Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 13 maja 2021 roku

Strona powodowa Agencja Mienia Wojskowego w W. w pozwie złożonym w dniu 16.01.2020 roku do Sądu Rejonowego Lublin Zachód w Lublinie domagała się od pozwanego M. Ś. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) Biuro Ochrony (...) w N. zapłaty kwoty 6437,98 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu żądania pozwu strona powodowa podała, iż na podstawie umowy nr (...) (...) zawartej w dniu 1.02.2017 roku pozwany świadczył na rzecz powoda usługi polegające na bezpośredniej ochronie fizycznej nieruchomości znajdujących się w zasobach i zarządzanych przez Oddziały (...) Agencji Mienia Wojskowego, w tym Oddziału (...) w K.. W dniach 14.05.2017 roku – 19.05.2017 roku pracownicy Agencji Mienia Wojskowego przeprowadzili kontrolę jakości świadczonych usług ochrony obiektów. Kontroli zostali poddani pracownicy (...) Biura Ochrony (...). Podczas kontroli stwierdzono nieprawidłowości w zakresie realizacji zapisów w/w umowy, które zostały potwierdzone kartami kontrolnymi podpisanymi przez pracowników firmy (...) oraz protokołami sporządzonymi przez upoważnionych do kontroli pracowników zamawiającego. Z uwagi na niewłaściwą realizację postanowień umownych dokonano naliczenia kar w wysokości łącznej 6307 złotych. Na dochodzoną pozwem kwotę składa się kwota 6307 złotych - kara umowna, 130,98 złotych tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 22.10.2019 roku do 15.01.2020 roku.

W dniu 4 maja 2020 roku (k. 5/2) referendarz Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Sprzeciw od powyższego nakazu złożył pozwany M. Ś., skutkiem czego sprzeciw stracił moc (k. 7-8) i sprawa została przekazana postanowieniem z dnia 18.08.2020 roku do Sądu Rejonowego w Nowym Sączu jako Sądu właściwego ze względu na siedzibę pozwanego (k. 24).

W sprzeciwie pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasadzenie na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu stanowiska wskazał, iż zgodnie z zawartą umową usługa została wykonana w terminie 1.04.2017 do 31.12.2017 roku. W tym terminie pozwany nie otrzymał protokołu kontroli świadczonych usług, ani informacji o jakichkolwiek nieprawidłowościach. Protokół został pozwanemu doręczony w październiku 2019 roku tj. 29 miesięcy po stwierdzeniu nieprawidłowości na terenie chronionego obiektu oraz 22 miesiące po zakończeniu realizacji umowy. Po tak długim czasie pozwany podniósł, iż nie jest w stanie stwierdzić z uwagi na brak dokumentacji, ze takie nieprawidłowości miały miejsce. Podniósł także, iż kontrolę przeprowadzili nieuprawnieni pracownicy Biura Prezesa AMW w W. co jest niezgodnie z §7 pkt 1 umowy. Po zakończeniu umowy powód nie zgłaszał pozwanemu żadnych uwag co do jej wykonania. Zgodnie z §11 pkt 10 zamawiający mógł zaspokoić wszelkie roszczenia z wniesionego przez wykonawcę zabezpieczenia należytego wykonania umowy, a także mógł dokonać potrącenia z faktury, na co pozwany wyrażał zgodę. Zamawiający jednak nie dokonał potrącenia, zwrócił całość kaucji przez co należy, zdaniem pozwanego, przyjąć, iż usługa została wykonana należycie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Agencję Mienia Wojskowego z siedzibą w W. oraz pozwanego M. Ś. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą(...) Biuro Ochrony (...) w N. łączyła umowa nr (...) (...) z dnia 1.02.2017 roku. Umowa została zawarta w drodze postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Przedmiotem umowy była usługa polegająca na:

- bezpośredniej ochronie fizycznej nieruchomości znajdujących się w zasobach i zarządzanych przez Oddziały (...) Agencji Mienia Wojskowego,

- bezpośredniej ochronie fizycznej nieruchomości znajdujących się w zasobach i zarządzanych przez Oddziały (...) Agencji Mienia Wojskowego w formie ich patrolowania,

- całodobowej, bezpośredniej ochronie fizycznej polegającej na stałym dozorze sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych w elektronicznych urządzeniach i systemach alarmowych(wraz z konserwacją) oraz w formie zabezpieczenia technicznego (montaż systemów alarmowych) na nieruchomościach będących w zasobach Oddziałów (...) AMW.

Zgodnie z §5 umowy termin wykonania usługi dla dwóch obiektów chronionych tj. dla obiektu w Ż. przy ul. (...) oraz w M. (dawna stacja paliw) został określony od 1/04/2017 roku do 31.12.2017 roku.

Zgodnie z §11 ust. 3 umowy wykonawca zobowiązywał się do zapłaty na rzecz zamawiającego kary umownej za każde rażące zaniedbanie przy wykonywaniu zadań określone w ust 4 (…)

5)pkt 11-13 – karę umowną w wysokości 1000 złotych

(…)

7) pkt 14- karę umowną w wysokości 400 złotych – za każdy niewłaściwy bądź brakujący element.

Zgodnie z ust. 4 umowy za rażące zaniedbanie przy wykonywaniu umowy należało zgodnie z umową stron rozumieć: (…) pkt 11) niewłaściwe wykonywanie obowiązków przez pracownika ochrony na posterunku lub wykonywanie czynności nieobjętych obowiązkami, w szczególności :spania, czytania prasy, książki, grania w gry, słuchania radia lub innego urządzenia odtwarzającego dźwięk, prowadzenia rozmów z osobami postronnymi lub przez prywatny telefon komórkowy, 12) wykonywanie zadań ochronnych przez pracownika grupy interwencyjnej, który nie posiada przy sobie aktualnych dokumentów uprawniających do wykonywania czynności ochrony fizycznej (w szczególności: pozwolenia na broń, legitymacji osoby dopuszczonej do posiadania broni-jeżeli dotyczy, posiadania legitymacji kwalifikowanego pracownika ochrony fizycznej) – za brak każdego dokumentu,(…) 14) pełnienie służby przez pracownika ochrony bez wymaganego umundurowania lub wyposażenia wynikającego z przepisów prawa lub załącznika 1.1,1.2,1.3 do umowy.

Zgodnie z załącznikiem 1.2 do umowy (k. 61) umundurowani pracownicy ochrony winni wykonywać czynności w jednolitym umundurowaniu (spełniającym wymagania określone w art. 20 ust 1 pkt 1 i 2 oraz art. 21 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 roku o ochronie osób i mienia składającym się z następujących elementów:

- w okresie wiosenno – letnim z butów, spodni, koszuli lub koszulki, czapki, bluzy lub swetra, kamizelki taktycznej,

- w okresie jesienno – zimowym z butów, spodni, koszuli lub bluzy lub swetra. Czapki oraz kurtki i kamizelki taktycznej. Zastrzeżono przy tym, ze na koszulce, koszuli, czapce i kurtce musi znajdować się logo wykonawcy. Do obowiązków wykonawcy zgodnie z ust. 5 załącznika było wyposażenie pracowników ochrony od dnia przejęcia nieruchomości w jednolite umundurowanie i wyposażenie określone powyżej.

Zgodnie z §11 ust. 6 umowy podstawą naliczania kar umownych jest wpis w protokole kontroli sporządzony przez upoważnionego do kontroli pracownika Oddziału (...), zawierający informację o niewłaściwej realizacji zadań ochronnych (z podaniem terminu zdarzenia i paragrafu umowy, który nie został zrealizowany, lub został zrealizowany niewłaściwie). Zgodnie z ust. 10 zapłata kar w pierwszej kolejności winna nastąpić z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, zaś w drugiej poprzez dokonanie potrąceń z faktury, na co wykonawca wyrażał zgodę.

Dowód: umowa, specyfikacja zamówienia, załączniki do umowy – k. 50-76.

W dniu 16 maja 2017 roku przeprowadzona została kontrola wykonywania przez pozwanego obowiązków w zakresie ochrony obiektu w miejscowości M.. W trakcie kontroli stwierdzono niewłaściwe wykonywanie obowiązków przez pracownika ochrony tj. połów ryb w trakcie pełnionej służby. Okoliczność ta nie znalazła się jednak w karcie kontroli gdyż pracownik ochrony prosił o to kontrolującego.

W kolejnym dniu tj. 17 maja 2017 roku przeprowadzona została kontrola na kolejnym chronionym obiekcie w Ż.. Stwierdzono wówczas w protokole następujące nieprawidłowości:

- przyjazd Grupy Interwencyjnej w składzie jednoosobowym (naliczona kara zgodnie z umową §11 ust. 5 -1107 złotych,

- niewłaściwe umundurowanie pracowników Grupy Interwencyjnej (brak czapki, kamizelki taktycznej, oznakowanej logiem firmy koszulki) oraz brak wymaganych środków przymusu bezpośredniego i wyposażenia (pałki, kajdanek, paralizatora, opatrunku osobistego, latarki)- kara zgodnie z umową § 11ust. 4 pkt 14 oraz w wysokości zgodniej z § 11 ust. 3 pkt 7 – 8 elementów – 3200 złotych.

- brak legitymacji wykwalifikowanego Pracownika Ochrony Grupy Interwencyjnej – kara zgodnie z umową §11 ust. 4 pkt 12 oraz w wysokości zgodnej z §11 ust. 3 pkt 5 – 1000 złotych.

Kontrole z ramienia powoda przeprowadzał Komendant Ochrony A. K. oraz specjalista M. Z.. Pod kartami kontrolnymi podpisy złożyli również pracownicy Biura pozwanego, pełniący wówczas obowiązki na obiektach.

Okoliczności te, w tym także fakt połowu ryb przez pracownika ochrony na obiekcie w M., znalazły następnie odzwierciedlenie w ostatecznym Protokole Kontroli sporządzonym w dniu 5.07.2017 roku. Od powyższego protokołu nie przysługiwał środek odwoławczy.

Dowód: karty kontrolne – k. 88-89, zeznania świadka M. Z. na rozprawie, nagranie od 00:03:55, k. 125/2-126

Strona powodowa poinformowała pozwanego M. Ś. o wynikach kontroli oraz o naliczonych karach umownych pismem z dnia 30.09.2019 roku. W dniu 30.09.2019 roku została wystawiona także nota księgowa (...) na kwotę 6307 złotych. W odpowiedzi na w/w pismo pozwany poinformował, iż w rejestrze zawartych umów nie posiada umowy z 2017 roku, która byłaby zawarta ze stroną powodową. Stąd notę księgową uznał za nieuzasadnioną. Pismem z dnia 15.11.2019 roku strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 6337,24 kary umownej w terminie 7 dni od otrzymania pisma. Wezwanie zostało przez pozwanego odebrane w dniu 25.11.2019 roku.

Dowód: pismo z dnia 30.09.2019 roku – k. 48-49, nota księgowa – k. 47, pismo pozwanego – k. 46, wezwanie wraz z dowodem doręczenia – k. 44-45, zeznania pozwanego M. Ś. na rozprawie nagranie od 00:30:16- k. 126 .

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedstawione w opisie stanu faktycznego oraz zeznania świadka M. Z. oraz pozwanego M. Ś..

Sąd dał wiarę dokumentom zgromadzonym w aktach sprawy, jako że ich treść nie była przez strony kwestionowana.

Co do okoliczności istotnych w sprawie Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. Z. oraz pozwanego jako wzajemnie spójnym i rzeczowym. Pozwany nie kwestionował faktu przeprowadzenia kontroli, twierdził jednak że o niej nie wiedział, oraz że protokół otrzymał po ponad dwóch latach od zakończenia umowy. Jednocześnie wskazywał, iż wysokość kar jest nieadekwatna do stopnia naruszenia obowiązków, jednak nie kwestionował, iż taką umowę zawarł.

Świadek M. Z. rzeczowo relacjonował fakty zgodnie z zapisami w protokołach oraz w umowie stron. Wyjaśnił też powód, dla którego w protokole kontroli obiektu w M. nie znalazła się informacja o zastanym przez kontrolerów łowieniu ryb przez pracownika pełniącego służbę na obiekcie. Jednocześnie świadek przyznał, iż pozwany mógł nie wiedzieć o wynikach kontroli aż do pisma z dnia 30.09.2019 roku. Wyjaśnił, iż powodem takiego stanu rzeczy był fakt, iż trwał spór co do tego kto ma wystawić notę księgową i poinformować pozwanego o wynikach kontroli – Dyrektor Agencji czy Biuro (...).

W ocenie Sądu brak podstaw do kwestionowania powyższych ustaleń.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Bezspornie strony postępowania łączyła umowa nr (...). (...) z dnia 1.02.2017 roku. Określała ona szczegółowo obowiązki obu stron oraz kary umowne i ich wysokość w razie naruszenia postanowień umownych w toku wykonywania usługi przez pracowników ochrony pozwanego. W ramach umowy (...) Biuro Ochrony (...) w N. ochraniało obiekty Agencji Mienia Wojskowego w M. oraz w Ż. w okresie od 1.04.2017 roku do 31.12.2017 roku.

Zatem wszelkie prawa i obowiązki stron, a także ewentualne roszczenia i kary umowne regulowała zawarta pomiędzy stronami umowa. Z jej §11 ust. 3 wynikało, iż wykonawca zobowiązywał się do zapłaty na rzecz zamawiającego kary umownej za każde rażące zaniedbanie przy wykonywaniu zadań określone w ust 4 (…)

5)pkt 11-13 – karę umowną w wysokości 1000 złotych

(…)

7) pkt 14- karę umowną w wysokości 400 złotych – za każdy niewłaściwy bądź brakujący element.

Zgodnie z ust. 4 za rażące zaniedbanie przy wykonywaniu umowy należało zgodnie z umową stron rozumieć: (…) pkt 11) niewłaściwe wykonywanie obowiązków przez pracownika ochrony na posterunku lub wykonywanie czynności nieobjętych obowiązkami, w szczególności :spania, czytania prasy, książki, grania w gry, słuchania radia lub innego urządzenia odtwarzającego dźwięk, prowadzenia rozmów z osobami postronnymi lub przez prywatny telefon komórkowy, 12) wykonywanie zadań ochronnych przez pracownika grupy interwencyjnej, który nie posiada przy sobie aktualnych dokumentów uprawniających do wykonywania czynności ochrony fizycznej (w szczególności: pozwolenia na broń, legitymacji osoby dopuszczonej do posiadania broni-jeżeli dotyczy, posiadania legitymacji kwalifikowanego pracownika ochrony fizycznej) – za brak każdego dokumentu,(…) 14) pełnienie służby przez pracownika ochrony bez wymaganego umundurowania lub wyposażenia wynikającego z przepisów prawa lub załącznika 1.1,1.2,1.3 do umowy.

Zgodnie z załącznikiem 1.2 do umowy (k. 61) umundurowani pracownicy ochrony winni wykonywać czynności w jednolitym umundurowaniu (spełniającym wymagania określone w art. 20 ust 1 pkt 1 i 2 oraz art. 21 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 roku o ochronie osób i mienia składającym się z następujących elementów:

- w okresie wiosenno – letnim z butów, spodni, koszuli lub koszulki, czapki, bluzy lub swetra, kamizelki taktycznej,

- w okresie jesienno – zimowym z butów, spodni, koszuli lub bluzy lub swetra. Czapki oraz kurtki i kamizelki taktycznej. Zastrzeżono przy tym, ze na koszulce, koszuli, czapce i kurtce musi znajdować się logo wykonawcy. Do obowiązków wykonawcy zgodnie z ust. 5 załącznika było wyposażenie pracowników ochrony od dnia przejęcia nieruchomości w jednolite umundurowanie i wyposażenie określone powyżej.

Bezspornie w dniach 16.05.2017 roku oraz 17.05.2017 roku kolejno na obiekcie w M. oraz Ż. stwierdzono nieprawidłowości w wykonaniu umowy przez pracowników ochrony pozwanego. W trakcie w kontroli w M. stwierdzono niewłaściwe wykonywanie obowiązków przez pracownika ochrony tj. połów ryb w trakcie pełnionej służby, ale okoliczność ta nie znalazła się w karcie kontroli.

Na obiekcie w Ż. stwierdzono zaś w karcie kontrolnej następujące nieprawidłowości:

- przyjazd Grupy Interwencyjnej w składzie jednoosobowym za co następnie naliczono karę zgodnie z umową §11 ust. 5 -1107 złotych,

- niewłaściwe umundurowanie pracowników Grupy Interwencyjnej (brak czapki, kamizelki taktycznej, oznakowanej logiem firmy koszulki) oraz brak wymaganych środków przymusu bezpośredniego i wyposażenia (pałki, kajdanek, paralizatora, opatrunku osobistego, latarki)- za co naliczono karę zgodnie z umową § 11ust. 4 pkt 14 oraz w wysokości zgodniej z § 11 ust. 3 pkt 7 – 8 elementów – 3200 złotych.

- brak legitymacji wykwalifikowanego Pracownika Ochrony Grupy Interwencyjnej – za co naliczono karę zgodnie z umową §11 ust. 4 pkt 12 oraz w wysokości zgodnej z §11 ust. 3 pkt 5 – 1000 złotych.

Podkreślić jednak trzeba, iż zgodnie z §11 ust. 6 umowy podstawą naliczania kar umownych jest wpis w protokole kontroli sporządzony przez upoważnionego do kontroli pracownika Oddziału (...), zawierający informację o niewłaściwej realizacji zadań ochronnych (z podaniem terminu zdarzenia i paragrafu umowy, który nie został zrealizowany, lub został zrealizowany niewłaściwie).

Stwierdzone nieprawidłowości znalazły się w karcie kontrolnej obiektu w Ż., ale jak podkreślono wcześniej, nie znalazły się w karcie kontrolnej obiektu w M.. Skoro zatem, zgodnie z umową, podstawą naliczania kar miała być karta kontrolna, to brak informacji w karcie kontrolnej odnośnie stwierdzonych uchybień uniemożliwiał następnie naliczenie kary umownej za te nieprawidłowości. Zatem, nawet jeśli nieprawidłowości w postaci łowienia ryb w czasie służby przez pracownika ochrony na obiekcie w M. miały faktycznie miejsce, to nie mogą one stanowić podstawy naliczenia kary umownej z uwagi na brak ich stwierdzenia w karcie kontrolnej. Zatem żądanie przez stronę powodową kary umownej z tego tytułu jest nieuzasadnione.

Pozostałe przypadki nieprawidłowości wynikają wprost z karty kontrolnej obiektu w Ż., naliczone kary umowne oraz ich wysokość wynikają z umowy, stąd należało uznać żądanie ich zasądzenia za uzasadnione w zakresie kwoty łącznej 5307 złotych.

Nie ma znaczenia okoliczność podnoszona podczas przesłuchania przez pozwanego, iż wysokość tych kar jest nieadekwatna do stopnia naruszenia obowiązków wykonawcy wynikających z umowy. Pozwany prowadzi działalność gospodarczą w zakresie ochrony obiektów, także publicznych, jest profesjonalistą, bierze udział w przetargach, podpisuje umowy z podmiotami publicznymi, zatem jako podmiot profesjonalny doskonale zna zakres obowiązków oraz konsekwencje naruszenia zapisów określonych w umowie. Także zakres związania umową winien być pozwanemu znany. Pozwany musi mieć świadomość konsekwencji podpisania umowy o określonej treści oraz tego, że w razie spełnienia się okoliczności przewidzianych w umowie, zamawiający może naliczyć kary umowne przewidziane w umowie. Ponadto wskazać należy, iż wysokość kar umownych w stosunku do przewidzianego w umowie wynagrodzenia nie jest, w ocenie Sądu, zawyżona.
Nadto dla skuteczności powództwa nie ma znaczenia fakt, iż pozwany został poinformowany o nieprawidłowościach na długo po zakończeniu trwania umowy. Roszczenia, jakkolwiek mogły być ściągnięte z kaucji lub z wynagrodzenia zgodnie z umową, to jednak fakt niewykonania takiego potrącenia przez zamawiającego nie pozbawia go możliwości dochodzenia zapłaty od wykonawcy na zasadach ogólnych przed upływem przedawnienia roszczenia.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w pkt I i II.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. stosunkowo do stopnia w jakim powód wygrał postępowanie. Na koszty poniesione przez powoda złożyły się wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1800 złotych oraz 17 złotych opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Łącznie daje to kwotę 1817 złotych. Powód wygrał proces w 83,79% co daje kwotę 1522,46 złotych, należną stronie powodowej od pozwanego.

Należna na rzecz Skarbu Państwa opłata od pozwu, od której powód był zwolniony z mocy ustawy wynosiła 400 złotych. 83,79% z kwoty 400 złotych wynosiła 336 złotych i tę kwotę Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa na postawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

O powyższym orzeczono w pkt III i IV wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować uzasadnienie,

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda

3.  K.. 7 dni (opłata od uzasadnienia pozwanego)/14 dni

1 czerwca 2021