Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 302/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 5 marca 2021 roku w sprawie II K 440/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy prawa procesowego, tj. art. 7 kpk i art. 410 kpk oraz art 201 kpk poprzez pominięcie zeznań małoletnich L. P. i I. P. oraz zaniechanie dopuszczenia dowodu z uzupełniającej opinii biegłego psychologa mimo uznania jej za niedostatecznie uzasadnioną.

Wynikający z powyższych uchybień zarzut błędu w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że oskarżony nie znęcał się fizycznie i psychicznie nad pokrzywdzoną.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty związane z błędną oceną dowodów oraz pominięciem zeznań małoletnich świadków L. P. i I. P. okazały się zasadne. Sąd Rejonowy nie odniósł się do tych dowodów i pominął je w swojej analizie. Tymczasem obie dziewczynki ( siostry pokrzywdzonej) opisały zachowanie dziadka ( oskarżonego) polegające na krzyczeniu na pokrzywdzoną i pozostałe wnuczki, grożeniu im, używaniu przy tym wulgaryzmów (zeznania I. P. k. 103 - 105, zeznania L. P. k. 108 - 109), a także na pojedynczych epizodach bicia pokrzywdzonej ( zeznania L. P. k. 108). Jednocześnie w/w świadkowie zeznawali, że sytuacje te związane były z próbami uzyskania wpływu na poprawę nagannego zachowania pokrzywdzonej ( "..bił jak coś zrobiła źle" - k. 108). Przy tym obie dziewczynki zeznawały, że mają pozytywny stosunek do dziadka ( "lubiłam się bawić z dziadkiem" k. 109, "fajnie mi się mieszkało u dziadków" k. 104). Prowadzi to do wniosku, że zeznania te są obiektywne i szczere. Wynika z nich, że oskarżony próbując wychować najstarszą wnuczkę uciekał się m. in do krzyków, gróźb, wulgaryzmów, a nawet epizodów stosowania karcenia fizycznego. Jednak nie ma ani słowa o tym, jakoby dziadek do karcenia pokrzywdzonej używać miał jakiegokolwiek przedmiotu, a przecież takie zachowanie, jako bardzo charakterystyczne, byłoby zauważone i zapamiętane przez świadków ( dlatego wyeliminowano z opisu czynu sformułowanie "oraz kijkiem").

Z drugiej strony dobrze oceniony przez Sąd Rejonowy pozostały materiał dowodowy wskazuje na negatywne zachowania pokrzywdzonej, na jej postępującą demoralizację, na poważne problemy wychowawcze, jakie sprawiała. Ponadto Sąd prawidłowo ustalił, że to oskarżony przyjął w swoim domu córkę z trójką dzieci, że na stare lata zamiast spokoju miał ciasnotę w mieszkaniu i problemy wychowawcze z wnuczką.

Zestawiając te informacje Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że oskarżony próbując wychować najstarszą wnuczkę ( pokrzywdzoną ) sięgnął po nieakceptowalne we współczesnym świecie środki wychowawcze i przekroczył granice kontratypu dozwolonego karcenia ( nie tylko krzyki i wulgaryzmy, ale również groźby, a także epizodycznie akty przemocy fizycznej). Tym samym błędnym rozstrzygnięciem było uniewinnienie oskarżonego.

Jednak okoliczności takie jak: motywacja oskarżonego polegająca na chęci wychowania wnuczki, wzajemność zachowań pokrzywdzonej również negatywnie postępującej względem dziadka, wyjątkowo ciężka sytuacja psychologiczna dla oskarżonego - starszego człowieka, który zdecydował się na przygarnięcie mimo ciasnoty mieszkania córki i trójki wnucząt pod swój dach - powodują, że jego czyn nie był karygodny. Nie przekroczył bowiem granicy znikomego stopnia społecznej szkodliwości.

Dlatego Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok i eliminując z opisu zarzuconego czynu sformułowanie "oraz kijkiem" umorzył postępowanie.

Natomiast zarzut naruszenia art. 201 kpk był chybiony, albowiem Sąd ma prawo do oceny opinii biegłego i jeżeli należycie to uzasadni, nie wchodząc w zakres wiadomości specjalnych, to może ją w części odrzucić bez konieczności zasięgania opinii uzupełniającej. Tak właśnie było w omawianym przypadku, w którym Sąd Rejonowy zasadnie uznał, że niektóre z tez opinii nie były dostatecznie uzasadnione i je odrzucił.

Wniosek

O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok uniewinniający należało z w/w powodów uchylić i w tej części wniosek był zasadny. Nie było jednak potrzeby przekazywania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji, albowiem postępowanie należało umorzyć z uwagi na znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Czyn oskarżonego charakteryzował się znikomym stopniem społecznej szkodliwości. Rozstrzygniecie Sądu odwoławczego w przypadku uniewinnienia mogło polegać na uchyleniu takiego wyroku i umorzeniu postępowania, albowiem nie jest to skazanie, a zatem nie narusza to reguły ne peius z art. 454 kpk.

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz kuratora małoletniej pokrzywdzonej wynagrodzenie według stawek minimalnych.

3

W związku z umorzeniem postępowania wydatkami poniesionymi w sprawie obciążono Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana