Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2019 r. w Gliwicach

sprawy z wniosku Zakładów (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wydanie pisemnej interpretacji przepisów

na skutek odwołania Zakładów (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 3 października 2018 r. nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od wnioskodawcy na rzecz organu rentowego kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSR del. Anna Capik-Pater

Sygn. akt VIII U 2976/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 3 października 2018 r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. działając na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców oraz w zw. z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, odmówił wydania interpretacji na wniosek Zakładów (...) Sp. z o.o. w sprawie braku obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu umów zlecenia, zawartych z osobami zatrudnionymi jednocześnie na podstawie umowy o pracę i osiągających wynagrodzenie wyższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

Z powyższą decyzją nie zgodziła się odwołująca spółka. Wniosła odwołanie, w którym domagała się wydania pisemnej interpretacji przepisów w związku z przedstawionym przez siebie stanem faktycznym.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał swoją dotychczasową argumentację w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 września 2018 r. odwołująca Zakłady (...) Sp. z o.o. w Z. wniosła do organu rentowego o wydanie indywidualnej interpretacji.

W opisie stanu faktycznego spółka wskazała, że zamierza realizować zlecenia polegające na wykonywaniu placów zabaw, boisk i obiektów sportowych. Zaznaczyła, że prace te będą wykonywane przez kilku zleceniobiorców w ramach umowy zlecenie, przy czym umowę oskładkują wyłącznie składką na ubezpieczenie zdrowotne, gdyż zleceniobiorcy są jednocześnie pracownikami osiągającymi co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę w spółce (...) Sp. z o.o. Sp. k. w K.. W. oni tam pracę przy produkcji wyrobów gumowych. Odwołująca wskazała nadto, że planowane prace będą odbywały się sezonowo, a w terminach wykonywania tych zleceń pracownikom (...) Sp. z o.o. Sp. k. będą udzielane kilkudniowe urlopy bezpłatne z oddelegowaniem do pracy u innego pracodawcy lub urlopy wypoczynkowe udzielanie na wniosek. Odwołująca podniosła również, że nie jest powiązana z (...) Sp. z o.o. Sp.k. kapitałowo (brak wzajemnych udziałów). Natomiast jest z nią powiązana osobowo osobą jednego ze wspólników. Zdaniem odwołującej ww. podmioty należy traktować jako dwóch odrębnych pracodawców, dlatego analizując sposób oskładkowania umów zleceń nie będzie miał zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. W zasadzie odwołująca oczekiwała potwierdzenia, że w stanie faktycznym który ją dotyczy, w stosunku do osób świadczących usługi na jej rzecz na podstawie umowy zlecenie, a będących pracownikami innej spółki i osiągającymi tam co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, powinna być odprowadzana wyłącznie składka zdrowotna z umowy cywilnoprawnej.

Decyzją z 3 października 2018 r. organ rentowy odmówił wydania odwołującej spółce pisemnej interpretacji, podnosząc że nie jest on uprawniony do wydania indywidualnej interpretacji w przedmiocie w którym wnioskuje odwołująca. Wskazał, że interpretacje w formie decyzji mogą zostać wydane tylko w odniesieniu do spraw wymienionych w art. 83 d ust. 1 ustawy systemowej. Następnie zaakcentował, że z treści złożonej wniosku wynika, że odwołująca ma wątpliwości czy osoby, z którymi odwołująca spółka zamierza zawrzeć umowy zlecenie, a będące jednocześnie pracownikami w innym podmiocie gwarantującym im wynagrodzenie przekraczające minimalne wynagrodzenie za pracę będą ją wykonywać na rzecz swojego pracodawcy i w konsekwencji nie będzie zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Zdaniem organu rentowego stwierdzenie obowiązku świadczenia przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia społeczne ma charakter pochodny względem zakwalifikowania danej osoby jako zleceniobiorcy czy pracownika. ZUS wskazał, że ustalenie statusu takiej osoby nie wymaga interpretacji przepisów, z których bezpośrednio wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej i składek na ubezpieczenia społeczne. Organ rentowy stanął na stanowisku, że nie może wypowiadać się w przedmiocie potwierdzenia do celów ubezpieczeniowych statusu danej osoby jako zleceniobiorcy lub pracownika. Natomiast charakter współpracy pomiędzy podmiotami powiązanymi osobowo nie może stanowić interpretacji indywidualnej.

Wnioskodawca odwołał się od powyższej decyzji.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja jest prawidłowa.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U.2018.646), przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 34 ust. 2). Przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie (art. 34 ust. 3).

Udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji, od której służy odwołanie. Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym oraz z pouczeniem o prawie wniesienia środka zaskarżenia (art. 34 ust.5).

Przepis ten zawiera klauzulę, na podstawie której przedsiębiorca może w swojej indywidualnej sprawie złożyć do właściwego organu wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika dla niego obowiązek świadczenia daniny publicznej. Nieokreślony przez ustawodawcę termin "danina publiczna" najogólniej łączy się z obowiązkiem świadczenia (zazwyczaj pieniężnego) na rzecz państwa lub innego podmiotu publicznoprawnego w celu realizacji zadań o charakterze publicznym. Istotą takiego świadczenia jest przy tym jego powszechny, przymusowy i bezzwrotny charakter. Daninami publicznymi będą zatem w pierwszej kolejności podatki i opłaty, ale również cła, dopłaty, państwowe pożyczki przymusowe, wszelkiego rodzaju sankcje i kary pieniężne, jak również składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Zgodnie natomiast z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r (Dz.U z 2016 r poz. 963 ze zm.) zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz (...), Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Interpretacje indywidualne wraz z wnioskiem o wydanie interpretacji, po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę oraz inne podmioty wskazane w treści interpretacji, Zakład niezwłocznie zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej.

Jednocześnie zakres i przedmiot sprawy o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa konstytuuje treść wniosku wszczynającego postępowanie, a rolą organu prowadzącego to postępowanie jest ocena stanowiska strony w spornej kwestii, nie zaś przedstawianie poglądów i wykładni przepisów odnoszących się do różnych sytuacji faktycznych. Istotą tego postępowania jest uzyskanie przez stronę wyjaśnienia treści przepisów prawa i ich zastosowania w odniesieniu do indywidualnej sytuacji wskazanej we wniosku. Organ wydający decyzję nie może więc ingerować w stan faktyczny opisany we wniosku, podważać go, uzupełniać czy zmieniać w oparciu o inne źródła lub wiedzę znaną mu z urzędu (zob. postanowienie SN z 18 kwietnia 2011 r., III UK 117/10).

Spór w rozpoznawanej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy wniosek o interpretację złożony przez odwołującą spółkę skutkuje obowiązkiem sporządzenia przez organ rentowy indywidualnej interpretacji w oparciu o przesłanki z 34 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców.

Odwołująca spółka domagała się wydania indywidualnej interpretacji w przedmiocie braku obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu umów zlecenia, zawartych z osobami zatrudnionymi jednocześnie na podstawie umowy o pracę i osiągających wynagrodzenie wyższe nić minimalne wynagrodzenie za pracę. W zasadzie oczekiwała ona potwierdzenia przez organ rentowy, że w stosunku do osób z którymi zamierza nawiązać współpracę w ramach umowy zlecenie, a które to osoby są pracownikami (...) Sp. z o.o. Sp.k. i z tego tytułu osiągają więcej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, nie będzie musiała odprowadzać składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a jedynie składki na ubezpieczenia zdrowotne. Niemniej jednak z treści art. 34 Prawa przedsiębiorców oraz art. 83d ust. 1 ustawy systemowej, nie wynika, aby organ rentowy mógł wydać indywidualne interpretacje w takich sprawach. Indywidualna interpretacja może dotyczyć wyłącznie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek, a więc wyłącznie tych spraw, które zostały wskazane wprost w przepisach. Sąd orzekający zaznacza, że kwestia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym ma charakter wtórny względem stwierdzenia, czy dana osoba jest zleceniobiorcą czy też pracownikiem. Natomiast ustalenie statusu takiej osoby, a więc wskazanie czy jest on przedsiębiorcą, czy też pracownikiem nie zostało wskazane przez ustawodawcę w ww. przepisach, w związku z czym nie wymaga to interpretacji przepisów. W tym miejscu podkreślić należy, że organy administracji publicznej muszą działać wyłącznie na podstawie prawa. Tym samym ich działania zawsze muszą znajdować swoje oparcie w obowiązujących przepisach.

Sąd orzekający zgadza się z organem rentowym, że stwierdzenie obowiązku uiszczenia składek na ubezpieczenia społeczne ma charakter następczy względem zakwalifikowania danej osoby jako pracownika lub zleceniobiorcę. Z kolei kwestia zakwalifikowania takiej osoby jako jest zagadnieniem wstępnym i powinno być rozstrzygnięte na zasadach ogólnych, tj. w toku postępowania administracyjnego. Dopiero ustalenie tego, będzie skutkowało możliwością stwierdzenia, jakim ubezpieczeniom dana osoba będzie podlegała. Ponownie należy podkreślić, że indywidualna interpretacja może dotyczyć wyłącznie spraw expressis verbis wskazanych w ww. przepisach, a nie całego systemu prawa powszechnie obowiązującego w Polsce.

Reasumując, stanowisko organu rentowego wyrażone w zaskarżonej decyzji jest właściwe. Brak jest podstaw do wydania przez organ rentowy indywidualnej interpretacji w niniejszej sprawie.

Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił odwołanie Zakładów (...) Sp. z o.o. uznając je za bezzasadne, zgodnie z art. 477 ¹⁴§1 kpc.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98§1 i §3 kpc w zw. z §9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 t.j.) zasądzając od odwołującej, jako od strony przegrywającej proces, na rzecz organu rentowego 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSR del. Anna Capik-Pater