Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 118/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 kwietnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Monika Tymosiewicz

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Anny Winogrodzkiej-Miszczak

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2021 r.

sprawy: J. M. (1) ur. (...) w G., córki J. i I. z domu G.

oskarżonej art. 288§1kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego wG.II Wydziału Karnego z dnia 25 listopada 2020 r., sygn. akt (...)

I zmienia zaskarżony wyrok przy zastosowaniu art.4§1 kk w ten sposób, że:

- w ramach rozstrzygnięć z pkt 1 i 2 sentencji ustala wartość telewizora O. 40 cali na kwotę nie mniejszą niż 600 zł, piekarnika marki A. na kwotę nie mniejszą niż 400 zł, płyty indukcyjnej marki E. na kwotę nie mniejszą niż 700 zł, deski do prasowania na kwotę nie mniejszą niż 50 zł i przyjmuje, że oskarżona J. M. (1) spowodowała straty na szkodę A. i L. małżonków W. w łącznej kwocie nie mniejszej niż 15 501,35 zł i w miejsce orzeczonej wobec niej kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na podstawie art.288§1 kk przy zastosowaniu art.37 a kk skazuje ją na karę 60 (sześćdziesięciu) stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki na kwotę 50 ( pięćdziesiąt) zł,

- w ramach rozstrzygnięcia z pkt 3 sentencji nakłada na oskarżoną J. M. (1) obowiązek częściowego naprawienia szkody poprzez wpłacenie na rzecz A. i L. małżonków W. kwoty 15 501,35 zł

i w pozostałej części utrzymuje go w mocy,

II zasądza od oskarżonej J. M. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym kwotę 300 (trzysta) zł tytułem opłaty za II instancję.

FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 118/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego wG.z dnia 25 listopada 2020 r. w sprawie (...)

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonej

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

J. M. (1)

Co do oskarżonej nie zachodzą okoliczności z art.31§ kk i z art.31§2 kk, może brać udział w postępowaniu oraz jest w stanie prowadzić obronę w sposób samodzielny i rozsądny

Opinia 2

biegłych lekarzy psychiatrów

399-403

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Opinia sądowo-psychiatryczna

Opinia jest pełna i jasna, spełnia ustawowe wymogi, nie była zakwestionowana przez strony

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1/ obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia:

- art. 193 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. polegającą na niezasięgnięciu przez Sąd I instancji z urzędu opinii biegłych lekarzy psychiatrów celem stwierdzenia czy w czasie popełnienia zarzucanego oskarżonej czynu miała ona zachowaną zdolność rozpoznania jego znaczenia lub pokierowania swoim postępowaniem, czy też zdolność tą miała zniesioną bądź ograniczoną, a jeżeli tak, to w jakim stopniu, w sytuacji, w której opinia taka nie została przeprowadzona w postępowaniu przygotowawczym, a okoliczności popełnienia zarzucanego oskarżonej czynu, zachowanie oskarżonej bezpośredniego po jego popełnieniu, a także zgłaszane przez oskarżoną problemy zdrowotne i odmowa wskazania choroby, na którą cierpi oskarżona, stanowiły uzasadnioną podstawę do zasięgnięcia opinii biegłych lekarzy psychiatrów celem ustalenia stanu zdrowia oskarżonej, jego ewentualnego wpływu na dopuszczenie się przez oskarżoną zarzucanego jej czynu oraz możliwość przypisania winy, a także na możliwość samodzielnego i rozsądnego realizowania przez oskarżoną prawa do obrony w niniejszym postępowaniu,

- art. 7 k.p.k. w zw. z art. 193 § 1 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez uznanie za wiarygodny i wystarczający do ustalenia wysokości wyrządzonej przez oskarżoną szkody dowodu w postaci wydruku dotyczącego ustalenia wartości sprzętu RTV i AGD, podczas gdy wydruk ten przedstawia ceny za zakup sprzętu nowego, zaś uszkodzone przez oskarżoną sprzęty RTV i AGD były sprzętami już eksploatowanymi, co uzasadniało dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu szacowania ruchomości celem określenia rzeczywistej wartości poniesionej przez pokrzywdzonych szkody z uwzględnieniem stopnia zużycia sprzętu oraz możliwości ewentualnej jego naprawy, a także niewskazanie w treści uzasadnienia przyczyn uznania wydruku za dowód wiarygodny i przydatny do ustalenia wysokości szkody, a także przyczyn zaniechania przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego,

- art. 193 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. poprzez niezasięgnięcie przez Sąd z urzędu opinii biegłego z zakresu szacowania ruchomości, pomimo wniosku oskarżonej złożonego już w postępowaniu przygotowawczym, celem oszacowania wysokości szkody oraz ustalenia rzeczywistej wartości uszkodzonego przez oskarżoną sprzętu RTV i AGD z uwzględnieniem stopnia zużycia tego sprzętu oraz możliwości jego ewentualnej naprawy przy jednoczesnym zastąpieniu tego dowodu zeznaniami świadka, podczas gdy określenie wysokości szkody spowodowanej uszkodzeniem sprzętu RTV i AGD wymagało wiadomości specjalnych, a wysokość szkody miała wpływ na wysokość wymierzonej oskarżonej kary i środka kompensacyjnego,

a w konsekwencji

2/ błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść tego orzeczenia polegający na przyjęciu, że J. M. (1) spowodowała na szkodę A. i L. W. (1) straty o łącznej wartości 18.386,34 zł;

3/ rażącej niewspółmierność wymierzonej oskarżonej kary pozbawienia wolności w wymiarze 6 miesięcy z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat, w sytuacji, w której całokształt okoliczności podmiotowych oraz przedmiotowych przypisanego oskarżonej czynu oraz fakt jej uprzedniej niekaralności skłaniają do wysnucia wniosku, iż wobec oskarżonej J. M. (1) zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna pozwalająca na stwierdzenie, iż wymierzenie jej kary grzywny w określonej przez Sąd wysokości spełni swoje cele w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonej zasługiwała na częściowe uwzględnienie.

Na wstępie podnieść należy, że Sąd Rejonowy co do zasady dokonał prawidłowych ustaleń w zakresie okoliczności stanu faktycznego i winy oskarżonego. Dokonana przez Sąd analiza materiału dowodowego w tym zakresie odpowiada dyrektywom określonym w art. 4 k.p.k., a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 k.p.k. i przekonująco uzasadnione.

Ocenę tę należy w podzielić, nie znajdując w niej błędów natury logicznej. Wyjaśnił także podstawę prawną wyroku. Uzasadnienie wyroku spełnia wymogi określone w art. 424 §1 pkt 1 k.p.k.. Zgodnie z treścią art. 410 k.p.k. swoje ustalenia oparł na całokształcie okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej

Wobec treści środka zaskarżenia wniesionego przez obrońcę oskarżonej wskazać należy, że Sąd I instancji słusznie uznał, iż sprawstwo J. M. zostało wykazane. Zauważyć należy, że w apelacji dopuszczenie się przez wymienioną czynu z art.288§1 kk nie zostało kwestionowane.

Co do wskazanego w apelacji zarzutu związanego z treścią art.193 kpk, to w toku postępowania odwoławczego dopuszczono dowód z opinii 2 biegłych lekarzy psychiatrów, którzy stwierdzili, że co do J. M. (1) nie zachodzą okoliczności z art.31§ kk i z art.31§2 kk, może ona brać udział w postępowaniu oraz jest w stanie prowadzić obronę w sposób samodzielny i rozsądny. Biegli jedynie w wywiadzie rozpoznali u wymienionej zaburzenia depresyjne- k.403.

Na częściowe podzielenie zasługiwał zarzut skarżącego związany z kwestią wysokości szkody, którą swoim zachowaniem spowodowała J. M..

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji nieco bezkrytycznie uwzględnił okoliczności wynikające z ustaleń dokonanych w postępowaniu odwoławczym jak na k.131-138, co w konsekwencji spowodowało przyjęcie szkody w łącznej kwocie 18 386,34 zł.

Tymczasem zauważyć należy, że w wyrządzonej w dniu 17 sierpnia 2018 r. szkodzie nie może mieścić się pozycja związana ze sprzątaniem mieszkania pokrzywdzonych ( kwota 1230 zł - k.106, k.131).

Ponadto konieczne było zweryfikowanie wartości zniszczonych przez J. M.: telewizora, piekarnika, płyty kuchennej i deski do prasowania, przy czym Sąd Okręgowy uznał, ze w tym zakresie nie jest konieczne powoływanie biegłego albowiem dokonanie szacunku w tym zakresie nie wymagało wiadomości specjalnych.

Sąd Okręgowy mając na uwadze: wartości podane w tym zakresie przez pokrzywdzonych w postępowaniu przygotowawczym ( telewizor 900 zł, piekarnik 1500 zł, płyta kuchenna 1500 zł i deska do prasowania 100 zł- k.28, k. 57 i k.99), ustalenia jak na k.131-138 co do modeli i typów sprzętów nowych oraz informacje uzyskane w toku postępowania odwoławczego od A. i L. W. – k.419 a także wartości ustalone z portalu C. ustalił i przyjął wysokość tych czterech przedmiotów jak w wyroku na k.424. W tym przedmiocie uwzględniono, że pokrzywdzeni w istocie, po dokonanym przez oskarżoną zniszczeniu mienia, musieli nabyć nowe rzeczy celem uzupełnienia wyposażenia mieszkania a także i to, że przedmioty zniszczone przez J. M. były wprawdzie sprawne ale w dacie czynu nie były fabrycznie nowe. Deska do prasowania (o konstrukcji jak na k.37) i telewizor zostały nabyte w 2018 r., piekarnik w 2012 r. za kwotę niższą niż wcześniej podawaną tj 1200 zł a płyta w 2015 r.

Mając na uwadze powyższe ustalono wartości zniszczonych: piekarnika (...) ( A.) w kwocie nie mniejszej niż 400 zł, płyty indukcyjnej (...) (E.) w kwocie nie mniejszej niż 700 zł, telewizora (...) 40 cali w kwocie nie mniejszej niż 600 zł oraz deski do prasowania w kwocie nie mniejszej niż 50 zł.

Wskazać także należy, że skarżący w apelacji nie zakwestionował wysokości szkody co do innych zniszczonych czy też uszkodzonych elementów mieszkania, a która to wynika z jasnej i przekonującej opinii jak na k.111-123. Wykonanie opinii postanowieniem jak na k. 107, zlecono biegłemu z zakresu budownictwa. Tym samym za Sądem Rejonowym jako wartość tych uszkodzeń w elementach mieszkania przyjęto kwotę 13 751,35 zł.

W konsekwencji jako wysokość szkody spowodowanej przez J. M. (1) przyjęto kwotę nie niższą niż 15 501,35 zł ( 13 751,35 + 400 + 700 + 600 +50).

Za zasadny uznano postulat dotyczący złagodzenia o karze. W ocenie Sądu Okręgowego na tle dokonanych ustaleń faktycznych rozstrzygnięcie o karze wymierzonej oskarżonej jawi się jako orzeczenie rzeczywiście zbyt surowe.

Zważywszy na faktyczny ładunek społecznej szkodliwości, niewątpliwie przy tym nagannego, inkryminowanego zachowania oskarżonej jak również na dotychczasową jej niekaralność oraz deklarowaną wolę naprawienia szkody kara 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jawi się jako nadmiernie restrykcyjna, nie odzwierciedlająca rzeczywistego charakteru przedmiotowego zachowania oskarżonej, a tym samym kara niewspółmiernie surowa. W efekcie, biorąc również pod uwagę stopień winy i społecznej szkodliwości czynu a także rodzaj i faktyczny rozmiar ujemnych następstw przestępstwa Sąd Okręgowy uznał, że adekwatnym będzie zastosowanie na podstawie art. 37a kk kary 60 stawek dziennych grzywny, przy przyjęciu wysokości 1 stawki w kwocie 50 zł . Taka forma kary jest wystarczająca dla osiągnięcia wszystkich celów postępowania. Pozwoli uświadomić oskarżonej, że jej zachowanie było bezprawne i zapobiegnie podobnym jej działaniom w przyszłości.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonej J. M. (1) kary grzywny w określonej przez Sąd wysokości oraz orzeczenie o obowiązku naprawienia przez oskarżoną wyrządzonej szkody po uzyskaniu rzetelnego i rzeczywistego oszacowania wysokości szkody,

ewentualnie w przypadku uznania przez Sąd, że zachodzi konieczność przeprowadzenia przewodu w całości o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec wskazanych wyżej okoliczność za zasadne uznano wnioski w zakresie wysokości szkody oraz rodzaju kary.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok Sądu Rejonowego w G. II Wydziału Karnego z dnia 25 listopada 2020 r., sygn. akt (...)

I zmieniono przy zastosowaniu art.4§1 kk w ten sposób, że:

- w ramach rozstrzygnięć z pkt 1 i 2 sentencji ustalono wartość telewizora O. 40 cali na kwotę nie mniejszą niż 600 zł, piekarnika marki A. na kwotę nie mniejszą niż 400 zł, płyty indukcyjnej marki E. na kwotę nie mniejszą niż 700 zł, deski do prasowania na kwotę nie mniejszą niż 50 zł i przyjęto, że oskarżona J. M. (1) spowodowała straty na szkodę A. i L. małżonków W. w łącznej kwocie nie mniejszej niż 15 501,35 zł i w miejsce orzeczonej wobec niej kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na podstawie art.288§1 kk przy zastosowaniu art.37 a kk skazano ją na karę 60 (sześćdziesięciu) stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki na kwotę 50 ( pięćdziesiąt) zł,

- w ramach rozstrzygnięcia z pkt 3 sentencji nałożono na oskarżoną J. M. (1) obowiązek częściowego naprawienia szkody poprzez wpłacenie na rzecz A. i L. małżonków W. kwoty 15 501,35 zł i w pozostałej części utrzymano go w mocy.

Zwi ęź le o powodach zmiany

Zmiana wyroku Sądu I instancji była konsekwencją dokonanych przez Sąd Okręgowy ustaleń w zakresie wysokości szkody oraz stopnia winy i społecznej szkodliwości przypisanego J. M. czynu.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art.636§1 kpk zasądzono od oskarżonej J. M. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym kwotę 300 (trzysta) zł tytułem opłaty za II instancję uznając, że z uwagi na swoją sytuacje majątkowa jest w stanie je ponieść.

7.  PODPIS

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej J. M. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu rejonowego wG.z dnia 25 listopada 2020 r. w sprawie (...)

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana