Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 27 listopada 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SA Grzegorz Stojek (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2020 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi J. K.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

o uchylenie wyroku sądu polubownego

postanawia:

1.  odrzucić wniosek o uzasadnienie postanowienia Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 16 września 2020 r.;

2.  odrzucić skargę.

Sygn. akt V AGa 188/20

UZASADNIENIE

W skardze J. K. wniósł między innymi, po pierwsze, o uchylenie wyroku Ogólnopolskiego Stałego Sądu Arbitrażowego (Polubownego) przy Spółce (...) spółce z o.o. w T. z 19 lutego 2020 r., sygn. akt 01/11/2016/1, w sprawie z powództwa (...) spółki z o.o. w T. przeciwko J. K. o zapłatę, którym uwzględniono powództwo w zakresie kwoty 54.974,98 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 21 września 2016 r. i z kosztami procesu, po drugie, o zwolnienie od opłaty sądowej od skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego (do skargi dołączono oświadczenie, o jakim mowa w art. 102 ust. 2 u.k.s.c. – k. 17-20). Skargę wniósł pełnomocnik będący radcą prawnym.

Do skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego stosuje się odpowiednio przepis art. 368 k.p.c. (art. 1207 § 1 k.p.c.), a jeśli przepisy tytułu VII „Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego” części piątej „Sąd polubowny (arbitrażowy)” Kodeksu postępowania cywilnego nie stanowią inaczej, do postępowania ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przepisy o apelacji stosuje się odpowiednio (art. 1207 § 2 k.p.c.).

Sąd Apelacyjny w Katowicach postanowieniem z 16 września 2020 r., wydanym na posiedzeniu niejawnym, oddalił wniosek skarżącego o zwolnienie od opłaty od skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego. Odpis tego postanowienia został doręczony pełnomocnikowi skarżącego, będącemu radcą prawnym, w dniu 6 października 2020 r. (k. 110, 111). Należy zaakcentować, że postanowienie to nie zostało wydane na skutek zażalenia. Nie ma więc do niego zastosowania przepis art. 397 § 2 k.p.c., zgodnie z którym w postępowaniu toczącym się na skutek zażalenia sąd uzasadnia z urzędu postanowienie kończące to postępowanie, z tym że w sprawach, w których zażalenie oddalono lub zmieniono zaskarżone postanowienie, pisemne uzasadnienie sporządza się tylko wówczas, gdy strona zgłosiła wniosek o doręczenie postanowienia z uzasadnieniem. Zgodnie z art. 391 § 1 k.p.c., który z uwagi na treść art. 1207 § 2 k.p.c., ma odpowiednie zastosowanie w sprawie ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego, jeżeli nie ma szczególnych przepisów o postępowaniu przed sądem drugiej instancji, do postępowania tego stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Stosownie do art. 357 § 2 ¹ k.p.c., który – ze względu na art. 1207 § 2 w związku z art. 391 § 1 k.p.c. – ma odpowiednie zastosowanie w niniejszym postępowaniu, postanowienie wydane na posiedzeniu niejawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlega ono zaskarżeniu, i tylko na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia doręczenia postanowienia. Trzeba więc podkreślić, że nie przysługuje zażalenie na postanowienie sądu drugiej instancji, którego przedmiotem jest odmowa zwolnienia od kosztów sądowych, ponieważ postanowienie w tym przedmiocie nie zostało wskazane w art. 394 ² k.p.c. Zatem postanowienie Sądu Apelacyjnego z 16 września 2020 r. nie podlega uzasadnieniu (art. 357 § 2 ¹ w związku z art. 391 § 1 w związku z art. 1207 § 2 k,.p.c.). Dlatego wniosek o jego uzasadnienie, jako niedopuszczalny, podlega odrzuceniu na podstawie art. 328 § 4 w związku z art. 391 § 1 k.p.c.

Po doręczeniu pełnomocnikowi procesowemu postanowienia, którym odmówiono zwolnienia skarżącego od opłaty od skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego, skarżący nie uiścił opłaty od skargi. Zgodnie z art. 112 § 3 u.k.s.c., jeżeli pismo, które podlega opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wartości przedmiotu zaskarżenia, zostało wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego i wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych złożony przed upływem terminu do opłacenia pisma został oddalony, tygodniowy termin do opłacenia pisma biegnie od dnia doręczenia stronie postanowienia wydanego na posiedzeniu niejawnym, co nastąpiło 6 października 2020 r., jak o tym była mowa. Tym samym tygodniowy termin do uiszczenia opłaty od skargi upłynął bezskutecznie z dniem 13 października 2020 r.

Zachodzi jeszcze konieczność uzupełnienia wywodu uzasadnienia postanowienia o odrzuceniu skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego o motywy odmowy zwolnienia skarżącego od opłaty od tejże skargi. Ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia (54.975 zł) opłata stosunkowa od skargi, o którą chodzi, wynosi 2.749 zł (art. 3 ust. 2 pkt 8 lit. b i art. 13 ust. 2 uk.s.c.). Postępowanie przed sądem polubownym toczyło się od 2016 r. i dotyczyło roszczeń związanych z działalnością gospodarczą skarżącego. Oświadczenie skarżącego, o jakim mowa w art. 102 ust. 2 u.k.s.c., dołączone do skargi (k. 16-20), stanowiło podstawę do następujących ustaleń. Skarżący obecnie jest emerytem. Po potrąceniach komorniczych otrzymuje on ze świadczenia emerytalnego kwotę 2.100 zł (netto) miesięcznie. Żona skarżącego pobiera emeryturę w kwocie 1.300 zł netto miesięcznie. Skarżący i jego żona, prowadząc wspólne gospodarstwo domowe, łącznie dysponują więc kwotą 3.400 zł netto miesięcznie, przeznaczaną na wskazane wydatki związane z korzystaniem z domu, wyżywienie, środki czystości i zaspokajanie innych potrzeb życiowych. Wydatki gospodarstwa domowego skarżącego na zapłatę za gaz, prąd, wodę, wywóz śmieci i odbiór ścieków, korzystanie z telewizji, internetu i telefonu to łącznie 880 zł miesięcznie. Skarżący opłaca też składkę na ubezpieczenie zdrowotne (360 zł). Razem wydatki te stanowią kwotę 1.240 zł. Ze wskazanych dochodów pozostaje więc kwota nieco przekraczająca 2.100 zł. Skarżący i jego żona od 1994 r. pozostają w rozdzielności majątkowej. Mając na uwadze czas, przez który toczyło się postępowanie przed sądem polubownym, w którym zachodziła możliwość przewidywania konieczności złożenia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego w razie, gdyby okazał się niekorzystny dla skarżącego, a także dochody i wydatki, o jakich była mowa, nawet abstrahując od przychodów z wcześniej prowadzonej działalności gospodarczej, nie można przyjąć, że uiszczenie przez J. K. opłaty od skargi w kwocie 2.749 zł wywoła dla skarżącego i jego żony uszczerbek w utrzymaniu koniecznym. Wysokość opłaty od skargi jest bowiem tego rodzaju, że nie przekracza jednomiesięcznych dochodów rodziny skarżącego. Bez wpływu na tę ocenę pozostaje rozdzielność majątkowa skarżącego i jego żony, skoro osoby te pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym i z uwagi na trwanie małżeństwa mają wzajemnie wobec siebie obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny. Z tych przyczyn wniosek o zwolnienie skarżącego od opłaty od skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego nie mógł być uwzględniony (art. 101 ust. 1 i art. 102 ust. 1 u.k.s.c.).

Ponieważ opłata od skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego nie została uiszczona, mimo upływu tygodniowego terminu od dnia doręczenia postanowienia z 16 września 2020 r., o którym była mowa, skarga podlegała odrzuceniu na podstawie art. 373 § 1 w związku z art. 1207 § 2 k.p.c., jako nieopłacona.