Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 1766/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lipca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział VI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSR Justyna Wyrwas - Oliwkiewicz

Protokolant: starszy protokolant Elżbieta Radochońska

po rozpoznaniu w dniu 16 lipca 2019 roku w Rybniku

na rozprawie

spraw z powództw (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

przeciwko G. D.

o zapłatę

I.  w sprawie z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. przeciwko G. D. o zapłatę kwoty 27.200,00 zł:

1.  zasądza od pozwanej G. D. na rzecz powoda (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwotę 27.200,00 zł (dwadzieścia siedem tysięcy dwieście złotych 00/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 marca 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.977,00 zł (cztery tysiące dziewięćset siedemdziesiąt siedem złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

II.  sprawie z powództwa(...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. przeciwko G. D. o zapłatę kwoty 27.626,80 zł

1.  zasądza od pozwanej G. D. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwotę 27.626,80 zł (dwadzieścia siedem tysięcy sześćset dwadzieścia sześć złotych 00/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 12 maja 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5.899,00 zł (pięć tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt dziewięć złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Justyna Wyrwas – Oliwkiewicz

Sygn. akt VI GC 1766/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 13 września 2017 roku (sprawa o sygn. VI GC 1766/17, wcześniej VI GNc 2165/17) powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R. wniósł przeciwko pozwanej G. D. pozew o zapłatę kwoty 27.200,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 marca 2016 roku do dnia zapłaty, a także zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Wskazał, iż na zamówienie pozwanej wykonał montaż instalacji tryskaczowej, ale pozwana zapłaciła jedynie część należności. (k. 2-3)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 2 października 2017 r., sygn. akt VI GNc 2165/17 Sąd uwzględnił powództwo. (k. 16)

W sprzeciwie pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Zarzuciła niewykazanie roszczenia. Powód miał świadomość o nierozliczeniu budowy i zastrzeżeniach generalnego wykonawcy do wykonania instalacji. Pozwana dokończyła montaż za pomocą własnych pracowników, ponieważ powód wykonywał prace źle i przy pomocy niewykwalifikowanych pracowników (k. 22)

Pozwem z dnia 13 września 2017 roku (sprawa o sygn. (...), wcześniej (...)) powód(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R. wniósł przeciwko pozwanej G. D. pozew o zapłatę kwoty 27.625,80 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 maja 2016 roku do dnia zapłaty, a także zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Wskazał, iż na zamówienie pozwanej wykonał montaż instalacji tryskaczowej, a pozwana nie uiściła należności. (k. 2-3)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 6 października 2017 r., sygn. akt (...) Sąd uwzględnił powództwo. (k. 16)

W sprzeciwie pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Zarzuciła niewykazanie roszczenia. Zarzuciła niewykazanie roszczenia. Powód miał świadomość o nierozliczeniu budowy i zastrzeżeniach generalnego wykonawcy do wykonania instalacji. Pozwana dokończyła montaż za pomocą własnych pracowników, ponieważ powód wykonywał prace źle i przy pomocy niewykwalifikowanych pracowników (k. 22)

Postanowieniem z 4 grudnia 2017 roku (k.51) sąd odrzucił sprzeciw pozwanej, przy czym postanowieniem Sądu okręgowego w G.z 13 lutego 2018 roku (sygn. akt (...)) orzeczenie to zostało uchylone.

Postanowieniem z dnia 6 listopada 2018 roku (k. 104 w aktach (...)) powyższe sprawy zostały połączona do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygnaturze akt VI GC 1766/17.

Sąd ustalił, co następuje:

W listopadzie 2015 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. jako generalny wykonawca zleciła pozwanej jako podwykonawcy wykonanie montażu instalacji tryskaczowej, hydrantów wewnętrznych, pompowni przeciwpożarowych wraz obsługą kierownika robót w obiekcie P. w C. w terminie do 31 stycznia 2016 roku za wynagrodzeniem 405.900,00 zł brutto. Aneksem z 25 stycznia 2016 roku zmniejszono zakres robót pozwanej i sprecyzowano, iż zobowiązana jest do wykonania kompletnej instalacji tryskaczowej dla 3808 tryskaczy bez kolektorów zasilających dla 4 grup, wykonania kompletnej instalacji dla 18 sztuk hydrantów wewnętrznych, wykonanie instalacji w pompowni tryskaczowej wraz z montażem pomp przeciwpożarowych, za wynagrodzeniem 300.270,00 zł brutto. W dniu 9 maja 2016 roku G. S. dokonał protokolarnego odbioru prac zleconych pozwanej stwierdzając wykonanie zgodnie z umową i zleceniem. Pozwana otrzymała od generalnego wykonawcy wynagrodzenie w umówionej wysokości. ( dowód: zamówienie k. 122, wiadomość mailowa k. 123, aneks k. 104a, protokół odbioru z 9 maja 2016 roku k. 91, pismo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością k. 90 )

Na zlecenie pozwanej powód jako dalszy podwykonawca wykonywał montaż instalacji tryskaczowej w obiekcie P. w C.. (zeznania świadka S. C. k. 139, zeznania świadka A. P. k. 139-140, zeznania świadka R. F. k. 140)

Za wykonane prace powód obciążył pozwaną:

fakturą VAT z nr (...) z 29 stycznia 2016 roku na kwotę 49.200,00 zł z 30-dniowym terminem płatności (pozwana podpisała fakturę),

fakturą VAT z nr (...)z 11 kwietnia 2016 roku na kwotę 27.625,80 zł, z 30-dniowym terminem płatności.

W dniu 23 marca 2016 roku pozwana zapłaciła powodowi kwotę 15.000,00 zł, a w 8 kwietnia 2016 roku kwotę 7.000,00 zł na poczet należności opisanej w fakturze z 29 stycznia 2016 roku. (bezsporne)

Pismem z 25 kwietnia 2017 roku powód wezwał pozwaną do dobrowolnej zapłaty m.in. pozostałych należności.. (dowód: faktura k. 11, wezwanie do zapłaty k. 12 akt sprawy VI GC 1766/17, faktura k. 11, wezwanie do zapłaty k. 12 akt sprawy (...), )

Mimo formalnego dopuszczenia dowodu podstawą ustalenia stanu faktycznego nie stała się ostatecznie korespondencja mailowa (k. 25-49 i k. 104b i 104 c akt sprawy VI GC 1766/17, k. 25-49 akt sprawy (...)) ponieważ nie stwierdzała one okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c. a contrario). Korespondencja nie dotyczyła pozwanej, ale D. D., przy czym żadna ze stron nie wykazywała, że D. D. działał w imieniu pozwanej, z jej upoważnienia lub na jej polecenie, czy w imieniu własnym. Ponadto jak wynikało z treści też korespondencji dotyczyła ona różnych budów (w C., M. i R.), zaś uwagi G. S. dotyczyły nie tylko instalacji tryskaczowej, ale również instalacji hydrantowej i pompowni przeciwpożarowych objętych pracami pozwanej i /lub D. D..

Nie wnosiły do sprawy istotnych okoliczności również zeznania powoływanych przez pozwaną świadków. Świadek R. B. (k. 124 - 00:07:24-00:31:13) nie miał wiedzy odnośnie treści umowy łączącej powoda i pozwaną, w tym zakresu robót zleconych powodowi. Wskazał, że zatrudniony przez D. D. prowadzącego firmę (...), a nie przez pozwaną. Świadek M. S. (k. 125 – 00:31:14-00:55:32) w spornym okresie również był zatrudniony przez D. D. a nie pozwaną. Świadkowie wskazywali, jako podwykonawcę G. S. firmę (...). Świadkowie wskazywali na opóźnienia w wykonywaniu robót na rzecz generalnego wykonawcy, ale z treści ich zeznań nie można było jednoznacznie stwierdzić jakich konkretnie prac opóźnienia dotyczyły, w czyjej kompetencji pozostających, nadto czy i w jakim zakresie generalny wykonawca lub pozwana wykonywali prace, które maiły zostać wykonane przez powoda.

Na podstawie art. 217 § 2 k.p.c. sąd oddalił jako spóźniony, złożony na rozprawie w dniu 16 lipca 2019 roku, wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z faktur VAT wystawionych przez D. D. jako właściciela firmy (...)na rzecz firmy (...)z 31 stycznia 2016 roku na kwotę 68.880,00 zł, z dnia 29 lutego 2016 roku na kwotę 22.140,00 zł i z dnia 30 kwietnia 2016 roku na kwotę 51.045,00 zł (k. 135-137) -. Pozwana w żaden sposób nie usprawiedliwiła zgłoszenia ww. dowodów dopiero po ponad 1,5 roku od wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty, nie przedstawiła by występowały inne wyjątkowe okoliczności. Ponadto wbrew twierdzeniom pozwanej dopuszczenie dowodu z ww. faktur spowodowałoby z jednej strony przedłożenia postępowania uwagi na konieczność ustosunkowania się strony przeciwnej oraz umożliwienie złożenia nowych wniosków dowodowych.

Sąd oddalił wniosek powoda o przesłuchanie stron należało zgodnie z art. 217 § 3 k.p.c., ponieważ okoliczności powoływane przez powoda zostały dostatecznie wyjaśnione w oparciu o już przeprowadzone dowody. Pozwany natomiast nie zgłaszał wniosku o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron.

Sąd zważył, co następuje:

Powód dochodził zapłaty z tytułu wykonania umowy o dzieło. Roszczenie oparte zostało o art. 627 k.c., zgodnie z którym przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Między stronami bezsporna była okoliczność zawarcia umowy o dzieło i dokonanie częściowej zapłaty należności opisanej w jednej z dwóch przedstawionych faktur. Spór sprowadzał się do kwestii żądania przez powoda pozostałego wynagrodzenia.

Pozwana nie kwestionowała wysokości wskazanego w fakturach wynagrodzenia, jako ustalonego za zlecone prace. Zarzucała jednak, że to ona dokończyła prace, ponieważ powód wykonywał je wadliwie. Pozwana nie wykazała jednak tych okoliczności, mimo spoczywającego na niej ciężaru dowodu z art. 6 k.c. oraz obowiązku dowodzenia swoich twierdzeń zgodnie z art. 232 k.p.c.

Pozwana podnosiła również, że przedłożone faktury stanowią dokumenty prywatne potwierdzające wyłącznie, że osoba sporządzająca dokument złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. W ocenie sądu z zarzutem tym nie można się zgodzić, gdyż faktury są również dokumentami o charakterze księgowym oraz jednym z tzw. dowodów źródłowych, stwierdzających dokonanie danej operacji gospodarczej. Wystawienie faktury, następnie jej przyjęcie przez kontrahenta, zaksięgowanie bez żadnych korekt i zastrzeżeń daje podstawę do domniemania faktycznego, że dokonywane w ewidencji księgowej zapisy są odzwierciedleniem rzeczywistego stanu, zgodnie z rzeczywistym przebiegiem zafakturowanej operacji gospodarczej (zob. wyrok Sądu Apelacyjny w Katowicach z dnia 24 października 2002 roku , sygn. akt I ACa 219/02.) Strona, która otrzymuje faktury zobowiązana jest do sprawdzenia tych dokumentów i podjęcia działań bądź to zmierzających do uregulowania płatności, które z takich dokumentów wynikają, bądź też zakwestionowania wystawionych faktur (ich zasadności czy też wysokości) albo też odmowy zaksięgowania faktur i ich zwrotu kontrahentowi. Pozwana nie kwestionowała otrzymania faktur ani ich zaksięgowania. Nie wskazywała by (mimo pisemnego wezwania do zapłaty ze strony powoda w kwietniu 2017 roku ) zwracała się do powoda z informacją, że faktur nie akceptuje, ani też by (przed wytoczeniem przez powoda powództw) zarzucała, że faktury były wystawione niezasadnie czy przedwcześnie. Powód wskazał też, że faktura z 29 stycznia 2016 roku została częściowo zapłacona w marcu i kwietniu 2016 roku, a pozwana okoliczności tej nie zaprzeczyła. Pozwana nie podnosiła też by dokonując częściowej zapłaty kwestionowała (a jeśli tak – z jakich przyczyn) pozostałą część należności. Zatem przyjąć należało, że wystawione przez powoda, dołączone do pozwów faktury zostały przez pozwaną zaksięgowane i rozliczone podatkowo, a w konsekwencji dokumentowały rzeczywiste zdarzenia gospodarcze nimi objęte. Zgodnie z art. 642 k.c., w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie dopiero w chwili oddania dzieła, przy czym jeżeli dzieło ma być oddawane częściami, a wynagrodzenie zostało obliczone za każdą część z osobna, wynagrodzenie należy się z chwilą spełnienia każdego ze świadczeń częściowych. Żadna ze stron nie wskazywała, że w umowie ustalono inny termin zapłaty wynagrodzenia, niż wynikający z art. 642 k.c. Zgodnie z art. 231 k.p.c. powyższe stwarzało zatem domniemanie faktyczne, że prace objęte tą fakturami zostały wykonane przez powoda i odebrane przez pozwaną. Ponadto wskazać należy, że prace wykonywane przez powoda jako podwykonawcę pozwanej zostały przez generalnego wykonawcę protokolarnie odebrane, ich jakość została oceniona jako dobra, a pozwana otrzymała za nie wynagrodzenie w umówionej wysokości.

W toku procesu pozwana zarzucała również, że odbiór prac przez generalnego wykonawcę nastąpił, ale po podpisaniu przez pozwaną aneksu, który zmniejszał wysokość należnego jej pierwotnie wynagrodzenie oraz, że było to spowodowane działaniami/zaniechaniami powoda. Jednakże treść dołączonej do aneksu korespondencji e-mailowej (k. 104b, 104c), jak również treść samego aneksu – wbrew twierdzeniom pozwanej – wcale o tym nie przesądzała. W korespondencji e- mailowej generalny wykonawca wskazywał na opóźnienia prac montażowych, ale bez sprecyzowania, że konkretnie o prace w zakresie instalacji tryskaczowej. Ponadto w treści aneksu natomiast wskazano, że zmodyfikowany zakres prac obejmuje m.in. instalację 18 sztuk hydrantów (instalacja hydrantowa była wykonywana przez pozwaną), w sytuacji, gdy świadek R. B. podawał, że pierwotnie miało być wykonanych 26 hydrantów. Powyższe świadczy, że przyczyną zawarcia aneksu były zatem raczej opóźnienia w zakresie wykonywania prac obciążających pozwaną, a nie powoda. Pozwana nie złożyła żadnych innych wniosków dowodowych, które mogłyby tą kwestię wyjaśnić.

Ponadto chociaż pozwana zarzucała wadliwość dzieła i jego niewłaściwe wykonywanie nie przedstawiła dowodów, które potwierdzałyby te twierdzenia. Wiarygodnych dowodów w tym zakresie nie stanowiła przedłożona przez pozwaną korespondencja e-mailowa prowadzona przez D. D. z generalnym wykonawcą (z pominięciem pozwanej). Jak już wcześniej zasygnalizowano, nie wynikało z niej czy dotyczy prac wykonywanych przez powoda na zamówienie pozwanej, czy wykonywanych przez pozwaną lub D. D. działającego we własnym imieniu na rzecz generalnego wykonawcy. Podobnie ogólnikowe i nieprecyzyjne informacje pochodziły od świadków powołanych przez pozwaną. Tym samym, w ocenie sądu, pozwana nie wykazała, że dzieło zostało przez powoda wykonane wadliwe, co uzasadniałoby zgłoszenie roszczeń z tytułu rękojmi za wady i żądania obniżenia wynagrodzenia zgodnie z art. 556 i 560 k.c. w zw. z art. 638 k.c. Podkreślić przy tym należy, że zarzutów takich pozwana w toku procesu nie sformułowała, nie zgłosiła też żadnego dowodu celem wykazanie, że zapłacone wynagrodzenie pozostawało do wynagrodzenia umówionego w takiej samej proporcji, jak wartość dzieła rzekomo wadliwego do wartości dzieła bez wad.

Na marginesie wskazać można, iż w podobnej sprawie toczącej się między tymi samymi stronami Sąd Okręgowy w G. wypowiedział się w wyroku z 10 kwietnia 2019 r., sygn. akt (...).

Mając na uwadze powyższe ustalenia faktyczne, na podstawie przywołanych przepisów oraz art. 481 k.c., Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda:

I.  w sprawie z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. przeciwko G. D. o zapłatę kwoty 27.200,00 zł (sprawa o sygn. VI GC 1766/17, wcześniej VI GNc 2165/17):

1)  kwotę 27.200,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 marca 2016 roku do dnia zapłaty, stanowiącą różnicę pomiędzy wynagrodzeniem wynikającym z faktury z 29 stycznia 2016 roku, a częściową zapłatą,

2)  kwotę 4.977,00 zł zwrotu kosztów procesu (w tym 1.360,00 zł opłaty od pozwu, 17,00 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i 3.600,00 zł zastępstwa procesowego),

II.  w sprawie z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. przeciwko G. D. o zapłatę kwoty 27.626,80 zł (sprawa o sygn. (...), wcześniej (...)):

1)  kwotę 27.626,80 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 maja 2016 roku do dnia zapłaty, stanowiącą wynagrodzenie wynikające z faktury z 11 kwietnia 2016 roku,

2)  kwotę 5.899,00 zł zwrotu kosztów procesu (w tym 1.382,00 zł opłaty od pozwu, 17,00 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i 4.500,00 zł zastępstwa procesowego (3.600,00 zł w postępowaniu przed sądem I instancji, 900,00 zł w postępowaniu zażaleniowym).

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy wyrażoną w art. 98 k.p.c. oraz na podstawie § 2 pkt 5 i § 10 pkt. 2 ppkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie w brzmieniu obowiązującym w dacie wszczęcia postępowania. Pozwana przegrała spór i była obowiązana do zwrotu na rzecz powoda ww. kosztów procesu.

SSR Justyna Wyrwas-Oliwkiewicz