy” odwoływało się do reguł określonych w przepisach art.: 31 i 32 kpk. Aprobata takiego poglądu prowadziłaby w niektórych sytuacjach procesowych do impasu interpretacyjnego, który wymuszałby stosowanie względów celowości, co nie jest konieczne przy zaaprobowaniu poglądu, iż nakaz wydaje sąd okręgowy, w okręgu, którego toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe, albo w okręgu, którego zapadł wyrok podlegający wykonaniu. Nakazywałaby ona również wyprowadzenie wniosku o braku konsekwencji i niespójności uregulowań prawnych.
Kierując się wyżej wskazanymi powodami orzeczono, jak w części dyspozytywnej postanowienia.
Z/ Akta sprawy proszę zwrócić Sądowi Okręgowemu w Katowicach.
11.X.2006 r.