Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XVII AmW 1/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

SSO Anna Maria Kowalik

Protokolant –

st. sekr. sąd. Joanna Preizner

po rozpoznaniu 24 października 2019 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa D. O.

przeciwko Dyrektorowi regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa (...)

z udziałem zainteresowanego (...)” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.

o odcięcie dostaw wody i odmowę przyłączenia

na skutek odwołania powódki od decyzji Dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa (...) z 14 sierpnia 2018 roku r. Nr (...)

1.  uchyla zaskarżoną decyzję;

2.  zasądza od Dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa (...) na rzecz D. O. kwotę 837 zł (osiemset trzydzieści siedem złotych) z tytułu zwrotu kosztów procesu, w tym 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmW 1/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 14 sierpnia 2018 r. Nr (...) Dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa (...) ( dalej organ regulacyjny, pozwany), na podstawie art. 27 a i 27 e ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2017 r., poz. 328 z poźn. zm.) oraz art. 104 i art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 1257 z późn. zm.), po wszczęciu postępowania na wniosek D. O. w sprawie rozstrzygnięcia sporu toczącego się pomiędzy D. O. (dalej powódka) a „ (...)” Sp. z o.o. w Z. (dalej zainteresowany) dotyczącego:

1.  odcięcia dostawy wody do nieruchomości nr ewidencyjny (...);

2.  odmowy przyłączenia nieruchomości nr ewidencyjny (...) (od strony działki nr (...)) do wodociągu biegnącego od ul. (...),

umorzył postępowanie w całości.

Od powyższej Decyzji powódka złożyła odwołanie, zaskarżając ją w całości. W odwołaniu tym wniosła o:

1. uchylenie zaskarżonej Decyzji w całości, ewentualnie o jej zmianę i orzeczenie co do
istoty sprawy poprzez nakazanie przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu
przywrócenia dostaw wody do nieruchomości powódki od strony ul.
C., ewentualnie poprzez przyłączenie nieruchomości do sieci wodociągowej biegnącej wzdłuż ul. (...) przez działkę nr ew. (...);

2. zasądzenie na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów
zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych;

3. dopuszczenie dowodu z dokumentów załączonych do odwołania na okoliczności wskazane w uzasadnieniu;

4. dopuszczenie dowodu z zeznań świadka Z. G. na okoliczność rozmów z (...) Sp. z o.o. odnośnie wyrażenia zgody na przeprowadzenie przez działkę nr ew. (...) przyłącza i przyczyn braku zgody na przeprowadzenie przyłącza przez działkę nr ew. (...);

5. przesłuchanie D. O. na okoliczność przebiegu rozmów prowadzonych z (...) Sp. z o.o. co do nowego przyłącza, narzucania przez (...) Sp. z o.o. warunków podłączenia nieruchomości (...) do sieci wodociągowej, przyczyn dla których powódka odmawia podłączenia swojej nieruchomości do sieci wodociągowej od strony działki nr ew. (...).

Zaskarżonej Decyzji powódka zarzuciła:

1)  brak rozpoznania istoty sprawy;

2)  dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego zebranego w sprawie;

3)  naruszenie przepisu art. 105 § 1 k.p.a. w zw. z art. 27a ust. 3 pkt 3 i art. 27e ust. 2 pkt 2 i 4 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków poprzez bezpodstawne umorzenie postępowania w całości;

4)  czynienie ustaleń faktycznych w sprawie, w sytuacji braku stosownej dokumentacji w aktach niniejszej sprawy potwierdzającej dokonane przez organ regulacyjny ustalenia.

Pozwany złożył odpowiedź na odwołanie, w której zarzuty powódki określił jako bezzasadne.

Zainteresowany wniósł o oddalenie odwołania, zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz dopuszczenie dowodu z przesłuchania świadka Z. K. na okoliczność konieczności wyłączenia dotychczasowego wodociągu, możliwości podłączenia działki (...) do sieci wodociągowej, propozycji składanych powódce dotyczących podłączenia jej działki do sieci.

Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

D. O. jest właścicielką nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...), stanowiącej działkę gruntu o nr ewidencyjnym (...), do której doprowadzona była woda na podstawie umowy o zaopatrzenie w wodę zawartej 14 lipca 2009 r. nr (...) pomiędzy D. O. a „ (...)” sp. z o.o. w Z. ( dowód: Umowa w aktach adm.).

Dostarczanie wody do ww. nieruchomości odbywało się poprzez wodociąg zlokalizowany w ulicy (...) wybudowany w ramach Komitetu Społecznego w 1990 r. (dowód: pismo spółki (...)- Z.” sp. z o.o. z dnia 6 lipca 2018 r. w aktach adm.).

Z uwagi na utratę szczelności wodociągu, zainteresowany podjął decyzję o jego wyłączeniu. W tej sytuacji „ (...)” sp. z o.o. próbowała uzgodnić z D. O. przebieg nowego przyłącza wodociągowego do jej posesji, kierując od niej kilkakrotnie propozycje na piśmie i zobowiązując do zajęcia ostatecznego stanowiska co do przebiegu przyłącza. Niestety początkowo D. O. nie odpowiadała na kierowaną do niej korespondencję (dowód: pismo spółki (...)- Z.” sp. z o.o. z dnia 7 sierpnia 2013 r., 16 września 2013 r., 7 października 2013 r., 28 listopada 2013 r., 19 lutego 2014 r., 17 kwietnia 2014 r., 15 czerwca 2018 r.; pismo D. O. z dnia 22 października 2013 r., 5 marca 2014 r., w aktach adm.).

Pierwotnym rozwiązaniem było poprowadzenie przyłącza przez działkę o nr ewid. (...) należącą do Z. G., ale wymagało to uzyskania zgody wymienionej, która nie została udzielona. Z. G. w odpowiedzi na prośbę Zarządu (...) sp. z o.o. (działającego z upoważnienia „ (...)” sp. z o.o.) o wyrażenie zgody na poprowadzenie przyłącza wodociągowego na działce (...) celem zasilenia w wodę działki (...), nie wyraziła zgody na wykonanie robót na terenie własnej działki (dowód: pismo spółki Zarząd (...) sp. z o.o. z 12 czerwca 2013 r., pismo Z. G. z 24 czerwca 2013 r. w aktach adm.).

W tym stanie rzeczy „ (...)” sp. z o.o. zaproponowała D. O. rozwiązanie alternatywne polegające na przeprowadzeniu przyłącza wzdłuż działki o nr ewid. (...), przez działkę o nr ewid. (...), w kierunku ulicy (...). Rozwiązanie to nie zostało zaakceptowane przez D. O. (dowód: pismo spółki (...)- Z.” sp. z o.o. z dnia 6 lipca 2018 r. wraz z dołączonymi mapkami, pismo D. O. z 5 marca 2014 r., wniosek z dnia 14 maja 2018 r., w aktach adm.).

W 2016 r. przystąpiono do budowy kolejnego wodociągu w ulicy (...), do którego zostały przyłączone nieruchomości odbiorców zasilane do tej pory z przeznaczonego do likwidacji nieszczelnego przewodu wodociągowego, w tym nieruchomość Z. G.- działka nr ewid. (...), z wyłączeniem nieruchomości D. O.- działka nr ewid. (...). Zasilanie w wodę pozostawiono w tym wypadku bez zmian, jako że przyłącze do jej działki o nr ewid. (...) musiałoby przechodzić przez działkę o nr ewid. (...) a nie uzyskano w tym zakresie aprobaty Z. G. (dowód: pismo spółki (...)- Z.” sp. z o.o. z dnia 6 lipca 2018 r. wraz z dołączonymi mapkami w aktach adm.).

Spółka (...)- Z.” sp. z o.o. zwracając się do D. O. o uzgodnienie lokalizacji trasy przyłącza wodociągowego w związku ze złym stanem technicznym układu infrastruktury wodociągowej, do której wciąż przyłączona była posesja działki o nr ewid. (...) jednocześnie wielokrotnie ostrzegała wymienioną, że wobec powtarzających się wycieków wody stary wodociąg zostanie odłączony, co będzie skutkować niemożnością dostarczania wody do jej posesji. Ostatnie pismo przed odłączeniem wystosowano 24 kwietnia 2018 r. (dowód: pismo spółki (...)- Z.” sp. z o.o. z dnia 1 marca 2018 r., 24 kwietnia 2018 r., 2 maja 2018 r., 7 sierpnia 2013 r., 7 października 2013 r., 19 lutego 2014 r., 17 kwietnia 2014 r., w aktach adm.).

Na początku maja 2018 r. spółka (...)- Z.” sp. z o.o. wyłączyła z eksploatacji przewód zasilający w wodę nieruchomość przy ul. (...) w Z. (dowód: pismo z 24 kwietnia 2018 r., wniosek z 14 maja 2018 r., w aktach adm.).

Pismem z 14 maja 2018 r. D. O. złożyła do Dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa (...) wniosek w trybie art. 27e ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków o nakazanie przedsiębiorstwu wodociągowo - kanalizacyjnemu przywrócenia dostaw wody. W piśmie tym wymieniona domagała się, aby przyłącze do jej nieruchomości nr (...) przebiegało w dotychczasowej lokalizacji, tj. od strony działki o nr ewid. (...) i aby jej nieruchomość została podłączona do wodociągu biegnącego od strony ulicy (...) (dowód: wniosek z 14 maja 2018 r., w aktach adm.).

Po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie rozstrzygnięcia sporu toczącego się pomiędzy D. O. a „ (...)” Sp. z o.o. w Z. dotyczącego:

1. odcięcia dostawy wody do nieruchomości nr ewidencyjny (...);

2. odmowy przyłączenia nieruchomości nr ewidencyjny (...) (od strony działki nr (...)) do wodociągu biegnącego od ul. (...) regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa (...) umorzył je w całości Decyzją z 14 sierpnia 2018 r. Nr (...) (dowód: Decyzja w aktach adm.).

24 sierpnia 2018 r., w toku postępowania sądowego, Z. G. złożyła oświadczenie, iż spółka (...)- Z.” sp. z o.o. nie zwróciła się do niej o ustanowienie służebności, czy zawarcie umowy dotyczącej dysponowania gruntem w związku z przebudową przyłącza do działki nr (...) (dowód: oświadczenie k. 15 akt sąd.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych w trakcie postępowania administracyjnego, których autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania

Sąd oddalił wnioski o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka Z. G., Z. K. oraz strony powodowej w osobie D. O., ponieważ ich przeprowadzenie było zbędne dla wydania rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie o ile zmierza do uchylenia Decyzji w całości ze względu na bezpodstawne umorzenie postępowania. Zaskarżona Decyzja jest bowiem nieprawidłowa ze względów formalnych, ponieważ nie zachodziły przesłanki do umorzenia postępowania.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył możliwości przyłączenia nieruchomości powódki do nowo wybudowanego wodociągu w ulicy (...) za pomocą przyłączą przechodzącego przez nieruchomość o nr ewid. (...), której właścicielka nie wyraziła zgody na przeprowadzenie wodociągu przez jej nieruchomość.

Zgodnie z przepisem art. 27 e ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r . o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków w sprawach spornych dotyczących odcięcia dostawy wody lub zamknięcia przyłącza kanalizacyjnego, lub odmowy przyłączenia do sieci nieruchomości osobie ubiegającej się o przyłączenie nieruchomości do sieci na wniosek strony rozstrzyga organ regulacyjny (Dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa (...)) w drodze decyzji. Natomiast w myśl art. 27 e ust. 2 powołanej ustawy rozstrzygnięcie organu regulacyjnego, o którym mowa w ust. 1, może polegać na nakazaniu przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu:

1) zawarcia umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków;

2) przywrócenia dostawy wody;

3) otwarcia przyłącza kanalizacyjnego;

4) przyłączenia do sieci.

Tym samym organ powinien rozstrzygnąć meritum sprawy. W przypadku odcięcia dostaw wody, odmowy przyłączenia do sieci powinien się do tego ustosunkować pozytywnie lub negatywnie w kontekście żądania wnioskodawcy domagającego się rozstrzygnięcia sporu. Przy czym w razie istnienia do tego podstaw może nakazać przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu przyłączenie nieruchomości wnioskodawcy do sieci zgodnie z jego żądaniem, czy też zobowiązać do przywrócenia dostawy wody, co wynika z ww. przepisu.

W niniejszej sprawie organ nie podjął jednak merytorycznej decyzji, mimo, że w uzasadnieniu wskazał, iż zainteresowany niewłaściwie wykonał odcięcie wody, aczkolwiek podniósł, iż nie może nakazać zainteresowanemu przywrócenia dostaw wody poprzez dotychczasowe przyłącze wodociągowe, jak też nie może zmusić odbiorcy do uzgodnienia nowej trasy przyłącza a bez zgody właściciela nieruchomości nr ewid. (...) nie może być spełnione żądanie odbiorcy o przeprowadzeniu przyłącza do działki nr (...) od strony działki o nr (...). W stanowisku wyrażonym w uzasadnieniu Decyzji organ nie wymienił zatem żadnego argumentu przemawiającego za umorzeniem postępowania.

Tymczasem zgodnie z treścią art. 105 § 1 k.p.a. organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części.

Postępowanie administracyjne staje się zaś bezprzedmiotowe, gdy sprawa, która miała być załatwiona w drodze decyzji albo nie miała charakteru sprawy administracyjnej jeszcze przed datą wszczęcia postępowania albo utraciła charakter sprawy administracyjnej w toku postępowania administracyjnego.

Przedmiotem postępowania administracyjnego są sprawy indywidualne z zakresu prawa administracyjnego, a sprawy z zakresu prawa cywilnego, ubezpieczeń społecznych i prawa pracy tylko wtedy, gdy zostały przekazane na drogę postępowania administracyjnego przepisem ustawy. W związku z tym wszczęcie postępowania w sprawie, która nie jest sprawą administracyjną w tym szerokim znaczeniu, jak i utrata w toku postępowania charakteru sprawy administracyjnej przez sprawę rozpatrywaną przez organ administracji publicznej w tym postępowaniu prowadzą do umorzenia postępowania, przy czym w tym drugim wypadku powodem bezprzedmiotowości postępowania jest zmiana przepisów ustawowych stanowiących podstawę żądania strony lub decyzji podejmowanej z urzędu. Zmiana stanu prawnego w toku postępowania administracyjnego prowadzi do umorzenia postępowania przede wszystkim wówczas, gdy wymaga tego wyraźny przepis ustawowy. Postępowanie staje się zatem bezprzedmiotowe, gdy sprawa indywidualna nie podlegała i nie podlega załatwieniu w drodze decyzji administracyjnej. Ponadto postępowanie staje się bezprzedmiotowe w rozumieniu art. 105 § 1 k.p.a., gdy (jedyna) strona postępowania administracyjnego utraciła przymioty, o których mowa w art. 28, lub wskutek śmierci strony w toku postępowania dotyczącego praw ściśle związanych z osobą zmarłej strony.

W piśmiennictwie i orzecznictwie akcentuje się konieczność i celowość rozróżnienia bezprzedmiotowości postępowania i bezzasadności żądania strony. Brak przesłanek do uwzględnienia żądania strony nie czyni bowiem postępowania administracyjnego bezprzedmiotowym.

Natomiast w niniejszej sprawie nie zachodzi bezprzedmiotowość postępowania, sprawa ma charakter sprawy administracyjnej, toteż powinna zostać zakończona wydaniem merytorycznej decyzji co do istoty sprawy. Ujawniony przez organ brak możliwości uwzględnienia żądania zgłoszonego we wniosku inicjującym wszczęcie postępowania administracyjnego nie oznacza bowiem bezprzedmiotowości postępowania w rozumieniu art. 105 § 1 k.p.a. a jedynie bezzasadność żądania strony, czemu organ powinien dać wyraz w merytorycznej decyzji wydanej w oparciu o analizę przepisów prawa materialnego.

Reasumując, umorzenie postępowania w sprawie było nieprawidłowe, dlatego też koniecznym stało się uchylenie wadliwej Decyzji w całości na podstawie art. 479 86 § 2 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na mocy art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Stronie powodowej jako wygrywającej spór, Sąd przyznał więc od pozwanego zwrot kosztów wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł, ustalonego na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 z zm.) oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – 17,00 zł, jak również zwrot kosztów opłaty sądowej od odwołania -100,00 zł.

SSO Anna Maria Kowalik