Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 czerwca 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia SR Wioletta Sychniak

Protokolant: st. sekr. sąd. Milena Bartłomiejczyk

po rozpoznaniu w dniu 19 czerwca 2020 roku w Łodzi

sprawy z powództwa M. R.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zapłatę

zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda M. R. kwotę

10100 (dziesięć tysięcy sto) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13 maja 2019 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 5070,39 zł (pięć tysięcy siedemdziesiąt złotych i trzydzieści dziewięć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 547/19

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym 20 maja 2019 roku M. R. wniósł o zasądzenie od Towarzystwa (...) z siedzibą w W. kwoty 10100 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 maja 2019 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu Powód wskazał, że dochodzi zapłaty części odszkodowania za szkodę powstałą 5 kwietnia 2019 roku, w wyniku której uszkodzeniu uległ jego samochód marki V. (...), nr rej. (...). W toku postępowania likwidacyjnego Pozwany wypłacił mu kwotę 28 026,96 złotych. Kwota wypłacona przez ubezpieczyciela jest rażąco zaniżona. Ubezpieczyciel zastosował nieadekwatną stawkę za roboczogodzinę, nie uwzględnił części niezbędnych czynności naprawczych i normaliów oraz przyjął zaniżony koszt materiałów lakierniczych i części zamiennych. Wedle wyceny sporządzonej przez niezależnego rzeczoznawcę na zlecenie Powoda, rzeczywisty koszt naprawy pojazdu wynosił 39 888,57 złotych.

/pozew k. 4-6/

W odpowiedzi na pozew Towarzystwo (...) w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych.

Pozwany zakwestionował żądanie pozwu co do wysokości. Wskazał, że złożona przez Powoda kalkulacja szkody jest zawyżona, a wypłacona w toku postępowania likwidacyjnego kwota w całości zaspokaja roszczenie poszkodowanego. Wykonanie naprawy z użyciem wyłącznie części oryginalnych opatrzonych logo producenta prowadziłoby w rzeczywistości do bezzasadnego podwyższenia wartości pojazdu. Pozwany zakwestionował także zastosowaną w kalkulacji stawkę robocizny jako zawyżoną. Pozwany zaoferował Powodowi możliwość wykonania naprawy przez współpracujący z nim warsztat za kwotę wskazaną w wycenie szkody, ale poszkodowany nie skorzystał z tej możliwości. Podmiot odpowiedzialny obowiązany jest do pokrycia koniecznych uzasadnionych kosztów naprawy. Możliwe było naprawienie pojazdu w za kwotę wypłaconą przez Pozwanego, wypłacona w toku postępowania likwidacyjnego kwota zaspokajała roszczenie Powoda w całości.

/odpowiedź na pozew k. 41-44/

Ustosunkowując się do odpowiedzi na pozew, Powód zakwestionował uzależnianie wypłaty odszkodowania od rzeczywistego wykonania naprawy. Powód nie dokonał naprawy pojazdu, co jednak nie warunkuje zasadności uzyskania z tego tytułu należnego odszkodowania. To do poszkodowanego należy wybór sposobu naprawienia szkody; ubezpieczyciel nie może uzależniać wysokości należnego odszkodowania od wybranej metody restytucji. Wypłacona przez Pozwanego kwota nie umożliwiała przeprowadzenia pełnej naprawy wedle technologii producenta. Pozwany nie wykazał także, że taką naprawę za wskazaną kwotę byłby w stanie wykonać warsztat z jego sieci partnerskiej.

/pismo procesowe k. 47-53/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 kwietnia 2019 roku w Ł., na skrzyżowaniu Alei (...) II i ul. (...), doszło do wypadku komunikacyjnego. W jego wyniku doszło do uszkodzenia pojazdu V. (...), nr rej. (...), stanowiącego własność M. R.. Kierujący pojazdem S. podczas manewru zmiana pasa ruchu uderzył w jadący w tę samą stronę sąsiednim pasem pojazd Powoda. /bezsporne, zgłoszenie szkody k. 11v/

Sprawca zdarzenia był ubezpieczony w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Zakładzie (...). /bezsporne/

Ubezpieczyciel potwierdził przyjęcie zgłoszenia szkody z dniem 10 kwietnia 2019 roku. /zgłoszenie szkody k. 16-17/

W kalkulacji naprawy pojazdu, sporządzonej przez Pozwanego w trakcie postępowania likwidacyjnego, koszt naprawy został oszacowany na kwotę 28 462,95 złotych. Przy jej sporządzaniu zastosowano stawkę robocizny 55 zł/rbg oraz części oryginalne klasy O, od których ceny potrącono 25%. Koszt materiałów lakierniczych został natomiast obniżony o 33%. Od pierwotnie wyliczonego kosztu naprawy potrącono następnie 354,47 zł tytułem wzrostu wartości pojazdu po naprawie.

/kalkulacja naprawy k. 20v-25/

Decyzją z dnia 24 kwietnia 2019 roku Pozwany przyznał na rzecz Powoda odszkodowanie w wysokości 28 026,96 złotych. Do decyzji załączono dokument informujący o możliwości wykonania naprawy w warsztatach sieci partnerskiej (...).

/decyzja k. 18-19, informacja k. 20/

W wycenie, wykonanej przez niezależnego rzeczoznawcę na zlecenie Powoda, koszt naprawy samochodu V. (...), nr rej. (...), został określony na kwotę 39 888,57 złotych. Zastosowano w niej stawkę roboczogodziny 110zł.

/wycena k. 32-35/

Pismem z dnia 2 maja 2019 roku, przesłanym w wiadomości e-mail, Powód wezwał Pozwanego do zapłaty odszkodowania w wysokości 11 861,61 złotych, stanowiącego dopłatę z tytułu rzeczywistego kosztu naprawy pojazdu, w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Pozwany w wiadomości e-mail z tego samego dnia potwierdził otrzymanie zgłoszenia. /wezwanie k. 28, e-maile k. 29-30/

W odpowiedzi datowanej na 14 maja 2019 roku Pozwany poinformował pełnomocnika Powoda, że po przeprowadzeniu powtórnej analizy akt szkodowych brak jest przesłanek do dopłaty żądanego odszkodowania. /pismo k. 31/

Rzeczywisty koszt naprawy samochodu V. (...), nr rej. (...), przy zastosowaniu nowych oryginalnych części zamiennych opatrzonych logo producenta oraz stawce 95 zł/rbg wynosi 39 280,53 złotych. Stawka 95 zł/rbg plasuje się poniżej średniej stawki za roboczogodzinę na rynku (...) (110 zł/rbg), i jest odpowiednią stawką dla warsztatów znajdujących się na peryferiach Ł., gdzie zamieszkuje Powód. /opinia biegłego W. S. k. 61-72/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie. Jako, że osią sporu pozostawał rzeczywisty koszt naprawy przedmiotowego pojazdu, a obie strony przedstawiły odmienne kosztorysy, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej. Sporządzona przez biegłego opinia nie została zakwestionowana przez strony, także Sąd uznał ją za wiarygodną i profesjonalną, zawarte w niej wnioski przyjmując za swoje w całości.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd pominął dowody wnioskowane przez pozwanego:

- z zeznań świadka D. G.,

- z zeznań powoda

na okoliczności sprecyzowane w odpowiedzi na pozew. Okoliczności, na które miałby by zostać przeprowadzone wnioskowane dowody nie były istotne dla rozstrzygnięcia, o czym będzie mowa poniżej.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

W przedmiotowym postępowaniu poza sporem pozostawało, iż w dniu 5 kwietnia 2019 roku doszło do zdarzenia komunikacyjnego, w wyniku którego nastąpiło uszkodzenie pojazdu należącego do Powoda. Pozwany nie kwestionował zasady swojej odpowiedzialności, a jedynie wysokość dochodzonego przez powoda odszkodowania.

Stosownie do art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC) ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Stosownie do treści § 4 cyt. przepisu, uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Zgodnie zaś z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 743 t.j.) z ubezpieczenia OC przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Odpowiedzialność samoistnego posiadacza pojazdu mechanicznego reguluje art. 436 k.c., w tym w odniesieniu do szkód powstałych w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody zgodnie z § 2 art. 436 k.c. odpowiedzialność ta następuje na zasadach ogólnych tj. na zasadzie winy sprawcy.

Okoliczność uszkodzenia pojazdu należącego do poszkodowanego jest bezpośrednim następstwem zdarzenia objętego umową. W takiej sytuacji nie powinien budzić wątpliwość fakt stosowania w tym przypadku w/w przepisów. Odszkodowanie, jakie zobowiązany jest w takiej sytuacji wypłacić zakład ubezpieczeń, obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy. Poszkodowany może, według swojego wyboru, żądać od ubezpieczyciela zapłaty kosztów hipotetycznej restytucji albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej ustalonej zgodnie z metodą różnicy. Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie tylko w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak trafnie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 kwietnia 2018 r., II CNP 43/17, LEX nr 2490615).

M. R. nie dokonał naprawy uszkodzonego pojazdu, wnosząc o wypłacenie na jego rzecz stosownego odszkodowania. Pozwany nie był jednak uprawniony do uzależniania wysokości wypłaconej sumy od faktu przeprowadzenia naprawy, w szczególności w określonym warsztacie naprawczym. Jak wskazuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego, „utrwalony jest pogląd, że powstanie roszczenia z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego, a tym samym zakres odszkodowania, nie zależą od tego czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Odpowiada ono niezbędnym i ekonomicznie uzasadnionym kosztom naprawy, a naprawa dokonana przed uzyskaniem świadczenia od ubezpieczyciela, jej koszt i faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na sposób ustalania wysokości odszkodowania.” W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody w postaci kosztów naprawy pojazdu nie ma znaczenia fakt przeprowadzenia naprawy czy jej dokładny koszt. W konsekwencji poszkodowany w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, w przypadku szkody częściowej, może żądać odszkodowania w wysokości odpowiadającej niezbędnym i uzasadnionym ekonomicznie kosztom przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, także wtedy, gdy naprawy nie dokonał (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2018 r. i powołane tam orzecznictwo; także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r., II CNP 43/17, LEX nr 2490615; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r., II CNP 41/17 , LEX nr 2481973). W świetle powyższych rozważań nie powinno budzić wątpliwości stanowisko, że ustalenie przez ubezpieczyciela wysokości kosztów naprawy na podstawie stawek oferowanych przez warsztat należący do jego sieci partnerskiej nie może zasługiwać na uwzględnienie jako rzeczywiste i uzasadnione koszty naprawy. Ubezpieczyciel nie może bowiem zmuszać poszkodowanego do wyboru sposobu naprawienia szkody. Nie ulega wątpliwości, że oferowane pozwanemu przez współpracujące warsztaty stawki są preferencyjne i nie odzwierciedlają realiów rynku. Sporządzony przez Pozwanego kosztorys nie odzwierciedla zatem rzeczywistych kosztów naprawy. Ograniczenie z tego tytułu należnego odszkodowania w praktyce zawęża możliwość wyboru sposobu naprawienia szkody przez Powoda, gdyż nie mógłby on przeprowadzić całości prac naprawczych za wypłaconą sumę w żadnym warsztacie poza należącymi do sieci partnerskiej (...).

Podzielając argumentację Sądu Najwyższego należy wskazać, że kluczowe dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy było ustalenie rzeczywistych i odpowiadających realiom rynku kosztów naprawy, pozwalających na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, bez znaczenia czy dokonano rzeczywistej naprawy pojazdu, czy też nie. Funkcją odpowiedzialności odszkodowawczej jest bowiem kompensacja szkody, której wysokość powinna być oceniana na chwilę jej zaistnienia. Zatem, jeśli Powód domagał się odszkodowania w wysokości hipotetycznych, ale ekonomiczne uzasadnionych i celowych kosztów restytucji, ten sposób naprawienia doznanej szkody Sąd uznał za właściwy. Jednocześnie zbędne było ustalanie okoliczności związanych z naprawą pojazdu, jej sposobem i wydatkowanymi faktycznie kwotami.

Zgodnie z opinią biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej rzeczywisty i uzasadniony koszt naprawy należącego do powoda pojazdu wynosił 39 280,53 złotych. Żadna ze stron nie zakwestionowała wyliczeń biegłego, także Sąd zgodził się ze sporządzoną przez niego kalkulacją. Rzeczywisty koszt naprawy pojazdu został ustalony na podstawie średnich cen części i usług wynikających z systemu (...), natomiast stawka 95 zł/rbg jest adekwatna do stawek stosowanych przez nieautoryzowane warsztaty naprawcze znajdujące się w miejscu zamieszkania powoda (Brzeziny). W świetle powyższych okoliczności uprawniony jest wniosek, że określona przez Pozwanego kwota odszkodowania tytułem kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu nie pokryła w całości rzeczywistego kosztu naprawy. Sąd uznał za bezzasadne oparcie kosztorysu na obniżonych cenach usług i elementów. Jako, że rzeczywisty koszt naprawy pojazdu wyniósł 39 280,53 złotych, a Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego wypłacił na rzecz Powoda kwotę 28 026,96 złotych, należna dopłata wynosi 11 253,57 złotych. Powód dochodził w postępowaniu kwoty 10100 złotych, dlatego powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie odsetek za opóźnienie w zapłacie odszkodowania swoją podstawę prawną znajdowało w art. 481 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Stosownie do powołanego wyżej art. 14 ust. 1 towarzystwo ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie, z pewnymi wyjątkami wynikającymi ze szczególnych okoliczności sprawy wymagających bardziej czasochłonnego wyjaśniania.

Pozwany potwierdził otrzymanie zgłoszenia szkody w dniu 10 kwietnia 2019 roku, a już wtedy znane były wszelkie okoliczności zdarzenia. Pozwany pozostawał zatem w opóźnieniu z zapłatą kwoty odszkodowania od następnego dnia roboczego po upływie okresu 30 dni tj. od 13 maja 2019 roku.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w oparciu o art. 98 k.p.c. Żądanie strona powodowej zostało uwzględnione w całości, zatem należy jej się całkowity zwrot kosztów postępowania.

Na koszty procesu powoda, w łącznej wysokości 5070,39 złotych złożyły się: opłata sądowa od pozwu w wysokości 505 zł, wykorzystana zaliczka na wynagrodzenie biegłego w kwocie 948,39 zł, koszty zastępstwa procesowego radcy prawnego w kwocie 3600 zł (na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych – Dz. U. 2015, poz. 1804 ze zm., w brzmieniu obowiązującym na datę wytoczenia powództwa) i 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.