Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V S 69/13

POSTANOWIENIE

Dnia 21 października 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach Wydział V Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Jadwiga Galas (spr.)

Sędziowie: SA Zofia Kołaczyk

SA Urszula Bożałkińska

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2013 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi Biura (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w K.

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Okręgowego w(...)

o stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie o sygnaturze XIX Ga 138/13 Sądu Okręgowego w (...) w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, z późn. zm.)

postanawia:

1)  stwierdzić przewlekłość postępowania w sprawie prowadzonej przed Sądem Okręgowym w (...) pod sygn. akt XIX Ga 138/13;

2)  przyznać skarżącej od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w (...)sumę pieniężną w wysokości 5.000 zł (pięć tysięcy złotych);

3)  oddalić skargę w pozostałym zakresie;

4)  zwrócić skarżącej kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem uiszczonej opłaty od skargi;

5)  zasądzić od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w (...) na rzecz skarżącej kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V S 69/13

UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. złożyła w dniu 6 września 2013 r. skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu sądowym domagając się stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie prowadzonej przed Sądem Okręgowym w (...)pod sygn. XIX Ga 138/13, wydania Sądowi Okręgowemu stosownych zaleceń co do dalszego postępowania, a także zasądzenia od Skarbu Państwa sumy 5.000 zł. Wskazała, iż w dniu 21 marca 2013 r. Sąd Okręgowy w(...)na skutek apelacji skarżącego uchylił postanowienie Sądu Rejonowego (...) w (...) z dnia 28 stycznia 2013 r., sygn. akt. KA VIII Ns Rej KRS (...) i sprawę w zakresie nim objętym przekazał temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Podała w uzasadnieniu skargi, że w dniu 28 maja 2013 r. złożyła wniosek o wydanie w/w odpisu postanowienia Sądu Okręgowego. Do chwili wniesienia skargi odpis nie został jednak skarżącej doręczony, a jak wynika z poczynionych przez nią ustaleń w sprawie nie były podejmowane żadne czynności.

W odpowiedzi na skargę Prezes Sądu Okręgowego w (...) wnosił o jej oddalenie, ewentualnie o oddalenie żądania zasądzenia na rzecz skarżącej sumy pieniężnej i wydania stosownych zaleceń co do dalszego postępowania. Wskazał, iż postanowieniem z dnia 21 marca 2013 r. Sąd Okręgowy w (...) uchylił postanowienie Sądu Rejonowego (...) w (...) z dnia 28 stycznia 2013 r., sygn. akt. KA VIII Ns Rej KRS (...) i sprawę w zakresie nim objętym przekazał temu Sądowi do ponownego rozpoznania. W dniu 10 września 2013 r. wydane zostało zaś zarządzenie o doręczeniu odpisu wskazanego wyżej postanowienia skarżącej oraz zwrocie akt Sądowi Rejonowemu. Zaznaczone zostało przy tym, że w skardze skarżąca zarzucała długotrwałość postępowania w przedmiocie sprostowania nakazu zapłaty, gdy tymczasem skarga dotyczyła postępowania rejestrowego o wpis do KRS, gdzie żaden nakaz zapłaty nie został wydany.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

skarga zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. 2004, Nr 179, poz. 1843) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla jej rozstrzygnięcia. Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd,
w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Odnosząc treść powyższej regulacji do okoliczności faktycznych sprawy stwierdzić należało, iż fakt wystąpienia przewlekłości postępowania nie mógł budzić wątpliwości. Jak słusznie podnosiła skarżąca od chwili wydania przez Sąd Okręgowy postanowienia z dnia 21 marca 2013 r. do chwili wniesienia skargi, tj. do dnia 9 września 2013 r. (data wpływu do Sądu) w sprawie nie została podjęta żadna czynność pomimo złożenia w dniu 3 czerwca
2013 r. (data wpływu do Sądu k: 580–579) przez skarżącą wniosku o wydanie odpisu postanowienia z dnia 21 marca 2013 r. Jednocześnie z odpowiedzi Prezesa Sądu Okręgowego na skargę nie wynika, aby bezczynność Sądu przez wskazany wyżej okres prawie sześciu miesięcy była w jakikolwiek sposób usprawiedliwiona. Nie można też uznać, aby do wystąpienia przewlekłości przyczyniła się strona skarżąca. Skarga o stwierdzenie przewlekłości postępowania przed Sądem Okręgowym w (...)była więc uzasadniona.

Konsekwencją powyższego było rozważenie zasadności dalszych żądań skarżącej zawartych w skardze. Odnośnie zaleceń co do postępowania wskazać należało, iż na chwilę obecną wydane zostało zarządzenie z dnia 10 września 2013 r. o doręczeniu skarżącej odpisu postanowienia z dnia 21 marca 2013 r. oraz o zwrocie akt Sądowi pierwszej instancji (k: 385 akt). Na skutek wniesienia skargi postępowaniu nadany został już prawidłowy bieg, a zatem w tym zakresie nie zachodziła obecnie potrzeba podejmowania żadnych dodatkowych czynności. Stąd też żądanie wydania Sądowi Okręgowemu stosownych zaleceń co do dalszego postępowania podlegało oddaleniu.

Odnośnie natomiast żądania zasądzenia na rzecz skarżącej sumy pieniężnej
w wysokości 5.000 zł Sąd uznał je w całości za uzasadnione. Na powyższe stanowisko wpływ miała zarówno oczywistość naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jak i znaczenie sprawy dla funkcjonowania skarżącego, przy jednoczesnym braku jej skomplikowania pod względem prawnym. Zauważyć należało,
iż pomimo uzyskania orzeczenia potwierdzającego zasadność złożonego przez skarżącą
w postępowaniu rejestrowym wniosku o zmianę firmy, na skutek bezczynności Sądu pozbawiona została ona możliwości uzyskania stosownego wpisu w KRS, co narazić mogło ją na problemy związane z występowaniem w obrocie pod starą firmą całkowicie nieadekwatną do przedmiotu obecnie prowadzonej działalności, w tym na niemożność wylegitymowania się przed kontrahentami odpisem z KRS potwierdzającym aktualne dane spółki. Podkreślić należy, iż w doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, iż suma pieniężna przyznana od Skarbu Państwa stanowi rekompensatę za naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy
w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki i nie stanowi naprawienia szkody. Istota tego roszczenia sprowadza się do specyficznej formy zadośćuczynienia obejmującego niewymierne straty moralne i dolegliwości związane z przeciągającym się postępowaniem sądowym, bądź egzekucyjnym. W świetle zatem przedstawionych wyżej uwag oraz ujemnych następstw, na które narażona została skarżąca w związku z przedłużającym się w sposób nieuzasadniony postępowaniem, Sąd Apelacyjny uznał żądaną w skardze sumę pieniężną 5.000 zł za adekwatną rekompensatę stwierdzonej w sprawie przewlekłości.

O zwrocie opłaty od skargi orzeczono na podstawie art. 17 ust. 3 ustawy. O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na mocy § 14 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349, z późn. zm.).