Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2020 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Bogusława Olszewska -Wojgienica

Protokolant str. sekr. sąd. Z. M.

po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2020r . w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa A. M. (1)

przeciwko M. K.

o podwyższenie alimentów

1. Podwyższa alimenty zasądza od pozwanego M. K. wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 25.07.2011r. w sprawie sygn. akt IIIRC 187/11 na rzecz A. M. (1) z kwoty po 500,00 zł miesięcznie do kwoty po 700,00 zł (siedemset złotych 00/100) miesięcznie płatne z góry do dnia 15 każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności każdej z rat, płatne do rąk powoda A. M. (1) poczynając od dnia 1 kwietnia 2020r.

2. W pozostałej części powództwo oddala.

3. Zasądza od Skarbu Państwa kasy Sądu Rejonowego w Giżycku na rzecz adw. W. B. Kancelaria Adwokacka w W. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu kwotę 738,00 zł, w tym podatek VAT.

4. Zwalnia pozwanego od opłaty sądowej od której powód była zwolniony z mocy ustawy.

5. Wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn akt III RC 55/20

UZASADNIENIE

Powód A. M. (1) wniósł w dniu 10.03.2020 r. o podwyższenie do kwoty po 800 zł miesięcznie alimentów ustalonych od pozwanego M. K. wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 25.07.2011 r. w sprawie III RC 187/11 na kwotę po 500 zł , płatne z góry do rąk powoda, do dnia 10-go każdego miesiąca, poczynając od miesiąca kwietnia 2020 r. wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat, od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu pozwu podał, że jest niepełnosprawnym od urodzenia synem pozwanego, chorującym na zanik mięśni, poruszającym się na wózku inwalidzkim, niezdolnym do samodzielnej egzystencji. W chwili wniesienia przedstawił, że kończy szkołę, ma zamiar uczyć się dalej w studium i uczyć się języków. Podkreślił, że potrzebuje dużo rehabilitacji, bo jego stan zdrowia się pogarsza, jest pod opieką kardiologa, ma problemy skórne, odleżyny i odparzenia, oddycha przez respirator. Przedstawił, że sprzęt rehabilitacyjny z którego korzysta zużywa się, potrzebuje nowego wózka i łóżka elektrycznego. Wskazał, że pozwany nie interesuje się jego życiem i zdrowiem, w jego życiu przeważa alkohol, nie dokładał się do potrzeb powoda, a ciężar opieki nad niepełnosprawnym powodem spoczywa wyłącznie na jego matce.

( pozew-k.3akt)

Pozwany M. K. wniósł o oddalenie powództwa. W odpowiedzi na pozew podał, że nie kwestionuje stanu zdrowia powoda, ale zakres ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego wobec powoda musi uwzględniać możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentacji. Wskazał, że łącznie dochody powoda to ok.2200 zł miesięcznie ( renta w kwocie 1200 zł, alimenty otrzymywane w kwocie 500 zł oraz dodatek dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji w kwocie 500 zł) i te dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego wychowania i utrzymania. Przedstawił, że powód nie wykazał zakresu niezbędnej rehabilitacji ani konieczności wymiany sprzętu rehabilitacyjnego, przy czym podał, że zakup wózka jest częściowo refundowany ze środków MOPS, (...), ewentualnie NFZ. Pozwany wskazał też, że nie posiada żadnego majątku, jest zatrudniony w wymiarze ½ etatu za wynagrodzeniem w wysokości 1002,81 zł. Podał, że jest osobą przewlekle chorą na nadciśnienie tętnicze, ma ciężki obturacyjny bezdech senny z przewlekłą niewydolnością oddechową hypoksemiczną i jego możliwości zarobkowe są ograniczone. Pozwany pozostaje w związku z W. K. i z tego związku posiada dziecko-córkę Ł., która urodziła się w (...) roku jako wcześniak i do niedawna też była pod opieką poradni lekarskich. Podkreślił, że jego córka toleruje tylko jeden rodzaj mleka, zakup którego wymaga kosztu 240 zł miesięcznie, a jego żona nie pracuje i leczy się na depresję. Dodatkowo wyjaśnił, że we wspólnym gospodarstwie domowym mieszka także syn żony z pierwszego małżeństwa- S. K. w wieku 12 lat, który otrzymuje 550 zł alimentów miesięcznie i także ma problemy zdrowotne: łuszczycę, wadę wzroku i problemy ortopedyczne. Pozwany przedstawił, że przychody jego rodziny to w skali miesiąca 4161,81 zł, a niezbędne wydatki to kwota 4139, 51 zł, przy czym wskazana kwota wydatków nie obejmuje kosztów wyżywienia, odzieży, środków higieny i raty w wysokości 600 zł z tytułu zaciągniętej pożyczki na spłatę zadłużenia alimentacyjnego. Pozwany przedstawił, że w przeszłości był uzależniony od alkoholu, przeszedł jednak leczenie i terapię alkoholową. Przyznał, że z powodem nie utrzymuje obecnie kontaktów, ale to powód zerwał te kontakty.

( odpowiedź na pozew- k.18-21 akt)

Powód w toku postępowania wniósł o zabezpieczenie powództwa. Postanowieniem z dnia 17 lipca 2020 roku wniosek oddalono.

( postanowienie- k.203 akt)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód A. M. (1) urodził się (...) Od urodzenia jest niepełnosprawny w stopniu znacznym. U powoda zdiagnozowano dystrofię mięśniową D. ^,a. Wymaga codziennej, systematycznej nieinwazyjnej respiratoterapii w wymiarze 10 godzin dziennie ( w tym wentylacji nocnej) z powodu niewydolności oddechowej spowodowanej postępującym osłabieniem mięśni oddechowych i deformacją klatki piersiowej. Powód A. M. (1) z uwagi na postępujące niedowłady kończyn i zanik mięśni nie jest w stanie przebywać długo w jednej pozycji. Od urodzenia wymaga całodobowej opieki, które to obowiązki wykonuje jego matka E. M.. Stan jego zdrowia powoda pogarsza się. Powód nadto leczył się ostatnio z powodu reakcji depresyjnej. Matka powoda otrzymuje z MOPS w G. na powoda zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 215,84 zł i świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia w związku z opieką nad niepełnosprawnym synem w kwocie 1830 zł miesięcznie oraz zasiłki: rodzinny i rehabilitacyjny na powoda w łącznej kwocie 235 zł. Powód był uczniem II LO w G., nie udało mu się zdać matury, aktualnie nie uczy się. W sierpniu 2020 r. stwierdzono, że istnieją przeciwwskazania zdrowotne do kontynuowania przez niego dalszej nauki. Powód korzysta z ograniczonej rehabilitacji, opłacanej z NFZ w wymiarze dwóch godzin w tygodniu od 15 lat. Przy nieuleczalnych schorzeniach powoda, aby opóźnić proces degradacji organizmu wymagana jest rehabilitacja dużo częstsza, codzienna, na którą powoda nie stać. Koszt jednej godziny to 100 zł brutto. Niezbędnym powodowi sprzętem jest wózek inwalidzki, z którego korzysta od 12-go roku życia, łóżko elektryczne i z uwagi na ciężar ciała powoda podnośnik. Sprzęt, który posiada powód jest zużyty i wymaga wymiany. Z uwagi na brak podnośnika to matka własnymi siłami przenosi powoda ( 20-letniego i masywnego) z łóżka na wózek przynajmniej kilka razy dziennie.

Ojciec powoda- pozwany M. K. nie uczestniczy w opiece nad synem, rzadkie do tej pory kontakty zostały zerwane.

Powód otrzymuje z ZUS rentę socjalną w kwocie 935 zł netto, dodatek w kwocie 500 zł i alimenty w wysokości 500 zł. Mieszka we wspólnym gospodarstwie domowym, w wynajmowanym od Gminy Miejskiej w G. mieszkaniu, z matką i dwoma siostrami w wieku 11 i 7 lat.

( dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności- k.6 akt, opinia fizjoterapeuty- k.7 akt, opinia lekarza anestezjologa- k.10 akt, decyzja ZUS – k.8 akt), informacja z MOPS- k.102 akt, zaświadczenie lekarskie- k.105 akt, wydruki z internetowych ofert zakupu łóżka i wózka rehabilitacyjnego- k.106 akt, wyjaśnienia powoda- k.215-216 akt, zaświadczenie lekarskie- k.250 akt, zeznania świadka Z. B.- k.252 akt)

Pozwany M. K. jest zatrudniony jako mechanik u A. M. (2) w wymiarze ½ etatu. Pracuje w różnych godzinach. Z zaświadczenia pracodawcy wynika, że z tytułu wynagrodzenia otrzymuje ok. 1300 zł brutto.

Alimenty wobec powoda były uiszczane za pośrednictwem komornika. Narosłe z tytułu zaległości alimentacyjnych zadłużenie pozwany spłacił. Pożyczki udzielili mu na ten cel w dniu 26.02.2020 r. jego rodzice- małż. Ł. i J. K. w kwocie 74 900 zł, którą to kwotę pozyskali m. in. z zaciągniętej przez siebie pożyczki bankowej. Pozwany zamieszkuje wraz z żoną W. K., ich wspólną dwuletnią córką oraz dwunastoletnim pasierbem w wynajmowanym mieszkaniu, za które uiszcza comiesięcznie wobec wynajmującego kwotę 850 zł i ponosi koszty eksploatacji tego lokalu. Uiszcza opłaty abonamentowe z tytułu korzystania z telefonii komórkowej i Cyfrowego P.,

Żona powoda jest aktualnie bezrobotna, pobiera zasiłek dla bezrobotnych, aktualnie w kwocie ok.900 zł zł miesięcznie. Pozwany w toku postępowania w dniu 26.08.2020 r. uzyskał decyzję o zaliczeniu go do stopnia niepełnosprawności- lekkiego.

( dowód: zaświadczenie pracodawcy i umowa o pracę- k.23 i k.36 akt, umowa pożyczki-, potwierdzenie przelewu- k.24-25 akt, umowa najmu- k.26-29 akt, przelewy na rzecz T-M., P-4 i Cyfrowego P.- k.30-32, zaświadczenia o stanie zdrowia rodziny – k.64-65, 70-75 akt, decyzja ZUS- k.66 akt, decyzje MOPS- k.67-69 i k.197- 202 akt, zeznania świadka W. K.- k.108 akt, umowa pożyczki – k.117-121 akt, potwierdzenie przelewu na rzecz komornika- k.122 akt, potwierdzenie spłat na rzecz rodziców pozwanego- k.124 akt, potwierdzenia przelewów opłat za mieszkanie – k.125-131 akt, faktury na zakup leków- k.135-137 akt, decyzja PUP co do W. K.- k.189 akt, zeznania świadków: J. i Ł. K. oraz A. M. (2) - k.220-221 akt, decyzja ZUS-k.247 akt, zeznania świadków: J. S., J. B., J. M.- k.252 v-253 akt, wyjaśnienia powoda- k.253v-254)

Sąd zważył, co następuje:

Rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie się samodzielnie utrzymać, a zakres tych świadczeń wyznaczają, zgodnie z art. 133 § 1 oraz art. 135 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z jednej strony usprawiedliwione potrzeby dziecka, a drugiej strony możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica.

Zgodnie z art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany wysokości zasądzonych alimentów. Przez pojęcie "stosunków" należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego jego zakresu (art. 133 i art. 135 k.r.o.). Zmiana stosunków to istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Skutkiem takich zmian jest potrzeba skorygowania zakresu obowiązku alimentacyjnego.

W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie zaistniała zmiana stosunków poprzez zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb powoda, przy czym zdaniem Sądu nie zmniejszyły się , a tym bardziej nie ustały możliwości zarobkowe pozwanego.

Tu należy podkreślić, że zgodnie z dyspozycją § 2 art. 135 krio wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Tak więc W

art. 135 § 2 k.r.o. ustawodawca, w stosunku do dziecka, które nie jest w stanie się samodzielnie utrzymać , dopuścił inny poza świadczeniem pieniężnym sposób wykonania obowiązku alimentacyjnego, który polega na osobistych staraniach o utrzymanie, opiekę i wychowanie uprawnionego. Powód jest niepełnosprawny od urodzenia. Jego stan zdrowia pogarsza się. Wymaga całodobowej opieki. Wymaga zwiększonej rehabilitacji, aby poprawić komfort życia i zahamować postęp choroby. Na tą rehabilitację powoda nie stać.

To wyłącznie matka powoda dba o bieżącą opiekę nad nim. Podkreślić tu trzeba, że powód z uwagi na swoją niepełnosprawność i związane z tym potrzeby wymaga szczególnej i ciągłej opieki i troski. W tej części jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego wyłącznie matka zaspakaja te potrzeby powoda. Z uwagi na stan jego zdrowia i ograniczone możliwości finansowe i związany z tym brak sprzętu rehabilitacyjnego ułatwiającego opiekę, matka samodzielnie wykonuje czynności wymagające dużej siły fizycznej. Posiadany sprzęt rehabilitacyjny: wózek i łóżko są zużyte i wymagają wymiany.

Z tytułu opieki nad powodem , jego matka od chwili narodzin powoda nie może podjąć pracy zarobkowej.

Możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej nie wynikają z faktycznie osiąganych zarobków i dochodów, ale stanowią środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych. W ocenie Sądu te możliwości zarobkowania i zaspakajania potrzeb swego dziecka- powoda w przedmiotowej sprawie, pozwany posiada, pomimo swojego stanu zdrowia. Podnoszony przez pozwanego stan zdrowia, nie umożliwia mu i nie utrudnia w stopniu znacznym zarobkowania. Z uwagi na tragiczną zdrowotną sytuację swojego syna winien dołożyć wszelkich starań aby zaspokoić potrzeby powoda, sprowadzające się w istocie do ratowania jego życia.

W chwili orzekania uprzednio o obowiązku alimentacyjnym i ustaleniu wysokości alimentów na kwotę 500 zł, pozwany nigdzie nie pracował, trwał w nałogu alkoholowym. Od tego czasu upłynęło ponad 9 lat i potrzeby powoda wzrosły. Pogorszył się stan zdrowia powoda, wymaga zwiększonej rehabilitacji i wymiany sprzętu rehabilitacyjnego, zakupu podnośnika.

Pozwany nie podjął także osobistej opieki nad synem, mogąc w ten sposób zaspokoić w jakimś stopniu jego potrzeby i odciążyć od opieki matkę powoda.

Prezentując w przedmiotowej sprawie stanowisko sprowadzające się do możliwości pozyskania refundacji na zakup sprzętu czy innych możliwości pozyskania środków, w istocie sam pozwany nie poczynił ze swej strony żadnych starań aby takowe pozyskać. Nie wykazał też aby powód mógł podjąć zatrudnienie, nie wykazało tego także przesłuchanie świadka R. C.. Z zaświadczenia lekarskiego wynika, że stan zdrowia powoda uniemożliwia mu dalszą naukę, tym bardziej więc uniemożliwia mu podjęcie zatrudnienia.

Sytuacja jego rodziny nie jest łatwa, ale jego drugie dziecko może liczyć na pomoc obojga rodziców, a żona pozwanego jest już w stanie z uwagi na wiek córki szukać zatrudnienia. Na pozwanym nie ciąży obowiązek alimentacyjny wobec pasierba. W stosunku do swoich dzieci pozwany w ocenie Sądu winien dołożyć wszelkich starań aby ze swoich obowiązków się wywiązać.

Reasumując , Sąd w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, uznał, że zaistniała zmiana stosunków uzasadniająca zmianę wysokości ustalonych alimentów. Uprawnione potrzeby powoda wzrosły znacznie, a możliwości zarobkowe pozwanego zwiększyły się. Przy uwzględnieniu osobistych starań wyłącznie matki powoda o opiekę nad powodem, kwota 200 zł z tytułu podwyższonych alimentów w żadnym razie nie jest wygórowana w stosunku do możliwości zarobkowych pozwanego. Stan zdrowia pozwanego nie uniemożliwia mu zarobkowania dodatkowo takiej kwoty. To matka w konsekwencji jest zobowiązana do zaspokojenia potrzeb powoda w pozostałej części. To wszystko mając na względzie orzeczono jak w pkt.1 wyroku.

Oddalono powództwo w pozostałej części jak w pkt.2 wyroku, z przyczyn opisanych wyżej.

Odstąpiono od obciążania pozwanego opłatą sądową na podstawie art. 102 kpc.

Na podstawie art.333 § 1 pkt 1 kpc nadano wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności