Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 655/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 4 grudnia 2019 roku skierowanym przeciwko J. D., M. D. wniosła o podwyższenie na jej rzecz alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowy w Chorzowie w dniu 26 listopada 2013 roku w sprawie o sygn. akt III RC 745/13 z kwoty po 400,00 zł miesięcznie do kwoty po 600,00 zł miesięcznie. W uzasadnieniu pozwu wskazała, że pozwany od kilku lat przebywa za granicą, a jego sytuacja materialna i zawodowa uległa znacznej poprawie, natomiast ona obecnie studiuje na trzecim roku na kierunku bezpieczeństwo narodowe.

Pozwany J. D. wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka M. D. ma 23 lata. Studiuje na kierunku bezpieczeństwo narodowe w Wyższej Szkole (...) w P. Wydział Zamiejscowy w C.. Obecnie jest na trzecim roku studiów pierwszego stopnia. Nauka odbywa się w trybie stacjonarnym. Zajęcia odbywają się przeważanie od wtorku do czwartku. Czesne za studia wynosi 385,00 zł miesięcznie. Decyzji o studiach powódka nie konsultowała z ojcem. Ponadto powódka trenuje taniec. Za zajęcia płaci 300,00 zł miesięcznie. Powódka szacuje swoje miesięczne koszty utrzymania na 1.500,00 zł. Powódka zamieszkuje wraz z matką i bratem, który ma 17 lat. Matka powódki od lipca 2019 roku nie pracuje, jest zarejestrowana w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna, bez prawa do zasiłku. Wcześniej pracowała w bistro. Matka powódki otrzymuje alimenty na syna w wysokości 300,00 zł miesięcznie, pobiera świadczenie „500 plus” oraz zasiłek rodzinny w wysokości 124,00 zł miesięcznie. Opłaty za czynsz wraz z wodą wynoszą około 650,00 zł miesięcznie, za prąd 230,00 zł co dwa miesiące, za gaz 180,00 zł co dwa miesiące. Matka powódki spłaca dwie pożyczki w ratach po 50,00 zł miesięcznie. Powódka spłaca kredyt zaciągnięty na zakup telefonu i sprzętu AGD w ratach po 379,00 zł miesięcznie. M. D. otrzymuje stypendium socjalne w wysokości 984,00 zł miesięcznie oraz stypendium artystyczne w wysokości 300,00 zł miesięcznie. Powódka dorabia jako opiekun na półkoloniach. Z tego tytułu w lutym 2020 roku otrzymała wynagrodzenie w wysokości 750,00 zł netto, a w lipcu 2019 roku wynagrodzenie w wysokości 2.568,00 zł netto. Do grudnia 2019 roku powódka pobierała zasiłek rodzinny z Niemiec w wysokości 842,00 zł miesięcznie, który została wstrzymany ze względu na niedostarczenie przez powódkę zaświadczenia o zarobkach pozwanego. Obecnie przed niemieckim urzędem toczy się postepowanie o przyznanie nowego zasiłku. W 2018 roku powódka otrzymała od pozwanego 32.000,00 zł z tytułu zasiłku rodzinnego, który został nadpłacony. Z tej kwoty cześć pieniędzy przeznaczyła na remont mieszkania, za 2.500,00 zł kupiła samochód, a resztę pieniędzy odłożyła. Powódka nie utrzymuje kontaktów z ojcem.

Pozwany J. D., lat 51. Mieszka i pracuje w Niemczech. Pracuje jako pracownik fizyczny. Z tytułu wykonywanej pracy otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1.200 euro miesięcznie. Prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z żoną, która nie pracuje. Pozwany spłaca kredyt w wysokości 8.000,00 euro na zapewnienie opieki całodobowej swojej matce. Rata kredytu wynosi 250,00 euro miesięczne. Pozwany spłaca zadłużenie alimentacyjne w wysokości około 20.000,00 – 30.000,00 zł. Co miesiąc wpłaca komornikowi. Pozwany korzysta z pomocy finansowej swojego syna, który co miesiąc przesyła mu kwotę 100,00 euro. Pozwany w 2018 roku załatwił córce zasiłek rodzinny. Powódka otrzymała cała kwotę wraz nadpłatą w łącznej wysokości około 32.000,00 zł. Celem załatwienia zasiłku dla powódki pozwany skorzystał z pomocy księgowej, która ustaliła swoje wynagrodzenie na 10% uzyskanej kwoty zasiłku. Powódka zobowiązała się, że po otrzymaniu zasiłku odliczy od niego odpowiednią kwotę i zapłaci ją księgowej. Powódka jednak nie wywiązała się ze zobowiązania. Kwotę tę, która wyniosła 1.000 euro musi więc zapłacić pozwany. Spłaca ją w ratach po 100,00 euro miesięcznie. Powódka po uzyskaniu zasiłku rodzinnego zerwała kontakt z pozwanym. Ze względu na zachowanie powódki i nie uregulowanie wynagrodzenia dla księgowej, do którego zapłaty powódka zobowiązała się, pozwany nie chce jej pomóc w załatwieniu nowego zasiłku i nie przekazał jej zaświadczenia o zarobkach.

W chwili ustalenia poprzednich alimentów ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Chorzowie w dniu 26 listopada 2013 roku pozwany zamieszkiwał w Polsce. Był zatrudniony w (...) Sp. z o.o. z tytułu wykonywanej pracy otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 1.600,00 zł brutto. Powódka M. D. miała 16 lat.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 133 krio oboje rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Zgodnie z art. 135 § 1 krio zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać może polegać także w całości lub części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie.

Zakres obowiązku alimentacyjnego zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego (uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1987 r., CZP 91/86).

Obowiązek alimentacyjny względem pełnoletniego dziecka istnieje wówczas, gdy dziecko nie jest w stanie utrzymać się jeszcze samodzielnie. Samodzielne utrzymanie oznacza zapewnienie minimum socjalnego, zapewniającego zaspokajanie przez dziecko podstawowych potrzeb życiowych (koszty związane z mieszkaniem, wyżywienie, ubranie, koszty nauki, dojazdu do szkoły itp.). Zwrot „jeszcze" nie jest w stanie utrzymać się – wskazuje, że dziecko powinno podejmować próby usamodzielnienia się, jeżeli jest to możliwe i uzasadnione.

Zgodnie z art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

W ocenie Sądu od chwili ustalenia poprzednich alimentów ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Chorzowie w dniu 26 listopada 2013 roku w sprawie o sygn. akt III RC 745/13 roku nie nastąpiła zmiana sytuacji stron, która uzasadniałaby podwyższenie alimentów na rzecz powódki.

Od chwili ustalenia poprzednich alimentów wzrosły co prawda dochody pozwanego, który obecnie pracuje w N. i zarabia 1.200,00 euro, jednak należy mieć na uwadze, że pozwany również ponosi koszty związane z utrzymaniem w Niemczech, które są także wyższe niż koszty życia w Polsce. Pozwany za czynsz i media płaci 600,00 euro miesięcznie, spłaca kredyt w ratach po 250,00 euro miesięcznie, spłaca zadłużenie komornicze w Polsce oraz wynagrodzenie dla księgowej, którego nie spłaciła powódka w wysokości po 100,00 euro miesięcznie. Po potrąceniu więc opłat i zobowiązań pozwanemu na życie pozostaje kwota około 250,00 euro miesięcznie.

Z kolei powódka ocenia swoje koszty utrzymania na kwotę około 1.500,00 zł miesięcznie. Powódka otrzymuje alimenty w wysokości 400,00 zł miesięcznie, stypendium socjalne w wysokości 984,00 zł miesięcznie oraz stypendium artystyczne w wysokości 300,00 zł miesięcznie. Do swojej dyspozycji ma więc miesięcznie kwotę 1.684,00 zł, a więc kwotę, która przewyższa jej miesięczne potrzeby. Ponadto do grudnia 2019 roku ze względu na pracę pozwanego w Niemczech powódka otrzymywała z Niemiec zasiłek rodzinny w wysokości 842,00 zł miesięcznie. Obecnie zasiłek jest wstrzymany i toczy się przed urzędem niemieckim postepowanie o przyznanie nowego zasiłku. Powódka najprawdopodobniej otrzyma nowy zasiłek wraz z nadpłatą, gdyż wcześniej zaległy zasiłek także został nadpłacony. Ponadto w 2018 pozwany przekazał powódce zasiłek rodzinny w kwocie około 32.000,00 zł. Część tych pieniędzy powódka posiada do tej pory. Jednocześnie powódka pomimo zobowiązania, nie zapłaciła wynagrodzenia księgowej, która pomogła w uzyskaniu zasiłku, w związku z czym spłacać je do chwili obecnej musi pozwany. Ze względu na swoje zachowanie, a także zerwanie kontaktu z pozwanym po uzyskaniu zasiłku, powódka nie może oczekiwać na pomoc pozwanego w załatwieniu nowego zasiłku i musi załatwiać go sama.

Powódka ma już 23 lata. Obecnie co prawda studiuje, jednak zajęcia odbywają się trzy razy w tygodniu. W ocenie Sądu nie ma więc przeszkód, aby powódka w pozostałe dni dorabiała sobie. Tym bardziej, że powódka już w przeszłości pracowała jako opiekunka na koloniach. Ponadto powódka jest już na trzecim roku studiów pierwszego stopnia, a więc w przeciągu kilku miesięcy studia te ukończy. Należy również zaznaczyć, że powódka decydując się na studia stacjonarne, które są odpłatne, nie konsultowała tej decyzji z pozwanym. Powódka oczekuje, że koszty jej utrzymania będzie ponosić w przeważającej mierze ojciec, a żadnych żądań w tym zakresie nie kieruje wobec swojej matki, która pomimo, że jest osobą zdrową, młodą, nie pracuje, a koszty utrzymania całej rodziny są pokrywane w przeważającej mierze ze świadczeń socjalnych oraz z dochodów uzyskiwanych przez powódkę.

W ocenie Sądu alimenty w dotychczasowej wysokości po 400,00 zł miesięczne są wystarczające, biorąc pod uwagę usprawiedliwione potrzeby powódki. Jak już wyżej wskazano powódka szacuje swój miesięczny koszt utrzymania na 1.500,00 zł, podczas gdy jej miesięczne dochody wynoszą 1.684,00 zł miesięczne. Ponadto powódka posiada jeszcze część kwoty zasiłku w wysokości 32.000,00 zł, a także otrzyma z Niemiec nadpłacony zasiłek w wysokości około 840,00 zł za miesiąc, które to zasiłki powódka otrzymuje dzięki temu, że pozwany pracuje w Niemczech. Powódka uzyskuje również dochody z dodatkowych prac. Powódka ma zajęcia ma na uczelnie tylko przez trzy dni w tygodniu, ma więc możliwość stałego dorabiania.

Pozwany natomiast otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1.200 euro. Po zapłacie opłat i zobowiązań, w tym zobowiązań, które powstały ze względu na postępowanie powódki, pozwanemu na życie pozostaje kwota około 250,00 euro. W ocenie Sądu pozwany nie ma więc wystarczających środków, aby łożyć na rzecz powódki wyższe alimenty bez uszczerbku dla swojego utrzymania.

W ocenie Sądu, mając na uwadze powyższe okoliczności, powództwo M. D. jest bezzasadne i należało je oddalić.