Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2021 r.

Sąd Rejonowy w Olkuszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Agnieszka Proć

Protokolant Martyna Hałat

po rozpoznaniu w dniu 03 lutego 2021 r. w Olkuszu

sprawy z powództwa K. B. (1)

przeciwko J. D.

o zniesienie obowiązku alimentacyjnego

I.  znosi obowiązek alimentacyjny powoda K. B. (1) względem pozwanej J. D. ustalony wyrokiem Sądu Rejonowego w Olkuszu z dnia 9 września 2010r., w sprawie o sygn. akt. III RC 198/10, zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 7 grudnia 2010r., sygn. akt. XI 1 Ca 524/10 - z dniem 18 maja 2020 r.;

II.  powództwo oddala w pozostałym zakresie;

III.  znosi wzajemnie koszty postępowania między stronami;

IV.  kosztami sądowymi obciąża powoda i uznaje za pobrane w całości.

/sędzia Agnieszka Proć/

Sygn. akt III RC 82/20

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 3 marca 2021 roku

Pozwem z dnia 20 kwietnia 2020 r. powód K. B. (1) wniósł o ustalenie, że jego obowiązek alimentacyjny względem pozwanej J. D. w kwocie 300 zł miesięcznie, orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego w Olkuszu z dnia 9 września 2010 r. wydanym w sprawie o sygn. akt III RC 198/10 zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 7 grudnia 2010 r., sygn. akt XI 1 Ca 524/10 ustał z dniem wniesienia pozwu oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu podano, że powołanym wyrokiem powód K. B. (1) został zobowiązany do płacenia alimentów na rzecz swojej byłej żony J. D. w kwocie 300 zł. Od czasu zasądzenia alimentów upłynęło 10 lat, a sytuacja osobista i majątkowa powoda jak i pozwanej uległa istotnej zmianie. Powód nie pracuje od września 2019r. i przebywał na zwolnieniu lekarskim do 1 marca 2020 r. w związku z problemami neurologicznymi, stwierdzoną astmą oraz problemami związanymi z depresją. Wcześniej powód zatrudniony był jako elektromonter. Decyzją ZUS do końca kwietnia 2021 r. powód ma orzeczoną częściową niezdolność do pracy. Do czasu otrzymania prawa do renty powód pozostaje bez wynagrodzenia. Utrzymuje się ze swoich oszczędności oraz dzięki pomocy żony A. B., która również ma problemy ze zdrowiem. Działalność gospodarcza żony powoda przynosi straty. Powód ze związku z A. B. ma dwie córki N. i B., które mają stwierdzony stopień niepełnosprawności. Powód ponosi koszty leczenia córek oraz korepetycji. Aktualne wydatki powoda wynoszą 5.200 zł. Powód łoży na rzecz córek alimenty po 900 zł oraz na rzecz syna J. B. w kwocie 1000 zł miesięcznie. Do tej pory powód zarabiał ok. 4.000 zł. Sytuacja majątkowa i osobista pozwanej jest dużo lepsza. Posiada ona czteropokojowe mieszkanie, ma stałą pracę w Urzędzie Pocztowym w O.. Związana jest z ojcem swojego trzeciego dziecka A. S., z którym prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Wspólnie z pozwaną zamieszkuje także pełnoletni syn stron D. B., który powinien partycypować w kosztach utrzymania domu. Pozwana spłaciła zobowiązania kredytowe i stać ją na zagraniczne wakacje.

W odpowiedzi na pozew pozwana J. D. wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Wskazała, że powód od 7 lat pozostaje w fikcyjnej separacji z żoną, przedstawianej jako faktyczna na potrzeby postępowań sądowych. Powód od wielu lat cierpi na te same schorzenia. Sytuacja majątkowa powoda uległa znacznemu polepszeniu, co wynika z zaświadczenia o zarobkach. Posiada on wyremontowany luksusowy dom, a nadto wzniósł nowy willowy budynek o powierzchni co najmniej 300 m ². Posiada samochód osobowy B. (...) o wartości 100.000 zł i będzie otrzymywał rentę z ZUS. J. D. osiąga niższe dochody niż powód w wysokości 2.400 zł netto miesięcznie. Kontynuuje leczenie ortopedyczne i dermatologiczne. Łazienka w mieszkaniu pozwanej wymaga generalnego remontu. Pozwana spłaca pożyczkę w zakładzie pracy oraz kredyt w banku. Na syna S. otrzymuje od jego ojca A. S. alimenty w kwocie 1.000 zł miesięcznie, a na syna J. B. otrzymuje od powoda alimenty w kwocie 1.000 zł miesięcznie. Pozwana zaprzeczyła, aby postawała w konkubinacie z A. S..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Powód K. B. (1) pozostawał w związku małżeńskim z pozwaną J. D. od 16 maja 1992 r. Małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód z wyłącznej winy K. B. (1) na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 13 marca 2007 r., sygn. akt XI C 3279/06. Ze związku małżeńskiego powoda z pozwaną pochodzi dwójka pełnoletnich synów D. B. oraz J. B.. Pozwany od 5 kwietnia 2008 r. pozostaje w związku małżeńskim z A. B., z którą ma dwójkę dzieci: N. B., ur. (...) oraz B. B. (2), ur. (...) W ich małżeństwie obowiązuje ustrój rozdzielności majątkowej. Pozwana oprócz dorosłych synów ma także syna S. w wieku 10 lat, którego ojcem jest A. S.. Powód płaci alimenty na syna J. B. w wysokości po 1.000 zł miesięcznie. Ma także alimenty ustalone na córki N. i B. B. (2) w wysokości po 900 zł miesięcznie.

[dowód: okoliczności bezsporne; wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z 13.03.2007 r., k. 38 akt XI C 3279/06; akt notarialny z 11.05.2012 r., Rep. A nr 3118/2012, k. 191]

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Olkuszu z dnia 9 września 2010 r., sygn. akt III RC 198/10, zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 7 grudnia 2010 r., sygn. akt XI 1 Ca 524/10, zasądzono od K. B. (2) na rzecz J. D. tytułem alimentów kwotę po 300 zł miesięcznie, płatną od dnia 20 maja 2010 r.

[dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Olkuszu z 09.09.2010 r., sygn. akt III RC 198/10, k. 86; wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z 07.12.2010 r., k. 107 akt III RC 198/10]

Sąd Rejonowy w Olkuszu wyrokiem z dnia 29 maja 2013 r., sygn. akt III RC 341/12, zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 24 października 2013 r., sygn. akt XI 1 Ca 428/13, oddalił powództwo K. B. (1) o zniesienie obowiązku alimentacyjnego wobec J. D.. Powód zarabiał wówczas na podstawie umowy o pracę w (...) w B. kwotę 3.400 zł netto miesięcznie, a pozwana w Urzędzie Pocztowym 2.400 zł netto miesięcznie.

[dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Olkuszu z dnia 29.05.2013 r., k. 387, 400-404 akt III RC 341/12; wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 24.10.2013 r., sygn. akt XI 1 Ca 428/13, k. 447 akt III RC 341/12]

Powód od 5 listopada 1991 r. zatrudniony był w (...) S.A. w B. na stanowisku elektromonter dyżurny. W 2019 r. osiągnął dochód w wysokości 71.167,20 zł. W okresie od stycznia 2019 r. do maja 2020 r. średnie miesięczne wynagrodzenie brutto powoda wynosiło 5.287,16 zł, a netto 3.950,42 zł.

Powód pozostaje pod opieką poradni psychiatrycznej z powodu depresji. Leczy się także neurologicznie. Zdiagnozowano u niego dychawicę oskrzelową, przewlekłe obturacyjne choroby płuc, uszkodzenia mózgu z niedotlenienia, ból głowy typu uciskowego, organiczne zaburzenia nastroju, postępującą naczyniowo leukoencefalopatię, choroby mięśni, choroby krążków międzykręgowych lędźwiowych i innych z uszkodzeniem korzeni nerwów rdzeniowych oraz zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa. Powód jest leczony specjalistycznie z powodu wskazanych schorzeń, wymaga leczenia farmakologicznego, przestrzegania diety oraz rehabilitacji. Na zakup leków wydaje ok. 300 zł miesięcznie.

Decyzją (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 27 lutego 2018 r. powód został zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, która istnieje od 40 roku życia powoda. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się na 1 stycznia 2016 r., a orzeczenie zostało wydane do 28 lutego 2022 r.

Od 2 marca 2020 r. powód nie otrzymywał wynagrodzenia; posiadał nieobecności usprawiedliwione bez prawa do wynagrodzenia. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 6 kwietnia 2020 r. powód został uznany za osobę częściowo niezdolną do pracy do dnia 30 kwietnia 2021 r., z dniem 30 czerwca 2020 r. na mocy porozumienia stron powód rozwiązał umowę o pracę z (...) S.A. z powodu przejścia na rentę. Od 1 lipca 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. powodowi została przyznana renta w kwocie brutto 2.449,06 zł miesięcznie, netto 2.045,64 zł.

[dowód: zaświadczenia lekarskie k. 71-72, 79, 81; faktury VAT (...); 334-336; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z 27.02.2018 r., k. 75; orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 06.04.2020 r., k. 73; zaświadczenie (...) z 30.03.2020 r., k. 80; zeznanie PIT-11 za 2019 r., k. 85-86; zaświadczenie (...) z 22.06.2020 r., k. 152-153; pismo (...) z 13.07.2020 r., k. 249; pismo ZUS z 09.10.2020 r., k. 288; umowa z 20.10.2019 r., k. 98; zeznania świadka A. B., rozprawa w dniu 09.12.2020 r., czas nagrywania 01:33:36-01:47:17, k. 361]

Żona powoda A. B. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie ogólnobudowlanym. Zajmuje się sprzedażą okien. Posiada jeden sklep i zatrudnia na stałe jednego pracownika. Od dwóch lat współpracuje z podwykonawcami. Pięć lat temu przebyła wypadek. Ma niesprawną nogę, problemy ze stawem oraz poruszaniem się. Posiada orzeczenie o stałym stopniu niepełnosprawności. Przebyła operację żołądka i wymaga specjalistycznej diety. W listopadzie 2019 r. przeszła operację lewej nogi.

A. B. leczy się z powodu dychawicy oskrzelowej, ucisku korzeni nerwów rdzeniowych i splotów nerwowych w zaburzeniach krążka międzykręgowego, kręgozmyku, wewnętrznego uszkodzenia stawu kolanowego prawego i lewego, niedoczynności tarczycy oraz zapalenia tarczycy autoimmunologiczne. Jest leczona specjalistycznie z powodu schorzeń. Wymaga stałej farmakoterapii i rehabilitacji. Leczy się ginekologicznie, neurologicznie i endokrynologicznie. Koszt leczenia A. B. to ok. 400 zł miesięcznie.

W dniach od 22 do 25 lipca 2020 r. przebywała w szpitalu z powodu wielofragmentowego, nienaprawialnego uszkodzenia tarczowej łękotki bocznej stawu kolanowego prawego. Przeszła wówczas operację zabieg artroskopii stawu kolanowego prawego.

[dowód: zaświadczenie lekarskie z 23.04.2020 r., k. 78; karta informacyjna z pobytu w (...) z 08.12.2018 r., k. 77; karta informacyjna leczenia szpitalnego z 25.07.2020 r., k. 220-221; faktura VAT z 22.06.2019 r., k. 90; zeznania świadka A. B., rozprawa w dniu 09.12.2020 r., czas nagrywania 00:56:40-02:08:02 k. 360-361v; przesłuchanie powoda K. B. (1), rozprawa w dniu 03.02.2021 r., czas nagrywania 00:26:08-00:29:08, k. 426]

A. B. w 2018 r. osiągnęła dochód w wysokości 66.699,51 zł. W roku 2019r. osiągnęła z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej przychód w wysokości 564.122,48 zł. Koszty uzyskania przychodu wyniosły 562.320,05 zł, a dochód 1.802,43 zł. W 2019 r. wykazała także dochód z innych źródeł (emerytura/renta) 14.159,60 zł oraz dochód z innych źródeł 8.865,87 zł. Jest właścicielką czterech pojazdów: V. (...) z 1992 r., V. (...) z 1996 r., M. (...) z 2001 r., B. (...) z 2011 r.

[dowód: zaświadczenie Urzędu Skarbowego w O. z 24.06.2020 r., k. 173; zaświadczenie Urzędu Skarbowego w O., k. 172; zeznanie PIT-36L, k. 82-83; zaświadczenie z Wydziału Komunikacji i (...) Starostwa Powiatowego w O. z 22.06.2020 r., k. 171]

Córka powoda N. B. (lat 17) uczęszcza do drugiej klasy liceum ogólnokształcącego. Została zaliczona do osób niepełnosprawnych decyzją (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w O. z dnia 27 lutego 2018 r. Niepełnosprawność datuje się od wczesnego dzieciństwa, a orzeczenie wydano do dnia 28 września 2020 r.

W dniach 29 maja 2020 r. do 2 czerwca 2020 r. przebywała w szpitalu z powodu kołatania serca. W dniu 15 lipca 2020 r. przebyła uraz po zeskoczeniu z huśtawki. Była hospitalizowana od 15 do 21 lipca 2020 r. Po wypadku N. B. ma problemy z poruszaniem się, tj. niedowład lewej nogi. Nie zawsze jest w stanie sama zejść z łóżka i dojść do ubikacji. W czynnościach tych pomaga jej powód.

Kolejną decyzją z 26 października 2020 r. ponownie zaliczono N. B. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności do 31 października 2025 r.

N. B. otrzymała skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne. Uczęszcza także na prywatne zabiegi fizjoterapeutyczne. Początkowo zabiegi rehabilitacyjne odbywały się w domu i były płatne. Zabiegi, które przechodziła w J., były bezpłatne. Raz w tygodniu N. B. uczęszcza na rehabilitację do K., koszt wizyty wynosi 300 zł. Córka powoda ma także problemy neurologiczne i odbywa w związku z tym konsultacje u neurochirurgów i neurologów. Koszt wizyt neurologicznych to ok. 400 zł miesięcznie. Leczy się z powodu depresji, choruje na astmę oskrzelową i zespół (...). Przeszła zarażenie koronawirusem. Jest też leczona ortodontycznie.

N. B. uczęszcza na korepetycje z chemii i matematyki po dwa razy w tygodniu. Korepetycje z chemii to koszt 40 zł za godzinę, a z matematyki 60 zł za godzinę. Miesięczny koszt korepetycji córki N. wynosi ok. 400 zł.

[dowód: orzeczenie o niepełnosprawności z 27.02.2018 r., k. 74; karta informacyjna porady ambulatoryjnej z 05.02.2020 r., k. 101; karta informacyjna leczenia szpitalnego z 02.06.2020 r., k. 192; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z 26.10.2020 r. k. 331-332; faktura VAT z 20.11.2019 r., k. 87, 180-181; karta informacyjna z pobytu w szpitalnym oddziale ratunkowym z 16.07.2020 r., k. 227-228; skierowanie z 12.08.2020 r., k. 232; konsultacja neurochirurgiczna z 16.07.2020 r., k. 234; karta informacyjna leczenia szpitalnego z 21.07.2020 r., k. 236-237; opinia neurochirurgiczna z 21.07.2020 r., k. 239; skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne z 02.09.2020 r., k. 294; faktury VAT, k. 298-300; 339-345; zeznania świadka A. B., rozprawa w dniu 09.12.2020 r., czas nagrywania 00:56:40-02:08:02, k.360-361v; przesłuchanie powoda K. B. (1), rozprawa w dniu 03.02.2021 r., czas nagrywania 00:18:34-00:22:56, k. 425v-426]

Córka powoda B. B. (3) (lat 10) była wcześniakiem. Jest rehabilitowana od chwili urodzenia do teraz. Koszt półgodzinnej rehabilitacji wynosi 80 zł. Rehabilitacja odbywa się 4 razy w miesiącu. B. B. (3) leczy się także na astmę oskrzelową. Koszt leków to 100 zł miesięcznie. Została zaliczona do osób niepełnosprawnych na podstawie decyzji (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w O. z dnia 18 lipca 2016 r. Niepełnosprawność datuje się od 6 czerwca 2016 r., a orzeczenie wydano do 31 lipca 2019 r. Ma problemy z pisaniem i czytanie. Uczęszcza na korepetycje z języka angielskiego oraz matematyki. Jest to koszt 150 zł miesięcznie. Zajęcia pozalekcyjne śpiewu i gry na fortepianie kosztują rodziców 250 zł miesięcznie.

[dowód: orzeczenie o niepełnosprawności z 18.07.2016 r., k. 76; zeznania świadka A. B., rozprawa w dniu 09.12.2020 r., czas nagrywania 00:56:40-01:30:55, k. 360-361v; przesłuchanie powoda K. B. (1), rozprawa w dniu 03.02.2021 r., czas nagrywania 00:22:56-00:24:51, k. 426v]

Powód z żoną A. B. i córkami mieszka w domu jednorodzinnym z 1924r. Na działce jest postawiony także drugi dom, powód twierdzi, że z przeznaczeniem pod prowadzenie działalności gospodarczej o pow. 170 m ² . Obecnie w tym budynku trzymane są materiały i rowery. Nie jest on wykończony ani otynkowany. Są wstawione w nim okna i położona dachówka. Pieniądze na zakup domu A. B. otrzymała od rodziców, którzy pomagali jej także w remoncie.

A. B. otrzymuje rentę socjalną w kwocie 1025 zł, świadczenie 500+ na dwójkę dzieci, 640 zł świadczenia pielęgnacyjnego na siebie oraz córki, a także zasiłek rodzinny w łącznej wysokości 440 zł (w tym dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego po 110 zł).

A. B. zaciągnęła kredyt w wysokości 25.000 zł na rehabilitację córki. W poprzednim roku spłaciła kredyt zaciągnięty na remont domu.

Koszt utrzymania domu to ok. 1.100 zł miesięcznie. Na energię rodzina wydaje 360 zł miesięcznie, na wodę 120 zł miesięcznie, na gaz 400 zł miesięcznie, a telewizja to koszt 60 zł miesięcznie. Miesięczny koszt utrzymania rodziny wynosi 6-7 tys. zł. Rodzinie pomaga matka powoda, która pracuje we W..

Dochód z działalności gospodarczej A. B. za 2020 r. wyniósł 4.000 zł. W ramach pomocy rządowej A. B. otrzymała 5.000 zł z Urzędu Pracy i dwa razy po 2100 zł z ZUS. A. B. prowadzi hodowlę psów rasowych. Cena sprzedaży psa wynosi ok. 3000-4500 zł. Po odliczeniu kosztów deklaruje, że na psie zarabia ok. 1000 zł.

[dowód: zeznania świadka A. B., rozprawa w dniu 09.12.2020 r., czas nagrywania 00:56:40-02:08:02, k. 360-361v; zdjęcia k. 160; decyzja z 10.11.2020 r., k. 330; przesłuchanie powoda K. B. (1), rozprawa w dniu 03.02.2021 r., czas nagrywania 00:08:02-00:01:0:02, k. 425v-427]

Powód systematycznie płaci alimenty na dzieci i pozwaną. Ma zamiar starać się o przedłużenie renty. Jeżeli nie otrzyma renty, podejmie pracę, o ile stan zdrowia mu na to pozwoli. Powód ma trudność w prowadzeniu samochodu. Jeżeli jego stan zdrowia na to pozwala, to on dowozi córki na zajęcia lub rehabilitację. Powód nie ma majątku ruchomego ani nieruchomego.

[dowód: przesłuchanie powoda K. B. (1), rozprawa w dniu 03.02.2021 r., czas nagrywania 00:14:18-00:17:55; 00:26:08-00:29:08 k. 425v-426]

W dniu 23 stycznia 2021 r. A. B. doznała urazu barku lewego. Była zaopatrywana w (...) z powodu podwichnięcia przedniego lewego stawu ramiennego. Od 29 stycznia do 19 lutego 2021 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim z powodu następstw zwichnięcia, skręcenia i naderwania kończyny górnej. Pozostaje pod opieką poradni urazowo – ortopedycznej (...) w O.. W związku ze złamaniem A. B. nie mogła iść na planowaną operację kolana.

[dowód: karta informacyjna pobytu w szpitalnym oddziale ratunkowym z 29.01.2021 r., k. 433; zwolnienie lekarskie, k. 434, skierowanie, k. 435; zaświadczenie lekarskie, k. 436; przesłuchanie powoda K. B. (1), rozprawa w dniu 03.02.2021 r., czas nagrywania 00:26:08-00:29:08, k. 426]

Pozwana jest zatrudniona w Urzędzie Pocztowym w O. jako starszy specjalista ds. ekspedycyjno – rozliczeniowych. W 2019 r. osiągnęła dochód w wysokości 46.575,95 zł. W styczniu 2020 r. zarobiła brutto 3.457,76 zł (netto 1.927,21 zł); w lutym 2020 r. 3.784,14 zł (netto 2.147,31 zł); w marcu 3.835,03 zł (netto 2.253,16 zł); w kwietniu 3.254,57 zł (netto 1.905,29 zł); w maju 3.706,18 zł (netto 2.144,75 zł). Pozwana posiada zadłużenie z tytułu pożyczki zakładowej w kwocie 12.500 zł. Co miesiąc potrąca się jej z wynagrodzenia za pracę kwotę 540 zł tytułem pożyczki. Wskazywane kwoty netto wynagrodzenia uwzględniają już wpłaty na pożyczkę.

Pozwana leczy się z powodu chorób przewlekłych. Wymaga stałego leczenia farmakologicznego, stosowania diety i rehabilitacji. Zakupuje z tego powodu leki. Od 2010 r. leczy się ortopedycznie.

[dowód: zaświadczenie z Kasy Zapomogowo Pożyczkowej z 31.12.2019 r., k. 115; zaświadczenia o wysokości zarobków pozwanej, k. 116-131; zeznanie PIT-11 pozwanej, k. 142-143; zaświadczenie lekarskie z 27.05.2020 r., k. 110; faktury VAT, k. 111-112; recepty, k. 113-114; dokumentacja medyczna, k. 446-459]

Pozwana ma problemy z kręgosłupem. Przeszła dwie operacje cieśni nadgarstka. Mieszka w mieszkaniu, które zostało zakupione w trakcie związku małżeńskiego z powodem.

Pozwana pozostaje w nieformalnym związku z A. S., ojcem jej syna S., na którego łoży dobrowolnie około 1000 zł. A. S. pracuje jako pracownik budowlany za granicą. Po powrocie do kraju przebywa w różnych miejscach, głównie jednak w mieszkaniu pozwanej. Gdy znajome odwiedzały pozwaną, w jej mieszkaniu spotykały A. S., widziały też jego bagaże. Sprzątał mieszkanie, robił śniadania. Pozwana lub jej ojciec odbierał A. S. z lotniska, gdy ten wracał do Polski. Około 10 lat temu wykonywał remont mieszkania pozwanej.

A. S. do Polski przyjeżdża 3-4 razy do roku, w 2020 r. przebywał w Polsce przez 8 miesięcy z uwagi na pandemię. Zajmował się wówczas synem S.. Święta Bożego Narodzenia w 2020 r. spędził w Polsce w miejscu zamieszkania pozwanej. Gdy jest w Polsce robi wspólnie zakupy z pozwaną, kupuje sprzęty do jej mieszkania (np. telewizor), zakupił też dla pozwanej samochód A. (...) z 1995 r. za kwotę 5000 zł. Pozwana ponosi opłaty związane z utrzymaniem pojazdu, samochód jest zarejestrowany na nią oraz na A. S., który nie ma prawa jazdy.

Pozwana spędzając wakacje w Hiszpanii w 2018 r. z synami J. i S., przebywała w tym samym hotelu co A. S..

[dowód: zeznania świadka K. L., rozprawa w dniu 09.12.2020 r., czas nagrywania 00:14:17-00:32:27, k. 358v-359; zeznania świadka M. D., rozprawa w dniu 09.12.2020 r., czas nagrywania 00:36:38-00:54:43, k. 359-359v; częściowo zeznania świadka A. S., rozprawa w dniu 27.01.2021 r., czas nagrywania 00:03:18-00:16:03, k. 409-409v; częściowo przesłuchanie pozwanej J. D., rozprawa w dniu 03.02.2021 r., czas nagrywania 01:01:50 – 01:39:09, k. 427v-429; ; potwierdzenie złożenia wniosku o ubezpieczenie pojazdu, k. 144]

Pozwana mieszka z trzema synami. Mieszkanie ma 60 m ² i składa się z 3 pokoi. Każdy syn ma swój pokój. Pozwana ponosi następujące miesięczne koszty utrzymania: czynsz mieszkania ok. 900 zł, gaz 170 zł, energia 170 zł, dwa telefony 50 zł i kablówka 130 zł miesięcznie. Najstarszy syn nie pracuje i nie dokłada się do kosztów utrzymania. Pozwana go utrzymuje. Syn J. ma 20 lat. Ukończył liceum i zdał maturę w sierpniu 2020 r. Podjął naukę w 2-letnim technikum jako technik masażysta, które ukończy w bieżącym roku.

Pozwana otrzymuje świadczenie 500+ na najmłodszego syna. Od ponad 10 lat leczy się na schorzenia kręgosłupa. Deklaruje, że na leki wydaje ok. 400-600 zł miesięcznie, co nie zostało wykazane. Pozwana spłaca dwie pożyczki w GetinBanku w ratach po 270 zł i 290 zł. Razem z ojcem oraz bratem odziedziczyła po swojej matce dwie nieruchomości (dom i mieszkanie) oraz samochód.

[dowód: przesłuchanie pozwanej J. D., rozprawa w dniu 03.02.2021 r., czas nagrywania 01:01:50 – 01:39:09, k. 427v-429]

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty urzędowe i prywatne, których prawdziwość nie budziła wątpliwości Sądu i nie była kwestionowana przez strony. Pozwoliły one na ustalenie sytuacji osobistej i majątkowej oraz stanu zdrowia powoda, jego żony A. B., ich wspólnych dzieci N. i B. B. (2) oraz pozwanej. Zeznania świadków K. L. i M. D. Sąd uznał za wiarygodne w całości. Wskazywały one na sytuację majątkową, lokalową i zdrowotną pozwanej, a także częściowo na relację, jaka wiąże pozwaną z A. S.. W ocenie Sądu zeznania świadka A. S. zasługiwały na obdarzenie ich wiarygodnością jedynie w części, tj. w zakresie okoliczności bezspornych, a to zatrudnienia w Islandii, posiadania z pozwaną małoletniego syna S., okresowych przyjazdów do Polski i przebywania wówczas w mieszkaniu pozwanej, a także kwot przekazywanych jej tytułem alimentów na syna. Za niewiarygodne uznano te relacje świadka, w których utrzymywał on, że nie pozostaje w związku z pozwaną. Przeczą bowiem temu dotychczas ujawnione okoliczności faktyczne niniejszej sprawy. Oczywiście z uwagi na zatrudnienie świadka A. S. za granicą, ich relacje mają charakter ograniczony, jednak w trakcie powrotów do Polski, to pozwana lub jej ojciec odbiera go z lotniska, świadek mieszka u pozwanej w trakcie pobytu w Polsce, robi wówczas z pozwaną zakupy. W ocenie Sądu w świetle zasad doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania nie można uznawać, aby takie zachowanie świadka A. S. było związane wyłącznie z tym, że świadek jest ojcem dziecka, które ma wspólnie z pozwaną. W tym zakresie za niewiarygodne należało ocenić także przesłuchanie pozwanej J. D., która także kwestionowała utrzymywanie bliższej relacji ze świadkiem A. S. niż ta, która wynika z posiadania wspólnego syna.

Zeznania świadka A. B. Sąd uznał za wiarygodne w znacznej części, tj. w zakresie jej stanu zdrowia, a także stanu zdrowia powoda oraz ich wspólnych dzieci. W tym zakresie relacja świadka pozostawała zgodna ze zgromadzoną w aktach sprawy dokumentacją medyczną. Ponadto, wiarygodne były te relacje, które wskazywały na wysokość jej dochodów, co znajdowało odzwierciedlenie w przedłożonych zeznaniach podatkowych oraz zaświadczeniach z Urzędu Skarbowego. Za niewiarygodne Sąd natomiast uznał zapewnienia świadka A. B. odnoszące się do wybudowania na działce „budynku gospodarczego”. Z przedstawionych zdjęć wynika bowiem, że budynek ten wygląda na dom jednorodzinny, a powód nie wykazał, że ma on mieć przeznaczenie pod działalność gospodarczą. To, że obecnie składowane są w nim materiały budowlane i rowery, nie przesądza o charakterze tego budynku. W świetle zasad doświadczenia życiowego budzą także wątpliwości te oświadczenia żony powoda, które wskazywały, że koszt wzniesienia takiego obiektu w stanie surowym zamkniętym to kwota ok. 40.000 zł. W tym zakresie niewiarygodne były także te relacje powoda, w których wskazywał, że koszt wzniesienia budynku to kwota ok. 50.000 zł.

W odniesieniu do przesłuchania stron, Sąd uwzględnił je uzupełniająco. Przesłuchanie powoda było w większości wiarygodne, tj. co do jego obecnego stanu zdrowia, zatrudnienia, osiąganych dochodów z tytułu renty, stanu niezdolności do pracy, a także stanu zdrowia członków jego rodziny, czy wydatków ponoszonych na utrzymanie domu i koszty leczenia. W tym zakresie zeznania te były spójne ze zgromadzoną w aktach dokumentacją medyczną, fakturami VAT oraz relacjami A. B. w niekwestionowanym zakresie. Przy czym wątpliwości Sądu budzą twierdzenia powoda, co do jego udziału w wykazywanych wydatkach, które są zdecydowanie wyższe niż deklarowane przez niego dochody.

Przesłuchanie pozwanej było wiarygodne w zakresie okoliczności bezspornych, a to jej stanu zdrowia, zatrudnienia, osiąganych dochodów, sytuacji majątkowej i rodzinnej. Nie zasługiwały na wiarę relacje odnoszące się do braku pozostawania w nieformalnym związku ze świadkiem A. S., o czym była mowa powyżej. Nie zasługiwały na uwzględnienie także te oświadczenia pozwanej, z których wynikało, że stan zdrowia powoda i jego żony jest tworzony na potrzeby niniejszego postępowania, co pozostaje w sprzeczności ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją medyczną.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie. Podstawą materialnoprawną powództwa jest art. 138 k.r.o., zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez „zmianę stosunków” należy rozumieć wszelkie zmiany w statusie ekonomicznym stron, powodujące zmianę zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też zmianę zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Zmiana stosunków może więc doprowadzić zarówno do zmiany wysokości obowiązku alimentacyjnego, jak i do jego zniesienia.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Olkuszu z dnia 9 września 2010 r., sygn. akt III RC 198/10, zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 7 grudnia 2010 r., sygn. akt XI 1 Ca 524/10, zasądzono od K. B. (2) na rzecz J. D. tytułem alimentów kwotę po 300 zł miesięcznie płatną od dnia 20 maja 2010 r. w oparciu o przepis art. 60 § 2 k.r.o. Stosownie do tego przepisu jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe doprowadziło do wniosku, że od czasu wydania wskazanego wyroku zasądzającego alimenty na rzecz pozwanej, a także od czasu wyrokowania w pierwszej sprawie o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, w stanie majątkowym powoda zaszły istotne zmiany. Powód rozwiązał umowę o pracę za porozumieniem stron z zakładem pracy, w którym zatrudniony był od 1991 r., z uwagi na przejście na rentę. Obecnie powód jest osobą częściowo niezdolną do pracy z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. W czasie przed przejściem na rentę jego średniomiesięczny dochód netto kształtował się na poziomie 3.950,42 zł. Z tytułu renty otrzymuje obecnie netto kwotę 2.045,64 zł, a przyznane świadczenie ma charakter czasowy, tj. od 1 lipca 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. Zestawienie powyższych kwot wskazuje na znaczne obniżenie dochodu uzyskiwanego przez powoda. Wskazuje także na zmniejszenie się jego możliwości zarobkowych z uwagi na liczne dolegliwości takie jak choroba płuc, schorzenia neurologiczne oraz depresja. Ponadto, powód jest zobligowany do świadczenia alimentów na rzecz pełnoletniego syna J. w kwocie 1.000 zł oraz na rzecz córek N. i B. po 900 zł. Stan zdrowia córek powoda także generuje znaczne koszty związane z leczeniem i rehabilitacją. Obie córki uczęszczają także na korepetycja, co generuje dodatkowe koszty. Stan zdrowia żony powoda A. B. także nie przedstawia się korzystnie i uległ on pogorszeniu, co ogranicza jej możliwości zarobowe. W lipcu 2020 r. przebyła ona operację stawu kolanowego, a od stycznia 2021 r. leczy się z powodu zwichnięcia barku.

W tym kontekście sytuacja osobista i majątkowa pozwanej przedstawia się w ocenie Sądu korzystniej niż sytuacja pozwanego. Co prawda, pozwana także leczy się z powodu dolegliwości związanych z kręgosłupem, przebyła dwie operacje cieśni nadgarstka, jednak jej stan zdrowia pozwala jej na wykonywanie pracy. Pozwana osiąga stały, miesięczny dochód w wysokości ok. 2.600 zł netto, Tymczasem powód jest osobą częściowo niezdolną do pracy, a przyznane mu z tego tytułu świadczenie ma charakter czasowy. Ponadto, pozwana zamieszkuje wraz z trójką synów, z czego dwójka z nich jest już dorosła. Jeden z nich, D. B., nie pracuje i nie partycypuje w kosztach utrzymania mieszkania, a pozwana go utrzymuje, do czego nie jest zobowiązana. Powód płaci alimenty w kwocie 1.000 zł miesięcznie na drugiego z synów pełnoletniego J. B., a A. S. przekazuje pozwanej miesięcznie kwotę 1.000 zł alimentów na ich wspólnego syna S.. Pomijając, kwotę alimentów otrzymywaną przez J. B., pozwana dysponuje miesięcznie kwotą ok. 3.600 zł (wynagrodzenie za pracę oraz alimenty od A. S.), którą przeznacza na utrzymanie domu oraz rodziny, w tym pełnoletniego syna D. B., który nie przekazuje pozwanej żadnych kwot miesięcznie. Należy także uwzględnić to, że pozwana otrzymuje pomoc od A. S., który zakupił dla niej samochód, telewizor, a także robi zakupy wspólnie z pozwaną, gdy przebywa w Polsce.

Mając na względzie poczynione ustalenia, należało wskazać, że po obu stronach doszło do zmiany okoliczności od czasu poprzednich spraw o zasądzenie alimentów oraz uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Po stronie powoda niewątpliwie zmniejszyły się nie tylko jego dochody, ale także jego możliwości zarobkowe z uwagi na stan zdrowia. Także stan zdrowia jego córek, wpływa na ocenę tych możliwości. Chociaż pozwana nadal pracuje w Urzędzie Pocztowym, tak jak w toku poprzednich spraw toczących się między stronami, to należy zauważyć, że także po jej stronie doszło do zmiany okoliczności. Otrzymuje alimenty od A. S. w kwocie 1.000 zł miesięcznie na małoletniego syna S. (poprzednio było to 800 zł, k. 404 akt III RC 341/12). Alimenty na rzecz syna J. B. wynoszą obecnie 1.000 zł. Pełnoletni syn stron D. B. jest dorosły, nie uczy się i z pewnością posiada możliwości zarobkowe.

Z tych przyczyn Sąd zniósł obowiązek alimentacyjny powoda K. B. (1) względem pozwanej J. D. ustalony wyrokiem Sądu Rejonowego w Olkuszu z dnia 9 września 2010 r., w sprawie o sygn. akt III RC 198/10, zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 7 grudnia 2010 r., sygn. akt XI 1 Ca 524/10 z dniem 18 maja 2020 r., tj. z datą doręczenia pozwanej odpisu pozwu. Sąd oddalił powództwo w części dotyczącej daty początkowej zniesienia obowiązku alimentacyjnego.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., wzajemnie znosząc je między stronami. Sąd stosując tą normę miał na uwadze charakter niniejszego postępowania oraz fakt, że pozwana łoży na utrzymanie synów, w tym dwóch dorosłych pochodzących ze związku małżeńskiego z powodem.

/sędzia Agnieszka Proć/