Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia, 10 maja 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Rafał Wojnowski

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2021 r., w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Towarzystwo (...) spółka akcyjna z siedzibą w W.

przeciwko P. G.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego P. G. na rzecz powoda (...) Towarzystwo (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od kwoty 35010,19 zł (trzydziestu pięciu tysięcy dziesięciu złotych dziewiętnastu groszy) od dnia 6 czerwca 2020 roku, do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo o odsetki w pozostałym zakresie,

III.  zasądza od powoda (...) Towarzystwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz pozwanego P. G. kwotę 3617 zł (trzech tysięcy sześciuset siedemnastu złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

2021-05-10

UZASADNIENIE

W dniu 3 lutego 2020 r., powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od P. G. kwoty 35 010,19 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 27 października 2018 roku do dnia zapłaty – tytułem zwrotu wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania z ubezpieczenia OC sprawcy szkody, który po kolizji zbiegł z miejsca zdarzenia (regres ubezpieczeniowy). Nadto wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu. Pozew wniesiono w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Sąd w elektronicznym postępowaniu upominawczym wydał nakaz zapłaty zgodnie z żądaniem pozwu i wysłał go pod adres ul. (...). Przesyłka była awizowana dwukrotnie i w dniu drugiego awizo odebrana na poczcie 5 czerwca 2020 roku.

Po sprzeciwie pozwanego przekazano sprawę do tutejszego Sądu.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie nakazem zapłaty wydanym w dniu 1 lutego 2021 roku w postępowaniu upominawczym uwzględnił ponownie roszczenie w całości.

Pozwany złożył sprzeciw, w którym zaskrzył jedynie rozstrzygnięcie o odsetkach oraz kosztach procesu. Wniósł o oddalenie powództwa w części tj. co do zasądzonych odsetek za opóźnienie oraz kosztów procesu. Wskazał, iż powziął wiedzę odnośnie roszczeń powódki dopiero na skutek otrzymania pozwu wraz z nakazem zapłaty. Wcześniej zaś nie otrzymał od powoda wezwania do zapłaty, ani żadnej informacji o tych żądaniach. Oprócz tego podniósł, że ewentualne wezwania do zapłaty były kierowane przez powoda na nieprawidłowy adres. Tym samym jego zdaniem naliczanie odsetek za opóźnienie od daty 27 października 2018 roku jest całkowicie nieuzasadnione i bezpodstawne. Nadto podniósł że bezpodstawne obciążono go kosztami postępowania w sprawie, albowiem nigdy nie dał powodu do wytoczenia procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 8 września 2018 roku w S. przy ul. (...) kierując pojazdem marki (...) o nr rej. (...) doprowadził do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzony został pojazd marki (...) o nr rej. (...). Następnie P. G. zbiegł z miejsca zdarzenia.

Niesporne, a nadto dowód: - notatka urzędowa – k. 40 – 41;

- notatka policyjna – k. 42 - 44.

Powód przeprowadził postępowanie likwidacyjne w wyniku którego ustalił wysokość należnego poszkodowanemu odszkodowania na sumę 35.010,19 zł, którą następnie wypłacił uprawnionemu.

Niesporne, a nadto dowód: - decyzje o wypłacie odszkodowania – k. 45 – 48.

Pismem z dnia 16 listopada 2018 roku skierowanym do pozwanego pod adres ul. (...), (...)-(...) S. powód skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty kwoty 31 403,18 zł tytułem regresu ubezpieczeniowego.

Następnie w dniu 23 stycznia 2019 roku powód skierował na ten sam adres uzupełniające wezwanie do zapłaty.

Dowód: - wezwania do zapłaty – k. 49 – 50.

W dyspozycji strony powodowej była notatka urzędowa Policji z dnia 8.09.2018 roku, z której wynika adres zamieszkania pozwanego ul. (...) w S..

Dowód: - notatka urzędowa k. 40-41

Wyrokiem Nakazowym Sądu Rejonowego (...) w S. z dnia 22 listopada 2018 roku wydanym w sprawie (...) P. G. został ukarany karą grzywny.

Dowód : Wyrok nakazowy – k. 57 – 58.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo okazało się uzasadnione w zakresie odsetek od należności głównej, ale nie w całości.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi przepis art. 43 pkt. 4 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (teksy jednolity: Dz. U. z 2019 r. poz. 2214), zgodnie z treścią którego zakładowi ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, w przypadkach określonych w art. 98 ust. 2 pkt 1, przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący zbiegł z miejsca zdarzenia.

Uprawnienie do żądania zwrotu wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania przysługuje tylko i wyłącznie wobec kierującego pojazdem, tylko i wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 43 pkt 1 - 4 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (...). Przesłanką konieczną do powstania prawa regresu w stosunku do kierującego jest natomiast wypłacenie przez zakład ubezpieczeń świadczeń na rzecz poszkodowanego. Z tym momentem - z mocy samego prawa - powstaje prawo zwrotnego dochodzenia roszczenia. Roszczenie zwrotne przewidziane w art. 43 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (...) jest nowym, samoistnym roszczeniem, powstającym z mocy szczególnego przepisu ustawy po wypłacie odszkodowania przez ubezpieczyciela na rzecz poszkodowanego. Wskazać przy tym należy, że do powstania roszczenia zwrotnego po stronie zakładu ubezpieczeń wystarczy sam fakt, że sprawca szkody zbiegł z miejsca zdarzenia ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 października 2018 r., V ACA 1486/17).

Stan faktyczny niniejszej sprawy był co do zasady niesporny – pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty w zasadzie uznał roszczenie powoda co do należności głównej i nie zaskarżył go sprzeciwem, kwestionując jedynie żądanie zapłaty odsetek od kwoty wskazanej w pozwie jak również obowiązek zwrotu kosztów postępowania z uwagi na fakt iż nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał żądanie pozwu co do należności głównej przy pierwszej czynności.

Uznanie przez pozwanego faktu zaistnienia szkody oraz zbiegnięcia z miejsca zdarzenia, jak również kwoty wypłaconego świadczenia na rzecz poszkodowanego nie było kwestionowane przez pozwanego. Poza tym okoliczności te wprost wynikają ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Jak wynika bowiem z dowodów zaoferowanych przez stronę powodową, osobę kierującą pojazdem marki (...)o nr rej. (...) w dniu 8 września 2018 roku, kiedy doszło do uszkodzenia pojazdu marki (...) o nr rej. (...), był P. G..

Następnie policja ustaliła właściciela pojazdu po numerach rejestracyjnych zapamiętanych przez świadka zdarzenia. Notatka policyjna zawiera dokładny adres zamieszkania sprawcy szkody.

Nadto wskazać należy, że za ten czyn P. G. wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego (...) w S.z dnia 22 listopada 2018 roku wydanym w sprawie (...) został ukarany karą grzywny.

Powyższe okoliczności pozwany przyznał przy pierwszej czynności - w sprzeciwie od nakazu zapłaty.

Reasumując powyższe rozważania wskazać należy, że strona powodowa udowodniła przesłanki powstania roszczenia o zwrot wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania, lecz nie udowodniła roszczenia odsetkowego w zakresie wskazanym w pozwie.

Roszczenie o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego znajduje oparcie w treści art. 359 § 1 k.c. i art. 481 § 1 i 2 k.c. Przepis art. 359 § 1 k.c. stanowi, że odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu. Zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2003 r., sygn. II CK 146/02).

Termin spełnienia świadczenia z tytułu unormowanego w przepisie art. 43 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (...) regresu nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, a zatem, stosownie do treści przepisu art. 455 k.c. świadczenie winno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu.

Jak wynika z akt niniejszej sprawy powód w toku postepowania przedsądowego dwukrotnie wzywał pozwanego do zapłaty należności tytułem regresu ubezpieczeniowego. I tak pismem z dnia 16 listopada 2018 roku skierowanym do pozwanego pod adres ul. (...), (...)-(...) S. powód skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty kwoty 31 403,18 zł tytułem regresu ubezpieczeniowego. Następnie w dniu 23 stycznia 2019 roku powód skierował na ten sam adres uzupełniejące wezwanie do zapłaty. W aktach sprawy brak jest dowodów faktycznego doręczenia ww. wezwań .

Pozwany zakwestionował w treści sprzeciwu od nakazu zapłaty, aby przed doręczeniem mu odpisu pozwu w niniejszej sprawie został skutecznie wezwany do zapłaty, a tym samym wskazał, że nie miał świadomości o roszczeniu powoda.

W toku postpowania sądowego ustalono, że pozwany w istocie zameldowany był pod adresem ul. (...) w S., a nie przy ul. (...) w S. pod który to adres kierowane były przedsądowe wezwania do zapłaty.

Powoływane wezwania do zapłaty kwoty dochodzonej od pozwanego tytułem regresu ubezpieczeniowego w ocenie Sądu należy potraktować jak oświadczenie woli, od którego złożenia liczona była jego wymagalność, toteż do ustalenia chwili jego złożenia konieczne było zastosowanie art. 61 k.c.

Zgodnie z art. 61 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej.

Powód obciążony w tym zakresie (na podstawie art. 6 k.c.) ciężarem dowodu, nie wykazał, iż pozwany w okresie od dnia 16 listopada 2018 r. do dnia 23 stycznia 2019 r. miał możliwość zapoznania się z treścią żądań zawartych w pismach procesowych powoda z dnia 16 listopada 2018 roku oraz 23 stycznia 2019 roku.

Również fakt odbioru przez pozwanego już w toku postępowania sądowego błędnie zaadresowanej do niego przesyłki, nie stanowi dowodu, że wcześniejsze wezwania do zapłaty (nieprawidłowo zaadresowane) zostały przez niego odebrane, albo możliwe do odebrania, a tym samym, że żądania tam zawarte doszły do niego w taki sposób, aby mógł on zapoznać się z ich treścią. Utrwalone w judykaturze jest, że z domniemań w tym względzie można skorzystać, jeżeli przesyłka jest właściwie zaadresowana tj. nie ma błędów w imionach i nazwisku adresata, oraz adres jest poprawnie wskazany.

Poza tym powód nie przedłożył do akt sprawy żadnego potwierdzenia odbioru przesyłek kierowanych do pozwanego pod adres przy ul. (...) czy choćby dowodu ich nadania. Tym samym nie sposób uznać, że przedłożone w sprawie wezwanie do zapłaty zostały w ogóle skierowane do pozwanego. Pozwany zaś tej okoliczności wyraźnie zaprzeczył. Tym samym zdaniem Sądu powód nie udowodnił, aby w datach wskazywanych w załączonych do sprawy wezwaniach do zapłaty, skutecznie wzywał pozwanego do zapłaty należności z tytułu powstałej szkody.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że pozwany po raz pierwszy powziął wiedzę zarówno o przedmiocie jak i wysokości dochodzonego roszczenia z doręczonego mu przez Sąd w dniu 5 czerwca 2020 roku odpisu nakazu zapłaty wraz z odpisem pozwu i załącznikami. Tym samym w ocenie Sądu roszczenie stało się wymagalne z tym dniem, a od dnia następnego pozwany pozostawał w opóźnieniu zapłatę sumy wypłaconego odszkodowania. Powyższe uzasadnia zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia z tego tytułu od dnia 6 czerwca 2020 r. o czym orzeczono w punkcie I wyroku, zaś dalej idące roszczenie odsetkowe zostało oddalone (punkt II wyroku).

W zakresie kosztów procesu orzeczono na podstawie na podstawie art. 101 k.p.c. oraz art. 100 k.p.c. Przepis art. 101 k.p.c. stanowi, iż zwrot kosztów należy się pozwanemu pomimo uwzględnienia powództwa, jeżeli nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu. By ten przepis znalazł zastosowanie muszą być spełnione łącznie dwa warunki - niedanie przez pozwanego powodu do wytoczenia sprawy i uznanie przez pozwanego przy pierwszej czynności procesowej żądania pozwu. W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu Rejonowego przesłanki te zostały spełnione.

Należy zaznaczyć, że pozwany do momentu doręczenia mu odpisu nakazu zapłaty wraz z odpisem pozwu i załącznikami nie miał świadomości o treści żądania powodowego ubezpieczyciela ani też jego wysokości. Po raz pierwszy powziął wiedzę na ten temat w dniu 5 czerwca 2020 roku kiedy odebrał osobiście kierowaną do niego korespondencję z Sądu.

Wbrew zapatrywaniom powoda, pozwany przed wytoczeniem powództwa nie miał zatem ani wiedzy, ani możliwości zareagowania na kierowane do niego wezwania do zapłaty, bowiem jak już wcześniej ustalono skierowane były one do niego na nieprawidłowy adres.

Dodatkowo pozwany po odebraniu korespondencji sądowej już w sprzeciwie od nakazu zapłaty, a więc przy pierwszej czynności procesowej uznał żądanie pozwu w zakresie należności głównej i nie zaskarżył nakazu w tym zakresie, a więc prawie w całości roszczenia (za wyjątkiem części odsetek).

Skoro zatem przed skierowaniem sprawy na drogę sądową powód nie poinformował skutecznie pozwanego o zaistniałym sporze i zamiarze wytoczenia powództwa w przypadku braku zapłaty spornej należności w związku ze zdarzeniem szkodowym z dnia 8 września 2018 roku, ani o wysokości swoich roszczeń, nie można czynić pozwanemu zarzutu, że tej należności nie uiścił przed wytoczeniem powództwa. Tym bardziej, że wyłączną odpowiedzialność za brak poinformowania pozwanego o przedmiocie sporu w postępowaniu przedsądowym ponosi powód, który kierował wezwania do zapłaty na nieprawidłowy adres.

Dodatkowo skoro pozwany już przy pierwszej czynności procesowej uznał powództwo niemalże w całości, nie kwestionując ani swojej odpowiedzialności ani wysokości roszczenia (w zakresie roszczenia głównego), uzasadniało to zastosowanie art.101 k.p.c. Częściowe uznanie powództwa skutkować może zastosowaniem omawianego przepisu w sytuacji, gdy tylko ta część została zasądzona. Uznanie powództwa nie wymaga jednoczesnego spełnienia świadczenia. (Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz red. Marszałkowska-K. 2019, wyd. 24/J. G. L.). Stąd też Sąd zasądził wynagrodzenie pełnomocnika powoda (3600 zł) ważone wartością przedmiotu sporu oraz koszt poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (17 zł) od strony powodowej.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku.

2021-06-02