Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 162/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

P. T.

czyn przypisany oskarżonemu w punkcie I. części dyspozytywnej wyroku, wyczerpujący dyspozycję przestępstwa z art. 119 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

P. T. w dniu 16 marca 2019 roku, słysząc w tramwaju rozmowę prowadzoną przez R. I. w języku rosyjskim, podszedł do niego i powiedział, że nie wolno mówić w tym języku. Po uzyskaniu potwierdzenia od R. I., że pochodzi z U. zwrócił się do niego w języku angielskim, używając słów powszechnie uważanych za obelżywe (wskazanych na k. 20) informując, że jest rasistą.

R. I. (2), po tym jak P. T. zbliżył do niego twarz poczuł się atakowany i postanowił wysiąść z tramwaju na następnym przystanku, co też uczynił. Jednakże P. T. postanowił również opuścić tramwaj, by móc się za nim udać.

Na przystanku tramwajowym we W., P. T. podszedł do R. I. i uderzył go głową. R. I. (2) postanowił udać się do pobliskiego sklepu, znajdującego się na przeciw przystanku tramwajowego, by być w miejscu publicznym, wezwać pomoc i uchronić się przed ponownym uderzeniem. P. T. udał się za nim, i pociągając go za szalik, przyciągnął do siebie i uderzał go pięścią w twarz, powtarzając przy tym, że jest rasistą. Gdy R. I. (2) upadł na ziemie, P. T. zaczął go kopać, co przerwał dopiero, gdy klienci zaczęli wychodzić ze sklepu.

częściowe wyjaśnienia P. T.

96-98,

135v- 136

zeznania

R. I.

8-10,

57-59,

152v

zeznania

E. C.

72-73, 136

zeznania

P. K.

79-80,

152v

zeznania

J. S.

82-83,

136v-137

tablica poglądowa

23-24

protokół zatrzymania rzeczy

25-29

protokół oględzin

41-44

protokół oględzin

45-47, 50-52

zapisy monitoringu płyty CD

47a-47c

P. T. w wyniku pobicia spowodował u R. I. powierzchowny uraz nosa i oczodołów, które to obrażenia naruszyły czynności narządów ciała na okres nie dłuższy niż dni siedem.

częściowe wyjaśnienia P. T.

96-98,

126,

135v- 136

karta informacyjna leczenia

18

opinia sądowo- lekarska

86-87

P. T., żonaty, ojciec dwojga dzieci. Legitymujący się wykształceniem podstawowym, z zawodu technolog robót wykończeniowych. Uprzednio wielokrotnie karany, w tym za czyn z art. 157 § 1 k.k.

Nieleczony neurologicznie, odbył terapię odwykową. Nie rozpoznano u P. T. choroby psychicznej w rozumieniu psychozy ani upośledzenia umysłowego. T. criminis P. T. nie miał zniesionej ani w znacznym stopniu ograniczonej zdolności do rozpoznania znaczenia zarzucanych mu czynów i pokierowania swoim zachowaniem. Nie zachodzą warunki z art. 31 § 1 ani § 2 k.k.

częściowe wyjaśnienia P. T.

96-98

dane o karalności

106-108

opinia

sądowo- psychiatryczna

127

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1.

częściowe wyjaśnienia P. T.

Wyjaśnienia P. T. zasługują na wiarę jedynie w zakresie, w którym nie są sprzeczne z materiałem dowodowym, któremu Sąd przypisał walor wiarygodności. Sąd uznał za wiarygodne w większości wyjaśnienia złożone podczas postępowania przygotowawczego oraz częściowo wyjaśnienia z etapu sądowego, w części w której potwierdza wcześniejsze wyjaśnienia i przyznaje się do czynu.

zeznania R. I.

Sąd przyznaje zeznaniom walor wiarygodności w całości. Zeznania są wyczerpujące, logiczne i konkretne. Ponadto zeznania R. I. znajdują odzwierciedlenie w częściowych wyjaśnieniach P. T., zeznaniach świadków oraz protokołach oględzin monitoringu. Świadek, będący pokrzywdzonym opisał szczegółowo przebieg zdarzenia, nadto rozpoznał P. T. na tablicy poglądowej.

zeznania E. C.

Zeznania zasługują na przyznanie im waloru wiarygodności, jako szczere i spontaniczne. E. C. nie była świadkiem naocznym krytycznego zdarzenia, ale rozmawiała z R. I. (2) od razu po jego zakończeniu.

zeznania P. K.

Zeznania P. K. zasługują na wiarę w zakresie czynności służbowych podejmowanych w związku z pełnieniem służby. Świadek nie miał powodów do składania fałszywych zeznań, jako osoba obca do stron. P. K., będący funkcjonariuszem publicznym w toku postępowania przygotowawczego złożył konkretne i szczegółowe zeznania, niczego nie ubarwiając, podtrzymując je następnie przed Sądem. P. K. nie był świadkiem naocznym zdarzenia, ale opisał relację pokrzywdzonego po krytycznym zdarzeniu. Zeznania znajdując odzwierciedlenie w zebranym materiale dowodowym.

zeznania J. S.

Zeznania zasługują na wiarę. Świadek złożyła szczere i spontaniczne zeznania, które znajdując odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. J. S. nie była świadkiem naocznym zdarzenia, ale podeszła do R. I. i jego kolegi od razu po krytycznym zdarzeniu i przekazała środki higieniczne do wytarcia krwi z nosa. Zeznała także, że podszedł do niej mężczyzna i poprosił o wezwanie policji, ponieważ jego kolega został pobity.

tablica poglądowa

Dowód nie budzi wątpliwości.

protokół oględzin

protokół zatrzymania rzeczy

Wszelkie czynności procesowe podjęte w przedmiotowej sprawie odbyły się zgodnie z prawem, a z każdej z nich sporządzono stosowne protokoły, a ich wyniki nie budziły żadnych wątpliwości. Podjęte w sprawie czynności zostały przeprowadzone przez uprawnione podmioty zaś sposób przeprowadzenia tych czynności nie był kwestionowany przez żadną za stron postępowania.

protokół zatrzymania rzeczy

z k. 25-29

Zapis monitoringu z wnętrza tramwaju linii 5 z dnia 16 marca 2019 roku.

protokół oględzin

z k. 41-44

Zapis monitoringu nie zarejestrował samego zdarzenia, jednakże widoczni są na nim uczestnicy zdarzenia zarówno w tramwaju jak i po wyjściu z niego.

protokół oględzin

z k. 45-47,

50-52

Zapis monitoringu przystanku tramwajowego, na którym widoczne jest częściowo krytyczne zdarzenie. Zapis ujawnił energiczny ruch górną częścią tułowia, wykonany przez P. T. i cofanie się R. I. z równoczesnym trzymaniem się za twarz.

zapisy monitoringu płyty CD

Dowód nie budzi wątpliwości.

1.1.1.

karta informacyjna leczenia

Dowód nie budzi wątpliwości, nie był także kwestionowany podczas postępowania. Dokumentacja klarowna i miarodajna. Dowód ukazuje przyjęcie R. I. (3) na (...) w dniu 16 marca 2019 roku z powodu urazu nosa na skutek pobicia.

opinia sądowo- lekarska

Zgodnie z opinią, obrażenia narządów ciała mogły powstać w czasie i okolicznościach podawanych przez R. I.. Obrażenia naruszyły czynności narządów ciała na okres nie dłuższy niż 7 dni (art. 157 § 2 k.k.). Działanie sprawcy mogło narazić R. I. na nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 k.k. lub art. 157 § 1 k.k.

1.1.1.

dane

o karalności

Ustalając wcześniejszą karalność oskarżonego, Sąd oparł się na odpowiedzi z Krajowego Rejestru Karnego, której przypisuje walor wiarygodności. Sąd nie znalazł żadnych podstaw, aby zakwestionować wiarygodność przedstawionych danych, które nie budzą najmniejszych zastrzeżeń, co do ich autentyczności i wiarygodności.

opinia sądowo- psychiatryczna

Opinia odpowiada wymogom prawa, jako jest jasna, pełna i nie zawierająca sprzeczności. Została sporządzona prze dwóch biegłych psychiatrów, posiadających specjalistyczną wiedzę. Powyższe spowodowało, że stanowi pełnowartościowy materiał dowodowy.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.1.

częściowe wyjaśnienia P. T.

Sąd nie daje wiary wyjaśnieniom P. T. złożonym przed Sądem w zakresie, w którym oskarżony podnosi, że nie ma wiedzy, na jakim tle doszło do zdarzenia oraz że nie miał świadomości, że pokrzywdzony pochodzi z U.. Tym bardziej, że jak sam wyjaśnił, mógł powiedzieć do pokrzywdzonego i jego kolegi, że nie wolno mówić po rosyjsku.

Sąd uznaje, że wyjaśnienia w tym zakresie stanowią jedynie przyjętą linie obrony, mającą na celu umniejszenie jego odpowiedzialności karnej o przestępstwo z art. 119 § 1 kodeksu karnego. Tym bardziej, że nie kwestionował tych ustaleń podczas pierwszego przesłuchania.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I.

P. T.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Wina i sprawstwo P. T. nie budzi najmniejszych wątpliwości. Sąd podzielił kwalifikację prawną przyjętą przez rzecznika oskarżenia publicznego, uznając oskarżonego P. T. za winnego popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa wyczerpującego dyspozycję art. 119 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Sąd zmienił jednak opis czynu wskazując, że obrażenia których doznał pokrzywdzony naruszyły czynności narządów jego ciała na okres nie dłuższy niż dni siedem oraz że oskarżony działał umyślnie z zamiarem bezpośrednim.

Art. 119 § 1 k.k.

- zamiar bezpośredni;

- skierowanie przemocy z uwagi na przynależność narodową R. I., kierując się pobudkami rasistowskimi.

Przepis art. 119 § 1 k.k. służy zwalczaniu wszelkich dyskryminacji człowieka, chroniąc wolność od przymusu fizycznego oraz psychicznego wywieranego na grupę osób lub jednostki należące do tej grupy, ze względu na ich przynależność narodową, etniczną, rasową, polityczną, wyznaniową lub z powodu jej bezwyznaniowości. Polska jest stroną szeregu aktów prawa międzynarodowego, odnoszących się do walki z dyskryminacją, czego wyrazem jest implementacja do polskiego prawa (w tym prawa karnego) szeregu aktów prawa międzynarodowego o przeciwdziałaniu dyskryminacji z różnych powodów, w tym rasowych. Troska społeczności międzynarodowej stanowi jedną z ważnych przesłanek uznania społecznej szkodliwości przestępstw dyskryminacyjnych w warunkach demokratycznego państwa prawa.

Warto zauważyć, że dla bytu przestępstw z art. 119 § 1 k.k. i art. 257 k.k. nie jest istotne, czy sprawca wyznaje poglądy rasistowskie, czy też przestępstwa popchnęły go inne pobudki np. frustracja, czy tez pobudzenie w wyniku spożycia alkoholu. Przestępstwa te popełnia zatem sprawca wyczerpujący określone w nich znamiona czasownikowe, motywowany chęcią dyskryminacji grupy osób lub poszczególnej osoby z powodu przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, czy też wyznaniowej (zob. wyrok SA we Wrocławiu z 13 czerwca 2017 r., II AKa 131/17, z glosą aprobującą P.Petasza, LEX 2329064). Z całą pewnością P. T. motywowany był dyskryminacją z powodu przynależności narodowej, bowiem nie bez powodu swoją agresję skierował w stosunku do obywatela U.. Wprawdzie wskazywał wprost podczas krytycznego zdarzenia, że jest rasistą, niemniej jednak, nawet gdyby uznać jego wyjaśnienia, że nie jest rasistą za wiarygodne, nie miałoby to znaczenia dla wyczerpania znamion buty przestępstwa z art. 119 § 1 k.k.

P. T. działał z zamiarem bezpośrednim o szczególnym zabarwieniu. Wskazać należy, że zamiar bezpośredni jest związany ze szczególnym nastawieniem sprawcy, związanym z pobudkami dyskryminacyjnymi, dla których dopuszcza się wymienionych zachowań. Popełnia je ten, kto z powodu przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, wyznaniowej albo z powodu bezwyznaniowości, stosuje przemoc lub groźbę bezprawną wobec grupy osób lub poszczególnej osoby (art. 119 § 1 k.k.), a także z tych powodów publicznie znieważa grupę ludności albo poszczególną osobę lub narusza nietykalność cielesną innej osoby (art. 257 k.k.). Zamiar bezpośredni jest związany ze szczególnym nastawieniem sprawcy, związanym z pobudkami dyskryminacyjnymi, dla których dopuszcza się wymienionych zachowań (Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 13 czerwca 2017 r. II AKa 131/17, LEX nr 2329064). W realiach niniejszej sprawy P. T. z całą pewnością działał z zamiarem bezpośrednim. To on, podszedł w tramwaju do pokrzywdzonego, pomimo braku jakiejkolwiek interakcji, tylko i wyłącznie z tego powodu, że usłyszał, że nie posługuje się językiem polskim. Następnie wyszedł za nim z tramwaju, gdy ten próbował uciec, uderzając go głową, po czym dalej szedł za nim, i przyciągając go do siebie, uderzał pięścią i kopał. P. T. z całą pewnością działał w sposób przemyślany, kierując się pobudkami dyskryminacyjnymi, z powodu przynależności narodowej obywatela U. R. I..

Art. 157 § 2 k.k.

- skutek działania P. T. spowodował u pokrzywdzonego naruszenia czynności ciała lub rozstroju zdrowia na czas nie dłuższy niż 7 dni tzw. lekki uszczerbek na zdrowiu;

- przestępstwo z art. 157 § 2 k.k. można przypisać tylko tej osobie, która swoim działaniem lub zaniechaniem spowodowała konkretne obrażenia, powodujące naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni (wyrok SA w Krakowie z 29.11.2010 r., II AKa 151/10, KZS 2011/3, poz. 40). W realiach niniejszej sprawy nie budzi najmniejszych wątpliwości okoliczność, że P. T. swoim przestępnym zachowaniem spowodował obrażenia u pokrzywdzonego o których mowa w powołanym przepisie, co potwierdza uzyskana opinia sądowo- lekarska.

Art. 11 § 2 k.k.

Przesłanką zastosowania konstrukcji kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy (art.11 §2 k.k.) jest wystąpienie rzeczywistego zbiegu jej przepisów. Zachodzi on wtedy, gdy czyn realizuje znamiona dwóch lub więcej typów czynów zabronionych określonych w dwóch przepisach ustawy karnej lub większej ich liczbie. Przyjęcie tzw. kumulatywnego zbiegu przepisów uzasadnienia w niniejszej sprawie okoliczności, że czyn przypisany P. T. wyczerpuje znamiona czynów zabronionych określonych w art. 119 § 1 k.k. oraz w art. 157 § 2 k.k.

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

P. T.

I.

I.

Sąd uznał oskarżonego P. T. za winnego popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa wyczerpującego dyspozycję art. 119 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., z tym ustaleniem, że obrażenia naruszyły czynności narządów ciała na okres nie dłuższy niż dni siedem oraz że oskarżony działał umyślnie z zamiarem bezpośrednim.

Sąd wymierzył karę 1 roku pozbawienia wolności, uznając, że kara w takim wymiarze jest karą adekwatną do stopnia winy oskarżonego. Kara orzeczona w wyższym wymiarze byłyby karą nazbyt surową. W opinii Sądu wymierzona kara czyni zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także spełnia swoje zadania w zakresie prewencji generalnej, polegające na kształtowaniu w społeczeństwie postawy poszanowania prawa. Wymierzona oskarżonemu kara nie przekracza stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu.

Sąd ma na względzie, że przestępstwa na tle rasistowskim są groźne społecznie i z tego też względu koniecznym jest właściwie dopasowanie środków represji karnej, co oczywiste w oparciu o zasadę sędziowskiego wymiaru kary z art. 53 k.k. Sąd uznał, że kara roku pozbawienia wolności osiągnie cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do sprawców, zaś społeczne oddziaływanie tejże kary w konsekwencji zapewni skuteczną walkę ze zjawiskiem dyskryminacyjnym.

Sąd miał na uwadze:

1. okoliczności obciążające:

- wysoką społeczną szkodliwość czynu godzącą w najwyższe wartości prawem chronione, jakimi są życie i zdrowie ludzkie, rodzaj i charakter naruszonego dobra, działanie z zamiarem bezpośrednim, motywację sprawcy, sposób i okoliczności popełnienie czynu w tym działanie w miejscu publicznym, skierowany wobec przypadkowej osoby, motywowany niechęcią rasową,

- rażące lekceważenie porządku prawnego,

- zachowanie po popełnieniu przestępstwa- ucieczka z miejsca zdarzenia,

- uprzednia wielokrotna karalność, w tym za przestępstwo podobne.

2. Okoliczności łagodzące:

- częściowe przyznanie się do winy,

- krytyczny stosunek oskarżonego do popełnionego czynu,

- okazanie skruchy.

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Sąd pomimo, iż oskarżony swoim przestępnym zachowaniem wygenerował koszty postępowania, zwolnił P. T. od ponoszenia kosztów postępowania w całości uznając, że byłoby to zbyt uciążliwe z uwagi na jego sytuację rodzinną, majątkowa i ograniczoną możliwość zarobkową z uwagi na przebywanie w zakładzie karnym.

7.  Podpis

Sędzia Marcin Sosiński