Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII K 15/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 stycznia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XII Wydział Karny w składzie:

Przewodnicząca: SSO Katarzyna Stasiów (spr.)

Sędzia SO Agnieszka Jarosz

Ławnicy: Krzysztof Grzelka

Elżbieta Prokurat

Teresa Smuga

Protokolant: Dominika Hara, Karolina Wróbel

przy udziale prokuratora Marcina Maksjana

przy udziale oskarżyciela posiłkowego A. M.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 5 listopada 2020 r. i 11 stycznia 2021 r.

sprawy R. S. syna R. i O. z domu M., urodzonego (...) w I.-F. na Ukrainie

oskarżonego o to, że:

w dniu 7 lipca 1996 roku w W. przy ul. (...) (aktualnie ul. (...)) zabił J. M. (1) w ten sposób, że działając w zamiarze bezpośrednim, zadał J. M. (1) sześć ciosów nożem w klatkę piersiową, powodując uszkodzenie ważnych dla życia narządów w postaci płuca, żyły płucnej, co spowodowało masywny krwotok do jamy opłucnej skutkujący wstrząsem krwotocznym prowadzącym do śmierci J. M. (1),

tj. o czyn z art. 148 § 1 k.k.

I. R. S. uznaje za winnego zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 148 § 1 k.k. skazuje go na karę 15 (piętnastu) lat pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania od 2 lipca 2018 roku do 14 grudnia 2018 roku;

III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. D. (1) kwotę 888 (ośmiuset osiemdziesięciu ośmiu) złotych powiększoną o obowiązującą stawkę podatku VAT tytułem wynagrodzenia za obronę R. S. z urzędu;

IV. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

XIIK 15/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

R. S.

W dniu 7 lipca 1996 roku w W. przy ul. (...) (aktualnie ul. (...)) R. S. zabił J. M. (1) w ten sposób, że działając w zamiarze bezpośrednim, zadał J. M. (1) sześć ciosów nożem w klatkę piersiową, powodując uszkodzenie ważnych dla życia narządów w postaci płuca, żyły płucnej, co spowodowało masywny krwotok do jamy opłucnej skutkujący wstrząsem krwotocznym prowadzącym do śmierci J. M. (1),

tj. o czyn z art. 148 § 1 k.k.

.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Oskarżony R. S. jest obywatelem Ukrainy. W 1995 albo 1996 roku zaczął przyjeżdżać do Polski. Początkowo zajmował się handlem na (...) w W.. Z czasem wyspecjalizował się w wykonywaniu masaży sportowych i erotycznych mężczyznom o orientacji homoseksualnej. Sam jest osobą (...). Poznał środowisko homoseksualistów, spotykał ich np. w okolicy Dworca (...), (...) czy Hotelu (...).

Niektórych takich swoich klientów okradał. Prawomocnym wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Warszawie z 13 lipca 1999 r. został prawomocnie skazany w sprawie VIII K 250/98 za popełnione od lipca 1996 r. do lipca 1997 r. przestępstwa rozbojów i włamań.

Pokrzywdzony J. M. (1) w chwili śmierci miał 50 lat. Był osobą kulturalną, towarzyską, posiadającą stałe zatrudnienie. Miał orientację homoseksualną i utrzymywał kontakty seksualne z licznymi, także przygodnie poznanymi mężczyznami.

6 lipca 1996 roku do mieszkania J. M. (1) w W. przy ulicy (...) (obecnie ulica (...)) przybył R. S.. Mężczyźni spędzili ze sobą trochę czasu. Spożywali alkohol, popijając go napojami, wypalili 14 papierosów. J. M. (1) wypalił 7 papierosów, oskarżony – 6 papierosów, dodatkowo jednego palili wspólnie.

W trakcie spotkania około godziny 1-2 w nocy oskarżony zadał pokrzywdzonemu 6 ran kłutych w różne części tułowia z różnych stron – 4 w klatkę piersiową, jedną w nadbrzusze, jedną w śródbrzusze narzędziem ostrokończystym – najprawdopodobniej nożem. Pokrzywdzony doznał też innych zranień – m.in. ran ciętych palców obu dłoni typowych dla działań obronnych.

Rany kłute spowodowały uszkodzenie płuca i żyły płucnej, co skutkowało masywnym krwotokiem do jamy opłucnej, wstrząsem krwotocznym i śmiercią pokrzywdzonego.

R. S. po dokonanym zabójstwie dokonał penetracji mieszkania i kradzieży uznanych za cenne przedmiotów – najprawdopodobniej aparatu fotograficznego, sztabki złota, pistoletu gazowego, pieniędzy, sygnetu, dwóch obrączek, bransoletki, złotego łańcuszka, zegarka. Oskarżony zabrał też kluczyki do samochodu S. (...) o nr. rej. (...), którym oddalił się z miejsca zdarzenia, porzucając go na samym skrzyżowaniu ulic (...) w W. – 1,3 km od domu pokrzywdzonego.

Zachowanie oskarżonego podczas przedmiotowego zdarzenia było podobne do działań podejmowanych przez niego przy popełnianiu przestępstw, za które został skazany. Podobieństwo polega na sposobie poznania ofiary mężczyzny, wejściu z nim w bliską interakcję, przybyciu do jego domu, dokonaniu kradzieży po doprowadzeniu ofiary do takiego stanu, że nie mogła w tym przeszkodzić (uśpienie środkami chemicznymi, użycie paralizatora), zabraniu z mieszkania kluczy – do samochodów, restauracji, księgarni celem dokonania dalszych kradzieży, oddaleniu się z miejsca przestępstwa samochodem ofiary, pozostawianiu w miejscach zdarzeń śladów linii papilarnych, odporności psychicznej sprawcy potrafiącego kontrolować emocje i działać logicznie w sytuacji stresowej, w pobliżu unieruchomionej osoby pokrzywdzonej, doświadczeniu przestępczym sprawcy.

W przedmiotowej sprawie fakt śmierci pokrzywdzonego został wykorzystany do dokonania przeszukania mieszkania, kradzieży oraz zaboru samochodu w celu krótkotrwałego użycia.

częściowo wyjaśnienia oskarżonego

R. S.

tom III

k. 441 i 444

tom VI

k. 911-913,

1016v- (...)

zeznania przesłuchanych świadków

22-24,

624-626, 25-27,

28, 470-471, 37-39, 266, 553-554, 79-80,

510-511, 179-183, 184-189, 191-192, 195-196, 197-198, 385-386,

1026v-1027,

527-528, 530-531, 536-537, 539-540, 614-615

dokumentacja lekarska, oględziny zwłok, opinia

2, 14-16, 131, 132, 227-239

oględziny miejsca zdarzenia, protokoły, opinie, notatka z analizy opinii

17-21, 46-48, 62-67, 242-246, 269-272, 276, 289-295, 424, 435, 505-506, 561-563, 751-821, 827-828, 829

oględziny miejsca odnalezienia samochodu

54, 55-56, 73-75, 78

Protokół oględzin akt Sądu Wojewódzkiego w Warszawie

VIII K 250/98

313-314

protokół zatrzymania oskarżonego

373

opinie z zakresu psychologii śledczej

836-878, 1027-1028

R. S. nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo. Ma nieprawidłowe cechy osobowości, zaburzenia adaptacyjne oraz szkodliwie nadużywa alkoholu. Stan psychiczny w czasie przedmiotowego czynu oraz czynów, za które był skazany poprzednio, nie znosił ani nie ograniczał zdolności oskarżonego do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postepowaniem.

Opinie sądowo-psychiatryczne

890-902,

929-932

R. S. obecnie jest osobą niekaraną.

informacja z KRK

939

Fakty uznane za nieudowodnione

Dokładna przyczyna dokonania zabójstwa.

1.OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

częściowo wyjaśnienia oskarżonego R. S.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie jego sposobu zdobywania pieniędzy w Polsce w latach 1996-1997 oraz w zakresie niekwestionowania przez niego możliwości pobytu w domu J. M. (1) jako swojego klienta – (...).

zeznania świadków P. N., A. P., T. S., H. M.-go, M. S., P. K. (1), Z. G., P. K. (2), A. M., R. K., G. P., D. Z., J. M. (2)

Zeznania tych świadków nie są przez nikogo kwestionowane. Opisują osobę pokrzywdzonego - jego orientację seksualną, sposób życia, zarobkowania, cechy charakteru. Nie dotyczą sprawstwa oskarżonego.

zeznania świadka M. K.-go

To jedyny świadek, którego zeznania dotyczą przedmiotu sprawy. Obecnie świadek nie pamięta już szczegółowo przebiegu zatrzymania R. S. i jego reakcji na poinformowanie go o stawianym mu zarzucie zabójstwa, ale pamięta to konkretne zatrzymanie i konsekwentnie zeznał, że oskarżony nie zachował się jak osoba zaskoczona czy oburzona zarzutem zabójstwa, pomimo że słownie mu zaprzeczał. Ponadto oskarżony spontanicznie stwierdził, że nie znaleziono narzędzia zbrodni.

Zeznania M. K. stanowią więc dowód pośredni sprawstwa oskarżonego. Brak podstaw, aby uznać zeznania za niewiarygodne. Świadek jako policjant zeznał na okoliczności związane z wykonywanymi przez niego rutynowymi obowiązkami służbowymi. Nie miał żadnego powodu, żeby nieprawdziwie zeznawać na niekorzyść oskarżonego.

zeznania świadka M. W.-skiej

Z wiarygodnych zeznań świadek wynika, że do zabójstwa doszło około 1-2 w nocy, że jedynym hałasem tej nocy były jednorazowe okrzyki „ratunku, pomocy, umieram”.

dowody nieosobowe

Opisane w nich czynności procesowe zostały przeprowadzone i udokumentowane prawidłowo, zgodnie z przepisami; autentyczność i wiarygodność dokumentów nie była kwestionowana przez strony i nie budziła także wątpliwości sądu.

opinie z zakresu daktyloskopii i badań DNA

Opinie te są bardzo istotnym materiałem dowodowym. Wynika z nich niezbicie, że R. S. był w mieszkaniu J. M. (1) tuż przed jego śmiercią, spożywał z nim napoje w kieliszkach i szklankach, wypalił wspólnie z nim 14 papierosów, dokonał przeszukania mieszkania, prowadził samochód pokrzywdzonego.

Wskazują na to ślady linii papilarnych oskarżonego pozostawione w mieszkaniu pokrzywdzonego na jednym z dwóch stojących na stole kieliszków, na jednej z dwóch stojących na tym samym stole szklanki, na butelce po alkoholu (...) oraz pudełku kartonowym z napisem (...) znajdujących się wśród rzeczy rozrzuconych na skutek plądrowania mieszkania.

Z kolei ślady DNA oskarżonego ujawniono na siedmiu niedopałkach papierosów znajdujących się w popielniczce na wymienionym wyżej stole.

W samochodzie pokrzywdzonego marki S. (...) o nr. rej. (...) ujawniono odcisk wskazującego palca prawej ręki na wewnętrznej stronie szyby przednich drzwi od strony kierowcy (k. 821).

Opinie te korespondują ze sobą nawzajem i nie ma żadnych powodów, aby nie uznać ich za pełnowartościowe.

opinie z zakresu psychologii śledczej

Opinie te sąd ocenił jako jasne, pełne, obiektywne i logiczne. Stanowią one dowód pośredni sprawstwa oskarżonego na zasadzie porównania sposobu działania zabójcy J. M. (1) do sposobu działania R. S. podczas popełniania przestępstw, za które został prawomocnie skazany i których sprawstwa nie kwestionuje.

opinie sądowo-psychiatrycz-ne

Opinie sądowo-psychiatryczne są jasne, pełne i pozbawione sprzeczności. Sporządzone zostały przez biegłych posiadających odpowiednią wiedzę specjalną i umiejętności. Biegli udzielili precyzyjnej odpowiedzi na postawione im pytania.

1.1.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

częściowo wyjaśnienia oskarżonego R. S.

Sąd nie uwzględnił twierdzeń oskarżonego, że nie popełnił on zarzucanego mu czynu. Takie wyjaśnienia należy uznać za przyjętą przez niego linię obrony sprzeczną z ujawnionym w toku rozprawy materiałem dowodowym.

Z dowodów wynika, że oskarżony spędził z pokrzywdzonym przed jego śmiercią sporo czasu, nikogo poza nimi dwoma w mieszkaniu nie było, że oskarżony miał czas i możliwość przeszukania mieszkania pokrzywdzonego, a wychodząc zabrał kluczyki do samochodu ofiary i oddalił się tym samochodem z miejsca zdarzenia.

zeznania świadków Z. T., W. W., A. S. M. D. (2), S. O.

Zeznania te nie wniosły niczego istotnego do sprawy.

1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

R. S.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zgodnie z dyspozycją art. 148 § 1 k.k. odpowiedzialności karnej za opisany w tym przepisie czyn podlega osoba, która zabija człowieka. Do realizacji znamion zbrodni opisanej w art. 148 § 1 k.k. niezbędne jest wykazanie w działaniu sprawcy umyślności w postaci zamiaru bezpośredniego albo w postaci zamiaru ewentualnego.

Sposób działania R. S. – ilość ran kłutych zadanych narzędziem ostrokończystym w tułów ofiary – w miejsca znajdowania się niezbędnych do życia organów – świadczy o zamiarze bezpośrednim zabójstwa.

Okoliczności sprawy wskazują na nagłość powziętego zamiaru. Po pierwsze podczas popełniania innych przestępstw oskarżony nie zabijał, a usypiał ofiary bądź – odnośnie jednego z pokrzywdzonych - użył paralizatora. W przedmiotowej sprawie też zapewne by tak postąpił, gdyż celem jego spotkań z mężczyznami było uzyskanie wynagrodzenia za masaż, ewentualnie dokonanie kradzieży, a nie pozbawianie życia. Po drugie o nagłości zamiaru świadczy sposób dokonania zabójstwa. Należy więc przyjąć – na korzyść R. S. – że niespodziewanie doszło do konfliktu pomiędzy mężczyznami, w toku którego oskarżony zdecydował się użyć noża i dokonać zabójstwa.

Dokładna przyczyna zabójstwa nie została ustalona, jednak sąd przyjął, że oskarżony nie miał żadnego ważnego powodu, żeby zabić pokrzywdzonego. Nie znał go dobrze, nie łączyły ich żadne interesy czy uczucia. Z całą pewnością materiał dowodowy nie wskazuje, aby oskarżony działał w celu obrony. Świadczy o tym ilość zadanych nożem ciosów.

Oskarżony w chwili czynu był osobą dorosłą, w pełni poczytalną, co pozwala stwierdzić jego winę.

1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. S.

I

I

Zgodnie z art. 148 § 1 k.k. sprawca, który zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności. Orzekając wobec R. S. karę 15 lat pozbawienia wolności, sąd miał na uwadze stopień winy i społecznej szkodliwości przypisanego czynu oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Na korzyść sąd uwzględnił aktualną niekaralność oskarżonego i nagłość jego zamiaru. Na niekorzyść zaś bardzo znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu, bezpośredniość zamiaru, okoliczności popełnienia czynu - w trakcie wspólnego spędzania wolnego czasu, brak ważnego powodu. Za okoliczność obciążającą sąd uznał również zachowanie oskarżonego po popełnieniu przez niego przypisanego mu czynu – przeszukiwanie mieszkania celem dokonania kradzieży, zabór samochodu w celu krótkotrwałego użycia – co świadczy o niewielkim przejęciu się dokonanym czynem i zajęciem się rzeczami bardzo błahymi w świetle dokonanej zbrodni zabójstwa.

Mając na uwadze wskazane powyżej okoliczności ocenione przez pryzmat dyrektyw wymiaru kary, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa oraz ustawowe granice kary za przypisany oskarżonemu czyn, sąd wymierzył karę 15 lat pozbawienia wolności.

1.1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. S.

II

I

Z uwagi na to, że R. S. był tymczasowo aresztowany w niniejszej sprawie, sąd na podstawie art.63 § 1 k.k. zaliczył na poczet orzeczonej kary okres rzeczywistego pozbawienia wolności.

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Oskarżony był reprezentowany w czasie śledztwa i podczas postępowania przed sądem I Instancji przez obrońcę z urzędu. Sąd zasądził więc od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. D. (1) wynagrodzenie na podstawie § 17 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 5 w zw. z § 20 i w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

IV

Mając na uwadze, że R. S. jest osobą nieposiadającą w Polsce żadnego majątku, a jego możliwości zarobkowania w warunkach zakładu karnego będą bardzo ograniczone, sąd zwolnił oskarżonego od uiszczenia opłaty i obciążył wydatkami Skarb Państwa.

1.Podpis

SSO Katarzyna Stasiów SSO Agnieszka Jarosz