Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2020 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, Wydział IV Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia SR Katarzyna Krawczyk - Mandrak

Ławnicy:

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Alicja Lipus

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2020 roku w Rybniku

sprawy z powództwa małoletniej L. C. (1) i małoletniego N. C. działających przez matkę D. R.

przeciwko J. C.

o alimenty

1)  zasądza od pozwanego J. C. na rzecz małoletnich powodów N. C. i L. C. (2) alimenty w kwocie po 400 zł (czterysta złotych) miesięcznie na rzecz każdego z nich, łącznie 800 zł (osiemset złotych) miesięcznie począwszy od dnia 31 stycznia 2019 roku, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki małoletnich powodów D. R.;

2)  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3)  odstępuje od obciążania pozwanego kosztami sądowymi;

4)  przyznaje kuratorowi adw. W. K. wynagrodzenie w kwocie 295,20 zł (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych 20/100) w tym 23% VAT, za pełnienie funkcji kuratora;

5)  wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

Sygn. akt IV RC 58/19

UZASADNIENIE

Małoletni powodowie działający przez matkę D. R. domagali się od pozwanego J. C. zasądzenia alimentów na rzecz małoletniej powódki L. C. (2) w wysokości po 700 zł miesięcznie oraz na rzecz małoletniego powoda N. C. w wysokości po 700 zł miesięcznie tj. łącznie alimentów w kwocie po 1400 zł miesięcznie płatnych, do 10 – go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat do rąk matki małoletnich powodów.

Uzasadniając żądania pozwów wskazano, że małoletni uprawnieni są dziećmi pozwanego. Rodzice małoletnich nie mieszkają razem. Pozwany nie partycypuje w kosztach utrzymania małoletnich od 2017 roku, nie interesuje się synem. Cały ciężar zaspokajania potrzeb małoletniego spoczywa na matce, której jedynym źródłem dochodu jest kwota 641,91 zł brutto tytułem wynagrodzenia za pracę. Podano, że miesięczne koszty utrzymania mieszkania oraz szkolne wynoszą 800 zł, natomiast sam koszt utrzymania każdego z małoletnich to kwota 500 zł. Podniesiono, że pozwany pracuje w firmie (...) a jego miesięczny wynosi ok. 2000 zł. ( pozew – k. 3-4, k.3-4 akta IV RC 59/19).

Sprawa z powództwa małoletniej L. C. (2) przeciwko J. C. została zainicjowana osobnym pozwem i zadekretowana pod sygnaturą akt IV RC 59/19. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Rybniku z 13 marca 2019 roku połączono powyższą sprawę celem łącznego rozpoznania ze sprawą sygn. akt IV RC 58/19. (k. 10 akta IV RC 59/19)

Zarządzeniem z 8 lipca 2019 roku ustanowiono adwokata W. K. kuratorem dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego. (k.20)

Kurator nieznanego z miejsca pobytu pozwanego w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazał, że w pozwie nie zostały wskazane żadne okoliczności chociażby uprawdopodobniające możliwości zarobkowe pozwanego. Nie zostały także wykazane koszty utrzymania małoletniego, a z treści pozwu wynika, że żądana kwota jest rażąco wygórowana. (k.28)

Sąd ustalił:

Małoletnia L. C. (2) ur. (...) i małoletni N. C. ur. (...) pochodzą z nieformalnego związku pozwanego i D. R.. Pozwany uznał ojcostwo wobec małoletnich przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego.

dowód: odpisy zupełne aktów urodzenia k.5-6

Matka małoletnich powodów ma 39 lat. Jest zatrudniona na podstawie umowy zlecenie w M. (...) i jej średnie miesięczne wynagrodzenie w okresie od 1 stycznia 2019 roku do31 lipca 2019 roku wynosiło ok. 1105 zł. Wynagrodzenie matki małoletnich jest obciążone egzekucją komorniczą z powodu zadłużenia związanego z nieregulowaniem opłat mieszkaniowych. Całość zadłużenia wynosi 30000 zł.

Mieszkanie, które zajmują małoletni wraz z matką zamieszkiwane jest przez 5 osób. Koszty mieszkaniowe kształtują się następująco:

-czynsz 420 zł miesięcznie,

- prąd 100 zł miesięcznie,

- gaz 50 zł miesięcznie.

Opłaty za wodę są wliczone w czynsz. Łączne opłaty mieszkaniowe w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynoszą 114 zł.

Pozostałe koszty utrzymania obojga małoletnich przedstawiają się następująco:

- wyżywienie 1000 zł miesięcznie;

- środki czystości i kosmetyki 500 zł co trzy miesiące;

- odzież 200 zł miesięcznie (100 zł na każde z dzieci)

- przybory szkolne 200 zł rocznie;

- wycieczki, wyjścia do kina 300 zł;

- ubezpieczenie 55 zł na dziecko łącznie 110 zł;

- wyjazdu z klubu 17-stka 50 zł;

Łączne miesięczne koszty każdego z małoletnich wynoszą ok. 800 zł.

Pozwany od trzech lat nie łoży na utrzymanie małoletnich. Nie utrzymuje kontaktu z dziećmi.

dowód: zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 38-39, zeznania D. R. k. 47-47v.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dowody przeprowadzone
w sprawie. Sąd zmiarkował koszty utrzymania małoletnich w zakresie kosztów odzieży uznając je za wygórowane.

Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a przeprowadzone postępowanie Sąd uznał za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył.

Zgodnie z regulacją art. 133 § 1 k.r.o. każdy z rodziców obowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania
i wychowania. Należy w tym miejscu zauważyć, że zgodnie z treścią art. 133 § 3 k.r.o., rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Z przytoczonego przepisu wynika zatem, że nie tyle wiek dziecka przesądza o istnieniu bądź nieistnieniu obowiązku alimentacyjnego, lecz możliwości dziecka do samodzielnego utrzymania się, dochody z jego majątku, a także niedostatek.

Zakres świadczeń alimentacyjnych ustawodawca określił w art. 135 § 1 k.r.o., uzależniając go z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć te, których zaspokojenie zapewni podmiotowi uprawnionemu do alimentów odpowiedni rozwój fizyczny i duchowy. Będą to zatem nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji lecz również te, których celem jest stworzenie warunków bytowania stosownie do wieku uprawnionego, stanu jego zdrowia i innych okoliczności, których uprawniony nie jest w stanie własnymi siłami sobie zapewnić.

Należy przy tym podkreślić, że opisane, usprawiedliwione potrzeby w przypadku dziecka uprawnionego do alimentów powinny być przy tym oceniane całościowo, a zatem nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych podmiotów zobowiązanych do jego utrzymania i całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można przy tym - co jednoznacznie wskazano w orzecznictwie Sądu Najwyższego - odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te (usprawiedliwione potrzeby uprawnionego i możliwości majątkowe oraz zarobkowe zobowiązanego) w praktyce pozostają bowiem we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustaleniu przez sąd wysokości alimentów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 roku, III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15).

Konkludując powyższe, przy ocenie zakresu obowiązku alimentacyjnego należy brać pod uwagę zatem również usprawiedliwione potrzeby własne zobowiązanego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 1975 roku, III CRN 330/75, LEX nr 7777). Do możliwości zarobkowania poza podstawowym wynagrodzeniem wlicza się ponadto wszelkiego rodzaju premie, nagrody, świadczenia z funduszu socjalnego, dodatki itp. Sąd określając status zarobkowy zobowiązanego nie opiera się wyłącznie na kwotach aktualnie osiąganych dochodów, lecz przede wszystkim sprawdza jego możliwości zarobkowe oraz to czy zostały one w pełni wykorzystane. (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1959 roku, III CR 212/58). Obowiązek alimentacyjny drugiego z rodziców, również nie pozostaje bez znaczenia dla określenia kwoty świadczeń alimentacyjnych.

W realiach niniejszej sprawy małoletni powodowie nie są w stanie utrzymać się samodzielnie. Uprawnieni nie posiadają również majątku, który pozwalałby na osiąganie dochodów wystarczających na pokrycie kosztów ich utrzymania. Zabezpieczenie uzasadnionych potrzeb małoletnich powodów uzależnione jest zatem w pełni od możliwości zarobkowych i majątkowych ich rodziców.

Matka małoletnich powodów obecnie ma bardzo skromne możliwości zarobkowe, a swój obowiązek alimentacyjny realizuje poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie dzieci, sprawując na co dzień, bieżącą pieczę nad małoletnimi.

Odnosząc się z kolei do ustalonej kwoty alimentów, należy wskazać, iż nie jest to nawet 50 % potrzeb dziecka w wieku małoletnich powodów. Kwota 400 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich, przy obecnie obowiązujących cenach, to zasadniczo minimum egzystencjonalne. Środki te wystarczą najprawdopodobniej na zaspokojenie wyłącznie podstawowych potrzeb dzieci tj. wyżywienie.

Pozwany był reprezentowany przez kuratora, nie sposób było ustalić jego sytuacji materialno – bytowej. Sąd jednak nie mógł pozostawić dziecka bez środków do życia, a przyjmując nawet, że najniższa pensja wynosi ok. 1920 zł netto miesięcznie, ustalono, że pozwanego będzie stać łożyć na utrzymanie małoletnich łącznie kwoty 800 zł miesięcznie.

Zgodnie z § 1 ust 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 marca 2018 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej, wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej „kuratorem”, ustala się w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności adwokackie (…)nie mniej niż 60 zł.. Ust 2 tegoż przepisu wskazuje, iż wysokość stawek minimalnych w sprawach nieokreślonych w przepisach, o których mowa w ust. 1, ustala się, przyjmując za podstawę stawkę w sprawach o najbardziej zbliżonym rodzaju. Mając na uwadze powyższe przyznano kuratorowi nieznanego z miejsca pobytu pozwanego adwokatowi W. K. wynagrodzenie w kwocie 295,20 zł z podatkiem VAT.

Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd odstąpił od obciążania pozwanego kosztami sądowymi.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano punktowi 1 wyroku na podstawie art. art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

R., 7 lutego 2020 roku

sędzia Sądu Rejonowego

Katarzyna Krawczyk- Mandrak