Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V GC 4/12

WYROK

W I M I E N I U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Dnia 19 grudnia 2012 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Tomasz Sproch

Protokolant:

st. sekr. sądowy Marzenna Ornaf

po rozpoznaniu w dniu 05 grudnia 2012 r. w Jeleniej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa Okręgu Polskiego Związku (...) w J.

przeciwko (...) Sp. z o. o. we W.

o zapłatę kwoty 5.415,00 zł

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.415,00 zł ( pięć tysięcy czterysta piętnaście złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 17.01.2011r. do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.488,00 zł tytułem kosztów postępowania, w tym kwotę 1.200,00 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika procesowego.

Sygn. akt V GC 4/12

UZASADNIENIE

Powód Okręg Polskiego Związku (...) w J. w pozwie przeciwko (...) sp. z o.o. we W. domagał się zasądzenia kwoty 5.415,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17.01.2011 r. oraz obciążenia pozwanego kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 1.200,00 zł.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał m.in., że pozwane przedsiębiorstwo realizowało inwestycję polegającą na budowie mostu na rzece K. w miejscowości K.. W dniu 21 maja 2009 r. w trakcie prac przy budowie trzeciej podpory mostu znajdującej się w nurcie rzeki doszło do nieprawidłowości, w wyniku których rzeka K. na wysokości miejscowości K. została zanieczyszczona co doprowadziło do śnięcia ryb i ich zniszczenia. Powód wysokość szkody w rybostanie określał na 5.415,00 zł.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o odrzucenie pozwu w z uwagi na brak zdolności sądowej po stronie powoda, a ostrożności procesowej o oddalenie powództwa. Pozwany domagał się również zasądzenia od strony powodowej kosztów postępowania według norm przepisanych wraz z kosztami zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew, przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, pozwany podniósł zarzut braku właściwości miejscowej Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze wskazując, że zgodnie z art. 30 k.p.c. powództwo winno być wytoczone przed sądem właściwym według siedziby pozwanej spółki. Zdaniem pozwanego powód w pozwie nie przytoczył okoliczności faktycznych uzasadniających właściwość innego sądu.

Wniosek o odrzucenie pozwu pozwana spółka uzasadniała brakiem zdolności sądowej strony powodowej. Pozwany powołując się m.in. na zapisy ustawy Prawo o stowarzyszeniach wskazywał, że oddział jako terenowa jednostka organizacyjna nie posiada zdolności sadowej, gdyż nie został wpisany do rejestru stowarzyszeń.

Uzasadniając wniosek o oddalenie powództwa pozwany podnosił zarzut braku legitymacji procesowej strony powodowej oraz nieudowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla sprawy. W przypadku pierwszego z zarzutów pozwana spółka wskazywała, że w uzasadnieniu pozwu nie zostały przywołane okoliczności stanu faktycznego sprawy, które pozwalałyby na kwalifikowanie tegoż zdarzenia pod kątem interesu prawnego powoda. Poza tym strona powodowa nie powołała w treści uzasadnienia również żadnych dowodów pozwalających na ich podstawie stwierdzić występowanie tegoż interesu prawnego. Uzasadniając drugi z zarzutów strona pozwana wskazywała, że powód błędnie powoływał na odpowiedzialność pozwanego z tytułu nienależytego wykonania prac, a więc z tytułu odpowiedzialności kontraktowej. Zdaniem pozwanego powód nie wykazał natomiast przesłanek odpowiedzialności deliktowej spółki.

Ustosunkowując się do odpowiedzi na pozew powód w piśmie procesowym datowanym na dzień 27.02.2012 r. podniósł, że właściwość Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze uzasadniona jest przepisem art. 35 k.p.c.. We wskazanym piśmie powołał się on także na wpisanie Okręgu Polskiego Związku (...) w J. do Krajowego Rejestru Sądowego. Powód wyjaśniał także, iż w pozwie doszło do omyłkowego określenia dochodzonego roszczenia jako odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania prac. Z pozwu, zdaniem powoda, jasno wynika, że dochodzi on odszkodowania z tytułu czynu niedozwolonego. Odnosząc się do zarzutu braku legitymacji powód wskazywał, że jest użytkownikiem obwodu rybackiego rzeki (...)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Statut Polskiego Związku (...), jako stowarzyszenia przewiduje, że strukturę organizacyjną Związku tworzą koła i okręgi jako jednostki terenowe Związku. Statut przewiduje, że osobowość prawną mogą posiadać okręgi, jako terenowe jednostki organizacyjne.

Dowód: statut Polskiego Związku (...) 43 – 61.

Okręg Polskiego Związku (...) w J. jest wpisany do Krajowego Rejestru Sadowego.

Dowód: odpis aktualny z KRS k. 75 – 77.

W dniu 16.12.2004 r. powód zawarł ze Skarbem Państwa reprezentowanym przez Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we W. umowę o oddanie w użytkowanie obwodu rybackiego rzeki (...), której przedmiotem było oddanie w użytkowanie prawa do rybackiego korzystania i pobierania pożytków z publicznych śródlądowych wód powierzchniowych płynących we wskazanym obwodzie. Umowa został zawarta na okres 10 lat.

Dowód: odpis aktu notarialnego z dnia 16.1.2004 r. k. 70 – 73,

aneks nr (...) do umowy k. 74.

W dniu 21 maja 2009 r. pracownicy pozwanej spółki wykonywali prace przy budowie mostu na rzece K. z wykorzystaniem betonu. W trakcie wykonywania prac doszło do zanieczyszczenia rzeki, w wyniku którego doszło do śnięcia ryb.

Dowód: zeznania świadka Z. P. k. 117,

pismo Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony (...) we W. z dnia 17.02.2010 r. k. 9,10,

notatka służbowa wraz z dokumentacją zdjęciową k. 8 – 14 akt postępowania przygotowawczego,

raport z badań k. 15, 16 akt postępowania przygotowawczego k. 15, 16,

opinia biegłego k. 141 – 160.

Powód zawiadomił Komendę Miejską Policji w L., a Wojewódzki Inspektorat Ochrony (...) we W. Prokuraturę Rejonową w L. o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w związku z zanieczyszczeniem rzeki K. oraz spowodowanym tym śnięciem ryb.

Dowód: pismo (...) z dnia 09.07.2009 r. k. 18,

pismo powoda z dnia 15.06.2009 r. k. 19.

Postanowieniem z dnia 26.11.2009 r. wydanym przez KPP w L., zatwierdzonym przez prokuratora rejonowego Prokuratury Rejonowej w L., umorzyła śledztwo wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion przestępstwa.

Dowód|: postanowienie z dnia 26.11.2009 r. k. 20 – 24.

Pismem z dnia 07.01.2010 r. powód, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 5.415,00 zł tytułem naprawienia szkody. Piśmie powód powołał się m.in. na to, iż jest dzierżawcą odcinka rzeki K. i właścicielem znajdujących się tam ryb.

Dowód: wezwanie do zapłaty k. 25, 26.

Pozwany w odpowiedzi na wezwanie odmówił zapłaty żądanej kwoty kwestionując swój tytuł odpowiedzialności, związek przyczynowy oraz wysokość żądanej kwoty. W piśmie z dnia 20.01.2010 r. pozwany wskazał także, iż o posiadaniu legitymacji procesowej czynnej nie przesądza kwalifikacja nadana w sprawie przez Policję

Dowód: pismo z dnia 20.01.2010 r. k. 27

Do śnięcia ryb doszło w wyniku zanieczyszczenia wody substancjami znajdującymi się w betonie. Wartość ryb, które uległy śnięciu wynosi około 3.798,00 zł, a koszt ponownego zarybienia umożliwiającego odbudowe rybostanu 1.646,25 zł.

Dowód: opinia biegłego k. 141 - 160,

ustana uzupełniająca opinia biegłego k. 200 – 202.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w całości zasługiwało na uwzględnienie.

Powód powołując się na szkodę wyrządzona przez pozwana spółkę nie wskazywał w pozwie podstawy prawnej swoje żądania. Nie był do tego zobowiązany. Ustosunkowując się do odpowiedzi na pozew pozwany powołał się na przepis art. 415 k.c. dla uzasadnienia podstawy prawnej dochodzonego roszczenia.

Strony nie łączyła żadna umowa, a więc z oczywistych względów powód roszczenia swojego nie mógł wywodzić z przepisu art. 471 k.c.. Skoro powód powoływał się na szkodę wyrządzoną w związku z wykonywaniem przez pracowników powoda prac przy budowie mostu, to podstawę prawną odpowiedzialności powoda stanowi przepis art. 430 k.c.. Obowiązkiem powoda wynikającym z art. 6 k.c. było więc wykazanie m.in. powstania szkody, jej wysokości oraz związku przyczynowego pomiędzy szkodą, a zdarzeniem z którym ustawa wiąże odpowiedzialność za szkodę. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy powód winien więc wykazać, że w wyniku zawinionego działania lub zaniechania ze strony pracowników pozwanego, mającego miejsce przy wykonywaniu prac przy budowie mostu na rzece K. doszło do śnięcia ryb, w wyniku którego powód poniósł szkodę w określonej wysokości.

W sprawie w zasadzie bezsporne było, że pracownicy pozwanej spółki w dniu 21 maja 2009 r. , w miejscowości K., na rzece K. wykonywali prace związane z budową mostu. Z dowodów przeprowadzonych w sprawie w postaci pism Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony (...) we W. z dnia 17.02.2010 r. oraz 09.07.2009 r., notatki służbowej z dnia 21.05.2009 r. i dokumentacji zdjęciowej znajdującej się na płycie CD oraz zeznań świadka Z. P. wynika, że w tym dniu pracownicy pozwanej spółki w prowadzonych pracach wykorzystywali m.in. beton. Z dowodów tych wynika także, że w tym dniu na odcinku rzeki K. znajdującym się poniżej wykonywanych prac doszło do śnięcia ryb. Z dowodów tych wynika również, iż śniętych ryb nie stwierdzono na odcinku rzeki znajdującym się powyżej mostu. Uwzględniając dodatkowo wyniki przeprowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony (...) we W. badań próbek wody pobranych z rzeki K. w dniu zdarzenia oraz wskazaną przez biegłego bezpośrednią przyczynę śnięcia ryb (przekroczenie granic ph wody oraz obecność innych jonów toksycznych zawartych w betonie) uznać należy, że do śnięcia ryb doszło na skutek zanieczyszczenia rzeki związkami zawartym w betonie wykorzystywanym tego dnia przez pracowników pozwanego przy budowie mostu.

Niewątpliwie roboty budowlane prowadzone w korycie rzeki lub w jego pobliżu prowadzone powinny być w taki sposób, aby nie powodowały one zagłady żywych organizmów, w tym ryb bytujących w rzece. Obowiązkiem pracowników powodów było więc takie prowadzenie prac, aby zapobiec przedostawaniu się szkodliwych związków do rzeki. Jeżeli doszło do przedostania się takich substancji do wody, a pozwany nawet nie powołał się na okoliczności, które powodowałyby wyłącznie winy jego pracowników lub wskazywały na wyłączną winę innych osób to uznać należy, że do zatrucia ryb doszło z winy pracowników pozwanej spółki.

Na podstawie opinii biegłego Sąd ustalił, że wartość ryb, które uległy śnięciu w wyniku zdarzenia z dnia 21.05.2009 r. wynosi 3.798 zł, a koszt odbudowy pogłowia ryb – 1.646,25 zł. Suma tych kwot stanowi szkodę majątkową wyrządzoną przez zatrucie ryb.

W ocenie Sądu szkodę tą poniosła strona powodowa. Jak wynika wypisu aktu notarialnego z dnia 16.12.2004 r. strona powodowa zawarła ze Skarbem Państwa umowę oddania w użytkowanie obwodu rybackiego rzeki (...) Na jej podstawie jest ona uprawniona do rybackiego korzystania i pobierania pożytków z publicznej wody powierzchniowej jaką jest rzeka K.. W ramach pobierania pożytków powód uprawniony jest przede wszystkim do połowu ryb. Zatrucie ryb uniemożliwiło ich połów. Zatrucie młodych osobników uniemożliwiło także ich połów w późniejszym okresie, po osiągnięciu przez ryby wymaganych wymiarów. Aby w przyszłości pobierać pożytki z oddanego w użytkowanie obwodu rybackiego w takim samym zakresie, jak przed zdarzeniem z dnia 21.05.2009 r. konieczne jest również zarybienie celem odbudowy rybostanu. Koszty z tym związane również należy zaliczyć do szkody poniesionej przez powoda.

Odnosząc się do zarzutów formalnych zgłoszonych przez pozwanego w odpowiedzi na pozew należy wskazać, ze były one nieuzasadnione. W świetle przepisu art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c. powód, który chce skorzystać z właściwości przemiennej winien w pozwie przytoczyć okoliczności uzasadniające właściwość sądu. W pozwie powód powoływał się na śnięcie ryb w miejscowości K. w dniu 21.05.2009 r.. Wskazywał więc na zdarzenie wywołujące szkodę, które miało miejsce w okręgu Sadu Rejonowego w Jeleniej Górze (przy uwzględnieniu gospodarczego charakteru sprawy). Powód w świetle przepisu art. 35 k.p.c. mógł więc wytoczyć powództwo przed Sądem Rejonowym w Jeleniej Górze.

Pozwany nie skarżył postanowienia z dnia 21.05.2012 r. , którym oddalono jego wniosek o odrzucenie pozwu. Jedynie ma marginesie można więc wskazać, że z uwagi na treść statutu Polskiego Związku (...), wpisanie strony powodowej do Krajowego Rejestru Sądowego oraz przepis art. 17 ustawy Prawo o stowarzyszeniach nie budzi wątpliwości zdolność sądowa strony powodowej.

Sąd dopuszczając dowody niezgłoszone przez powoda w pozwie uznał, że potrzeba zgłoszenia tych dowodów powstała w toku procesu, na skutek zarzutów podniesionych przez pozwanego w odpowiedzi na pozew. Odnieść to należy w szczególności dowodów z opinii biegłego oraz dokumentu w postaci wypisu z aktu notarialnego z dnia 16.12.2004 r.. W przypadku dowodu z pinii biegłego Sąd miał na uwadze, że dla wykazania wysokości szkody powód zgłosił w pozwie dowód z wstępnej wyceny sporządzonej przez J. B.. Skoro wysokość szkody wynikająca z tego dokumentu została zakwestionowana, to powód uprawniony był do zgłoszenia dowodu z opinii biegłego. W przypadku natomiast dowodu z wypisu z aktu notarialnego z dnia 16.12.2004 r. Sąd miał na uwadze, że na fakt dzierżawy powód powoływał w wezwaniu do zapłaty. Odpowiadają na to wezwanie pozwany nie zakwestionował tej okoliczności, a jedynie tytuł swojej odpowiedzialności, związek przyczynowy oraz wysokość żądanej kwoty. Za zakwestionowanie tej okoliczności nie można uznać stwierdzenia, że o posiadaniu legitymacji procesowej czynnej w ewentualnym przyszłym procesie nie przesadza kwalifikacja nadana sprawie przez Policję. Jest oczywiste że w procesie o legitymacji tej rozstrzyga sąd, nawet przy bezspornym stanie faktycznym. Wobec treści odpowiedzi na wezwanie powód mógł więc przypuszczać, że pozwany nie kwestionuje faktu, że jest on „dzierżawcą” przedmiotowego odcinka rzeki.

Przeprowadzone w sprawie dowody Sąd uznał za wiarygodne. Wzajemnie one ze sobą korespondują pozwalając ustalić jednoznaczny, spójny stan faktyczny sprawy. Uznając dowód z opinii biegłego za wiarygodny i przydatny dla rozstrzygnięcia sprawy Sąd miał na względzie, że biegły jest wieloletnim biegłym sądowym posiadającym odpowiednie wykształcenie oraz doświadczenie. Wydane w sprawie opinie (pisemna oraz ustana uzupełniająca) są logiczne, konsekwentne i należycie uzasadnione. Odwołanie się przez biegłego w swojej opinii do opracowań naukowych oraz dostępnych wyników badań świadczy o naukowych podstawach wydanej opinii.

Mając na uwadze powyższe sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda żądaną kwotę (niższą niż wysokość szkody ustalonej na podstawie opinii biegłego) tytułem odszkodowania za poniesiona szkodę.

Na podstawie art. 481 § 1 k.c. zasadzono odsetki ustawowe. Mając na uwadze datę wezwania do zapłaty (07.01.2010 r.) uznać należy, że pozwany niewątpliwie w dniu 17.01.2011 r. pozostawał w opóźnieniu z zapłatą odszkodowania. Odsetki zasądzono więc od wskazanego w pozwie dnia 17.01.2011 r..

Rozstrzygniecie o kosztach procesu oparte zostało na przepisie art. 98 § 1 i 98 § 3 w zw. z art. 99 k.p.c.. Na zasądzone koszty składają się poniesione przez powoda do momentu wydania wyroku koszty opłaty od pozwu (271 zł) wynagrodzenia pełnomocnika (1.200,00 zł), opłaty skarbowej za przedłożenie pełnomocnictwa (17 zł). Przyjęta wysokość wynagrodzenia pełnomocnika procesowego jest zgodna z § 6 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. nr 163, poz. 1349 ze zm.).