Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący Sędzia Kamilla Piórkowska

Protokolant st. sekr. sądowy Monika Kalinowska

po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2021 r. w Toruniu

sprawy z powództwa:

sprawy z powództwa P. W.

przeciwko mał. R. W. działającemu przez matkę A. B.

o obniżenie alimentów

sprawy z powództwa wzajemnego mał. R. W. działającego przez matkę A. B.

przeciwko P. W.

o podwyższenie alimentów

I.  oddala oba powództwa,

II.  znosi między stronami koszty procesu.

Sygn. akt III RC 304/20

UZASADNIENIE

W dniu 09 czerwca 2020 r. P. W. wniósł pozew przeciwko mał. R. W. obecnie B. reprezentowanego przez matkę A. B. domagając się obniżenia alimentów z kwoty po 1.300 zł miesięcznie ustalonych mocą wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 6 listopada 2018 r., sygn. akt I C 1799/18, do kwoty po 500 zł miesięcznie oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu (k. 3).

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że mocą ww. wyroku zostały zasądzone od powoda na rzecz pozwanego alimenty w wysokości 1.300zł miesięcznie. Wówczas powód mieszkał i pracował w Niemczech, ale przez tęsknotę za synem przeprowadził się z powrotem do Polski. W związku z tym nie jest w stanie zarabiać tyle samo co za granicą, jednakże może teraz częściej widywać się i opiekować synem, czym odciąży matkę pozwanego.

Pozwany mał. R. B. działający przez matkę A. B. w odpowiedzi na pozew złożonej w dniu 1 grudnia 2020r. wniósł o oddalenie powództwa w całości, a także złożył powództwo wzajemne domagając się podwyższenia alimentów z kwoty po 1.300 zł miesięcznie, orzeczonych w wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 6 listopada 2018r. o syng. akt I C 1799/18, do kwoty po 1.700 zł miesięcznie, począwszy od grudnia 2020r. oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego – powoda wzajemnego – kosztów postępowania według norm przepisanych (k. 39-42).

W uzasadnieniu wskazano, że wymieniona kwota alimentów podyktowana była porozumienie, jakie zawarli rodzice małoletniego przed orzeczeniem rozwodu, w oparciu o faktycznie ponoszone przez A. B. koszty utrzymania dziecka. Ponadto matka małoletniego pozwanego kwestionuje faktyczne motywy powrotu do kraju powoda. Podkreślono, że wątpliwe aby powoda do Polski sprowadziła tęsknota za dzieckiem, bowiem P. W. w okresie ostatnich 6 miesięcy spędził z synem jedynie 21 dni, czyli średnio 3 dni w miesiącu. Tymczasem od ustalenia alimentów minęły 2 lata i w tym czasie potrzeby materialne małoletniego pozwanego zdecydowanie wzrosły – skończył(...) lat, zaczął uczęszczać do szkoły, a w związku koniecznością zdalnej nauki, matka małoletniego zmuszona była do zakupu sprzętu elektronicznego, umożliwiającego zdalną edukację, co całkowicie bagatelizuje ojciec dziecka. Wydatki związane z podstawowym jedynie utrzymaniem pozwanego wynoszą ok. 3.330zł miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew wzajemny P. W. wniosł o oddalenie powództwa wzajemnego w całości. Ponadto podtrzymał swoje stanowisko w niniejszej sprawie i wniósł o zmianę punktu 4 wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 6 listopada 2018r. i obniżenie alimentów na rzecz małoletniego R. z kwoty po 1.300zł miesięcznie do kwoty po 700zł miesięcznie płatnych z góry do 10-ego każdego miesiąca do rąk matki dziecka z odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminów płatności (k. 53-59).

Sąd ustalił co następuje

M.. R. B. ur. (...) jest synem pochodzącym ze związku małżeńskiego P. W. i A. B..

/dowód: odpis zupełne aktu urodzenia k. 8 akt I C 1799/18 SO w Toruniu

decyzja o zmianie nazwiska z 31.07.2019r. – k. 100 akt/

Sąd Okręgowy w Toruniu wyrokiem z dnia 6 listopada 2018 r. wydanym w sprawie I C 1799/18 rozwiązał małżeństwo A. B. i P. W. przez rozwód, bez orzekania o winie.

W punkcie 4. wyroku zasądzono od P. W. na rzecz małoletniego R. alimenty w kwocie po 1.300 zł miesięcznie.

/dowód: wyrok z dn. 06.11.2018 r. k. 30 akt I C 1799/18 SO w Toruniu/

M.. R. miał wówczas (...) lat. Nie chorował przewlekle. Chodził do przedszkola, które kosztowało 410 zł miesięcznie. Małoletni nie chodził na zajęcia dodatkowe.

A. B. wówczas pracowała i otrzymywała wynagrodzenie w wysokości ok. 3.000zł netto miesięcznie.

P. W. pracował wówczas w Niemczech w firmie transportowej, a jego zarobki wynosiły ok. 1.700 euro miesięcznie. Na własne utrzymanie potrzebował 1.000 euro miesięcznie.

/dowód: akta I C 1799/18 SO w Toruniu/

Obecnie mał. ma (...) lat i chodzi do (...) klasy Szkoły Podstawowej. Jest zdrowym dzieckiem, nie bierze leków na stałe poza witaminami i suplementami, których koszt wynosi 100 zł miesięcznie. Małoletni w okresie szkolnym je obiady w szkole. Miesięczny koszt obiadów szkolnych to ok. 108-160zł. W sierpniu 2020r. matka małoletniego kupiła mu tablet za 1228zł. A. B. ponosi koszty zakupu lekarstw, opieki stomatologicznej, zakupu odzieży i obuwia, koszty dojazdów oraz rozrywki małoletniego. Małoletni uczęszcza do klubu na zajęcia piłki nożnej – koszt zajęć to 80 zł miesięcznie. Dodatkowo koszt zakupu butów, stroju (musi mieć dwa komplety) – 200zł. M.. R. jeździ na obozy – koszt wyjazdów wynosi średnio 1700 zł.

/dowód:

Potwierdzenie przelewów za obiady szkolne – k. 131-135;

Faktury na zakup lekarstw – k. 152-160;

Paragon z kliniki stomatologicznej – k. 161, 163;

Potwierdzenie płatności za usługi stomatologiczne – k. 162, 164,

Paragony, faktury i potwierdzenia płatności na wydatki związane z utrzymaniem małoletniego – k. 165-200;

Przesłuchanie K. M. z dnia 18.03.2021r. – k. 113-113v;

Zeznania P. W. z dnia 18.03.2021r. – k. 114-114v;

Zeznania A. B. z dnia 18.03.2021r. – k. 114v-115v/

Obecnie A. B. ma własną działalność gospodarczą i zarabia średnio 3.000zł netto miesięcznie. Mieszka wspólnie z mał. R.. Wynajmuje mieszkanie za 1.500zł miesięcznie plus opłaty. Opłaty za Internet wynoszą ok. 69 zł miesięcznie. A. B. przyjmuje leki (...), na (...) i (...) – koszt leków to 100zł.

/dowód:

Zaświadczenie o dochodach – k. 201-204;

Umowa najmu lokalu mieszkalnego – k. 118-121

Opłaty za Internet – k. 143-151;

Przesłuchanie K. M. z dnia 18.03.2021r. – k. 113-113v;

Zeznania A. B. z dnia 18.03.2021r. – k. 114v-115v/

Obecnie P. W. pracuje w (...) Sp. z o.o. w T. z średnim miesięcznym wynagrodzeniem ponad 5000 zł netto tj. ok. 3000 zł. wynagrodzenie zasadnicze plus premie w kwotach od 900-5000 zł. miesięcznie. P. W. spłaca kredyt gotówkowy. Miesięczna rata wynosi ok. 373zł. Powód mieszka wraz z (...) dzieckiem i partnerką J. S.. Tytułem najmu lokalu płaci czynsz najmu w wysokości 1.500zł miesięcznie, za prąd ok. 200 zł. co dwa miesiące, dopłaca za wodę ok. 100 zł. na 3 miesiące, opłaca obiady syna D. w przedszkolu ok. 110-170 zł. miesięcznie, internet 90 zł. miesięcznie, telefon ok. 100 zł. miesięcznie, TV 60 zł. miesięcznie ubezpieczenie samochodu 150 zl. miesięcznie. Więc jego koniecznie miesięczne wydatki wynoszą ok. 2553 zł. , łącznie z ratą kredytu.

Jedzenie dla całej rodziny kupuje konkubina powoda i pozwanego wzajemnego, ponosi z tego tytułu wydatek ok. 1000 zł. miesięcznie.

P. P. samochód marki A. R. z (...), nie posiada innego majątku. Małoletni R. jest u ojca co dwa tygodnie od soboty do niedzieli. Ojciec nie łoży dodatkowo na utrzymanie syna.

/dowód:

karta wynagrodzeń za rok 2020 – k. 61;

zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach – k. 62-72;

harmonogram spłat kredytu – k. 86-87;

umowa najmu lokalu mieszkalnego – k. 88-92;

przesłuchanie J. S. z dnia 18.03.2021r. – k. 112v-113;

przesłuchanie A. K. z dnia 18.03.2021r. – k. 113v-114;

zeznania P. W. z dnia 18.03.2021r. – k. 114-114v/

Sąd zważył, co następuje:

Sąd przyjął za wiarygodne dowody w postaci dokumentów złożonych przez strony do akt sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. Strony również nie kwestionowały ich wiarygodności i autentyczności. Sąd nie oparł ustaleń faktycznych na paragonach złożonych przez matkę małoletnich powódek-pozwanych wzajemnych. Nie wynika z nich bowiem, kto dokonał zakupu danej rzeczy ani dla kogo była ona przeznaczona.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie i w oświadczeniach stron, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

Sąd dał również wiarę zeznaniom świadków J. S., A. K. i K. M. w zakresie sytuacji majątkowej i rodzinnej stron gdyż znały je z własnej wiedzy, a były one zgodne z zeznaniami stron i nie zostały zakwestionowane przez stronę przeciwną.

Sąd uznał również zeznania stron co do zasady za wiarygodne – zwłaszcza w zakresie, w jakim potwierdzone zostały przez zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów. Sąd miał na uwadze, że strony starały się w sposób jak najbardziej dla siebie korzystny przedstawić okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie są art. 133 § 1 kro,135 kro i 138 kro.

Przechodząc do meritum sprawy, stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie także wtedy, gdy nie znajduje się ono w niedostatku. W myśl § 1 art. 135 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Rodzice, w zależności od swych możliwości, są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia i rehabilitacji w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Będzie to mieć wpływ na rozstrzygnięcie, w jakiej mierze możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanych będą wzięte pod uwagę przy oznaczaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanych modelu konsumpcji.

Usprawiedliwione potrzeby dziecka winny być ocenione nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych osób zobowiązanych do jego utrzymania oraz całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. W szczególności pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanych. Pojęcia te w praktyce pozostają we wzajemnej zależności i obie przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustalaniu przez sąd wysokości alimentów (por. wyrok SN- Izba Cywilna z 21 maja 1975r., III CRN 72/75).

W związku z zapadłym już rozstrzygnięciem pomiędzy stronami niniejszego procesu w przedmiocie alimentów, w wyroku rozwodowym, istotne znaczenie w niniejszej sprawie ma treść art. 138 kro, gdyż zmiana orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego może nastąpić jedynie w razie zmiany stosunków ocenianych od chwili skonkretyzowania obowiązku do chwili ponownego orzekania w przedmiocie wysokości takiego świadczenia.

Wydanie rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie wymagało więc porównania stanu istniejącego w dacie ówczesnego ustalenia alimentów ze stanem istniejącym w dacie orzekania w niniejszej sprawie. Modyfikacje zakresu obowiązku alimentacyjnego możliwe są jedynie w przypadku ustalenia, że zaistniały trwałe i istotne zmiany usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, lub możliwości zarobkowych i majątkowych osób zobowiązanych.

Zarówno w literaturze, jak i orzecznictwie sądowym przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie lub zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji oraz istotne zwiększenie się lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Pojęcia zwiększenia lub zmniejszenia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości majątkowych i zarobkowych uprawnionego pozostają we wzajemnej zależności i wzajemnie na siebie rzutują. Wynika to faktu, że pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (por. orz. SN z dnia 10 października 1969 r., III CRN 350/69 , OSNCP 1970, nr 2, poz. 15).

Analiza materiału procesowego zebranego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, ze nie ma podstaw do zmiany wysokości alimentów przyznanych małoletnim.

Ostatnia konkretyzacja stosunku alimentacyjnego między stronami miała miejsce w wyroku Sądu Okręgowego z dnia 06.11.2018 r.

Od tego czasu upłynęły niespełna 2 i pól roku. W ocenie Sądu w tym okresie usprawiedliwione potrzeby małoletniego, jeśli wzrosły ( spowodowane wzrostem cen), to w sposób nieznaczny, a wręcz zdaniem Sądu, kształtują się na porównywalnym poziomie. W czasie trwania sprawy o rozwód małoletni uczęszczał do przedszkola, co wiązało się z kosztem ok. 410 zł. miesięcznie, obecnie natomiast małoletni chodzi do kl. (...) szkoły podstawowej. Trenuje jednak piłkę nożną, co wiąże się z dodatkowymi kosztami. Ponadto małoletni ma też inne zainteresowania, potrzebuje zakupu książek i pomocy naukowych. Jest obecnie w fazie intensywnego wzrostu, co wymaga zakupu nowej odzieży, odpowiedniego wyżywienia i suplementacji. Podawana przez matkę małoletniego kwota utrzymania małoletniego tj. ok. 3.330zł miesięcznie oznacza wartość szacowaną – a nie kwotą faktycznie ponoszonych wydatków na utrzymanie małoletniego.

Sytuacja zarobkowa, majątkowa i mieszkaniowa matki małoletniego nie uległa również istotnej zmianie.

Sąd uznał zatem, że dotychczas zasądzona kwota alimentów jest adekwatna do obecnego zakresu usprawiedliwionych potrzeb małoletniego.

Biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe P. W., Sąd doszedł do przekonania, że również jego sytuacja nie uległa istotnej zmianie. Co prawda powód i pozwany wzajemny, w czasie trwania sprawy rozwodowej mieszkał i pracował poza granicami kraju, gdzie jak twierdzi zarabiał więcej, obecnie zaś mieszka i pracuje w Polsce, jednak jego sytuacja zarobkowa, jest dobra. Jego wynagrodzenie za pracę łącznie z premiami kształtuje się na wysokim poziomie, wynoszącym średnio ok. 5000 zł. netto miesięcznie, a zaznaczyć należy, że jak podaje P. W., jego konieczne wydatki wynoszą ok. 2500 zł. miesięcznie. Stać go więc na to, aby w dotychczas ustalonej wysokości łożyć na utrzymanie syna.

Wydaje się również, że powód i pozwany wzajemny podjął świadomą i przemyślaną decyzję o zmianie miejsca zamieszkania, poza granicami kraju mieszkał długo (...) lat, musiał się więc liczyć z tym, że sytuacja zarobkowa w Polsce może być inna. Poza tym był świadomy ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego na rzecz mał. R. i że musi się z niego wywiązywać.

Reasumując w ocenie Sądu Rejonowego od chwili prawomocnego zakończenia poprzedniej sprawy w przedmiocie alimentów nie doszło do istotnej zmiany okoliczności dotyczących sytuacji małoletniego i jego rodziców i całościowa ich ocena prowadzi do konkluzji, że kwota alimentów po 1.300 zł miesięcznie odpowiada aktualnemu zakresowi usprawiedliwionych potrzeb małoletniego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym jego rodziców.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 138 kro oddalono oba powództwa jako niezasadne, orzekając jak w punkcie 1. sentencji.

Na podstawie art. 100 kpc Sąd zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu.