Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 180/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie
sygn. akt V K 196/17

1.2  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego Ł. G.

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1)

2)

3)

4)

5)

6)

7)

8)

Apelacja obrońcy oskarżonego

Zarzuty w odniesieniu do wszystkich punktów wyroku:

I.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art.( 17 § 1 pkt 7 k.p.k. poprzez niedokonanie umorzenia postępowania w zakresie czynów wskazanych w pkt II, III, IV, V, VI, VII, IX, XIII, XIV, XXIV, XXVII, XXVIII, XXIX, XXXIV, XL, XLII, XLIV, XLV, XLVIII, LII, LV, LVI, LVII, LVIII, LIX, LX, LXII, LXIV, LXIX, LXXII, LXXV aktu oskarżenia, pomimo zachodzącej powagi rzeczy osądzonej, w związku z prawomocnym skazaniem za czyn ciągły, wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie z dnia 2 października 2015 roku, sygn. akt: III K 310/14, co stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k.;

II.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrońcy o zwrócenie się przez Sąd do brokera (...), T. C., P.O. B. (...), W. C., R., T., British Virgin Islands o wskazanie rachunków, jakie posiadał i posiada Ł. G. oraz przedstawienie historii transakcji, jakie miały miejsce na koncie/kontach Ł. G., w tym wskazanie salda początkowego oraz końcowego rachunków, co doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że oskarżony miał zamiar i popełnił oszustwa;

III. naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść rozstrzygnięcia tj. art. 7 k.p.k., polegające na dokonaniu dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów, bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, tj. poprzez uznanie wyjaśnień oskarżonego za niewiarygodne w zakresie, w jakim podał, że nie chciał oszukać swoich klientów, inwestował powierzone środki, chciał je zwrócić, jednakże wskutek złej sytuacji rynkowej, jak też wskutek działań części klientów, polegających na zastraszaniu jego rodziny, utracił płynność finansową i zbankrutował, co doprowadziło do błędu w ustaleniach stanu faktycznego poprzez przyjęcie, że oskarżony miał zamiar i popełnił oszustwa;

IV. naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść rozstrzygnięcia tj. art. 410 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie przy wyrokowaniu zeznań świadka W. G., uznanych przez Sąd za wiarygodne, w zakresie, w jakim podała, że oskarżony inwestował środki przekazane mu przez klientów, jednak utracił je, chciał zwrócić wszystkim klientom środki finansowe, co doprowadziło do błędu w ustaleniach stanu faktycznego poprzez przyjęcie, że oskarżony miał zamiar i popełnił oszustwa;

V. naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść rozstrzygnięcia tj. art. 410 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie przy wyrokowaniu zeznań R. H., uznanych przez Sąd za wiarygodne, w zakresie tego, że Ł. G. miał problemy związane z „krachem" giełdowym, chciał jednak zwrócić środki powierzone mu przez klientów, co doprowadziło do błędu w ustaleniach stanu faktycznego poprzez przyjęcie, że oskarżony miał zamiar i popełnił oszustwa.

Zarzuty w odniesieniu do poszczególnych punktów wyroku:

1)  pkt od 1 do 7 wyroku

- naruszenia przepisów postępowania tj. art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażącej niewspółmierności kar pozbawienia wolności;

2) pkt 8 i 9 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażącej niewspółmierności kary;

3) pkt 10 i 11 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażącej niewspółmierności kary;

4) pkt 12 i 13 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. oraz art. 193 § 1 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych;

5) pkt 14 wyroku

- naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.,

- rażącą niewspółmierność kary;

6) pkt 15 – 16 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. oraz art. 193 § 1 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

7) pkt 17 – 18 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

8) pkt 19 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k.,

- rażąca niewspółmierność kary;

9) pkt 20 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

10) pkt 21 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

11) pkt 22, 23, 24 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

12) pkt 25, 26 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

13) pkt 28 wyroku

- naruszenie prawa materialnego tj. art. 286 k.k.,

- rażąca niewspółmierność kary;

14) pkt 29 wyroku

- naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 286 § 1 k.k.

- rażąca niewspółmierność kary;

15) pkt 30, 31 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

16) pkt 32, 33 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

17) pkt 34 wyroku

- naruszenie art. 286 § 1 k.k.,

- rażąca niewspółmierność kary;

18) pkt 35 wyroku

- naruszenie art. 286 § 1 k.k.,

- rażąca niewspółmierność kary;

19) pkt 26 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

20) pkt 37 i 38

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

21) pkt 39, 40 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

22) pkt 41 i 42 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

23) pkt 43, 44 wyrok - naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

24) pkt 45 wyroku

- naruszenie art. 286 § 1 k.k.

- rażąca niewspółmierność kary;

25) pkt 46 wyroku

- naruszenie art.7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

26) pkt 47 i 48 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

27) pkt 49 wyrok - naruszenie art. 4 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

28) pkt 50 i 51 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. oraz 193 § 1 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

29) pkt 52 i 53 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

30) pkt 54, 55 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

31) pkt 57 wyroku

- naruszenie art. 286 § 1 k.k.

- rażąca niewspółmierność kary;

32) pkt 58, 59 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

33) pkt 60, 61 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

34) pkt 62, 63 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

35) pkt 64, 65 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

36) pkt 66, 67 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

37) pkt 68, 69 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

38) pkt 70, 71 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

39) pkt 72, 73 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

40) pkt 74 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

41) pkt 75, 76 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

42) pkt 77, 78 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

43) pkt 79 wyroku

- naruszenie art. 286 § 1 k.k.

- rażąca niewspółmierność kary;

44) pkt 80, 81 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

45) pkt 82, 83 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

46) pkt 84, 85 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

47) pkt 86, 87 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

48) pkt 88, 89 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

49) pkt 90 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- naruszenie art. 5 k.p.k.

- rażąca niewspółmierność kary;

50) pkt 91 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

51) pkt 92 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

52) pkt 93, 94 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

53) pkt 95, 96 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

54) pkt 97, 98 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

55) pkt 99 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

56) pkt 100 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

57) pkt 101, 102 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

58) pkt 103, 104 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

59) pkt 105, 106 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

60) pkt 107, 108 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

61) pkt 109 – 112 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

62) pkt 113, 114 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

63) pkt 115 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

64) pkt 116, 117 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

65) pkt 118, 119 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

66) pkt 120 wyroku

- naruszenie art. 7 i 410 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

67) pkt 121, 122 wyroku

- naruszenie art. 7 k.p.k. prowadzące do błędu w ustaleniach faktycznych,

- rażąca niewspółmierność kary;

68) pkt 123 wyroku

- naruszenie art. 286 § 1 k.k.

- rażąca niewspółmierność kary;

69) pkt 124 wyroku

- naruszenie art.. 286 § 1 k.k.

- rażąca niewspółmierność kary;

70) w zakresie pkt 125 wyroku

- rażącej niewspółmierności kary poprzez wymierzenie wyjątkowo surowej kary łącznej pozbawienia wolności m. in. na skutek błędnego ustalenia, że stopień zawinienia oskarżonego jest znaczny.

Apelacja Prokuratora

I. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść poprzez przyjęcie, że dokonanie przez oskarżonego zwrotu zainwestowanych środków finansowych wraz z zyskiem na rzecz pokrzywdzonych A. B. oraz W. R. doprowadziło do wyeliminowania możliwości przypisania oskarżonemu działania umyślnego z zamiarem bezpośrednim kierunkowym oraz wyeliminowało możliwość przypisania oskarżonemu skutku w postaci doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem ww. pokrzywdzonych, co skutkowało jego uniewinnieniem od popełnienia zarzuconych mu w pkt. XIX i XXXVIII aktu oskarżenia czynów, podczas gdy prawidłowa analiza zgromadzonego w sprawie całokształtu materiału dowodowego w tym w szczególności ustalenie, że środki finansowe zwrócone wraz z zyskiem nie były wynikiem działalności inwestycyjnej oskarżonego prowadzi do wniosków odmiennych,

II. obraza przepisów postępowania mającą wpływ na jego treść, a mianowicie przepisów art. 7 kpk, art. 366 kpk oraz art. 410 kpk, polegająca na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów i nieuwzględnieniu okoliczności, które przemawiały na niekorzyść oskarżonego oraz nie wyjaśnieniu w pełni wszystkich istotnych okoliczności sprawy,

III. niesłuszne niezastosowanie wobec oskarżonego środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem z art. 46 § 1 kk (zgodnie z brzmieniem art. 46 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk przed dniem 01.07.2015 roku) w zakresie czynu zarzuconego oskarżonemu w pkt. LXIII aktu oskarżenia popełnionego na szkodę K. J., podczas gdy zgromadzony w postępowaniu materiał dowodowy oraz kompensacyjna funkcja prawa karnego wskazywały na zasadność jego orzeczenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadne

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

1)  Zarzuty wymienione w pkt I – V apelacji obrońcy oskarżonego, w odniesieniu do wszystkich punktów wyroku są bezzasadne, natomiast zarzuty wyartykułowane w dalszej części apelacji, poświęconej poszczególnym punktom wyroku, są po części zasadne, w zakresie omówionym w poniższych rozważaniach.

2)  Przed ustosunkowaniem się do poszczególnych zarzutów, należy – ze względu na ich ilość (I – V oraz od 1 do 70), obszerność, drobiazgowość a zarazem tożsamość poruszanej w nich problematyki – rozważyć kwestie podstawowe, które rzutują na ocenę trafności przeważającej części tychże zarzutów.

3)  Przede wszystkim wskazać trzeba, że generalne założenie (przewijające się w niemal wszystkich zarzutach szczegółowych) dotyczące braku zamiaru oszustwa po stronie oskarżonego – które to założenie zostało w praktyce oparte wyłącznie na wyjaśnieniach oskarżonego - nie znajduje jakiegokolwiek odzwierciedlenia w realiach dowodowych niniejszej sprawy. To nie jest bowiem tak, jak tego oczekuje skarżący, że w każdym przypadku, w którym oskarżony deklaruje, iż zamierzał wywiązać się z umów zawartych z osobami pokrzywdzonymi i zwrócić im zainwestowane przez nich pieniądze, nie ma możliwości przypisania mu zamiaru doprowadzenia ww. osób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (np. zarzuty 2.1, 3.1, 4.1 itd.). Przeciwnie, działania oskarżonego, który (co jest w tej sprawie oczywiste) wprowadził swoich klientów w błąd – zarówno co do swoich umiejętności i kompetencji, jak i co do tego, że powierzone przez nich pieniądze zostaną korzystnie zainwestowane i zwrócone z szybkim i znacznym zyskiem – działał już w tym momencie (czyli w czasie przyjęcia pieniędzy) z zamiarem doprowadzenia ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Niekorzystnym rozporządzeniem mieniem było już bowiem samo powierzenie pieniędzy takiej właśnie osobie – nie posiadającej w istocie wymaganych uprawnień, umiejętności, zasobów finansowych oraz kompetencji i doświadczenia w zarządzaniu cudzym kapitałem, a nadto osobie, która (jak to wyraźnie wynika z analizy przebiegu relacji oskarżonego z poszczególnymi osobami pokrzywdzonymi) nie miała możliwości ani też chęci, by rzetelnie zwracać przekazane jej pieniądze, w umówionym czasie i w ustalonej wysokości, a co najwyżej ich niesprecyzowany czasowo, ewentualny zwrot uzależniała od hipotetycznego powodzenia przedsięwzięć i inwestycji, w których częściowo lokowane były powierzone kwoty.

W tenże właśnie, zarysowany wyżej sposób (powtarzający się w przytłaczającej części transakcji objętych aktem oskarżenia), oskarżony doprowadzał swoich klientów do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, poprzez nieustanne wprowadzanie ich w błąd i to niezależnie, od tego, czy liczył on na to, iż w bliżej nieokreślonej przyszłości uda mu się osiągnąć powodzenie w ramach gry prowadzonej na rynkach finansowych i ewentualnie dopiero wówczas zwrócić zainteresowanym pieniądze wraz z zyskiem. Jest bowiem oczywistym, że gdyby nie stwarzanie przez oskarżonego pozorów – dotyczących posiadanych kwalifikacji ekonomicznych oraz zamiaru wywiązywania się z warunków zawieranych umów – które wprowadzały pokrzywdzonych w błąd, to nie powierzaliby mu oni swoich pieniędzy, wiedząc z jak niepewną i nieodpowiedzialną osobą mają do czynienia i mając świadomość tego, jak ryzykowne oraz w sumie nieumiejętne i nieskuteczne są działania gospodarczo – finansowe, podejmowane przez tą osobę.

Jak bowiem trafnie podkreśla się w literaturze i orzecznictwie, znamię stanowiące skutek przestępstwa oszustwa, zostaje wypełnione gdy sprawca doprowadza pokrzywdzonego do rozporządzenia mieniem w wyniku którego dochodzi do pogorszenia sytuacji majątkowej pokrzywdzonego. Dla oceny czy rozporządzenie było niekorzystne, istotne jest zatem jedynie to, czy w jego wyniku doszło do ogólnego pogorszenia sytuacji majątkowej pokrzywdzonego, w tym do zmniejszenia szans na zaspokojenie roszczeń w przyszłości lub tylko do zwiększenia ryzyka po stronie pokrzywdzonego (Kodeks Karny pod red. A. Zolla. Tom III Zakamycze 2006 str. 293 – 297 wraz z przytoczonym orzecznictwem).

4)  Już zatem wyłącznie z tego powodu za bezzasadne uznać należy wszystkie te zarzuty, bazujące na rzekomym stanie świadomości oskarżonego w momencie przyjmowania pieniędzy od pokrzywdzonych (zawarte w części ogólnej jak i szczegółowej petitum apelacji), w których podnosi się, że wyjaśnienia oskarżonego, iż nie chciał oszukać swoich klientów są wiarygodne, że chciał on zwracać swoim klientom powierzone mu środki i że nie zwrócił ich jedynie z uwagi na pogorszenie sytuacji rynkowej i osobistej [zarzut III oraz zarzuty szczegółowe oznaczone kolejnymi podpunktami „1” począwszy od 2.1, 3.1., 4.1, 6.1, 7.1, 8.1 itd. aż do 68.1], a także zarzuty dotyczące dowodów, które miałyby wskazywać na dobrą wolę oskarżonego, który inwestował pieniądze pokrzywdzonych, obracał nimi za pośrednictwem m. in. brokera z Brytyjskich Wysp Dziewiczych, a następnie je przegrał, jak też miał problemy związane z „krachem” giełdowym, jednak chciał zwrócić pieniądze wszystkim klientom (II, IV, V). Jak powiedziano, to nie bliżej nieokreślona perspektywa ewentualnego zwrotu zainwestowanych pieniędzy oraz przebieg (mniej lub bardziej nieudolnych) działań podejmowanych przez oskarżonego z wykorzystaniem tych pieniędzy na rynkach finansowych, przesądza o ocenie jego zachowania w kontekście wyczerpania znamion z art. 286 § 1 k.k., ale fakt, że już w momencie przyjmowania tychże pieniędzy działał on z zamiarem bezpośrednim niewywiązywania się z umów zawartych z pokrzywdzonymi w sposób w nich określony, a zatem wprowadzał ich w tym zakresie w błąd i w efekcie doprowadzał, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

5)  Można teoretycznie rozważać, czy w przypadku kilku tego rodzaju transakcji z klientami, sprawca nie mógł jednak działać w dobrej wierze, zamierzając w sposób rzetelny zrealizować swoje zobowiązania, to jednak w przypadku oskarżonego, przy takiej skali i rozmachu jego działalności, gdzie doszło w sumie (uwzględniając konstrukcję z art. 12 k.k.) do kilkuset transakcji określonych w akcie oskarżenia, w ramach których oskarżony przyjmował bardzo duże kwoty pieniędzy od inwestorów, zaś ich zwrot był w rzeczywistości uzależniony wyłącznie od wyjątkowo niepewnych rezultatów jego poczynań finansowych – o dobrej woli po jego stronie, wskazującej na brak zamiaru wyczerpania znamion oszustwa, nie może być mowy. To była, jak wykazał to Sąd I instancji, systematyczna, wyrachowana działalność przestępcza, obliczana na pozyskiwanie coraz szerszych rzesz nowych łatwowiernych klientów, którzy byli w jej ramach metodycznie wprowadzani w błąd, co do kwalifikacji i kompetencji oskarżonego oraz, co do zamiaru rzetelnego inwestowania ich pieniędzy i wywiązywania się z warunków poszczególnych umów a w następstwie doprowadzani do niekorzystnego rozporządzania swoim mieniem w rozumieniu art. 286 § 1 k.k. Przeciwko możliwości uznania, że oskarżony (przynajmniej w początkowym okresie działalności), nie działał z zamiarem bezpośrednim doprowadzania pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzania mieniem, zdecydowanie przemawia okoliczność, że już od początku tj. od pierwszych swoich działań opisanych w akcie oskarżenia (podejmowanych na przełomie 2007/2008 r.) wprowadzał on w błąd pokrzywdzonych, co do rzeczywistego przeznaczania wpłacanych przez nich pieniędzy, co do swoich kwalifikacji menadżerskich i ekonomicznych, co do zamiaru wywiązywania się z umów, co do tożsamości właścicieli rachunków na które pokrzywdzeni wpłacali pieniądze, wykorzystując w celu realizacji swoich podstępnych zabiegów, szereg sfałszowanych dokumentów – polis i pism podpisanych przez fikcyjnych pracowników firm ubezpieczeniowych (zob. np. zarzuty z pkt VIII i XXI aktu oskarżenia).

6)  Nawet jeśli niektórzy pokrzywdzeni po jakimś czasie, najczęściej z opóźnieniem oraz po licznych naciskach i interwencjach, odzyskiwali zwrot zainwestowanego kapitału (w części lub rzadziej w całości) a nawet w niektórych wypadkach, z pewną nadwyżką, to i tak (poza dwoma wyjątkami, w których doszło do uniewinnienia oskarżonego) nie podważa to ustaleń Sądu, iż doszło również w tym zakresie do niekorzystnych rozporządzeń mieniem i to w w rozmiarze pełnych kwot powierzonych oskarżonemu przez osoby pokrzywdzone. Pokrzywdzeni, jak to wprost wynika z ich zeznań, traktowali, nawet w tych przypadkach, przekazanie pieniędzy oskarżonemu, jako niekorzystne rozporządzenie tymi środkami. Stanowisko to jest w pełni uzasadnione oraz racjonalne, skoro powierzone oskarżonemu pieniądze mogli oni w tym czasie zainwestować w o wiele korzystniejszy sposób, nie obciążony groźbą ich utraty lub zwłoki w zwrocie kapitału i ewentualnych zysków. Tak więc, wbrew oczekiwaniom skarżącego, to nie różnica pomiędzy kwotą przyjętą przez oskarżonego a kwotą która została przez niego zwrócona, określa wysokość niekorzystnego rozporządzenia mieniem, ale kwota pieniędzy, którą pokrzywdzeni powierzyli oskarżonemu w ramach zawieranych z nim umów.

7)  Tym samym za bezpodstawne uznać należy wszystkie te zarzuty obrazy art. 410 k.p.k. (oznaczone zazwyczaj jako podpunkt „2”, w których skarżący powołuje się na nieuwzględnienie zeznań pokrzywdzonych i innych dowodów (z reguły dokumentów), wskazujących na (częściowy) zwrot powierzonego kapitału, co miałoby prowadzić do błędnego ustalenia w zakresie wielkości niekorzystnego rozporządzenia mieniem (zarzuty 2.2, 3.2, 4.2 itd. aż do 67.2). Podobnie bezpodstawne są zarzuty obrazy prawa materialnego (art. 286 § 1 k.k.), do której miałoby dochodzić w przypadku rozstrzygnięć dotyczących umów, po których oskarżony rozliczał się z pokrzywdzonymi klientami [np. 68.1, 69.1].

Okoliczności powyższe, dotyczące w szczególności całościowego zwrotu pieniędzy powierzonych oskarżonemu, w ramach niekorzystnego rozporządzenia mieniem, o którym mowa w art. 286 § 1 k.k., stanowią natomiast, o czym będzie jeszcze mowa, istotną okoliczność łagodzącą, która powinna w większym stopniu rzutować na rozmiar wymierzonych oskarżonemu kar.

8)  Przechodząc do omawiania poszczególnych zarzutów wyartykułowanych w petitum apelacji, w pierwszym rzędzie odnieść należy się do zarzutu z pkt III, dotyczącego kluczowej dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy kwestii (w zakresie wszystkich przestępstw zarzuconych oskarżonemu), tj. zarzutu dotyczącego trafności negatywnej oceny wiarygodności tych wyjaśnień oskarżonego, w których wskazywał on, że nie chciał oszukiwać swoich klientów oraz, że inwestował powierzone pieniądze i chciał je zwrócić, co miałoby doprowadzić do błędu w ustaleniach faktycznych poprzez błędne przyjęcie, iż oskarżony miał zamiar popełnić przypisane mu czyny.

Sąd I instancji przeprowadził bowiem szczegółową i wszechstronną analizę dowodu z wyjaśnień oskarżonego, w korelacji z całokształtem innych istotnych w tej mierze dowodów i na tej podstawie dokonał w pełni poprawnej, wyczerpującej oraz swobodnej oceny ww. wyjaśnień, uwzględniającej zasady prawidłowego rozumowania, wiedzy i doświadczenia życiowego. Zatem obrazie art. 7 k.p.k., polegającej na przekroczeniu granic oceny dowolnej, nie może być w tym przypadku mowy. W oparciu o trafną ocenę całokształtu materiału dowodowego, w tym dowodu z wyjaśnień oskarżonego, które po części zostały uznane za wiarygodne, Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne (za wyjątkiem ustaleń, które zostały zmienione w ramach rozstrzygnięć z pkt 2 i 3 niniejszego wyroku Sądu Apelacyjnego), wskazujące w sposób nie budzący jakichkolwiek wątpliwości, iż oskarżony wyczerpał znamiona oszustwa określonego w art. 286 § 1 k.k. (ew. w zw. z art. 294 § 1 k.k.) w zakresie wszystkich czynów przypisanych mu w zaskarżonym wyroku. W szczególności, w nawiązaniu do ww. zarzutu z pkt III apelacji, podzielić należy logiczne i przekonujące rozważania Sądu I instancji, w zakresie wskazującym, iż deklaracje oskarżonego - że nie miał zamiaru oszukiwać pokrzywdzonych, a jedynie popełnił błąd gwarantując im zwrot zainwestowanego kapitału – są niewiarygodne (str. 86 – 87 uzasadnienia wyroku). Trafnie w tym kontekście zostały przywołane argumenty dotyczące nieposiadania przez oskarżonego znacznego majątku, pieniędzy i innych (poza kwotami przyjmowanymi od pokrzywdzonych) źródeł dochodów, co wykluczało możliwość zwrotu wpłaconego kapitału (tak jak ustalano to w umowach) na żądanie. Gwarancja zwrotu pieniędzy była w tej sytuacji umyślnym oszukańczym, zabiegiem (a nie jedynie błędem) mającym na celu pozyskiwanie kolejnych klientów. Sąd I instancji przekonująco wykazał, że wyjaśnienia oskarżonego zostały w tej mierze podważone przez wiarygodne zeznania osób pokrzywdzonych, którzy stanowczo powoływali się na swoje przekonanie, iż oskarżony działał jako profesjonalista z odpowiednimi kwalifikacjami i uprawnieniami (w czym utwierdzały ich m. in. dokumenty i formularze używane przez oskarżonego) oraz wskazywali, że nie powierzyliby pieniędzy oskarżonemu gdyby wiedzieli, iż nie ma w rzeczywistości gwarancji ich zwrotu.

9)  W oparciu o kompletną i wnikliwą ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, Sąd I instancji poczynił pozbawione luk i błędów ustalenia faktyczne w obszarze dotyczącym zamiaru z jakim działał oskarżony, wykazując w sposób jednoznaczny, iż obejmował on zamiarem bezpośrednim niewywiązanie się z ustaleń dotyczących zarządzania pieniędzmi pokrzywdzonych i zwrotu im tych pieniędzy ze znacznym zyskiem oraz ustaleń dotyczących zainwestowania całej przekazywanej mu przez pokrzywdzonych kwoty na rynkach finansowych.

Sąd ten, na podstawie wiarygodnych dowodów, w szczególności z zeznań osób pokrzywdzonych, trafnie uznał, iż działalność oskarżonego polegała na budowaniu struktury finansowej (swego rodzaju piramidy finansowej), w ramach której pozyskiwał on inwestorów poprzez obiecywanie im wysokich zysków z inwestycji na rynkach finansowych, a następnie wypłacał jedynie część pieniędzy wybranym inwestorom (usypiając ich czujność) z wpłat otrzymywanych od kolejnych inwestorów (str. 101 – 102 uzasadnienia).

10)  Oceniając krytycznie wiarygodność wyjaśnień oskarżonego, w których kwestionował on swój zamiar niewywiązywania się z zawartych umów i doprowadzania tym samym pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzania mieniem (powołując się na niepowodzenia w inwestycjach na rynkach finansowych), Sąd I instancji słusznie uznał, iż subiektywne deklaracje oskarżonego nie mają decydującego znaczenia przy ustalaniu postaci jego zamiaru. Należy bowiem uwzględnić tu również elementy obiektywne dotyczące tego, czy sprawca był w stanie przyjmować na siebie kolejne zobowiązania umowne bez uzasadnianego ryzyka, że się z nich nie wywiąże, a zatem dotyczące realności wypełnienia obietnic złożonych wobec kontrahentów, z uwzględnieniem całokształtu możliwości finansowych oraz skali zaciągniętych wcześniej zobowiązań.

Analiza sytuacji finansowej oskarżonego w latach 2007 – 2014 wykazała, że miał on słabą zdolność płatniczą, nie gwarantującą zwrotu powierzonego mu kapitału. Oskarżony zatem stwarzał jedynie pozory wiarygodnego specjalisty, prowadzącego rzetelną działalność inwestycyjną na rynkach finansowych, podczas gdy w rzeczywistości zawierał z pokrzywdzonymi umowy ze znacznym przekroczeniem granic dopuszczalnego ryzyka gospodarczego, a jego działania miały tym samym oszukańczy charakter.

Na akceptację zasługuje w tym kontekście stanowisko Sądu I instancji, iż samo zawieranie umowy powodującej obowiązek zwrotu gwarantowanej sumy pieniężnej, w sytuacji gdy sprawca nie ma realnych przesłanek uzasadniających przekonanie, że rzeczywiście będzie miał możliwość spłaty tej sumy w terminie jaki wynika z zawartej umowy (i z jego deklaracji składanych wobec kontrahentów), jest doporowadzeniem do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w rozumieniu art. 286 § 1 k.k. (str. 104 uzasadnienia). Pogląd ten znajduje wsparcie w ugruntowanym orzecznictwie, gdzie brak zamiaru dotrzymania terminu zapłaty, określonego w umowie i uzależnienie go od ewentualnego powodzenia inwestycji dokonanych z otrzymanych środków – jest w istocie doprowadzeniem do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie w błąd (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 28 lutego 1995 r. II AKa 2/95, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 5 czerwca 2003 r. II AKa 122/03 Pr. i Prok. 2004 nr 6 poz. 20).

11)  W rozważaniach Sądu trafnie podnosi się w tym zakresie okoliczność, że oskarżony nie informował większości kontrahentów o swoich trudnościach finansowych, rzutujących na jego zdolność płatniczą i mimo strat, które ponosił na rynkach inwestycyjnych, przyjmował pieniądze od kolejnych osób, zapewniając je o bezpieczeństwie inwestycji oraz składał im (bez pokrycia), obietnice dużych zysków, pozorując tym samym swoją wiarygodność finansową.

Jak wynika z ustaleń zaskarżonego wyroku oskarżony pozyskiwał i próbował pozyskiwać duże kwoty pieniędzy od kolejnych inwestorów, aż do 2014 r. (np. str. 13 uzasadnienia - listopad 2013 r. przyjęcie gotówki od B. D., str. 39 – propozycje kolejnych inwestycji dla J. D. w 2014 r.) pomimo, że już od 2011 r. zaczął mieć problemy z wypłatą pieniędzy należnych kontrahentom, zaś od początku 2012 r. na trwałe zaprzestał regulowania należności wobec niektórych z nich (M. D. kwota 120.000 zł str. 5 uzasadnienia). Sąd I instancji trafnie podnosi, że pomimo pozorów szczerości intencji (legalna działalność gospodarcza, poddawanie się egzekucji itp.) oskarżony wprowadzał w błąd swoich kontrahentów co do zamiaru wywiązywania się z zawartych umów i doprowadzał ich w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Pokrzywdzeni nie otrzymywali z reguły gwarantowanego w umowie kapitału, w umówionym terminie, nie byli informowani o niewypłacalności oskarżonego i o tym, że ich pieniądze były przeznaczane po części na inny cel tj. obok inwestowania np. na wypłaty wobec wybranych klientów, którzy domagali się natychmiastowego ich zwrotu.

12)  Z tych wszystkich względów zasadniczy dla kontroli trafności zaskarżonego wyroku, zarzut z pkt III apelacji - dotyczący obrazy art. 7 k.p.k. w zakresie oceny wiarygodności tych wyjaśnień oskarżonego, które miałyby wskazywać, iż nie miał on zamiaru oszukiwać swoich klientów poprzez wprowadzanie ich w błąd i doprowadzanie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem – uznać należy za bezpodstawny, zaś poczynione w tym obszarze ustalenia Sądu I instancji są (wbrew oczekiwaniom skarżącego), wolne od błędów.

13)  Za bezzasadne uznać też należy wszystkie powiązane z nim zarzuty szczegółowe, podnoszące kwestię dowolnej, naruszającej art. 7 k.p.k., oceny wyjaśnień oskarżonego, w odniesieniu do niemal wszystkich przypisanych mu w wyroku przestępstw (zarzuty od 1.1. do 67.1 – tiret pierwsze), jak też dowolnej oceny tych zeznań składanych w przedmiotowej sprawie przez osoby pokrzywdzone, które podważają wiarygodność relacji składanych przez oskarżonego (zarzuty od 1.1 – do 66.1 – tiret drugie i kolejne).

Sąd I instancji po przeprowadzeniu wyczerpującej i wnikliwej oceny wyjaśnień oskarżonego w kontekście zeznań ww. osób (str. 83 – 89 uzasadnienia wyroku) w sposób precyzyjny wykazał ,w jakim zakresie należy dać wiarę tym wyjaśnieniom i w jakim zasługują one na odrzucenie, dochodząc do trafnej konkluzji, iż depozycje oskarżonego - w których twierdzi on, że działał w dobrej wierze oraz nie dopuszczał się oszustwa - nie są prawdziwe i stanowią jedynie przyjętą przez niego linię obrony (str. 89 uzasadnienia).

14)  Bezzasadne są przy tym, (rozproszone w ramach zarzutów szczegółowych) zastrzeżenia, dotyczące sądowej oceny zeznań osób pokrzywdzonych i innych świadków zeznających w niniejszej sprawi, kwestionujące m. in. wiarygodność zeznań M. N. (1.1.), A. D. (2.2.), A. P. S. (40.1.), A. F. (45.1), Z. B. (54.1), K. J. (55.1), R. i A. A. (66.1.) i inne, które odnosiły się m. in. do wysokości kwot przekazywanych oskarżonemu i sposobu ich przekazywania, do niepełnej informacji o prowadzonych działaniach, czy też do gwarantowania przez oskarżonego znacznych zysków pokrzywdzonym lub zapewniania, iż posiada on uprawnienia inwestycyjne. Również bowiem w tym zakresie ocena zeznań ww. osób przeprowadzona była z pełnym uwzględnieniem zasad logiki, zdrowego rozsądku, wiedzy i doświadczenia życiowego, a tym samym nie wykraczająca poza granice oceny swobodnej, zakreślone w art. 7 k.p.k.

Co do wiarygodności zeznań N., ocena ta jest dodatkowo uzasadniona treścią zeznań żony oskarżonego W. G., z których wynika (wbrew zarzutom z pkt 1.1. apelacji), że klienci inwestowali pieniądze u oskarżonego, a N. był tu jedynie pośrednikiem (k. 8757).

Poczynione w oparciu o powyższą ocenę ustalenia faktyczne są wbrew zarzutom skarżącego, bezbłędne i nie pomijają żadnych istotnych w tej mierze okoliczności, co w szczególności odnosi się do zarzutu sformułowanego w pkt 1.2 (obrazy art. 410 k.p.k.) tj. zarzutu dotyczącego pominięcia zeznań B. G., I. D., P. C. i P. K. (str. 87 uzasadnienia wyroku).

15)  Zarzuty obrazy art. 410 k.p.k., zawarte w części szczegółowej petitum apelacji, odnoszą się w przeważającej mierze do tej samej kwestii tj. nieuwzględnienia przez Sąd tych dowodów - w postaci przede wszystkim wiarygodnych zeznań osób pokrzywdzonych (np. 2.2, 3.2. 4.2 i następne aż do 67.2), a także dokumentów (np. dowodów przelewu 67.2, czy aktów notarialnych 11.2) - z których wynika, że oskarżony zwrócił pokrzywdzonym przynajmniej część zainwestowanej kwoty, lub częściowo rozliczył się z pokrzywdzonymi (np. poprzez przekazanie im udziałów w działce) albo też, że przedstawił im inny poziom wymagalnej wierzytelności (11.2, 40.2), co miałoby prowadzić do błędnych ustaleń, w zakresie rozmiaru niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez poszczególnych pokrzywdzonych, który (w ocenie skarżącego) winien być pomniejszony o kwotę dokonanego zwrotu.

16)  W skrajnych (nielicznych) wypadkach, gdy oskarżony (na ogół ze zwłoką i pod wpływem nacisków ze strony pokrzywdzonych), zwracał całość zainwestowanego przez nich kapitału, skarżący podnosi zarzut obrazy prawa materialnego - polegającej na zastosowaniu art. 286 § 1 k.k. w sytuacji, w której oskarżony w całości rozliczył się z pokrzywdzonym; przez co miałoby nie dojść do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (5.1, 13.1, 17.1, 18.1, 24.1, 31.1, 43.1, 68.1, 69.1) - lub też zarzut obrazy art. 5 k.p.k., gdy zachodzą (jego zdaniem) wątpliwości, czy być może oskarżony zwrócił całość powierzonych kwot (np. 49.3).

17)  Rozumowanie powyższe nie zasługuje na akceptację albowiem „ niekorzystne rozporządzenie mieniem” jest, w rozumieniu art. 286 § 1 k.k., pojęciem szerszym niż terminy „ szkoda” czy „ strata”, zatem co do zasady dla ustalenia strony podmiotowej oszustwa nie jest koniecznym wykazywanie, iż pokrzywdzony poniósł w efekcie oszukańczych zabiegów sprawcy, szkodę majątkową w postaci uszczerbku w mieniu lub (nadto) w postaci utraconych korzyści. Ustawowe znamię oszustwa, stanowiące jego skutek, jest wypełnione, gdy sprawca doprowadza inną osobę do rozporządzenia mieniem, które jest niekorzystne z punktu widzenia interesów tej osoby, a zatem powstanie szkody nie jest koniecznym warunkiem do przyjęcia, iż doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w rozumieniu art. 286 § 1 k.k. (wyrok Sądu Najwyższego z 30 sierpnia 2000 r., V KKN 267/00). Nie jest tu nawet (o czym była już mowa) niezbędnym (dla przyjęcia znamienia doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem) wykazywanie, iż sprawca w chwili zawarcia umowy nie miał zamiaru kiedykolwiek zwracać przyjętych pieniędzy. Wystarczy bowiem wykazanie nie tyle faktu, iż oskarżony chciał wyrządzić pokrzywdzonym szkodę, poprzez trwałe przywłaszczenie uzyskanego od nich kapitału, ile faktu (tak jak to wykazał Sąd orzekający w niniejszej sprawie), że oskarżony korzystał z pieniędzy pokrzywdzonych, których by od nich nie uzyskał bez wprowadzenia ich w błąd, co do zamiaru i możliwości uregulowania należności z tego tytułu w ustalonym terminie i w kształcie, który strony określiły w umowie.

18)  Tym samym za chybione uznać należy, zarówno zarzut ogólny błędnej oceny wyjaśnień oskarżonego sformułowany w pkt III apelacji, w zakresie dotyczącym zamiaru zwrotu pieniędzy pokrzywdzonym, jak i powiązane z nim tematycznie zarzuty szczegółowe (od 1.1 do 67.2) obrazy art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę wyjaśnień oskarżonego i zeznań świadków, a także zarzuty obrazy art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie tych wyjaśnień oskarżonego, zeznań świadków i dokumentów, które wskazywały na fakt zwrócenia pokrzywdzonym (części) zainwestowanego kapitału [co miałoby (zdaniem skarżącego) w większości wypadków prowadzić do zawyżenia ustalonej kwoty niekorzystnego rozporządzenia mieniem], jak też w kilku przypadkach zarzuty obrazy art. 286 1 k.k., z uwagi na niewyczerpanie przez oskarżonego znamienia doprowadzenia do „ niekorzystnego rozporządzenia mieniem” (np. 68.1, 69.1).

Podkreślić jeszcze raz należy, że ocena dowodów w powyższym zakresie była wolna od wskazywanych przez skarżącego uchybień. Podobnie prawidłowe są oparte o nią ustalenia faktyczne wyroku, zarówno w zakresie wysokości niekorzystnego rozporządzenia mieniem (poza przypadkiem z pkt 3 wyroku Sądu Apelacyjnego), jak i wysokości kwot zwróconych poszczególnym osobom pokrzywdzonym (które nie mogły, jak wyżej wykazano, rzutować na rozmiar tego „ niekorzystnego” rozporządzenia). Powyższe ustalenia wskazują w sposób jednoznaczny, iż oskarżony wyczerpał swoim działaniem wszystkie znamiona przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k. (co do wszystkich przypisanych mu czynów), łącznie ze znamieniem niekorzystnego rozporządzenia mieniem, a jego sprawstwo i wina w tym zakresie nie budzi wątpliwości.

19)  Powyższe rozważania wskazują też na oczywistą bezzasadność zarzutu z pkt II apelacji, dotyczącego nieuwzględnienia wniosku dowodowego o zwrócenie się do brokera (u którego oskarżony posiadał rachunki), w celu przedstawienia historii transakcji na tych rachunkach – na okoliczność ustalenia obrotu środkami płatniczymi wpłacanymi przez klientów (k. 8321). Sąd I instancji zasadnie nie uwzględnił powyższego wniosku trafnie przyjmując, iż nie ma związku pomiędzy żądanymi informacjami a przestępstwami zarzucanymi oskarżonemu, przez co okoliczności określone we wniosku nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy – a zatem o obrazie art. 170 § 1 pkt 2 nie może być mowy. Sąd I instancji, w żadnym fragmencie swoich rozważań nie kwestionuje bowiem okoliczności, iż oskarżony obracał środkami, powierzonymi przez pokrzywdzonych, na rynkach pieniężnych i że nie osiągał zysków z części zainwestowanych pieniędzy (k. 106). Zarazem Sąd ten jednak trafnie ustalił, że część z tych środków (co wynikało również z wyjaśnień oskarżonego), była przeznaczana na inne cele, przede wszystkim na zaspokojenie wybranych inwestorów, którzy pieniądze przekazywali mu wcześniej.

W tym kontekście za słuszne uznać należy stanowisko Sądu meriti, iż informacje o losie powierzonych oskarżonemu pieniędzy w ramach prowadzonej przez niego gry rynkowej (jak też o ewentualnej przegranej oskarżonego w tej grze), nie rzutują na ustalenia, w zakresie sprawstwa i winy oskarżonego w obrębie czynu z art. 286 k.k., a zatem nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Decydujące znaczenie ma tu bowiem, wykazany przez Sąd I instancji (str. 101 – 111) ponad wszelką wątpliwość, fakt, iż oskarżony wiedział, iż zawierane przez niego umowy nie były w żaden sposób zabezpieczane, zaś gwarancja zwrotu kapitału (nie mówiąc o zyskach) była w istocie niemożliwa do zrealizowania, a nadto ustalenie, że gdyby nie oszukańcze zabiegi mające na celu wytwarzanie pozorów profesjonalizmu i wypłacalności oskarżonego, to pokrzywdzeni (wiedząc, iż warunki umów mogą być niedotrzymane), nie powierzyliby mu swoich pieniędzy.

20)  Z analogicznych względów na akceptację nie zasługują zarzuty obrazy art. 410 k.p.k. z pkt IV i V apelacji dotyczące nieuwzględnienia zeznań żony oskarżonego W. G. i członka jego rodziny R. H.. Sąd I instancji uwzględnił bowiem i ocenił powyższe zeznania w ramach swoich rozważań, trafnie przyjmując, iż w przeważającej mierze dotyczyły one okoliczności niespornych i nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy (str. 99 uzasadnienia). Również bowiem w tym przypadku podnoszone przez skarżącego okoliczności, iż w świetle zeznań W. G. i R. H. oskarżony inwestował pieniądze powierzane przez klientów lecz je utracił na skutek problemów związanych z „krachem” giełdowym i nadal chciał je zwracać klientom – są nieistotne dla poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych. Ustalenia te oparte o całokształt istotnych okoliczności i wiarygodnych dowodów, z których wynika, w sposób nie budzący wątpliwości, że oskarżony obejmował swoim zamiarem bezpośrednim niewywiązanie się z umów zawartych z pokrzywdzonymi na warunkach w nich ustalonych, wiedząc, iż (wbrew oszukańczym zapewnieniom), nie jest w stanie zagwarantować im zwrotu wpłaconego kapitału ani tym bardziej uzyskania szybkich oraz wysokich zysków. Powyższe ustalenia w zakresie zamiaru pozostają aktualne również w tych przypadkach, w których część przyjmowanych pieniędzy oskarżony przeznaczał (obok utrzymania ciągłości spłat poprzednich klientów), na mniej lub bardziej udane inwestycje na rynkach finansowych (w efekcie tracąc je), a także w przypadkach, w których nielicznym kontrahentom zwrócił całość kapitału i tym bardziej w przypadku tylko częściowego zwrotu zainwestowanej kwoty (np. k. 110 – 111).

21)  Oczywiście bezpodstawny jest zarzut sformułowany w pkt I apelacji, dotyczący czynów popełnionych przez oskarżonego w okresie czasowym pokrywającym się z okresem popełnienia czynu ciągłego, za który oskarżony miałby być skazany, wcześniejszym wyrokiem z dnia 2 października 2015 r. w sprawie sygn. akt III K 310/14. Należy przede wszystkim odnotować, że Sąd orzekający w ww. sprawie III K 310/14 nie przyjął, iż (3) czyny przypisane mu w wyroku zostały popełnione w warunkach czynu ciągłego określonego w art. 12 k.k. tj. w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru.

Podobnie konstrukcja czynu ciągłego nie została zastosowana przez Sąd I instancji w niniejszej sprawie, w odniesieniu do czynów wymienionych w pkt I apelacji. Sąd I instancji w sposób precyzyjny wykazał, które z zachowań jednostkowych opisanych w komparycji wyroku stanowią czyny ciągłe w rozumieniu art. 12 k.k. i nie ma żadnych przesłanek pozwalających na przyjęcie, iż pozostałe wskazane przez skarżącego w pkt I apelacji zachowania stanowią jeden czyn zabroniony (str. 110). Należy przy tym zastrzec, że lansowana przez skarżącego koncepcja czynu ciągłego jest sprzeczna z linią obrony oskarżonego. Wymaga ona bowiem przyjęcia założenia, iż oskarżony w odniesieniu do całej przypisywanej mu działalności przestępczej, a w szczególności, co do czynów popełnionych od lutego do września 2012 r. (okres objęty ww. wyrokiem w sprawie III K 310/14), realizował jeden z góry pominięty (bezpośredni) zamiar doprowadzania wszystkich kolejnych kontrahentów do niekorzystnego rozporządzania mieniem, poprzez wprowadzanie ich w błąd, co do realnych perspektyw zwrotu zainwestowanego kapitału razem z zyskami. Należy dla porządku wskazać, iż obok (nieudowodnionej w niniejszej sprawie) przesłanki istnienia z góry powziętego zamiaru podejmowania przestępczych zachowań, koniecznym warunkiem przyjęcia konstrukcji czynu ciągłego jest istnienie ścisłej więzi czasowej pomiędzy kolejnymi, następującymi po sobie, zachowaniami. W przedmiotowej sprawie, gdzie działalność przestępcza oskarżonego rozciąga się na przestrzeni około 7 lat, warunek ten również nie jest zachowany, co przemawia przeciwko możliwości uznania poszczególnych czynów przypisanych oskarżonemu w niniejszej sprawie (wymienionych w pkt I apelacji), jak też czynów przypisanych mu w sprawie III K 310/14, za jeden czyn ciągły w rozumieniu art. 12 k.k. Tym samym o obrazie art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k., poprzez pominięcie stanu rzeczy osądzonej – stanowiącej bezwzględną przyczynę odwoławczą w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k. nie może być mowy.

22)  W tej sytuacji należy uznać, iż na uwzględnienie nie zasługuje wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania, co do czynów wymienionych w pkt I apelacji. Ponieważ bezzasadne są (jak wcześniej wykazano) następne zarzuty tj. z pkt II, III, IV, V apelacji oraz powiązane z nimi kolejne zarzuty (poza omawianymi poniżej wyjątkami) sformułowane w czasie szczegółowej apelacji, tj. obrazy art. 7, 410 i 5 k.p.k. oraz art. 286 § 1 k.k. a także błędu w ustaleniach faktycznych, to za bezzasadny uznać należy alternatywny wniosek apelacyjny, o zmianie wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od wszystkich przypisanych mu w wyroku czynów.

23)  Co do zarzutów sformułowanych w części szczegółowej apelacji, stwierdzić należy, że są one tylko częściowo zasadne, zaś w pozostałym zakresie, omawianym w powyższych rozważaniach (pkt13 – 18) nie zasługują one na akceptację.

1)  Trafny okazał się zarzut dotyczący błędnego ustalenia przez Sąd, iż oskarżony podrobił dokumentację określoną w ramach aktu oskarżenia, co do czynów przypisanych mu w pkt 12, 15, 46 i 50 wyroku (pkt VIII, X, XXXII, XXXV aktu oskarżenia). Rację ma skarżący, iż nie zostały w sprawie przeprowadzone dowody (w tym w szczególności dowód z opinii biegłego grafologa), które wskazywałyby w sposób niewątpliwy, iż oskarżony jest sprawcą czynu polegającego na podrobieniu tych dokumentów. Wszelako z całokształtu materiału dowodowego dotyczącego ww. czynów wynika w sposób jednoznaczny, że oskarżony używał powyższych dokumentów jako autentycznych (w relacjach z osobami pokrzywdzonymi) oraz, że miał pełną świadomość tego, iż dokumenty te są podrobione. Rozumowanie przeciwne, że oskarżony nie wiedział, iż posługuje się dokumentacji sfałszowanymi byłoby sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem i logiką wydarzeń ustalonych w zakresie ww. czynów. Używając ww. dokumentów jako autentycznych oskarżony wyczerpał znamiona art. 270 § 1 k.k. działając w ramach tożsamych zdarzeń historycznych zakreślonych w akcie oskarżenia.

24)  Sąd odwoławczy zmienił zatem zaskarżony wyrok jedynie poprzez zmianę opisów czynów określonych w pkt 12, 15, 46 i 50 wyroku, nie dostrzegając podstaw dla zmiany ww. rozstrzygnięć w obrębie kar jednostkowych.

25)  Trafny okazał się po części zarzut z pkt 17 apelacji, w zakresie dotyczącym błędnego ustalenia, iż wartość niekorzystnego rozporządzenia mieniem określona w pkt 49 wyroku (XXXIV a/o) wynosiła 460.000 zł. W istocie bowiem (z uznanych za wiarygodne) zeznań pokrzywdzonego G. L. wynika, iż przekazał on oskarżonemu około 200 tys. zł (k. 7618). Należy zatem przyjąć, iż nie była to kwota przekraczająca progu określonego w art. 115 § 5 k.k. Czyn przypisany oskarżonemu w pkt 49 wyroku winien być tym samym zakwalifikowany z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. tj. bez zastosowania art. 294 § 1 k.k. jak uczynił to Sąd I instancji. Złagodzenie kwalifikacji ww. czynu nie mogło pozostać bez wpływu na wysokość kary jednostkowej, która została orzeczona w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności tj. o 6 miesięcy niższym niż kara określona w zaskarżonym wyroku.

26)  Zasadne okazały się zarzuty rażącej niewspółmierności kar pozbawienia wolności (postawione w części szczegółowej apelacji), w odniesieniu do tych czynów, w których oskarżony doprowadził osoby pokrzywdzone do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ramach przestępstwa oszustwa określonego w art. 286 1 k.k. ale w okresie po popełnieniu danego przestępstwa zwracał tym osobom zainwestowany kapitał w części lub niemal w całości. Uznać należy, że jest to istotna okoliczność łagodząca przy wymiarze kary, wynikająca wprost z art. 53 § 2 k.k. („ rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa”, „staranie o naprawienie szkody”), jak też okoliczność rzutująca na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu wymieniona w art. 115 § 2 k.k. („ rozmiar wyrządzonej szkody”). We wszystkich zatem przypadkach gdzie nastąpił zwrot pieniędzy w wysokości odpowiadającej (prawie) kwocie zainwestowanego kapitału, kara pozbawienia wolności została obniżona i określona, przy pełnym uwzględnieniu dyrektyw oraz okoliczności wskazanych w art. 53 § 1 i 2 k.k. [w pkt 14, 28, 90 wyroku do 2 lat pozbawienia wolności, zaś w pkt 29, 34, 35, 45, 57, 79, 90, 91, 123, 124 do 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności].

27)  Zarzuty rażącej surowości kary, w odniesieniu do pozostałych kar jednostkowych, wymierzonych oskarżonemu w pkt pomiędzy 1-13, 15-27, 29 – 33, 36-44, 46-56, 58-78, 80-89, 92-121 wyroku, uznać trzeba za bezzasadne albowiem kary te są współmierne do stopnia społecznej szkodliwości czynów i nie przekraczają poziomu zawinienia sprawcy oraz uwzględniają pozostałe cele kary i potrzeby określone w art. 53 § 1 k.k. Zastrzeżeń nie budzą też (nie kwestionowane w ramach zarzutów) rozstrzygnięcia dotyczące obowiązku naprawienia szkody w trybie art. 46 § 1 k.k.

28)  W związku z wymierzeniem w postępowaniu odwoławczym, częściowo odmiennych (obniżonych) kar pozbawienia wolności, zaistniała konieczność uchylenia rozstrzygnięcia o dotychczasowej karze łącznej z pkt 125 wyroku. Tym samym zarzut z pkt 70.1 apelacji, dotyczący rażącej surowości ww. kary łącznej stał się, co do zasady, bezprzedmiotowy. Natomiast argumenty przytaczane w tym zakresie w uzasadnieniu apelacji, zostały po części uwzględnione przy kształtowaniu nowej kary łącznej, określonej w pkt III wyroku Sądu Apelacyjnego. W szczególności przekonujące jest w tej mierze wskazanie, iż Sąd I instancji, za istotną okoliczność obciążającą przy wymiarze wszystkich orzeczonych kar, uznał globalny rozmiar kwoty przyjętej przez oskarżonego w ramach oszukańczej działalności (16.000.000 zł), pomijając zarazem (o czym była mowa odnośnie kar jednostkowych), kwestię zwrotu znaczącej części przyjętych kwot – łącznie w rozmiarze ok. 9.500.000 zł. Nie jest to co prawda okoliczność determinująca wprost rozmiar kary łącznej w rozumieniu art. 85a) k.k. (jak też w świetle przesłanek wymiaru kary łącznej wypracowanych w dotychczasowym orzecznictwie), jednak fakt zwrotu części zainwestowanego kapitału (nawet przy uwzględnieniu tego, iż po części było to znacznie opóźnione lub wręcz wymuszone przez kontrahentów), rzutuje na ocenę właściwości i warunków osobistych sprawcy (w rozumieniu art. 53 § 2 k.k.), wskazując na pewne pozytywne cechy charakteru oskarżonego, który starał się (w niektórych przypadkach) odwrócić niekorzystne skutki swoich przestępczych działań. To z kolei pozwala na przyjęcie, że oskarżony nie jest osobą wyjątkowo niepoprawną i zdemoralizowaną i że w związku z tym cele zapobiegawcze i wychowawcze, o których mowa w art. 85a) k.k., zostaną osiągnięte wobec niego poprzez orzeczenie kary w łagodniejszym niż dotychczas rozmiarze. Potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, w rozumieniu art. 85a) k.k. wymagają, zwłaszcza w odniesieniu do przestępstw oszustwa popełnianych na tak rozległą skalę (przybierających formę tzw. piramidy finansowej) zdecydowanej i stanowczej reakcji ze strony wymiaru sprawiedliwości. Jednak, jak trafnie podnosi obrońca oskarżonego, reakcja ta powinna mieć racjonalne granice.

Mając na względzie powyższe Sąd Apelacyjny uznał, iż karą łączną, która spełni cele zapobiegawcze i wychowawcze wobec oskarżonego, uzmysławiając m. in. naganność jego postępowania i nieopłacalność popełniania przestępstwa oraz uwzględni potrzeby w obrębie kształtowania społecznej świadomości prawnej, a także odzwierciedli bliski związek pomiędzy popełnianymi przez niego przestępstwami – w tym ich bliskość czasową i podobny sposób działania – będzie kara ukształtowana na zasadzie częściowej absorbcji w rozmiarze 8 lat pozbawienia wolności.

29)  W pozostałym zakresie, zarzuty sformułowane w części szczegółowej apelacji (od 1.1 do 69.1), okazały się bezzasadne z powodów omawianych we wcześniejszych rozważaniach.

Apelacja prokuratora zasługuje jedynie na częściowe uwzględnienie.

1)  Rację ma skarżący, że w realiach niniejszego postępowania zasadnym było orzeczenie na rzecz K. J. stosownego odszkodowania na podstawie art. 46 § 1 k.k. (także z urzędu bez wniosku pokrzywdzonego), skoro środek taki zastosowano w odniesieniu do wszystkich pozostałych pokrzywdzonych, którzy określili swoją szkodę i nie dochodzili odszkodowania w innym trybie.

2)  Z tego względu zmieniono wyrok w pkt 94 orzekając wobec oskarżonego środek karny, w postaci częściowego naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, poprzez zapłatę ww. pokrzywdzonemu kwoty 1.500 zł, odpowiadającej wartości uszczerbku w majątku oskarżonego ustalonej przez Sąd I instancji (120.000 zł minus 118.500 zł – str. 45 uzasadnienia).

3)  Bezzasadne są natomiast zarzuty obrazy przepisów postępowania – art. 7, 366 i 410 k.p.k. oraz błędu w ustaleniach faktycznych w zakresie dotyczącym rozstrzygnięć z pkt 27 i 56 wyroku, w których uniewinniono oskarżonego od popełnienia czynów z pkt XIX a/o (popełnionego na szkodę A. B.) i z XXXVIII (na szkodę W. R.).

4)  Orzeczenie Sądu I instancji zapadło w tym zakresie bez obrazy wskazywanych wyżej przepisów procesowych i opiera się na bezbłędnych ustaleniach faktycznych. Sąd I instancji swoje stanowisko w tej mierze wyczerpująco uzasadnił, trafnie wykazując, iż z zeznań pokrzywdzonych wynika, że pokrzywdzony oddał im zainwestowane pieniądze z zyskiem i że w związku z tym zarobili na współpracy z oskarżonym oraz że w konsekwencji nie można przyjąć, iż doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w rozumieniu art. 286 § 1 k.k. (str. 111 – 112 uzasadnienia).

5)  Skarżący natomiast eksponuje w uzasadnieniu apelacji wszystkie te elementy, które wskazują na wyczerpanie w działaniu oskarżonego (również wobec ww. pokrzywdzonych), znamienia przestępstwa oszustwa z art. 286 k.k. w postaci wprowadzenia w błąd lub wyzyskania błędu, w tym okoliczność, iż oskarżony w dacie zawierania umów miał świadomość, że ich pieniądze nie zostaną zainwestowane zgodnie z ustalonym przeznaczeniem [nie prowadzenie odrębnych rachunków dla rozliczania ww. pokrzywdzonych i wypłacanie im rzekomych zysków pochodzących z wpłat dokonanych przez innych inwestorów, sposób prowadzenia inwestycji przez oskarżonego, budowanych na zasadzie „ piramidy”, który wskazywał, iż umowy zawarte z pokrzywdzonymi obarczone były znacznym ryzykiem, co do zaspokojenia ich roszczeń (str. 6 – 7 apelacji)].

6)  Powyższe rozumowanie, pozornie słuszne, nie zasługuje na akceptację, w kontekście ocen i ustaleń Sądu I instancji dotyczących wyczerpania znamienia doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Odmienny pogląd został zaprezentowany chociażby w przytoczonym w uzasadnieniu apelacji (str. 6), orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 30 sierpnia 2000 r., V KK 267/00, zgodnie z którym ustawowe znamię stanowiące skutek oszustwa wypełnione zostaje wtedy, gdy sprawca (działający w sposób opisany w tym przepisie) doprowadza inną osobę do rozporządzenia mieniem, które jest niekorzystne z punktu widzenia interesów tejże osoby.

7)  To, że osoby wymienione w pkt XIX i XXXVIII aktu oskarżenia zostały wprowadzone w błąd przez oskarżonego nie oznacza zatem, iż oskarżony wyczerpał przez to komplet znamion przestępstwa stypizowanego w art. 286 § 1 k.k. Musiałoby dojść w tych przypadkach do umyślnego doprowadzenia ww. osób do niekorzystnego (z punktu widzenia ich interesów) rozporządzenia mieniem. Zgodnie jednak z wiarygodnymi zeznaniami ww. osób, rozporządzili oni swoim mieniem w sposób korzystny – odzyskali kapitał i osiągnęli zadowalający ich zysk.

8)  Co istotne, również subiektywnie, osoby te nie mają poczucia, iż zostały pokrzywdzone przez oskarżonego, chociażby poprzez utratę przyszłych (spodziewanych w większym rozmiarze) zysków lub też zysków, które mogłyby osiągnąć inwestując swój kapitał w inny sposób, bez pośrednictwa oskarżonego.

9)  W tym aspekcie, wbrew oczekiwaniom skarżącego, kwestia pochodzenia środków stanowiących zwrot inwestycji wraz z zyskiem (tj. z pieniędzy następnych inwestorów a nie z rachunków inwestycyjnych) nie miała dla ww. osób żadnego znaczenia i nie przesądza, tym samym, o możliwości uznania rozporządzania ich mieniem za niekorzystne.

10)  Dodatkowo zaznaczyć należy, że zgodnie z aktem oskarżenia i niekwestionowaną przez skarżącego kwalifikacją czynów przypisanych w wyroku, całokształt przestępczej działalności oskarżonego nie został (poza nielicznymi fragmentami) ujęty w klamrę czynu ciągłego w rozumieniu art. 12 k.k. Zatem, ponieważ oskarżonemu nie przypisano działania w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, co do wszystkich zachowań objętych aktem oskarżenia, to nie można wykluczyć, że akurat w tych dwóch przypadkach (z XIX, XXXVIII) - rozpatrywanych jako odrębne przestępstwa - oskarżony działał wyjątkowo bez zamiaru bezpośredniego dorowadzenia wymienionych tam osób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i od początku zamierzał im zwrócić kapitał wraz z zyskiem.

11)  Wobec bezzasadności zarzutu z pkt I, II apelacji prokuratora na uwzględnienie nie zasługuje wniosek o uchylenie wyroku w tej części.

Wniosek

Apelacja obrońcy oskarżonego

1)  o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od wszystkich przypisanych mu w wyroku czynów, ewentualnie o:

2)  o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania w zakresie czynów wskazanych w pkt II, III, IV, V, VI, VII, IX, XIII, XIV, XXIV, XXVII, XXVIII, XXIX, XXXIV, XL, XLII, XLIV, XLV, XLVIII, LII, LV, LVI, LVII, LVIII, LIX, LX, LXII, LXIV, LXIX, LXXII, LXXV aktu oskarżenia oraz uniewinnienie oskarżonego od pozostałych czynów, ewentualnie o:

3)  o złagodzenie wymierzonych jednostkowych kar pozbawienia wolności oraz wymierzenie kary łącznej w niższym wymiarze.

Apelacja Prokuratora

I.  o uchylenie zaskarżonego wyroku w części w zakresie czynów wskazanych w pkt. XIX oraz XXXVIII aktu oskarżenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania do Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie V Wydział Kamy,

II.  o zmianę wyroku w części dotyczącej czynu wskazanego w pkt. LXIII aktu oskarżenia poprzez orzeczenie wobec oskarżonego na podstawie art. 46 § 1 kk (zgodnie z brzmieniem art. 46 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk przed dniem 01.07.2015 roku) środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem w kwocie 1 500,00 złotych (tysiąca pięciuset złotych).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Powody uznania wniosków obrońcy za częściowo zasadne (pkt 3) oraz niezasadne (pkt 1,2) omówiono w rozważaniach zawartych wyżej pod Lp. 3). pkt 22), pkt 25), 26), 27), 28), 29).

Powody uznania wniosku I prokuratora za niezasadny i wniosku II za zasadny omówiono wyżej pod Lp. 4). pkt 2), pkt 11).

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.3  1

Przedmiot utrzymania w mocy

Przedmiot i zakres utrzymania w mocy określono w pkt II wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Powody utrzymania w mocy omówiono wyżej w pkt 3 Lp. 3 i 4

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.1  1.

Przedmiot i zakres zmiany

Przedmiot i zakres zmiany określono w pkt II wyroku

Zwięźle o powodach zmiany.

Powody zmiany omówiono wyżej w pkt 3 Lp. 3 i 4

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

III

IV

Kara łączna pozbawienia wolności określona na podstawie okoliczności omówionych w pkt 3 Lp. 3

Zaliczenie okresów rzeczywistego pozbawienia wolności na poczet kary łącznej w trybie art. 63 § 1 k.k.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

V

Zwolniono oskarżonego od kosztów sądowych z uwagi na jego sytuację rodzinno - majątkową oraz osobistą tj. fakt odbywania długoletniej kary pozbawienia wolności w trybie art. 624 k.p.k.

7.  PODPIS

Rafał Kaniok

Dorota Radlińska Piotr Schab

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wszystkie rozstrzygnięcia wyroku za wyjątkiem pkt 17, 56 i 126

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 2

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcia w zakresie czynów z pkt XIX, XXXVIII i LXIII aktu oskarżenia

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana