Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI Ka 652/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie XI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący Sędzia Dorota Dobrzańska

Protokolant Agnieszka Furdel

przy udziale prokuratora Magdaleny Szuper

po rozpoznaniu dnia 15 grudnia 2020 roku

sprawy M. N. s. Z. i E. z domu D. ur. (...)
w L.

oskarżonego z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonego i obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie z dnia 25 czerwca 2020 roku sygn. akt IX K 796/19

na podstawie art. 439 § 1 pkt 10 kpk uchyla zaskarżony wyrok i sprawę M. N. przekazuje Sądowi Rejonowemu Lublin - Zachód w Lublinie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

XI Ka 652/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 25 czerwca 2020 roku wydany w sprawie IX K 796/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

4.  OKOLICZNO Ś CI PODLEGAJ Ą CE UWZGL Ę DNIENIU Z URZ Ę DU

4.1.

Zaistnienie bezwzględnej przyczyny odwoławczej

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Obrońca oskarżonego nie został prawidłowo zwolniony ze sprawowanej funkcji.

5.  ROZSTRZYGNI Ę CIE S Ą DU ODWO Ł AWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku s ą du pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku s ą du pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

Zaistniała przesłanka z art. 439 § 1 pkt. 10 k.p.k.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

W przedmiotowej sprawie zarządzeniem upoważnionego sędziego Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie z dnia 17 czerwca 2019 r. został wyznaczony obrońca z urzędu na podstawie art. 79§1 pkt 3 kpk (k.1 dołączonych akt IX Kp 364/19). W takiej sytuacji §3 tego artykułu stanowi, że udział obrońcy jest obowiązkowy w rozprawie i określonych posiedzeniach. Z kolei §4 pozwala prezesowi sądu lub sądowi na zwolnienie obrońcy z jego obowiązków, kiedy z opinii psychiatrów wynika poczytalność oskarżonego i zdolność do udziału w postępowaniu i prowadzenia własnej obrony. Warunkiem jednakże koniecznym jest poprzedzenie takiego zwolnienia orzeczeniem sądu o nieobowiązkowym udziale obrońcy. Musi zatem zapaść stosowne postanowienie organu procesowego, aby zwolnienie było prawnie skuteczne. W przedmiotowej sprawie, po uzyskanej opinii psychiatrów (k.128-129), na wniosek asesora Prokuratury Rejonowej Lublin - Południe w Lublinie, sędzia Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie wydał w sprawie II Kp 364/19 zarządzenie o cofnięciu obrońcy z urzędu (k.7 (k.1 dołączonych akt IX Kp 364/19). Decyzja w takiej formie oznacza, że w obrocie prawnym nie zaistniało niezbędne postanowienie sądu, a więc zarządzenie nie mogło wywołać skutku w postaci ustania obrony obligatoryjnej.

Sąd Okręgowy podziela w całości zapatrywanie Sądu Najwyższego wyrażone w sprawie w sprawie V KK 450/17 ( OSNKW 2018/4/33), że „W stanie prawnym obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r. sama treść opinii biegłych lekarzy psychiatrów o braku okoliczności wymienionych w art. 31 § 1 i 2 k.k. decydowała o ustaniu obrony obligatoryjnej, a tylko decyzja sądu mogła ten stan obligatoryjnej obrony przywrócić. Od dnia 1 lipca 2015 r. obrona obligatoryjna w wypadkach wskazanych w art. 79 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k. ustaje dopiero z chwilą wydania przez sąd postanowienia, że udział obrońcy nie jest obowiązkowy (art. 79 § 4 k.p.k.)”

Wobec powyższego prowadzenie rozprawy w dniach:

- 3 grudnia 2019 roku (k.193-197),

- 23 stycznia 2020 roku (k. 225226v),

- 25 lutego 2020 roku (k.246- 248)

bez udziału obrońcy stanowiło w postępowaniu odwoławczym podstawę do uwzględnienia z urzędu i poza granicami środków odwoławczych i uchylenia wyroku zgodnie z art. 439§1 pkt 10 kpk.

Skoro wystąpiła bezwzględna przesłanka odwoławcza, wynikająca z naruszenia procedury w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, mogło nastąpić tylko uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Na podstawie art. 436 kpk Sąd nie odnosił się do zarzutów obu apelacji jako bezprzedmiotowych dla dalszego toku postępowania

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Przeprowadzenie postępowania na nowo i wydanie wyroku przy zachowaniu w polu widzenia argumentacji stron postępowania wyłożonej w obu apelacjach.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

Dorota Dobrzańska

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie o winie

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

skazanie

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana