Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 272/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 18 grudnia 2019 r., sygn. akt II K 1702/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

----------------------------------------------------

------------

------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

----------------------------------------------------

------------

------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------------------

---------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------------------

---------------------------------------------------------------

3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1. Obraza przepisów prawa materialnego, tj. art. 37a k.k. poprzez jego zastosowanie, podczas gdy prawidłowa analiza stanu faktycznego powinna wykluczać jego przyjęcie w stosunku do oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

2. Obraza przepisów prawa materialnego, tj. art. 288 § 1 k.k. poprzez jego niezastosowanie, gdy materiał dowodowy wskazywał, że oskarżony dopuścił się również czynu zawartego w tym przepisie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

3. Obraza przepisu art. 46 k.k. poprzez przyjęcie, że oskarżony wyrządził pokrzywdzonej szkodę w wysokości 6.250 zł, gdy w rzeczywistości szkoda ta powinna zostać ustalona na kwotę 16.000 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

4. Obraza przepisu prawa procesowego, tj. art. 7 k.p.k. poprzez ukształtowanie przez Sąd I instancji swojego przekonania na temat przedmiotowego zdarzenia z pominięciem przeprowadzenia wszystkich dowodów, w szczególności pominięcia dowodu z nagrań rozmowy pomiędzy pokrzywdzoną a oskarżonym oraz bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, co skutkowało dopuszczeniem się błędu w ustaleniach faktycznych, czego skutkiem było ustalenie wartości szkody w kwocie 6.250 zł oraz nie doszukanie się w zachowaniu oskarżonego okoliczności obciążających, co miało wpływ na rodzaj i wysokość wymierzonej przez Sąd I instancji kary, w tym bezzasadnego zastosowania art. 37a k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

5. Rażąca niewspółmierność orzeczonej względem oskarżonego kary z pominięciem zasad jej wymiaru zawartych w art. 53 k.k. oraz z bezzasadnym uwzględnieniem art. 37a k.k., co skutkowało wymierzeniem oskarżonemu zbyt łagodnej kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1.

Przypisane oskarżonemu M. B. przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. polegające na przywłaszczeniu sobie powierzonej mu rzeczy ruchomej (w tym przypadku pieniędzy) jest zagrożone karą od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Sąd Rejonowy, wymierzając oskarżonemu karę za ten czyn, miał na względzie, zgodnie z określonymi w art. 53 k.k. dyrektywami kary, jego wcześniejszą niekaralność oraz postawę oskarżonego, który dążył do polubownego rozwiązania sporu z pokrzywdzoną. Ponadto, oceniając stopień winy i społecznej szkodliwości czynu Sąd I instancji wskazał na stosunkowo niewysoką – mając na względzie wartość całego kontraktu – kwotę pieniędzy przywłaszczonych przez oskarżonego. Zważywszy na te okoliczności, Sąd I instancji skorzystał z przewidzianej w art. 37a k.k. możliwości wymierzenia oskarżonemu kary łagodniejszego rodzaju, aniżeli przewidziana w granicach ustawowego zagrożenia za przypisane mu przestępstwo, jako że górna granica tego zagrożenia nie przekracza 8 lat, a wymierzona za nie kara pozbawienia wolności nie byłaby surowsza od roku. W takiej sytuacji Sąd może orzec karę ograniczenia wolności nie niższą od 3 miesięcy albo grzywnę nie niższą od 100 stawek dziennych, jeżeli równocześnie orzeka środek karny, środek kompensacyjny lub przepadek. Sąd Rejonowy, mając na względzie aktualną sytuacją majątkową M. B. oraz jego możliwości zarobkowe, wymierzył mu karę 100 stawek dziennych grzywny po 30 złotych każda oraz na podstawie art. 46 § 1 k.k. nałożył na oskarżonego obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej kwoty 6250 złotych.

Podkreślić należy, iż ocena przesłanek do zastosowania przy wymierzaniu kary powołanego przepisu art. 37a k.k. leży w granicach swobodnego uznania Sądu orzekającego i nie można skutecznie kwestionować prawidłowości takiego rozstrzygnięcia zarzucając, jak to zrobił pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej w wywiedzionym środku odwoławczym, iż przepis ten został zastosowany nieprawidłowo, gdyż według jego subiektywnego przekonania wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszego rodzaju nie było uzasadnione.

Ad. 2.

Zarzut dotyczący ustaleń, iż oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał także znamiona czynu z art. 288 § 1 k.k., co powinno znaleźć wyraz w zaskarżonym wyroku jest nietrafny o tyle, iż Sąd Rejonowy rozpoznawał sprawę w granicach aktu oskarżenia i o ile możliwym było dokonanie zmiany kwalifikacji prawnej czynu objętego zarzutem, to czynienie dalszych ustaleń, których domaga się skarżący, w badanym postępowaniu nie było możliwe. Niemniej jednak jeżeli pokrzywdzona uważa, iż do zalania pokoi w prowadzonym przez nią pensjonacie doszło w wyniku zaniedbań oskarżonego, ma ona możliwość dalszego dochodzenia swoich roszczeń i domagać się naprawienia szkody na drodze cywilnoprawnej.

Ad. 3. i 4

Zarzut pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej, w którym kwestionował on wysokość ustalonej przez Sąd Rejonowy wysokości wyrządzonej przestępstwem szkody, a w konsekwencji obowiązku naprawienia szkody w kwocie 6250zł, nie był zasadny. Sąd I instancji bowiem w sposób dokładny i wyczerpujący opisał w pisemnych motywach wydanego rozstrzygnięcia, iż kwotę tę ustalił w oparciu o wartość niespornego i wykonanego zakresu robót oraz dokonując potrąceń wzajemnych rozliczeń pomiędzy stronami. Sąd Odwoławczy ustalenia te aprobuje stwierdzając, iż zostały one poczynione w oparciu o całość materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, ocenionego zgodnie z wymogami art. 7 k.p.k., z zachowaniem zasad wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego.

Chociaż Sąd Rejonowy w pisemnych motywach rozstrzygnięcia – zapewne przez przeoczenie – nie powołał się wprost za zapis rozmów pomiędzy stronami (k. 151-154), to miał ich treść na względzie, wskazując w uzasadnieniu wyroku na dążenie M. B. do polubownego zakończenia sprawy, bez konieczności rozstrzygania jej na drodze sądowej. Na podstawie protokołu rozprawy z dnia 4 listopada 2019 r. (k. 160) przyjąć można, iż dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, w tym wspomniane zapisy rozmów, zostały ujawnione bez odczytywania. Ponadto Sąd Odwoławczy podczas rozprawy apelacyjnej zaliczył w poczet materiału dowodowego w sprawie dowód z rozmowy pomiędzy oskarżycielką posiłkową a oskarżonym złożonym na płycie do akt sprawy oraz transkrypcję fragmentów tej rozmowy na k. 151-154. Powyższe nie miało wpływu na ocenę prawidłowości wydanego przez Sąd Rejonowy rozstrzygnięcia.

Stanowczo podkreślić należy, iż przedmiotem postępowania karnego nie może być dochodzenie roszczeń cywilnoprawnych z ominięciem typowej dla tego postępowania procedury, przerzuceniem ciężaru dowodowego z powoda na organy procesowe i obciążenie kosztami tego postępowania Skarbu Państwa. Tymczasem N. M. w swoich zeznaniach przed Sądem I instancji stwierdziła wprost, iż zrezygnowała z dochodzenia swoich roszczeń wobec M. B. na drodze cywilnoprawnej, aby uniknąć ponoszenia kosztów związanych z tych postępowaniem, a których odzyskanie od oskarżonego byłoby utrudnione (k. 114v). Jeśli jednak kwota, którą Sąd I instancji objął obowiązkiem naprawienia szkody, nie jest dla oskarżycielki posiłkowej satysfakcjonująca, nic nie stoi na przeszkodzie, aby dochodziła ona swoich roszczeń na drodze cywilnoprawnej.

Jak już wskazano, podstawą do kwestionowania prawidłowości zastosowania art. 37a k.k. przy określeniu wymiaru kary nie może być okoliczność, iż stoi to w sprzeczności z subiektywnym poczuciem pokrzywdzonej dotyczącym niesprawiedliwości tego rozstrzygnięcia. Sąd Rejonowy bowiem rozstrzygnął o tym w granicach przysługującego mu w tym zakresie swobodnego uznania i ocena na pozostaje pod ochroną prawa.

Ad. 5.

Sąd Odwoławczy odnosząc się do wcześniejszych zarzutów, ustosunkował się także do kwestii prawidłowości określenia wymiaru kary w zaskarżonym wyroku. Wystarczającym będzie zatem stwierdzenie, iż wbrew wywodom skarżącego, kara wymierzona M. B. przez Sąd I instancji została określona z zachowaniem reguł wynikających z art. 53 k.k. i przy spełnieniu przesłanek z art. 37a k.k. W świetle powołanych okoliczności nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem, iż kara wymierzona oskarżonemu była niewspółmiernie i rażąco łagodna. Zauważyć także należy, iż wymierzenie oskarżonemu kary o charakterze wolnościowym jest o tyle korzystne dla pokrzywdzonej, iż nie będzie stało na przeszkodzie wykonywaniu przez M. B. pracy zarobkowej i będzie służyło przyspieszeniu wywiązania się przez niego z obowiązku naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego M. B. obowiązku naprawienia szkody poprzez zasądzenie od niego na rzecz pokrzywdzonej N. M. kwoty 16.000 zł oraz wymierzenie oskarżonemu kary 12 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 2 lata bądź ustalenie innego wymiaru kary pozbawienia wolności, ustalenie obowiązku naprawienia przez oskarżonego szkody względem pokrzywdzonej w terminie pierwszego roku okresu próby, orzeczenie względem oskarżonego środków i obowiązków przewidzianych w związku z zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności, w szczególności zobowiązanie go do podjęcia pracy zarobkowej oraz zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego za obie instancje według norm przepisanych, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzuty podniesione przez pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej w wywiedzionym środku odwoławczym nie były zasadne, nie było zatem podstaw do uwzględnienia zawartych w apelacji wniosków: ani dotyczących zmiany wymierzonej oskarżonemu kary, ani wysokości nałożonego na niego obowiązku naprawienia szkody, ani też jakichkolwiek podstaw do uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego wobec M. B. w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Odwoławczy nie podzielił stanowiska pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej wyrażonego w wywiedzionej apelacji i nie uwzględnił podniesionych w niej zarzutów. Zaskarżony wyrok nie wymagał także ingerencji Sądu II instancji z urzędu, dlatego też, jako trafny i prawidłowy, podlegał utrzymaniu w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

---------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

---------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------------------------------------------------------------------------------------

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Sąd Odwoławczy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolnił oskarżycielkę posiłkową N. M. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, mając na uwadze jej sytuację materialną. Zaliczył je w tej sytuacji na rachunek Skarb Państwa.

PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

ustalenia faktyczne oraz kara wymierzona oskarżonemu

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana