Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia Hanna Bartkowiak

Protokolant: prot. sąd. Patrycja Makuch

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 2 marca 2020 r.

sprawy A. W.

oskarżonego z art. 178a § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gnieźnie

z dnia 2 lipca 2019 r., sygn. akt II K 942/16

1.  Na podstawie art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 kpk uchyla zaskarżony wyrok i postępowanie karne w sprawie umarza.

2.  Kosztami procesu obciąża Skarb Państwa.

Hanna Bartkowiak

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 975/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Gnieźnie z dnia 2 lipca 2019 r., sygn. akt II K 942/16

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

A. W.

Oskarżony zmarł w dniu 15 stycznia
2020 r.

Odpis skrócony aktu zgonu wydany przez Urząd Stanu Cywilnego w G. nr (...)

(...)

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Odpis skrócony aktu zgonu A. W.

Uzyskany w toku postepowania odwoławczego dokument potwierdzający zgon oskarżonego został sporządzony przez organ upoważniony do jego wydania. Brak jakichkolwiek podstaw do podważania wynikających z niego okoliczności.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania – art. 5 § 2 kpk, art. 7 kpk oraz art. 170 § 1 kpk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wobec zaistnienia bezwzględnej przesłanki odwoławczej opisanej w art. 439 § 1 pkt 9 kpk konieczne stało się uchylenie zaskarżonego orzeczenia niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia. Ta przesłanka odwoławcza - śmierć oskarżonego stanowi bowiem bezwzględną przeszkodę procesową uniemożliwiającą prowadzenie postępowania karnego z uwagi na brak osoby odpowiedzialnej za czyn będący przedmiotem procesu. Dlatego też zgodnie z art. 17 § 1 pkt 5 kpk należało umorzyć postępowanie karne przeciwko A. W.. Dodać należy, że umorzenie postępowania w razie śmierci oskarżonego następuje w każdym stadium, także po wydaniu wyroku przez Sąd I instancji, a przed jego uprawomocnieniem się.

Z uwagi na powyższą sytuację procesową, Sad Okręgowy nie mógł rozpoznać wniesionego przez obrońcę środka zaskarżenia i ustosunkować się do treści podniesionych przez niego zarzutów obrazy prawa procesowego, gdyż śmierć oskarżonego nastąpiła gdy sprawa karna pozostawała na niezakończonym etapie apelacyjnym.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak możliwości odniesienia się do zarzutów obrazy prawa procesowego z uwagi na zaistnienie bezwzględnej przesłanki odwoławczej spowodował, iż nie było podstaw by odnosić się do zgłoszonych w apelacji wniosków końcowych. Zaskarżony przez obrońcę wyrok został co prawda uchylony, ale nie z powodu uwzględnienia podniesionych zarzutów tylko z uwagi na zaistniałą w sprawie bezwzględną przesłankę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 kpk.

Lp.

Zarzut

3.1.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na ustaleniu, że oskarżony kierował pojazdem mechanicznym będąc w stanie nietrzeźwości.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy również do podniesionego zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie przystąpił, a to z uwagi na zaistnienie bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 kpk. Argumentację w tym zakresie przedstawiono zaś powyżej w pkt 3.1.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak możliwości zbadania zasadności zgłoszonych przez obronę wniosków z uwagi na tożsame powody co podane w pkt 3.1.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Oskarżony A. W. zmarł dnia 15 stycznia 2020 r.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

W toku postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy powziął wiadomość, że oskarżony A. W. zmarł w dniu 15 stycznia 2020 r. Uzyskany do akt sprawy odpis skrócony aktu zgonu potwierdził śmierć podsądnego. Okoliczność ta stanowi bezwzględną przesłankę odwoławczą, o której mowa w art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 kpk powodującą konieczność uchylenia zaskarżonego orzeczenia i umorzenia postępowania karnego niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia. W konsekwencji Sąd odwoławczy był zobowiązany do wzięcia wymienionej okoliczności pod uwagę z urzędu.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Wyrok Sądu I instancji został uchylony i umorzono postępowanie w sprawie.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

W niniejszej sprawie z uwagi na śmierć oskarżonego A. W. w dniu 15 stycznia 2020 r. spełniona została bezwzględna przesłanka odwoławcza, o której mowa w art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 kpk nakazująca uchylenie zaskarżonego orzeczenia i umorzenie postępowania w sprawie niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia. W takiej sytuacji Sąd Okręgowy był zobowiązany do wydania orzeczenia o takiej treści.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Mając na względzie treść art. 632 pkt 2 kpk, zgodnie z którym jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, w razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania koszty procesu ponosi w sprawach z oskarżenia publicznego Skarb Państwa (z wyjątkiem należności z tytułu udziału adwokata lub radcy prawnego w charakterze pełnomocnika pokrzywdzonego, oskarżyciela posiłkowego albo innej osoby), Sąd odwoławczy kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak