Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Asesor sądowy K. K.

Protokolant: stażysta Patrycja Karda

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2021 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) w S.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powódki Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) w S. na rzecz pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w S. kwotę 3.617 zł (trzech tysięcy sześciuset siedemnastu złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt III C 960/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 maja 2020 roku Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w S. wniosła o zasądzenie od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej w S. kwoty 15 803,42 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od wyszczególnionych kwot i kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w S. podniosła, że ze wspólnoty mieszkaniowej obejmującej obiekt mieszkalno – handlowo-biurowo-garażowy, została wydzielona część budynku zwana biurową, oznaczona klatką numer 12 i tym samym na jednym obiekcie powstały dwie wspólnoty mieszkaniowe: Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w S. i Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w S..

W części biurowej, oznaczonej klatką numer 12, na IV piętrze znajduje się lokal, w którym siedzibę ma pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa w S..

Na skutek powyższego podziału, część instalacji służących doprowadzaniu mediów pozostała po stronie obiektu powodowej wspólnoty mieszkaniowej. Powodowa wspólnota mieszkaniowa dostarcza zatem część mediów do lokali wydzielonych w części biurowej. Z tytułu dostarczania mediów, powódka wystawia co miesiąc faktury zaliczkowe, uwzględniające opłatę za centralne ogrzewanie oraz za zimną wodę i kanalizację. Rozliczenie zimnej wody i kanalizacji następuje dwa razy do roku, natomiast rozliczenie kosztów centralnego ogrzewania – raz do roku. Rozliczanie energii cieplnej dostarczanej do lokali odbywa się wg wielkości powierzchni lokali. Koszty natomiast zużycia zimnej wody i kanalizacji rozliczane są według wskazań zamontowanego w każdym lokalu wodomierza. Na podstawie powyższych rozliczeń wystawiane są faktury korekty, uwzględniające opłaty dokonywane na podstawie faktur zaliczkowych.

Pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa w S. nie uiszczała opłat na poczet dostarczanych do lokalu mediów w okresie od stycznia 2017 roku do kwietnia 2020 roku i z tego tytułu powstało zadłużenie w dochodzonej pozwem kwocie. Pozwana, pomimo wezwania do zapłaty, nie zaspokoiła roszczeń powódki z tego tytułu.

1 czerwca 2020 roku Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z treścią żądania pozwu (ówczesna sygn. akt III Nc 957/20).

Pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa w S. zaskarżyła nakaz zapłaty sprzeciwem, w którym wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwana podniosła zarzut braku legitymacji procesowej biernej, podnosząc, że nie przysługuje jej prawo własności lokalu, w którym ma siedzibę, a z powodową wspólnotą mieszkaniową nie wiąże jej umowa, na podstawie której zobligowana byłaby do uiszczenia na jej rzecz opłat za energię cieplną i wodę. Roszczenie natomiast za okres starszy niż 3 – letni od dnia wniesienia pozwu uległo przedawnieniu. Nadto oświadczyła, że zarówno faktury zaliczkowe jak i korygujące są nieczytelne i nie sposób zweryfikować prawidłowości naliczenia wskazanych w nich kwot, tym samym żądanie pozwu nie zostało udowodnione co do wysokości.

Na skutek prawidłowego wniesienia sprzeciwu, nakaz zapłaty stracił moc, zgodnie z przepisem art. 505 par. 1 k.p.c.

Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w S. podtrzymała żądanie pozwu, podnosząc, że zarzut braku legitymacji procesowej biernej nie zasługuje na uwzględnienie. Jeszcze w 2016 roku pozwana spółka regulowała należności za dostarczone do lokalu media i nie negowała faktu, że jest odbiorcą dostarczanych do lokalu mediów i ciąży na niej zobowiązanie z tego tytułu. Nieuzasadniony jest również zarzut przedawnienia roszczenia, ponieważ zgodnie z przepisem art. 118 k.c., koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na obiekcie mieszkalno-handlowo-biurowo-garażowym doszło do wydzielenia części biurowej obiektu, skutkiem czego powstały dwie wspólnoty mieszkaniowe: Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w S., w skład której wchodzą lokale usytuowane w części biurowej obiektu i Wspólnota Mieszkaniowa 12 a – 14 b w S..

Instalacja służąca dostarczaniu wody i odprowadzaniu ścieków oraz dostawie energii cieplnej do obiektu obejmującego jego część biurową należy do Wspólnoty Mieszkaniowej 12 a – 14 b w S. i wspólnota ta, na podstawie umów zawartych odpowiednio ze (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. oraz Zakładem (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. dostarcza te media do lokali usytuowanych w części biurowej obiektu.

Niesporne, a nadto dowód:

- umowa nr (...) o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków k. 117 – 119,

- umowa nr (...) sprzedaży ciepła i świadczenia usług przesyłowych wraz z załącznikami k. 120 – 128.

Opłaty na poczet dostawy zimnej wody i energii cieplnej oraz odprowadzania ścieków naliczane są co miesiąc zaliczkowo, a podstawę do zapłaty stanowi faktura VAT wystawiana przez Wspólnotę Mieszkaniową przy ul. (...) w S..

Rozliczenie zimnej wody i kanalizacji następuje dwa razy do roku, na podstawie faktur wystawianych przez Zakład (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w S., zgodnie ze wskazaniami wodomierzy zamontowanych w lokalach.

(...) cieplna jest rozliczana raz do roku, na podstawie faktur wystawianych przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w S. oraz wskazań liczników energii cieplnej (osobnego dla lokali mieszkalnych i osobnego dla lokali użytkowych), stosownie do powierzchni lokalu.

Dowód:

- zeznania świadka Z. B. k. 157 – 158,

- zeznania świadka L. P. (1) k. 156 verte – 157.

U. S. i R. S. są właścicielami, na zasadzie małżeńskiej wspólności ustawowej, lokalu niemieszkalnego, o powierzchni 215, 27 m ², położonego na VI piętrze budynku przy ul. (...) w S., dla którego Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie prowadzi księgę wieczystą Kw (...).

U. S. i R. S. są członkami Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) w S..

Dowód:

- wydruk treści księgi wieczystej Kw (...) wyświetlonej w trybie jej przeglądania k. 80 – 84,

- zeznania Prezesa Zarządu pozwanej spółki (...) za stronę pozwaną k. 158 verte – 160.

R. S. prowadzi w lokalu na VI piętrze przy ul. (...) w S. jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą (...).

W lokalu tym ma również siedzibę (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa w S.. R. S. jest Prezesem Zarządu tej spółki.

Dowód:

- zeznania Prezesa Zarządu pozwanej spółki (...) za stronę pozwaną k. 158 verte – 160.

W lokalu na VI piętrze przy ul. (...) zaprojektowano ogrzewanie częściowo grzejnikami, a częściowo przez klimatyzację. W lokalu znajduje się wodomierz oraz dwa liczniki energii cieplnej.

Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w S. dostarcza do lokalu wodę zimną i energię cieplną oraz odprowadza ścieki.

Do 2014 roku wysokość opłat za energię cieplną dostarczoną do lokalu rozliczana była na podstawie wskazań licznika ciepła. Faktury zaliczkowe i faktury korygujące były wystawiane na R. S. jako przedsiębiorcę prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą. Opłaty z tego tytułu uiszczał R. S..

Dowód:

- zeznania Prezesa Zarządu pozwanej spółki (...) za stronę pozwaną k. 158 verte – 160,

- rozliczenia kosztów centralnego ogrzewania za lata 2009 – 2014 k. 94 – 107.

Od 2015 roku Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) zmieniła sposób rozliczania kosztów energii cieplnej dostarczanej do lokali, przyjmując za podstawę powierzchnię użytkową lokali.

R. S., jako przedsiębiorca prowadzący działalność pod firmą (...) w S., kwestionował taki sposób dokonywania rozliczenia.

Dowód:

- pismo (...) Spółki z o.o. w S. z dnia 10.05.2017 r. k. 92,

- pismo R. S. z dnia 18.04.2017 r. k. 91, 93

- pismo BOM – 7 Spółki z o.o. w S. k. 86,

- wiadomość e – mailowa z dnia 19.11.2017 r. k. 85,

- wiadomość e – mailowa z dnia 17.12.2019 r. k. 88,

- pismo BOM -7 Spółki z o.o. w S. z dnia 16.09.2020 r. k. 116.

W okresie od stycznia 2017 roku do kwietnia 2020 roku Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w S. wystawiała faktury zaliczkowe i faktury korygujące za dostawę zimniej wody i energii cieplnej oraz za odprowadzanie ścieków na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej w S..

Wysokość zaliczki na poczet zimnej wody i kanalizacji ustalana była przy uwzględnieniu wielkości 2 m ³, a wysokość zaliczki na poczet opłaty za dostawę energii elektrycznej ustalana była przy uwzględnieniu powierzchni użytkowej lokalu.

Łączna wysokość należności z tego tytułu wynosi 15 803,42 złote.

Dowód:

- faktury VAT zaliczkowe i korygujące k. 12 – 57.

Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w S. nie zawierała umowy o dostawę mediów z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością Spółką Komandytową w S..

Dowód:

- zeznania świadka Z. B. k. 157 – 158,

- zeznania świadka L. P. (1) k. 156 verte – 157,

- zeznania Prezesa Zarządu pozwanej spółki (...) za stronę pozwaną k. 158 verte – 160.

Pomimo wezwania do zapłaty pismem z dnia 5 grudnia 2019 roku, (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S., nie zapłaciła zaległości z tytułu opłat za media za okres od stycznia 2017 roku do kwietnia 2017 roku.

Dowód:

- przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z wyciągiem z książki nadawczej k. 58 – 59.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Powódka podniosła, że zobligowana jest do dokonywania dostawy zimnej wody i energii cieplnej oraz do odprowadzania ścieków do lokali, których właściciele tworzą Wspólnotę Mieszkaniową przy ul. (...) i w wykonaniu tego obowiązku, w okresie od stycznia 2017 roku do kwietnia 2020 roku, dostarczała ww. media do lokalu użytkowego zajmowanego przez pozwaną spółkę i z tego tytułu spółka zobowiązana była do uiszczania – na podstawie faktur – comiesięcznych zaliczek oraz, po upływie okresu rozliczeniowego, ponoszenia opłat za faktycznie dostarczone do lokalu media.

Pozwana przyznała, że istotnie w lokalu położonym na VI piętrze budynku przy ul. (...) ma siedzibę, a także że powodowa wspólnota mieszkaniowa dostarczała do tego lokalu zimną wodę i energię cieplną oraz odprowadzała z niego ścieki. Zaprzeczyła natomiast, aby to na niej ciążył obowiązek zapłaty, podnosząc, że nie jest właścicielem lokalu i nie łączy jej z powódką żaden stosunek prawny, który obligowałby ją do zapłaty za media. Nadto podniosła zarzut przedawnienia roszczenia oraz zarzut jego nieudowodnienia co do wysokości.

Posiadanie przez strony legitymacji czynnej i biernej w procesie jest przesłanką zasadniczą, od której istnienia uzależniona jest możliwość uwzględnienia powództwa, a jej brak, zarówno w postaci czynnej jak i biernej, prowadzi do wydania wyroku oddalającego powództwo. Stąd też, zarzut pozwanej w przedmiocie braku legitymacji biernej po jej stronie należało rozstrzygnąć w pierwszej kolejności.

Legitymacja procesowa to uprawnienie do poszukiwania ochrony prawnej w konkretnej sprawie. Legitymacja czynna zawsze jest ściśle związana ze strona powodową i oznacza jej uprawnienie do wszczęcia i prowadzenia procesu. Natomiast legitymacja bierna uzasadnia występowanie w procesie w charakterze pozwanego. Legitymacja procesowa to, zatem uprawnienie konkretnego podmiotu (legitymacja czynna) do występowania z konkretnym roszczeniem przeciwko innemu oznaczonemu podmiotowi (legitymacja bierna) znajdujące uzasadnienie w określonym stosunku materialnoprawnym łączącym owe strony, bądź w ustawie. Tylko przepis prawa materialnego, stanowiącego podstawę interesu prawnego, stwarza dla określonego podmiotu legitymację procesową strony.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, że żaden przepis ustawy nie nakłada na pozwaną spółkę obowiązku uiszczania na rzecz powodowej wspólnoty mieszkaniowej opłat na poczet wydatków związanych z utrzymaniem użytkowanego lokalu (opłat za media) w spornym okresie. Obowiązek w tym zakresie spoczywa na właścicielu lokalu, o czym stanowi przepis art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 roku, poz. 1910), zgodnie z treścią którego właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nie utrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra. Na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca, o czym stanowi przepis art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali. Tymczasem, co wynika z treści księgi wieczystej prowadzonej dla przedmiotowego lokalu, jego właścicielami są małżonkowie U. i R. S. na zasadzie małżeńskiej wspólności ustawowej. Spółka lokal ten jedynie użytkuje (ma w nim siedzibę), a fakt ten, w świetle jednoznacznej treści cytowanego przepisu, nie stanowi podstawy do żądania zapłaty na poczet wydatków związanych z utrzymaniem lokalu.

Strona powodowa, na której spoczywał ciężar dowodu co do faktów, z których wywodzi skutki prawne, nie wykazała, aby z pozwaną spółką łączył ją jakikolwiek stosunek materialnoprawny uzasadniający żądanie zapłaty za dostawę mediów do lokalu użytkowanego przez spółkę. Z zeznań świadków L. P. (2) i Z. B. oraz zeznań Prezesa Zarządu pozwanej spółki (...) za stronę pozwaną jednoznacznie wynika, że stron nie łączyła żadna umowa, która stanowiłaby podstawę dostawy mediów do lokalu użytkowanego przez spółkę i jednocześnie nakładała na spółkę obowiązek zapłaty z tego tytułu. Jak wynika z twierdzeń zawartych w pozwie, podstawę do dokonywania przez powódkę dostawy mediów do lokali usytuowanych w obiekcie biurowym, objętym Wspólnotą Mieszkaniową przy ul. (...) w S., stanowił fakt wydzielenia z pierwotnie jednej Wspólnoty, części biurowej budynku, na skutek czego powstały dwie wspólnoty mieszkaniowe.

Nie sposób wywieść faktu związania stron jakimkolwiek stosunkiem prawnym uzasadniającym obowiązek zapłaty, z faktu uiszczania na rzecz powódki opłat z tego tytułu w okresie poprzedzającym okres sporny. Faktury te bowiem wystawiane były, co wynika z zeznań Prezesa Zarządu pozwanej spółki (...) za stronę pozwaną oraz złożonych przez niego rozliczeń za energię cieplną za okres od 2009 roku do 2014 roku, na jego rzecz jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...), a nie na rzecz spółki. Podmioty te, tj. przedsiębiorca (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa w S. są odrębnymi podmiotami i fakt akceptacji obowiązku zapłaty za dostarczone media przez R. S. jako przedsiębiorcę, nie może stanowić podstawy do ustalenia, że doszło do dorozumianego zawarcia umowy z pozwaną Spółką. Z żadnego z zaoferowanych przez stronę powodową dowodów nie wynika bowiem, aby R. S., przyjmując faktury wystawione na rzecz (...) R. S. Biuro (...) i dokonując zapłaty, działał jako organ pozwanej spółki.

Podstawy do ustalenia, że strony łączy jakikolwiek stosunek prawny nie może stanowić również i fakt wystawiania od stycznia 2017 roku faktur dokumentujących należność za dostarczone media na rzecz pozwanej spółki. Jak wynika z zeznań świadka L. P. (2), faktury te wystawiał zarządca BOM – 7 Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na podstawie dokumentów przejętych od poprzedniego zarządcy. Wśród dokumentów tych niewątpliwie nie było jednak umowy obligującej pozwaną spółkę do zapłaty za media. Faktura natomiast jest dokumentem prywatnym o charakterze rozliczeniowym, a zatem z samego faktu jej wystawienia, nie wynika, aby strony wskazane w dokumencie łączył jakikolwiek stosunek prawny ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2019 roku, V ACa 242/18). Pozwana zaprzeczyła prawdziwości przedmiotowych faktur, a zatem strona powodowa, która z treści tych faktur wywodzi skutki prawne, winna udowodnić istnienie stosunku prawnego, stanowiącego podstawę do ich wystawienia. Z obowiązku przeprowadzenia takiego dowodu nie zwalnia powódki fakt, że faktury te nie zostały jej zwrócone. Prezes zarządu pozwanej spółki (...), jako właściciel lokalu, do którego dostarczono media, a nie jako organ spółki, czuje się zobowiązany do uiszczania opłat za media dostarczane do lokalu, co wprost wynika z jego zeznań za stronę pozwaną, oczekuje jedynie wyjaśnienia zasad ich rozliczania.

Przywołany w odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty przepis art. 5 k.c. nie może stanowić podstawy do nałożenia na pozwaną obowiązku zapłaty, ponieważ nie kreuje on po stronie powodowej roszczenia wobec osoby wskazanej jako pozwana i tym samym obowiązku zapłaty po stronie pozwanej. Zakazuje jedynie stronie powodowej czynienia ze swego prawa do żądania zapłaty za dostarczone do lokalu media użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. W okolicznościach faktycznych sprawy niewątpliwie strona powodowa dostarczyła do lokalu użytkowanego przez pozwaną określone media, jednakże w świetle przepisów prawa materialnego, to nie pozwana spółka jest zobowiązana do zapłaty za nie.

Reasumując powyższe rozważania wskazać należy, że strona powodowa nie udowodniła, aby z pozwaną łączył ją jakikolwiek stosunek prawny uzasadniający żądanie zapłaty, co skutkuje oddaleniem powództwa. Wobec oddalenia powództwa z powodu braku legitymacji procesowej po stronie pozwanej, zbędne jest ocenianie zasadności zarzutu przedawnienia roszczenia oraz zarzutu niewykazania zasadności żądania pozwu co do wysokości.

Mając powyższe na uwadze, Sąd oddalił powództwo.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów prywatnych, wiadomości e - mailowych i wydruków faktur złożonych przez obydwie strony, których prawdziwość i wiarygodność nie została skuteczne podważona. W ocenie Sadu wiarygodne i przydatne do poczynienia ustaleń faktycznych były również zeznania świadków L. P. (2) i Z. B. oraz zeznania Prezesa Zarządu pozwanej R. S. za stronę pozwaną.

Sąd, na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 3 i 5 k.p.c. pominął wniosek dowodowy pełnomocnika powódki o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego zakresu zarządu nieruchomościami zawarty w piśmie z dnia 18 września 2020 roku, jako nieprzydatny do wykazania danego faktu i zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania. Zważywszy, że z przeprowadzonych w sprawie dowodów nie wynikało, aby to pozwana zobligowana była do zapłaty, dowód na okoliczność wysokości kosztów dostawy zimnej wody i energii cieplnej oraz odprowadzania ścieków, nie był istotny dla rozstrzygnięcia sprawy.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Przepis art. 98 § 1 k.p.c. stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty te, zgodnie z treścią art. 98 § 3 k.p.c. składa się: wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego, którego wysokość ustalono na podstawie przepisu par. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.) na kwotę 3 600 złotych oraz opłata skarbowa od złożonego dokumentu pełnomocnictwa procesowego w kwocie 17 złotych.