Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 11 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Czarnecka

Sędziowie: SSO Aleksandra Kiersnowska-Tylewicz

SSO Marcin Miczke (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2014 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi dłużnika na czynności komornika

w sprawie egzekucyjnej prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w P. D. S.o sygn. akt Km (...)

z wniosku wierzyciela M. W.

przeciwko dłużnikowi G. W.

na skutek zażalenia dłużnika

na postanowienie Sądu Rejonowego w Pile

VII Zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w Złotowie

z dnia 2 kwietnia 2013 r. w sprawie o sygn. akt VII Co 188/13

postanawia

uchylić zaskarżone postanowienie.

SSO A. Kiersnowska-Tylewicz SSO A. Czarnecka SSO M. Miczke

UZASADNIENIE

Dłużniczka G. W.złożyła skargę na czynności komornika połączoną z wnioskiem o zwolnienie jej od opłaty od skargi. Postanowieniem z 24 sierpnia 2012 r., sygn. akt I Co (...)referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Z.oddalił wniosek o zwolnienie od kosztów. Na to postanowienie dłużniczka złożyła skargę z 4 września 2012 r. - postanowieniem z 1 października 2012 r. sygn. akt I Co (...)Sąd Rejonowy w Z.utrzymał jednak w mocy postanowienie referendarza z 24 sierpnia 2012 r. Po prawomocnej odmowie zwolnienia dłużniczki od kosztów przewodniczący zarządzeniem z 1 października 2012 r. wezwał ją do uiszczenia opłaty od skargi w kwocie 100 zł pod rygorem jej odrzucenia. Z uwagi na nieuiszczenie opłaty, postanowieniem z 21 lutego 2013 r., sygn. akt VII Co 188/13 Sąd Rejonowy w Pile VII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Złotowie odrzucił skargę na czynności komornika jako nieopłaconą. Pismem z 11 marca 2013 r. dłużniczka zakwestionowała to postanowienie wskazując iż „wnosi skargę na postanowienie wydane 21 lutego 2013 r. przez Sąd Rejonowy w Złotowie” oraz zarzucając, że Sąd Rejonowy nie uwzględnił jej wniosku o zwolnienie od kosztów, mimo że istniały ku temu podstawy, tj. dłużniczka znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, zaniechała prowadzenia działalności gospodarczej oraz są przeciwko niej prowadzone liczne postępowania egzekucyjne.

Postanowieniem z 2 kwietnia 2013 r., sygn. akt VII Co 188/13 Sąd Rejonowy w Pile VII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Z. - uznając pismo dłużniczki za ponowną skargę na postanowienie referendarza sądowego z 24 sierpnia 2012 r. - odrzucił skargę na podstawie art. 398 ²² § 5 k.p.c. jako wniesioną po upływie terminu.

Zażalenie na to postanowienie wniosła dłużniczka, zaskarżając je w całości oraz wnosząc o jego uchylenie. Skarżąca zarzuciła, że złożyła skargę w terminie. Wyjaśniła, że odpis postanowienia z 21 lutego 2013 r. otrzymała w dniu 4 marca 2013 r., zaś skargę złożyła w dniu 11 marca 2013 r., czyli zachowała termin.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie, jednak z innych przyczyn niż te, które zostały w nim podniesione.

Sąd pierwszej instancji błędnie zakwalifikował pismo dłużniczki z 11 marca 2013 r. (k. 27) jako kolejną skargę na postanowienie referendarza sądowego z 24 sierpnia 2012 r. (k. 13), podczas gdy nie było ku temu podstaw. Dłużniczka wyraźnie sprecyzowała w tym piśmie, że kwestionuje „postanowienie wydane 21 lutego 2013 r.”, czyli dała jasny wyraz temu, że podważa odrzucenie jej skargi na czynności komornika. W tej sytuacji okoliczności przytoczone w uzasadnieniu tego pisma nie miały rozstrzygającego znaczenia dla ustalenia, które z orzeczeń dłużniczka zaskarża. W piśmie z 11 marca 2013 r. dłużniczka odniosła się wprawdzie do zasadności odmowy zwolnienia jej od kosztów sądowych, jednak było to zrozumiałe, skoro właśnie nieuiszczenie opłaty od skargi (który to obowiązek zaktualizował się wskutek prawomocnej odmowy zwolnienia dłużniczki od opłaty) stanowił kwestię wstępną, która zdecydowała o odrzuceniu skargi na czynności komornika. Należy też wskazać, że zakwalifikowanie pisma z 11 marca 2013 r. jako kolejnej skargi na postanowienie referendarza o oddaleniu wniosku dłużniczki o zwolnienie od opłaty sądowej od skargi było o tyle bezpodstawne, że sprzeczne z założeniem, iż z reguły uczestnicy postępowania sądowego działają racjonalnie. Skoro pismo z 11 marca 2013 r. zostało złożone bezpośrednio po doręczeniu dłużniczce postanowienia z 21 lutego 2013 r. odrzucającego skargę, to można było już z góry założyć, że była to reakcja na to właśnie postanowienie. Dodatkowo o takiej kwalifikacji przesądzało powołanie się wprost na postanowienie z 21 lutego 2013 r.

W konsekwencji uznać należało, że Sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy, gdyż wadliwie zakwalifikował pismo z 11 marca 2013 r. jako skargę na orzeczenie referendarza sądowego i ją odrzucił jako spóźnioną, podczas gdy winien je zakwalifikować jako zażalenie na postanowienie z 21 lutego 2013 r. odrzucające skargę na czynności komornika, zbadać zachowanie wymagań formalnych i fiskalnych a w dalszej kolejności przekazać je Sądowi Okręgowemu jako właściwemu do jego rozpoznania.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie. Nie było podstaw do odrzucenia skargi dłużniczki na orzeczenie referendarza, skoro pismem z 11 marca 2013 r. nie złożyła ona takiej skargi, tylko zażalenie na postanowienie z 21 lutego 2013 r. o odrzuceniu skargi na czynności komornika.

SSO A. Kiersnowska-Tylewicz SSO A. Czarnecka SSO M. Miczke