Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2020 r.

Sąd Rejonowy w Częstochowie XII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Monika Kurc
Protokolant:	Ewa Kwiatkowska-Libiszewska

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2020 r. w Częstochowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. D. (1)

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki M. D. (1) kwotę 10.293,60 zł. (dziesięć tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt trzy złote i sześćdziesiąt groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 5 maja 2017 r. do dnia zapłaty;

2.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  Zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.396 zł. (trzy tysiące trzysta dziewięćdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  Nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Częstochowie kwotę 162,15 zł. (sto sześćdziesiąt dwa złote i piętnaście groszy) tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt XII C 3406/17

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 14.09.2017r. powódka M. D. (1) domagała się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 12.293,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 05.05.2017r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 12.01.2017r. powódka poślizgnęła się na oblodzonej nawierzchni w Miejskim Szpitalu (...) w C. przy ul. (...) doznając urazu stopy prawej. Do upadku doszło na skutek nieprawidłowego utrzymania porządku i czystości na terenie szpitala. Pozwany w piśmie z dnia 05.05.2017 roku odmówił powódce przyznania świadczenia. W związku z wypadkiem powódka poniosła koszty leczenia w wysokości 293,60 zł.

5.  Pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

6.  W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, iż w przedłożonej dokumentacji brak jest jednoznacznych dowodów wskazujących, że do wypadku doszło na skutek zaniedbań ubezpieczonego w zakresie zimowego utrzymania ciągów pieszych. Zdaniem pozwanego materiał dowodowy nie daje podstaw do postawienia ubezpieczającemu zarzutu zawinionego działania lub zaniechania, które skutkowałoby wobec powoda obowiązkiem odszkodowawczym. Jak wynika z nadesłanego oświadczenia ubezpieczonego w dniu zdarzenia były prowadzone prace związane z odśnieżaniem i posypywaniem solą chodników, podjazdów do (...).

7.  Sąd ustalił i zważył, co następuje:

8.  Powódka M. D. (2) w dniu 12.01.2017 roku odwiedziła babcię leżącą w Miejskim Szpitalu (...) w C. przy ul. (...). Udała się tam w towarzystwie siostry zakonnej. Wychodząc z budynku szpitala poślizgnęła się na oblodzonej nawierzchni i doznała skręcenia prawego stawu skokowego.

9.  W dniu zdarzenia, a także w okresie dwóch poprzedzających dni panowała ujemna temperatura. Węzły komunikacyjne, w tym główne wyjście ze szpitala nie były odpowiednio zabezpieczone, nawierzchnia była śliska. Podjazd na (...) był oblodzony.

10.  Powódka w dniu zdarzenia została zaopatrzona w Miejskim Szpitalu (...) w C., gdzie stwierdzono skręcenie stawu skokowego stopy prawej. Dalsze leczenie powódka prowadziła w Centrum Medycznym (...) w C. oraz w Poradni Przyszpitalnej Miejskiego Szpitala (...) w C..

11.  Powódka dokonała zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi szpitala. Decyzją z dnia 05.05.2017 roku pozwany odmówił przyznania odszkodowania wskazując, iż brak jest jednoznacznych dowodów wskazujących, że do wypadku doszło na skutek zaniedbań ubezpieczonego w zakresie zimowego utrzymania ciągów pieszych. Po stronie ubezpieczonego brak jest zawinionego działania lub zaniechania, które skutkowałoby obowiązkiem odszkodowawczym. Z oświadczenia ubezpieczonego wynika, iż w dniu zdarzenia prowadzone były prace związane z odśnieżaniem i posypywaniem chodników, podjazdów (...), tym samym zdaniem pozwanego ubezpieczony dopełnił obowiązku starannego wykonania powierzonych mu prac. Pozwany wskazał, iż panujące warunki atmosferyczne nie pozwoliły na całkowite usunięcie oblodzenia, a zatem brak jest podstaw do stwierdzenia, że do wypadku doszło na skutek zaniedbań ze strony ubezpieczonego. Pozwany podtrzymał swoje stanowisko w piśmie z dnia 25.07.2017 roku. Wskazał, iż zaistniałe zdarzenie jest nieszczęśliwym wypadkiem, do którego doszło bez winy ubezpieczonego.

12.  Powódka w związku z przebytym urazem doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5 %, który objawiał się ograniczeniem pełnej sprawności prawego stawu skokowego, osłabieniem wytrzymałości stopy na przeciążenia, obrzmiewaniem stopy i okolicy stawu skokowego po przeciążeniu i na zmianę pogody.

13.  Leczenie urazu u powódki prowadzone było w sposób zachowawczy, kończynę odciążono i unieruchomiono prawy staw skokowy w ortezie ortopedycznej na okres 6 tygodni. W tym czasie powódka była zmuszona poruszać się przy pomocy kul łokciowych. We wrześniu 2017 roku powódka przebyła rehabilitacje, w leczeniu stosowała leki przeciwbólowe i przeciwobrzękowe. Leczenie skutków wypadku trwało ok. 6 miesiące. Dolegliwości bólowe o dużym natężeniu mogły występować u powódki przez okres 2-3 dni, po tym okresie powódka mogła odczuwać dolegliwości o średnim natężeniu przez okres 3-4 tygodni. Przez kolejne 4-6 tygodni dolegliwości mogły mieć lekkie natężenie. Po tym okresie dolegliwości bólowe nie powinny występować.

14.  Utrudnienia w codziennym funkcjonowaniu sprawiało unieruchomienie prawej kończyny dolnej w obrębie stawu skokowego i podudzia prawego, konieczność korzystania z kul łokciowych i odciążania chorej kończyny, a także dolegliwości bólowe. Utrudnienia trwały przez okres 6 tygodni. Problemy powodowało przemieszczanie się, sprzątanie załatwianie spraw poza domem, opieka nad córką. Powódka wymagała pomocy osób trzecich przez 3 tygodnie. Przez pierwszy tydzień w wymiarze 4 godzin dziennie, przez drugi tydzień w wymiarze 3 godzin dziennie, a przez trzeci tydzień w wymiarze 1 godziny dziennie.

15.  Obecny stan zdrowia powódki w zakresie skutków wypadku z dnia 12.01.2017 roku jest dobry. Leczenie zostało zakończone z dobrym wynikiem, a zatem rokowania na przyszłość należy określić jako korzystne, nie należy oczekiwać w przyszłości ujemnych następstw w postaci rozwoju zmian zwyrodnieniowych.

16.  Z punktu widzenia neurologicznego powódka nie doznała uszczerbku na zdrowiu w związku z zaistniałym urazem.

17.  W związku z leczeniem powódka poniosła koszty: 40,00 zł na zakup stabilizatora stawu skokowego, 30,00 zł na zakup ortezy półsztywnej na goleń i stopę, 123,60 zł na zakup maści oraz 100,00 zł za prywatną konsultację medyczną, łącznie 293,60 zł.

19.  (dowód: dokumentacja medyczna k. 7, 9-13, 32, 39, korespondencja k. 14-23, 40, 55-56, zeznania świadka E. K. k. 36- 36v, zeznania świadka B. K. k. 36v- 37, opinia biegłego k. 63-66, zeznania świadka J. W. k. 48- 48v, zeznania świadka K. S. k. 51- 51v, zeznania świadka J. C. k. 51v- 52, zeznania świadka J. K. k. 52, zeznania świadka S. Ł. k. 52- 53v, zeznania powódki M. D. (2) k. 59-60, opinia uzupełniająca k. 76, opinia biegłego neurologa k. 99, opinia uzupełniająca k. 114).

21.  Ustalając stan faktyczny Sąd dał wiarę zgromadzonym w sprawie dowodom z dokumentów. W ocenie Sądu nie budzi wątpliwości, że dokumenty sporządzone zostały przez osoby, których podpisy znajdują się pod ich treścią lub też, że pochodzą one od organów w ich treści wskazanych. Forma i treść tych pism są właściwe dla dokonania wskazanych w nich czynności.

22.  Ustalając skutki upadku powódki Sąd oparł się przede wszystkim na opinii biegłego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii lek. med. D. K., uznając ją za rzetelną i kompletną. Na podstawie opinii ustalono jakich obrażeń doznała powódka w wyniku upadku i jak wpłynęły na jej ogólny stan zdrowia. Opinia pozwoliła także na ustalenie rodzaju i czasu trwania dolegliwości bólowych, określenie uszczerbku na zdrowiu i jego wysokości oraz ustalenie potrzeby korzystania z pomocy osób trzecich. Biegły neurolog wskazał, iż powódka nie doznała uszczerbku na zdrowiu z przyczyn neurologicznych.

23.  Szczególne znaczenie dla ustalenia stanu faktycznego w zakresie śliskości nawierzchni, na której doszło do upadku powódki miały zeznania świadka K. S., będącej naocznym świadkiem zdarzenia oraz świadka J. W., który jako kierowca karetki, korzystający z podjazdu, na którym doszło do zdarzenia, niejednokrotnie obserwował, że nawierzchnia w tym miejscu jest zimą niewłaściwie utrzymana, jest oblodzona. Brak odpowiedniego zniwelowania śliskości w miejscu zdarzenia potwierdziła również świadek E. K. oraz B. K., które w tym czasie również odwiedzały swoją krewną w szpitalu. W/w świadkowie w sposób logiczny i zgodny potwierdzili zarówno okoliczności w jakich doszło do wypadku, jak i stan w jakim znalazła się powódka w wyniku zdarzenia i jego wpływ na jej obecne funkcjonowanie. Sąd dał wiarę również zeznaniom powódki, która przedstawiła wiarygodnie przebieg zdarzenia i dolegliwości związane z upadkiem, jakiego doznała. Co się zaś tyczy zeznań J. C., J. K., S. Ł. nie wynika z nich konkretnie w jakim stanie znajdował się podjazd w dniu zdarzenia. Świadkowie opisali jedynie, co leży w zakresie ich obowiązków w porze zimowej i w jaki sposób oraz za pomocą jakich narzędzi są one realizowane. Należy jednak podkreślić, iż świadek J. K. przyznał, iż w okresie zimowym często zdarza się, że z powodu śliskości podjazdów karetki pogotowia nie mogą podjechać a ludzie mają problem z wejściem do szpitala i uskarżali się na nienależyty stan nawierzchni ciągów komunikacyjnych.

24.  Okolicznością bezsporną w przedmiotowej sprawie jest, że pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. zawarł z Miejskim Szpitalem (...) w C. umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń znajduje oparcie w treści art. 822 kc. Żądanie przez powódkę zasądzenia zadośćuczynienia znajduje oparcie w treści art. 415 kc oraz art. 445 § 1 kc w zw. z art. 444 § 1 kc.

25.  W niniejszym przypadku w grę wchodzi bowiem odpowiedzialność deliktowa na zasadzie winy, co wymagało od powódki wykazania szkody, winy ubezpieczonego oraz związku przyczynowego pomiędzy tym zawinionym zachowaniem a powstałą szkodą. Pod pojęciem winy należy rozumieć zachowanie cechujące się bezprawnością, z której to bezprawności sprawca zdarzenia zdaje sobie sprawę. Powołany przepis stanowi, iż dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju, to jest takiej jakiej można wymagać od przeciętnego uczestnika obrotu prawnego w konkretnej sytuacji. Podsumowując trzeba stwierdzić, iż aby mówić, że dane zachowanie jest zawinione należy badać nie tylko, czy jest ono obiektywnie bezprawne, lecz również, czy sprawca dochował należytej staranności od niego wymaganej, a jeżeli tego nie uczynił, to z jakich przyczyn.

26.  W rozpoznawanej sprawie bezspornym jest także, iż Miejski Szpital (...) w C. jest administratorem terenu, na którym doszło do zdarzenia i w zakresie jego obowiązków należy utrzymanie terenu w należytym stanie również zimą.

27.  Spór dotyczy kwestii czy istotnie pozwany ponosi odpowiedzialność za zdarzenie z dnia 12. (...). na skutek którego powódka doznała skręcenia prawego stawu skokowego oraz czy żądane przez powódkę odszkodowanie w kwocie 12 293, 60 zł. jest uzasadnione.

28.  Wbrew twierdzeniom pozwanego postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie wykazało jednoznacznie, iż to Szpital ponosi odpowiedzialność za szkodę –uraz jaki doznała powódka na skutek zdarzenia z dnia 12.01.17 r. na zasadzie art. 415 kc, bowiem to na Szpitalu spoczywał obowiązek utrzymania terenu w należytym stanie, umożliwiającym prawidłowe i bezpieczne korzystanie z jego ciągów komunikacyjnych. Obowiązku tego ubezpieczony szpital nie dopełnił. Jego postępowanie należy ocenić jako noszące znamiona winy polegającej na niedbalstwie i braku należytej oraz wymaganej w danych okolicznościach staranności. Szpital powierzył sprzątanie oraz odśnieżanie ciągów komunikacyjnych swoim pracownikom i to oni mieli podejmować czynności zmierzające do ich utrzymania w należytym stanie. Tymczasem z wiarygodnych zeznań świadków, zarówno rodziny powódki jak i osób obcych, a także z zeznań samej powódki wynika jednoznacznie, iż w chwili zdarzenia tj. w dniu 12.01.2017 roku teren tuż przy wyjściu ze szpitala był bardzo oblodzony, nie było na nim śladów posypania piaskiem ani też solą. Powódka poruszała się w butach typu „traper” na płaskiej podeszwie, wiązanych, za kostkę, powoli i ostrożnie, mimo tego nie zdołała uniknąć upadku. Zeznania świadków i powódki wskazują, iż czynności dokonywane przez pracowników szpitala były wykonywane bez dołożenia należytej staranności, w sposób, który nie zapewniał bezpiecznego korzystania z ciągów komunikacyjnych. Istnieje zatem związek przyczynowy między zaniedbaniem obowiązków pracowników Szpitala a powstaniem szkody. Ponieważ wina ubezpieczonego spowodowana zaniechaniem nie budzi wątpliwości to pozwany ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą w ramach zawartej umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej zgodnie z art. 805 kc. Należy podnieść, iż strona pozwana nie wykazała żadnych okoliczności, które wyłączałyby jej odpowiedzialność.

29.  W utrwalonym już orzecznictwie sądów powszechnych uznany jest podgląd, zgodnie z którym przewidziane w art. 445 kc zadośćuczynienie pieniężne ma na celu przede wszystkim złagodzenie cierpień fizycznych (ból i inne dolegliwości), cierpień psychicznych (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, wyłączenia z normalnego życia). Zadośćuczynienie ma charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego przyznaną jednorazowo.

30.  Na wysokość zadośćuczynienia ma wpływ stopień i czas trwania cierpień fizycznych, czyli odczuwanego bólu i innych dolegliwości, a także cierpień psychicznych. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, iż zadośćuczynienie nie może być kwotą symboliczną, ale przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość adekwatną do warunków gospodarki rynkowej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 31 grudnia 2010 roku, III APa 21/10, POSAG 2011/1/51-78).

31.  Należy wskazać, że przy określeniu wysokości zadośćuczynienia należy mieć na uwadze, że jego celem jest wyłącznie złagodzenie doznanej przez poszkodowanego krzywdy; ma charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość.

32.  Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd wziął pod uwagę wiek poszkodowanej, rodzaj doznanych cierpień i czas trwania dolegliwości wynikających ze zdarzenia.

33.  Sąd miał na względzie to, że poszkodowana w wyniku upadku na śliskiej nawierzchni doznała obrażeń ciała skutkujących urazem prawego stawu skokowego. Powódka przez okres 6 tygodni miała nogę opatrzoną ortezą, musiała poruszać się o kulach, co uniemożliwiało jej wykonywanie dotychczasowych obowiązków domowych oraz opiekę nad dzieckiem. Okres leczenia trwał 6 miesięcy, powódka wymagała wówczas pomocy osób trzecich, minimum przez okres 6 tygodni. Sąd miał na względzie to, że w wyniku doznanych obrażeń powódka doznała długotrwałego uszczerbku poczynionymi przez biegłego, których zresztą strony nie kwestionowały. Poza dolegliwościami fizycznymi skutkiem wypadku są również cierpienia psychiczne, których powódka doznała po wypadku. Na skutek urazu miała bardzo ograniczone możliwości samodzielnego funkcjonowania, musiała korzystać z pomocy rodziców oraz siostry, co było dla niej uciążliwe i krępujące. Kompensata majątkowa ma na celu również przezwyciężenie przykrych doznań, winna odpowiadać rozmiarowi doznanej krzywdy.

34.  W ocenie Sądu zadośćuczynienie w wysokości 10.000,00 zł jest adekwatne zarówno w odniesieniu do obiektywnych przesłanek, a więc doznanego urazu i leczenia jak i subiektywnych odczuć powódki. Mieści się ono w granicach kompensacyjnego rozumienia zadośćuczynienia, zwłaszcza mając na uwadze obecny poziom zarówno dochodów, jak i cen, a także przeciętny poziom życia. Sąd musiał mieć na uwadze, że zadośćuczynienie nie może jednocześnie prowadzić do nieuzasadnionego wzbogacenia pokrzywdzonej. Otrzymana przez powódkę kwota powinna stanowić realnie odczuwalną ekonomicznie wartość, nie obciążając nadmiernie pozwanego. Dlatego też w pozostałym zakresie, obejmującym wyższą kwotę zadośćuczynienia powództwo zostało oddalone.

35.  Sąd uznał za uzasadnione również żądanie powódki dotyczące zwrotu kwoty 293,60 zł poniesionej przez powódkę w związku z leczeniem.

37.  Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych przepisów prawa orzeczono jak w sentencji. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kc i art. 817 §1 kc. W tym miejscu należy powołać się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2011 roku stanowiący, iż w sytuacji gdy zobowiązany nie płaci zadośćuczynienia w terminie wynikającym z przepisu szczególnego lub w terminie ustalonym zgodnie z art. 455 in fine kc, uprawniony nie ma niewątpliwie możliwości czerpania korzyści z zadośćuczynienia, jakie mu się należy już w tym terminie. W konsekwencji odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia należnego uprawnionemu już w tym terminie powinny się należeć od tego właśnie terminu (V CSK 38/11, LEX nr 1129170). Zgłoszenie szkody zostało przekazane przez szpital ubezpieczycielowi 20.03.2017 roku. Powódka domagała się zasądzenia odsetek od dnia 05.05.2017 roku, a zatem od daty następującej po upływie 30- dniowego terminu zakreślonego przez ustawę ubezpieczycielowi na dobrowolne spełnienie świadczenia.

38.  Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.396,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, po ich stosunkowym rozliczeniu, mając na uwadze, że powódka wygrała proces w 83,73%. Podstawę orzeczenia w tym zakresie stanowi art. 100 kpc.

39.  Jednocześnie Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 162,15 zł tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa w oparciu o treść art. 113 ust. 1 w zw. z art. 83 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

44.  Z. odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć peł. pozwanej.