Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 sierpnia 2020 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 5 sierpnia 2020 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. W.

przeciwko P. K.

o zapłatę

I.  oddala powództwo na mocy art. 388 § 2 k.p.c.,

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 1817 zł (tysiąc osiemset siedemnaście złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt X C 682/20upr

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 lutego 2020 roku (data stempla pocztowego), wniesionym do tut. Sądu, powódka D. W. wniosła o zasądzenie od pozwanego P. K. kwoty 8.580 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 października 2019 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazano, iż strony w dniu 1 grudnia 2017 roku zawarły umowę o świadczenie usług. Powódka udzieliła pozwanemu P. K. pełnomocnictwa w zakresie zarządu majątkiem i interesem powódki. Powódka zapłaciła pozwanemu kwotę 9780 zł. Strony rozwiązały umowę w dniu 15 czerwca 2018 r. W czasie zawierania umowy powódka pełniła funkcje rodziny zastępczej jednak w czasie trwania umowy doszło do odebrania dzieci powódce, co spowodowało popadniecie powódki w zły stan psychiczny. Pozwana nie mając doświadczenia z profesjonalnymi pełnomocnikami, zwracała się do pozwanego „panie radco prawny”, kiedy rzeczywiście pozwany nie posiadał takiego tytułu zawodowego. W ocenie powódki wynagrodzenie wypłacone pozwanemu jawi się jako rażąco wygórowane, bowiem stawki rynkowe za tego typu usługi wynoszą około 1500 zł. W ocenie powódki pozwany wykorzystał brak doświadczenia powódki w kontaktach z profesjonalnymi pełnomocnikami oraz jej przymusowe położenie. W ocenie powódki doszło do wyzysku określonego w art. 388 § 1 k.c.

Pismem datowanym na dzień 8 czerwca 2020 r. powódka złożyła dodatkowe wnioski dowodowe.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postepowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wskazał, iż uprawnienia z art. 388 k.c. wygasły z przyczyn upływu terminu, bowiem termin do wytoczenia powództwa na podstawie art. 388 jest terminem zawitym i nie podlega zawieszeniu ani przerwaniu. Wskazał również, iż przy uznaniu zastosowania przepisów o przerwaniu biegu przedawnienia to w przedmiotowej sprawie do niego nie doszło. Pozwany P. K. przyznał, iż strony łączyła umowa o świadczenie usług z dnia 1 grudnia 2017 r. Jego działania oscylowały w kontaktach z (...) Centrum Pomocy (...). Wskazuje, iż dokonał szereg czynności na rzecz powódki, które wymagały zaangażowania oraz nakładu pracy. Nadto powódka doskonale wiedziała, iż nie jest on radcą prawnym, bowiem pozwany nigdy się tak nie tytułował, natomiast powódka zwracała się do pozwanego po imieniu. Odnośnie powoływania się pozwanej na instytucje wyzysku, pozwany wskazuje, iż miała ona świadomość co do działań powoda, jednocześnie powódka prowadziła działalność gospodarczą na rynku ubezpieczeniowym, co powinno skutkować doświadczeniem w kwestiach prawnych. W ocenie pozwanego powódka D. W. miała pełną świadomość działań pozwanego, jak również nie zgłaszała co do nich zastrzeżeń.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 1 grudnia 2017 r. powódka D. W. zawarła z P. K. umowę o świadczenie usług. Przedmiotem umowy było świadczenie przez pozwanego na rzecz powódki usług w zakresie zarządu interesem i majątkiem powódki. Ustalono wynagrodzenie pozwanego w kwocie 1500 zł miesięcznie.

(okoliczność bezsporna, nadto dowód: umowa o świadczenie usług – k. 14-15; uzasadnienie pozwu – k. 5)

Pozwany w czasie trwania umowy wykonał na rzecz powódki szereg czynności obejmujących reprezentacje powódki w kontaktach z (...) Centrum Pomocy (...). W korespondencji mailowej strony uzgadniały zakres współpracy i stanowisko pozwanej w kontaktach z wymienionym podmiotem. Pozwany nadto kontaktował się w imieniu powódki ze S. Powiatowym w T. oraz organizował powódce usługi profesjonalnego pełnomocnika. Sporządzał również w imieniu powódki D. W. pisma procesowe w postępowaniu przed Sadem Rejonowym w Toruniu.

(dowód: zestawienie korespondencji mailowej – k. 59-61; wydruk korespondencji – k. 62-120; wydruk pism przygotowanych na rzecz powódki – k. 122-163; korespondencja z powódką – k. 165-177)

W dniu 15 czerwca 2018 r. strony rozwiązały umowę o świadczenie usług. Powódka w trakcie trwania umowy zapłaciła pozwanemu łącznie kwotę 9.750 zł.

(dowód: porozumienie stron z dnia 15 czerwca 2018 r. – k. 16; uzasadnienie pozwu – k. 6)

Pismem z dnia 30 września 2019 r. powódka D. W. wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 8.250 zł. Pozwany pismem z dnia 16 października 2019 r. oświadczył, iż nie uznaje roszczeń D. W..

(dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 15-21; odpowiedź na wezwanie do zapłaty – k. 22-24)

Pismem datowanym na dzień 18 listopada 2019 r. powódka wniosła do tutejszego Sądu wniosek o zawezwanie do próby ugodowej. Jednak nie doszło do zawarcia ugody.

(dowód: wniosek o zawezwanie do próby ugodowej – k. 26-29; zawiadomienie o posiedzeniu – k. 30; protokół posiedzenia z dnia 24 lutego 2020 r. – k. 39)

Sąd zważył, co następuje :

Stan faktyczny ustalony został na podstawie okoliczności bezspornych i dokumentów, które zasługiwały na walor wiarygodności, gdyż ich rzetelność i autentyczność nie zostały w toku procesu podważone.

Powódka swoje roszczenie opierała na art. 388 § 1 k.c. w myśl którego jeżeli jedna ze stron, wyzyskując przymusowe położenie, niedołęstwo lub niedoświadczenie drugiej strony, w zamian za swoje świadczenie przyjmuje albo zastrzega dla siebie lub dla osoby trzeciej świadczenie, którego wartość w chwili zawarcia umowy przewyższa w rażącym stopniu wartość jej własnego świadczenia, druga strona może żądać zmniejszenia swego świadczenia lub zwiększenia należnego jej świadczenia, a w wypadku gdy jedno i drugie byłoby nadmiernie utrudnione, może ona żądać unieważnienia umowy. Natomiast zgodnie z art. 388 § 2 k.c. uprawnienia powyższe wygasają z upływem lat dwóch od dnia zawarcia umowy.

Przechodząc do merytorycznej oceny zasadności powództwa, należało stwierdzić,
że z uwagi na skutecznie podniesiony zarzut wygaśnięcia uprawnień z przyczyn upływu terminu określonego art. 388 § 2 k.c. powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Strony zawarły umowę o świadczenie usług w dniu 1 grudnia 2017 r., zaś pozew wniesiono w dniu 23 lutego 2020 r. (data stempla pocztowego), czyli po upływie 2 lat od dnia zawarcia umowy. Uprawnienie to wygasło zatem przed złożeniem pozwu. Powódka podnosiła, iż doszło do skutecznego przerwania biegu przedawnienia na skutek wniosku o zawezwanie do zawarcia próby ugodowej. Jednak jak słusznie podnosiła strona pozwana, termin dwuletni z art. 388 § 2 k.c. (w którym pokrzywdzony musi wytoczyć powództwo) jest terminem zawitym, a nie terminem przedawnienia. Skutkiem jego upływu jest wygaśnięcie powyższych uprawnień. Wynika to jednoznacznie z faktu użycia określenia "uprawnienia wygasają". (zob. wyrok SA w Krakowie z 16.3.2016 r. I ACa 1719/15). W terminie tym pokrzywdzony musi wystąpić z powództwem, a wytoczenie go po upływie tego terminu będzie podlegało oddaleniu. W konsekwencji nie ma w ogóle potrzeby rozważania, czy rzeczywiście warunki opisane w art. 388 § 1 k.c. w ramach stosunków stron zaistniały.

Z uwagi na powyższe powództwo podlegało oddaleniu, o czym na podstawie art. 388 § 1 k.c. orzeczono w punkcie I sentencji wyroku. Sąd w wyniku omyłki pisarskiej w punkcie I sentencji wyroku błędnie wskazał na podstawę prawną art. 388 § 2 k.p.c., zamiast art. 388 § 2 k.c.

O kosztach procesu orzeczono jak w punkcie II sentencji wyroku zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W niniejszej sprawie stroną przegrywającą była powódka i to ona winna pokryć koszty postępowania poniesione przez pozwanego. Do kosztów postępowania należy zaliczyć koszty zastępstwa procesowego pozwanego w kwocie 1800 zł, ustalone zgodnie § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800) oraz kwota 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa.