Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 18 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Berczyńska – Bruś

Protokolant: Magdalena Grzesiak

po rozpoznaniu w dniu 04 grudnia 2019 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w Ł.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółce Akcyjnej w Ł. na rzecz powódki J. S. kwotę 448 zł (czterysta czterdzieści osiem złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13 marca 2019r do dnia zapłaty

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie

3.  zasądza od powódki J. S. na rzecz pozwanego (...) Spółce Akcyjnej w Ł. kwotę 711 zł (siedemset jedenaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów postępowania

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś

Sygn. akt V GC 1310/19

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powódki J. S. złożył w dniu 13.03.2019r. pozew przeciwko (...) S.A. z/s w Ł. o zapłatę kwoty 4.495,76zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu podano, że dochodzona pozwem kwota stanowi różnicę pomiędzy kosztami najmu pojazdu zastępczego określonymi na fakturze VAT wystawionej na rzecz poszkodowanego, a odszkodowaniem wypłaconym z tego tytułu przez pozwanego jako ubezpieczyciela. Między stronami sporna jest wysokość stawki za dobę najmu pojazdu zastępczego oraz czas jego najmu. Powódka nabyła wierzytelność względem pozwanego na podstawie umowy cesji wierzytelności.

Dnia 29.04.2019r. Referendarz Sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie V GNc 1614/19, którym orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Od powyższego nakazu pozwany ubezpieczyciel złożył w terminie sprzeciw wraz z wnioskiem o oddalenie powództwa w całości i przeprowadzenie postępowania na koszt powoda.

W uzasadnieniu sprzeciwu podano, że pozwany zakwestionował okres najmu pojazdu zastępczego, który w ocenie pozwanego powinien wynosić 9 dni, a nie jak twierdzi powódka 12 dni. Za okres 9 dni zostało wypłacone odszkodowanie. Podano również, że pozwana zakwestionowała stawkę najmu pojazdu stosowaną przez powódkę w wysokości 250,00zł netto jako rażąco zawyżoną i dokonała jej korekty do kwoty 148,00zł brutto. Ponadto, pozwana zakwestionowała także pobieranie opłat przez powódkę za podstawienie i odebranie pojazdu oraz za podstawienie i odebranie pojazdu poza godzinami pracy, w szczególności w tak rażąco zawyżonej wysokości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 04.06.2017r., podczas kolizji, uszkodzeniu uległ samochód marki A. (...) o nr rej. (...), należący do P. N.. Sprawca kolizji był ubezpieczony przez pozwanego od odpowiedzialności cywilnej. Poszkodowany zgłosił szkodę powstałą w wyżej opisanym pojeździe do pozwanej, w celu jej likwidacji, w ramach polisy OC sprawcy. Szkoda została zarejestrowana pod nr (...). Uszkodzony pojazd nie był wykorzystywany do działalności gospodarczej. Szkoda była więc likwidowana według wartości brutto. O zasadach likwidacji szkody oraz zasadach wynajmu pojazdu zastępczego poszkodowany został przez pozwanego poinformowany telefonicznie podczas zgłaszania szkody. Po oględzinach uszkodzonego pojazdu przez rzeczoznawcę pozwanego, z uwagi na wykonywany zawód, poszkodowany przystąpił do jego naprawy we własnym zakresie.

Dowód: tabela k. 16; oświadczenia poszkodowanego k. 18, 20; akta szkody – płyta CD k. 132; zeznania świadka P. N. min. 00:10:47-00:43:39 protokołu rozprawy z dnia 04.12.2019r. k. 167-168v. – płyta DVD k. 169.

W związku z brakiem możliwości korzystania z pojazdu, który był poszkodowanemu niezbędny w życiu codziennym, poszkodowany zawarł z powódką w dniu 05.06.2017r. umowę najmu samochodu zastępczego marki F. (...) o nr rejestracyjnym (...). Strony umowy uzgodniły czynsz najmu za każdą rozpoczętą dobę na kwotę 250,00zł netto oraz opłatę za podstawienie i odbiór pojazdu oraz za podstawienie i odebranie pojazdu poza godzinami pracy według ilości kilometrów. Dzień przed zakończeniem prac naprawczych poszkodowany oddał pojazd zstępczy powódce w dniu 16.06.2017r. Łączny czas najmu pojazdu zastępczego trwał od 05.06.2017r. do 16.06.2017r., tj. 12 dni.

Dowód: kontrakt wynajmu auta wraz z protokołem przekazania i odbioru pojazdu k. 17; oświadczenie poszkodowanego k. 19; akta szkody – płyta CD k. 132; zeznania świadka P. N. min. 00:10:47-00:43:39 protokołu rozprawy z dnia 04.12.2019r. k. 167-168v. – płyta DVD k. 169 .

W dniu zwrotu pojazdu zastępczego, tj. dnia 16.06.2017r., poszkodowany przelał na rzecz powódki przysługującą jemu wierzytelność od (...) S.A. z/s w Ł. z tytułu obowiązku zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną nr (...) z dnia 04.06.2017r.

Dowód: umowa cesji wierzytelności k. 22; akta szkody – płyta CD k. 132.

Dnia 30.06.2017r. wynajmująca wystawiła na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 5.384,94zł brutto z terminem płatności przypadającym na dzień 07.07.2017r. Faktura obejmowała należność z tytułu najmu pojazdu zastępczego za okres 12 dni, za cenę 250,00zł netto/dobę, należność za podstawienie auta do klienta w wysokości (609,00zł netto) 749,07zł brutto, należność za podstawienie auta do klienta po godzinach pracy w wysokości (80,00zł netto) 98,40zł brutto, odbiór auta od klienta w wysokości (609,00zł netto) 749,07zł brutto oraz należność za odbiór auta do klienta poza godzinami pracy w wysokości (80,00zł netto) 98,40zł brutto.

Dowód: faktura k. 21; akta szkody – płyta CD k. 132.

Pismem z dnia 04.07.2017r. pozwany ubezpieczyciel został wezwany do zapłaty należności wynikających z ww. faktury VAT oraz poinformowany o cesji wierzytelności na rzecz powódki.

Dowód: pismo powódki wraz z dowodem nadania k. 23-24; akta szkody – płyta CD k. 132.

Pozwany, decyzją z dnia 21.07.2017r. uznał roszczenie jedynie co do kwoty 1.328,00zł brutto za 9 dni najmu pojazdu zastępczego, kwestionując jednocześnie także stawkę za jeden dzień najmu pojazdu zastępczego, którą obniżył z kwoty 250,00zł netto do kwoty 148,00zł.

Dowód: decyzja pozwanego k. 25-26; akta szkody – płyta CD k. 132.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dowody w postaci dokumentów, których prawdziwość i autentyczność nie budziła żadnych zastrzeżeń i wątpliwości oraz nie była kwestionowana przez strony, a także na podstawie zeznań świadka P. N., , którym Sąd dał w pełni wiarę.

Sąd zważył, co następuje:

Wierzytelność, której powódka dochodzi w niniejszym postępowaniu została nabyta w drodze umowy cesji.

Na podstawie art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Stosownie do art. 361 § 2 k.c. naprawienie szkody obejmuje w granicach normalnego związku przyczynowego – straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Ukształtowana linia orzecznictwa w tym zakresie wskazuje, że poniesienie przez poszkodowanego kosztów najmu pojazdu zastępczego pozostaje w normalnym związku przyczynowym i jest szkodą w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. (vide: wyrok SN z 26.11.2002r. w sprawie V CKN 1397/00).

Z materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie wynika, że o zasadach likwidacji szkody oraz zasadach wynajmu pojazdu zastępczego poszkodowany został przez pozwanego poinformowany podczas rozmowy telefonicznej. Pozwany poinformował powoda, że dobowa stawka najmu samochodu odpowiadającego klasie uszkodzonego samochodu poszkodowanego jaka jest akceptowana przez ubezpieczyciela to stawka wynosząca 148,00zł brutto/dobę jego najmu. W tych granicach cenowych pozwany ubezpieczyciel mógł bowiem zorganizować poszkodowanemu pojazd zastępczy odpowiadający klasie samochodu uszkodzonego należącego do poszkodowanego. Poszkodowany wynajął jednak pojazd zastępczy we własnym zakresie w cenie 250,00zł netto/dobę jego najmu, co sprawiło że nie dążył do minimalizacji szkody.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej wyrażonym w uchwale z dnia 24.08.2017r. w sprawie III CZP 20/17 wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Z uzasadnienia powyższej uchwały wynika jednoznacznie, że Sąd Najwyższy dostrzegał od początku potrzebę utrzymania ochrony interesów poszkodowanego w rozsądnych granicach. Kierując się sformułowanymi tam wskazówkami, należy stwierdzić, że nie mogą być uznane za celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, które nie są konieczne do wyeliminowania negatywnego następstwa majątkowego w postaci utraty możliwości korzystania z uszkodzonego (zniszczonego) pojazdu, gdyż następstwo to może być wyeliminowane – bez uszczerbku dla godnych ochrony interesów poszkodowanego – w inny, mniej uciążliwy dla dłużnika sposób. Jeżeli zatem ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu – we współpracy z przedsiębiorcą trudniącym się wynajmem pojazdów – skorzystanie z pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu albo zniszczonemu (zwłaszcza co do klasy i stanu pojazdu), zapewniając pełne pokrycie kosztów jego udostępnienia, a mimo to poszkodowany decyduje się na poniesienie wyższych kosztów najmu innego pojazdu, koszty te – w zakresie nadwyżki – będą podlegały indemnizacji tylko wtedy, gdy wykaże szczególne racje, przemawiające za uznaniem ich za „celowe i ekonomicznie uzasadnione”. W tym kontekście istotne znaczenie ma nie tylko równorzędność samego pojazdu, ale także dodatkowych warunków umowy, takich jak np. czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego czy też obowiązek wpłaty kaucji. Jeżeli istotne warunki wynajmu proponowanego przez ubezpieczyciela (we współpracy z przedsiębiorcą wynajmującym pojazdy) czynią zadość potrzebie ochrony uzasadnionych potrzeb poszkodowanego, nie ma podstaw, by obciążać osoby zobowiązane do naprawienia szkody wyższymi kosztami związanymi ze skorzystaniem przez poszkodowanego z droższej oferty. Odstępstwa od tej reguły nie uzasadniają drobne niedogodności o charakterze niemajątkowym, które mogą wiązać się np. z koniecznością nieznacznie dłuższego oczekiwania na podstawienie pojazdu zastępczego proponowanego przez ubezpieczyciela. Z uwagi na ciążący na ubezpieczycielu obowiązek szczególnej, podwyższonej staranności nie można też przypisać decydującego znaczenia czynnikowi w postaci szczególnego zaufania, jakie poszkodowany ma do kontrahenta, z którego usług chciałby skorzystać. Poniesienia wyższych kosztów nie uzasadnia również sama przez się prostota skorzystania z oferty najmu złożonej przez przedsiębiorcę prowadzącego warsztat naprawczy, w którym uszkodzony pojazd ma być naprawiany. Konieczność dodatkowego kontaktu z ubezpieczycielem – w praktyce zwykle telefonicznego – nie może być uznana za niedogodność, która uzasadnia poniesienie wyższych kosztów najmu. Co więcej, należy uznać, że w ramach ciążącego na poszkodowanym obowiązku minimalizacji szkody i współdziałania z dłużnikiem (ubezpieczycielem) mieści się obowiązek niezwłocznego zasięgnięcia informacji co do tego, czy ubezpieczyciel może zaproponować poszkodowanemu pojazd zastępczy równorzędny uszkodzonemu (zniszczonemu). Nie ma to nic wspólnego z koniecznością poszukiwania przez poszkodowanego najtańszej oferty rynkowej najmu, nie jest bowiem istotne to, czy propozycja ubezpieczyciela jest najtańsza, lecz to, że jest przez niego akceptowana.

Zdaniem Sądu, powódka i zarazem następczyni prawna poszkodowanego, nie wykazała w żaden sposób, zgodnie z zasadą ciężaru dowodu wynikającą z art. 6 k.c., szczególnych racji przemawiających za uznaniem poniesionych przez poszkodowanego zwiększonych kosztów najmu pojazdu zastępczego wynajmowanego u niej za „celowe i ekonomicznie uzasadnione”.

Skoro pozwany akceptował stawkę w kwocie 148,00zł brutto/dobę to Sąd uznał, że właściwą stawką do zastosowania będzie stawka 148,00zł za dobę najmu pojazdu. Ilość dni najmu pojazdu zstępczego, w ocenie Sądu, uzasadniona była w okresie 12 dni. Z matematycznego wyliczenia wynika zatem, że należne powódce odszkodowanie za czas najmu pojazdu powinno wynieść 1.776,00zł brutto (148,00zł brutto x 12 dni = 1.776,00zł brutto). Powódka otrzymała odszkodowanie w wysokości 1.328,00zł brutto. W związku z powyższym różnica pomiędzy należnym odszkodowaniem, które powinno wynieść 1.776,00zł brutto, a wypłaconym przez pozwanego odszkodowaniem w kwocie 1.328,00zł wynosi 448,00zł brutto. O odsetkach rozstrzygnięto w myśl art. 481 § 1 i 2 k.c.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku.

W pozostałym zakresie powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu (pkt 2 sentencji wyroku).

O kosztach procesu (pkt 3 wyroku) orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów. Powódka uległa powodowi w 90,04%, dlatego Sąd obciążył powódkę w tym zakresie. Wysokość tych kosztów to opłata sądowa w kwocie 225,00zł oraz wynagrodzenie pełnomocników stron po 900,00zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa po 17,00zł.

Sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś