Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 171/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2021 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Elżbieta Kosecka - Sobczak

Protokolant: stażysta Julia Korożan

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Elblągu Krzysztofa Piwowarczyka

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2021 r. w Elblągu sprawy

W. B. (1) s. C. i I. ur. (...) w O.

oskarżonego z art. 178a§1i4 kk w zb. z art. 180a kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostródzie

z dnia 27 stycznia 2021 r. sygn. akt II K 624/20

I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie przed sądem II instancji, przy czym zwalnia go od opłaty.

Sygn. akt VI Ka 171/21

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 171/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Ostródzie z dnia 27 stycznia 2021r. sygn. akt II K 624/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

obrazy przepisów prawa materialnego tj. art. 58 kk i art. 37a§1kk przez ich błędne pominięcie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd I instancji przypisał oskarżonemu W. B. popełnienie czynu kwalifikowanego z art. 178a§1i4 kk w zb. z art. 180akk w zw. z art. 11§2kk w zw. z art. 64§1kk. Wyrok ten co do przypisanego czynu i jego kwalifikacji nie został zaskarżony. A wobec takiej kwalifikacji sąd na podstawie art. 178a§4kk mógł wymierzyć oskarżonemu tylko karę pozbawienia wolności, gdyż sankcja przepisu art. 178§4kk nie przewiduje możliwości wyboru rodzaju kary. A przepis art. 58 § 1 kk jest przepisem zobowiązującym do jego zastosowania wyłącznie w wypadku przestępstw zagrożonych alternatywnymi karami.

Stosowanie art. 37a kk i orzeczenie kary wolnościowej w miejsce kary pozbawienia wolności wynikającej z zagrożenia ustawowego przypisanego czynu nie jest obowiązkiem sądu, tylko ustawodawca przewidział w tym przepisie taką możliwość. Przy czym nie można podnosić zarzutu obrazy przepisu prawa materialnego, którego możliwość zastosowania istniała, ale nie była obowiązkowa.

Odnosząc te uwagi do realiów rozpoznawanej sprawy trzeba zaś stwierdzić, że ustalone okoliczności wynikające z przeprowadzonych dowodów nie kreowały podstaw do zastosowania wobec W. B. dobrodziejstwa z art. 37a kk. Oskarżony ten prowadził bowiem w dniu 6.08.2020r.pojazd ciężarowy, na ruchliwej i „szybkiej” drodze (...), mając 0,75 mg/l w wydychanym powietrzu. Wartość 0,75 mg/l stanowi odpowiednik 1,5 promila, a więc ilości alkoholu w wysokości 3-krotności granicy nietrzeźwości z art. 115§16 kk i taki stanu nietrzeźwości miał realny wpływ na psycho-motoryczne zdolności oskarżonego do bezpiecznego kierowania pojazdem, skoro po zatrzymaniu miał on bełkotliwą mowę i była od niego wyczuwalna woń alkoholu. Ponadto prowadził ten pojazd bez uprawnień do kierowania pojazdami z uwagi na orzeczony zakaz i po uprzednim skazywaniu go w Polsce i Norwegii za prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu oraz po tym jak odbywał karę pozbawienia wolności za takie przestępstwo do dnia 18.03.2018r.

Wobec tego należało przyjąć, że oskarżony jest sprawcą niepoprawnym wobec którego uprzednio orzekane, za podobne czyny, kary nie odniosły żadnego skutku wychowawczo-prewencyjnego, skoro powrócił do popełniania przestępstwa. Przypisany mu czyn zawierał zaś wysoki ładunek społecznej szkodliwości.

A wobec tego nie było podstaw by rozważać wobec osoby W. B. zastosowanie art. 37a kk. Tym bardziej, że w myśl art. 58 kk karę pozbawienia wolności należy wymierzać wyłącznie w sytuacji, w której żadna z innych rodzajowo kar nie będzie spełniać celów kary, a zastosowanie wobec W. B. i instytucji art. 37a kk i orzeczenie postulowanej przez obrońcę kary ograniczenia wolności byłoby – w warunkach sprawy- nieuprawnione w świetle celów prewencji ogólnej i szczególnej. Skazanie osoby nagminnie prowadzącej pojazdy pod wpływem alkoholu, bez uprawnień do kierowania nimi na karę wolnościową i to przy zastosowaniu art. 37a kk zostałoby z pewnością odczytane jako nadmiernie pobłażliwe a dla pozostałych członków społeczeństwa jako nawet wyraz swoistego przyzwolenia przez sąd na popełnianie kolejnych podobnych przestępstw skoro mimo wielu skazań- w tym uprzednio, jak w przypadku W. B., na kary pozbawienia wolności - sąd orzekłby jako kolejną karę postulowaną karę wolnościową. Gdy tymczasem postawa oskarżonego, wobec którego nie odniosły skutku wychowawczego dotychczas orzekane za tożsame czyny kierowania pojazdami pod wpływem alkoholu kary pozbawienia wolności i orzeczone zakazy prowadzenia pojazdów, to nie zasługuje na to by orzec tylko karę ograniczenia wolności i uznać za zasadny postulat z apelacji, że kara w takiej wnioskowanej postaci „skolerowana z obowiązkiem poddania się oskarżonego terapii uzależnień” będzie faktycznie „współmierna i wystarczająca do osiągniecia celów kary”

Wniosek

o zmianę wyroku i orzeczenie kary łagodniejszej

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

z przyczyn dla których nie doszło do zarzucanej obrazy art. 58 kk i art. 37a§1kk

Lp.

Zarzut

2.

rażąco niewspółmiernej kary 10 miesięcy pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Uwzględniając okoliczności podniesione przy rozważaniach dot. zarzutu obrazy przepisów prawa materialnego tj. art. 58 kk i art. 37a§1kk przez ich błędne pominięcie, to nie było podstaw do przyjęcia, że kara 10 miesięcy pozbawienia wolności jest rażąco surowa. Bowiem rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że występuje wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (patrz: wyrok SA w Warszawie z 12.01.2021r. w spr. II AKa 121/20, publ. LEX nr 3144342).

A skoro oskarżony popełnił czyn o wysokim stopniu społecznej szkodliwości, który z uwagi na stopień nietrzeźwości oskarżonego, pojazd jakim się poruszał i charakter drogi, znacznie i realnie godził w bezpieczeństwo w ruchu, a przypisany mu czyn popełnił będąc wcześniej karany za podobne przestępstwa, w warunkach z art. 178a§4 kk i z art. 64§1kk, mimo orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów, to wszystko optowało za odpłatą karną w wysokości znacznie powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia z sankcji przepisu art. 178a§4kk i w postaci bezwzględnego wymiaru kary 10 miesięcy pozbawienia wolności, bo nie zaszły warunki do stosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary. Wbrew więc zarzutowi z apelacji, to orzeczona w zaskarżonym wyroku kara zasadnicza i środki, zasługiwały na to by uznać je za trafne i sprawiedliwe, a nie rażąco surową/e.

Należy zauważyć, że samo przyznanie się oskarżonego, w świetle potrzeby uwzględnienia innych dyrektyw wymiaru kary z art. 53kk, było niewystarczające do wykazania rażącej surowości kary 10 miesięcy pozbawienia wolności i to w sytuacji, gdy ustawodawca w art. 178a§4kk przewidział karę do 5 lat pozbawienia wolności a wymierzono karę 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Trudno też uwzględnić argument skarżącego, że czyn W. B. zasługuje na łagodne potraktowanie, bo „nie był metodyczny, zaplanowany, zgodny z góry powziętym planem, w celu osiągnięcia z góry powziętego zamiaru”, bo okoliczności te nie przystają do charakteru przestępstwa prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości, przy czym dla popełnienia tego przestępstwa trzeba przecież wprowadzić się w stan nietrzeźwości, a z pewnością nie nastąpiło to – gdy stan nietrzeźwości wyniósł aż 0,75 mg/l - tuż przed zatrzymaniem oskarżonego do kontroli, bo wynika to ze stanu nietrzeźwości z obu badań w dniu 06.08.2020r. o godz. 02:31 i 02:36 i gdy sam zatrzymany oskarżony podał, że pił alkohol w dniu 05.08.2020r. o godz.22.00, czyli nie wiele godzin wcześniej, ale 3-4 godziny przed zatrzymaniem do kontroli, co optuje za tym, że popełnił przypisany mu czyn w zamiarze bezpośrednim a nie ewentualnym. (co też stanowi okoliczność obciążającą przy wymiarze kary)

Wniosek

o zmianę wyroku i orzeczenie kary łagodniejszej

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

z przyczyn dla których nie doszło do zarzucanej obrazy art. 58 kk i art. 37a§1kk oraz do wymierzenia kary rażąco surowej, niewspółmiernej

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok sądu I instancji w zaskarżonej co do kary części

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

z przyczyn dla których nie doszło do zarzucanej obrazy art. 58 kk i art. 37a§1kk oraz do wymierzenia kary rażąco surowej, niewspółmiernej

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt. II

apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie, stąd zachodziły podstawy z art. 636§1kpk do obciążenia oskarżonego, który jest zdrowy, nie posiada nikogo na utrzymaniu i pracuje dorywczo, kosztami za postępowanie odwoławcze, przy czym nie obciążono go opłatą z uwagi na to, że oskarżony będzie musiał zapłacić wysokie świadczenie pieniężne- art. 624§1kpk

7.  PODPIS