Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 grudnia 2020 r.

Sąd Rejonowy w Brzesku III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SR Sławomir Świerczek

Protokolant: Agnieszka Babiarz

po rozpoznaniu w dniu 28 grudnia 2020 w Brzesku

na rozprawie

sprawy z powództwa D. O.

przeciwko pozwanemu J. O.

o podwyższenie alimentów

I.  powództwo oddala,

II.  odstępuje od obciążania powódki kosztami postępowania.

SSR Sławomir Świerczek

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

B., dnia 28 grudnia 2020r.

III RC 119/20

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 28.12.2020 r.

Powódka D. O. domagała się zasądzenia od pozwanego ojca J. O. alimentów w kwocie 1200 zł miesięcznie, w miejsce alimentów zasądzonych 8 maja 2015 r. przez SO T. (...)do sygn.. I C 267/15. Uzasadniając pozew naprowadziła na to, że znacznie wzrosły koszty jej utrzymania. Pozwany mało się nią interesuje i spotyka tylko z okazji urodzin. Powódka ma problemy okulistyczne i neurologiczne, mimo to podjęła studia. Koszt czesnego to kwota 760 zł. miesięcznie. Niedogodności związane z dojazdem z B. do K. spowodowały wynajęcie mieszkania, które kosztuje ok1400 zł miesięcznie, łącznie z opłatami za media. Zakup szkieł okularowych generuje wydatek w wysokości 1500 zł a soczewki kontaktowe kosztują 160 zł miesięcznie. Zmiany w mózgu wymagają wykonania corocznego rezonansu, co kosztuje ok. 500 zł. Zakup żywności kosztuje 400 zł, opłata za telewizje Netflix 25 zł, ubrania 100 zł, leki 25 zł, kosmetyki 100 zł miesięcznie. Powódka miała przechodzić operację (...), w C. za opłatą w wysokości 7500 zł. Ze względu na epidemię został ona przełożona. Na dodatkowe badania wydala ok. 2000 zł. Na potrzeby edukacyjne został zakupiony laptop za ok. 6000 zł.. Powódka pozostaje na utrzymaniu matki, która wychowuje jeszcze jedno dziecko. Pozwany przeznacza na potrzeby powódki 500 zł miesięcznie. J. O. tytułem podziału majątku z matka powódki otrzymał 170.000 zł.

Pozwany J. O. wniósł o oddalenie powództwa. Wskazał na to, że interesuje się córką, jednak jest ona już osoba dorosłą, która zamieszkuje ze swoim chłopakiem, prowadzi dorosłe życie i nie wykazuje chęci częstszych kontaktów z ojcem, nawet nie zaprasza go do swojego mieszkania. Problemy neurologiczne powódki, to (...), która jest dość powszechną przypadłością występującą u kobiet, nie zagraża życiu i zdrowiu powódki, nie wpływa na jakość jej życia, nie upośledza zdolności do nauki. Wada wzroku nie utrudnia powódce życia, bo większość czasu spędza ona grając w gry komputerowe do późnego wieczora. Nadto pozwany naprowadził na to, że powódka studiuje zaocznie na kierunku związanym z grami komputerowymi a zjazdy odbywają się w weekendy. Taki sposób nauki pozwala na podjęcie pracy przez powódkę. Branża cyfrowa nie tylko nie straciła ale nawet zyskała w dobie pandemii. Powódka wraz partnerem wspólnie z nią zamieszkującym uczestniczą w zabawach w przebieranie w postaci z gier tzw.„ cosplay”, co generuje dodatkowe koszty na zakup , czy przygotowanie strojów. Studia w K. na (...) powódka podjęła w 2020 r. a mieszkanie wynajęła wcześniej. W okresie wakacyjnym, nawet przez epidemia nie pracowała. Zmieniła jedynie mieszkanie na takie o wyższym niż dotychczas standardzie. Bardzo wysoką stopę życiową powódki potwierdzają wycieczki zagraniczne, zakup sprzętu komputerowego za ok. 6000 zł. nocowanie w luksusowych hotelach., dostęp do HBO, Netflixa, wyjścia do klubów, zakup rasowego kota za kilka tysięcy złotych. D. O. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z partnerem.. Dochody pozwanego są niewielkie. Prowadzi działalność handlową (...). Z marży 6 % uzyskuje niewielkie zyski. Obciążają pozwanego opłaty na ZUS w wysokości ok. 1400 zł, oplata targowa ok.700 zł, usługi księgowe ok. 240 zł, abonament telefoniczny ok. 80 zł miesięcznie. W 2016 roku pozwany wyleasingował samochód dostawczy. Wniósł wkład w wysokości 40000 zł , który posiadał z tytułu podziału majątku. Miesięczna rata to ok. 1100 zł. opłata administracyjna wynosi ok. 170 zł. łączne koszty utrzymania samochodu – ubezpieczenie, serwis, paliwo to ok. 3000 zł. Przez znaczną część roku działalność nie była prowadzona, bo targowisko było zamknięte. Za 10 miesięcy 2020 r. pozwany osiągnął dochód wysokości ok. 2900 zł. miesięcznie.

Sąd ustalił, co następuje :

Do sygn.. I C 267/15 SO T. (...) rozwiązał małżeństwo E. O. i J. O.. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią wówczas D. O. zostało powierzone matce i przy niej ustalone miejsce pobytu. Oboje rodzice zostali zobowiązani do utrzymania dzieci iż tego tytułu J. O. został zobligowany do alimentowania D. O. kwotą po 500 zł miesięcznie. Wydanie wyroku poprzedziły ustaleni co do tego, że J. O. prowadził własną działalność gospodarcza, handlową. Zarabiał ok. 2500 zł netto, miesięcznie.

E. O. również działała na własną rękę, tyle, że w branży kosmetycznej. Zarabiała ok. 3800 zł netto miesięcznie, zatrudniała pracowników.

D. O. liczyła wówczas 15 lat życia i była uczennicą i była uczennicą II klasy gimnazjum w miejscu zamieszkania. Rodzina zamieszkiwała we własnym domu.

Wyrok uprawomocnił się dnia 30.05.2015 r.

Aktualnie D. O. liczy 20 lat życia. Na studia poszła bezpośrednio po maturze. Studiowała ratownictwo medyczne. Zaliczyła tylko sesje zimową. Później nauki nie kontynuowała. Do sesji letniej nie przystąpiła. Zrezygnowała około marca 2020 r. Poszła wtedy do pracy. Po ok. 1,5 miesiąca zrezygnowała ze względu na warunki pracy. Kilka razy próbowała podjąć zatrudnienie w charakterze barmana lub kelnera. Zarabiała ok. 1500 zł maksymalnie. Później pracowała przez Internet. W październiku 2020 r. powódka rozpoczęła kolejne studia, tym razem na kierunku związanym z grami komputerowymi. Są to studia zaoczne. Miesięczne czesne wynosi ok. 700 zł miesięcznie. Nauka odbywa się zdalnie. Tylko raz w miesiącu odbywają się zjazdy na uczelni. W okresie wolnym od nauki powódka próbowała znaleźć zatrudnienie przez Internet. Zarobki przeznaczyła na kursy komputerowe związane z projektowaniem gier komputerowych. Przebierając się za postacie z gier powódka używa starej odzieży i tylko kilka lat temu zakupiła konieczne elementy garderoby. Płaszcz sprowadziła wtedy z C.. Ostatni raz brała udział w zjazdach fanów postaci z gier w 2019 roku. Koszt udziału w takim spotkaniu to ok. 80 zł. Powódka grywa w gry komputerowe do późna w nocy, nawet do godz. 3 lub 4 nad ranem, bo wtedy jest największa oglądalność. Od wiosny 2019 roku powódka zamieszkuje w K., wraz ze swoim chłopakiem. Poprzednio wynajmowali mieszkanie i niższym standardzie, obecnie zamieszkują w lepszych warunkach. Poprzednie mieszkanie było kawalerką a obecnie D. O. zamieszkuje w dwu pokojowym mieszkaniu. Czynsz w części obciążającej powódkę zamieszkanie wynosi ok. 1200 zł. ( łącznie 2300 ) miesięcznie. Lokal położony jest w apartamentowcu na strzeżonym osiedlu w centrum K.. Za ok. 6000 zł na potrzeby powódki został zakupiony tablet graficzny, używany głownie do rysowania i projektowania gier. Ostatnio, w 2019 r. D. O. przebywała w H. w celach turystycznych. Wyjazd w części pokryła jej matka. Wraz z matką i młodszą siostrą zwiedzała W.. Korzystała wtedy z Ubera. Powódka cierpi na dużą wadę wzroku, od wczesnego dzieciństwa. Pozostaje pod opieką lekarza, prywatnie. Od dzieciństwa było wiadomo, że będzie potrzebna specjalistyczna operacja okulistyczna. Wykonuje się je po ukończeniu 21 roku życia. Termin wyznaczony w specjalistycznym szpitalu w K. to czerwiec 2021 r. To samo dotyczy problemów neurologicznych, które są zaopiekowane medycznie od kilku lat. Mimo to w dalszym ciągu D. O. korzysta z prywatnej opieki lekarskiej. Koszt wizyty u okulisty, to 200 zł. Co 6-9 miesięcy D. O. wykonuje prywatnie rezonans głowy za kwotę 700 zł. . Stosownie doi jego wyników regulowana jest dawka leku. Zakup okularów wiąże się z wydatkiem ok. 1700 zł. a koszt zakupu soczewek kontaktowych wynosi ok. 50 zł. miesięcznie. Wydatek na leki, w tym przepisane przez endokrynologa to 100 zł miesięcznie. Matka powódki mieszka w dużym domu, którego utrzymanie kosztuje 450 zł za gaz, 130 zł za prąd miesięcznie. E. O. ma utrzymaniu jeszcze młodszą córkę. Ma na nią zasądzone od pozwanego 500 zł miesięcznie alimentów od pozwanego. W swoim gabinecie kosmetycznym matka powódki zarabia 5000 zł miesięcznie.

Powódka posiada tatuaż wykonany na 18 urodziny za 1000 zł. Około 1,5 rok temu powódka zakupiła rasowego kota za kwotę 2000 zł. D. O. do B., do matki przyjeżdża co dwa tygodnie. Maksymalnie wydatek na zakup odzieży i obuwia dla powódki to 700 zł miesięcznie.

Pozwany zamieszkuje w B.. Utrzymuje się s handlu. Na miejscowym placu targowym opłaca miejsce, sprzedaje artykuły spożywcze, wyroby tytoniowe. Stanowisko handlowe o pow. 2m x 2m opłacane jest kwota 10 zł. Pozwany rozkłada się na 2 stanowiska. Jeśli jest zła aura, to J. O. handluje tylko w jednym miejscu, pod dachem. W ostatnich 2 – 3 latach sprzedaż systematycznie spada. Dochody pozwany przeznacza na alimenty i swoje bieżące utrzymanie. Po rozwodzie pozwany złamał nogę i przez 10 miesięcy był wyłączony z pracy. Obecnie w związku z epidemia COVID -19 przez okres blisko 2 miesięcy plac targowy był zamknięty. J. O. z tzw. „tarczy” dostał dwa razy postojowe i raz dotację w kwocie 5000 zł. Innych świadczeń nie otrzymał, bo jego dochód nie przekroczył kwoty 15.900 zł. J. O. ma wadę wzroku. U okulisty nie był od kilku lat, bo go nie stać. Średnie miesięczne koszty wyżywienia pozwanego, to około 500 zł miesięcznie. W ciągu całego roku na odzież i obuwie wydaje 500 zł. Do lokalu w którym zamieszkuje pozwany wraz partnerka i jej synem dokłada 250 zł miesięcznie – 1/3 kosztów. Po rozwodzie w wyniku podziału majątku pozwany otrzymał 170.000 zł Wcześniej sprzedał swój dom i pieniądze włożył w budowę nowego domu na działce żony. Uzyskane pieniądze przeznaczył na działalność gospodarcza, w tym w 2016 roku leasing samochodu dostawczego. Wpłacił 40.000 zł. a pozostałą część spłaca miesięczną ratą w wysokości ok.1100 zł. Z powódką spotyka się rzadko , w okolicach jej urodzin. Co miesiąc przekazuje na jej utrzymanie 500 zł alimentów zasadzonych w wyroku rozwodowym. Taka sama kwotą przekazał jej na urodziny.

Akta rozwodowe stanowiły podstawę do ustaleń sądu w zakresie treści wyrzeczenia obejmującego obowiązek alimentacyjny względem D. O., sytuacji stron w chwili wyrokowania oraz daty prawomocności orzeczenia . Aktualna sytuacje powódki ustalił sąd na podstawie jej zeznań oraz zeznań świadka E. O. oraz częściowo zeznań pozwanego. Twierdzenia powódki i świadka wspiera dokumentacja medyczna oraz umowa z uczelnią. Potrzeby powódki, ich charakter i zakres ustalił sąd w oparciu o zeznania świadka i samej D. O.. Podane tam informacje pochodzą od osoby bezpośrednio zaangażowanej w sprawę, wzajemnie się uzupełniają i potwierdzają. Wysokość środków wydatkowanych na te cele dokumentują rachunki, faktury, których prawdziwość nie został podważona w toku postępowania. Sąd dal wiarę tym twierdzeniom i co do tego, że D. O. nie podróżowała do N., czy H.. Wyczerpująco zostały wyjaśnione powody dla których na przelewach bankowych występują nazwy tych miejscowości – siedziba firmy. Co do kosztów noclegu w W. również sąd dal wiarę tym zeznaniom. Dopełnia ustaleń w tym zakresie umowa kredytowa na zakup, laptopa i dowody kasowe potwierdzające zakup artykułów pierwszej potrzeby. Zeznania pozwanego wraz z dołączonym bilansem firmy, fakturami, dowodami wniesienia opłaty targowej, paragonami, rachunkami, dokumentacja fotograficzną pozwoliły sądowi na ustalenie możliwości zarobkowych J. O.. Wzajemnie się uzupełniają i potwierdzają i zasługują na wiarę. Oceniając zebrany materiał dowodowy są odmówił wiary twierdzeniom powódki, że wynajem mieszkania był uzasadniony jej potrzebami edukacyjnymi. Porównanie okresu nauki, wielkości mieszkania i jego standardu rozkładu zajęć na uczelni nie pozwala na obdarzenie ich walorem wiarygodności.

Sąd rozważył, co następuje:

Obowiązek alimentacyjny rodzica względem pełnoletniego dziecka został kilka lat temu złagodzony. Obecnie w zasadzie utrzymuje się tylko wtedy, gdy dziecko jest niepełnosprawne, nie potrafi zarobić na swoje utrzymanie lub też, gdy się uczy. Przy tym proces edukacyjny musi wskazywać na to, że realne jest ukończenie szkoły i uzyskanie kwalifikacji zawodowych, pozwalających w przyszłości samodzielnie zarobkować na swoje utrzymanie. Powódka nie jest osobą niepełnosprawną. Stan zdrowia nie stoi na przeszkodzie podjęciu zatrudnienia. Ugruntowane poglądy doktryny i orzecznictwa wskazują na to, że edukacja, w przypadku dziecka pełnoletniego, musi być kontynuowana bez przerwy. A z taką przerwą, zawinioną przez powódkę, mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Pozostając w procesie edukacyjnym D. O. zmienia uczelnie, kierunki i formę studiów. Z własnej woli, nie przeszkodzona stanem zdrowia, czy innymi obiektywnymi, niezależnymi od niej przyczynami nie przystąpiła do egzaminów na I roku ratownictwa medycznego. Nawet jeśli ten kierunek studiów okazał się niezgodny z jej zainteresowaniami, to winna zaliczyć egzaminy. Pozwoliłoby to wykazać, że jej nauka rokuje na przyszłość. W chwili wyrokowania w niniejszej sprawie nie wykazano faktycznych osiągnięć D. O. na nowej uczelni. Jednak nie sposób zauważyć, że Obowiązek alimentacyjny rodziców dotyczy takiego dziecka, które nie jest w stanie utrzyma się samodzielnie. Każda inna osoba musi wykazać niedostatek żeby otrzymać alimenty. Powódka, po niepowodzeniach na ratownictwie medycznym, pracowała w kilku miejscach jako kelner i barman a nadto próbowała swych sił przez Internet. To, że jak twierdzi, została oszukana przez pracodawców nie stanowi przesłanki warunkującej przyznaje jej wyższych alimentów. W myśl art. 138 krio można dochodzić zmiany obowiązku alimentacyjnego, jeśli nastąpiła istotna zmiana, istotnych dla wymiaru alimentów okoliczności. Bez wątpienia pozwana studiuje na wyższej uczelni, czego nie było w chwili orzekania rozwój jej rodziców. Jednak nie można tracić z oczy tego, że D. O. prowadzi ze swoim partnerem życie rodzinne, niczym nie różniące się od związku małżeńskiego. Gdyby taki zawarła, to utraciłaby prawo do pomocy w utrzymaniu ze strony rodziców a obowiązek jej utrzymania przeszedłby na jej męża. Tymczasem powódki żyje z partnerem jak żona z mężem a chce od ojca wysokie alimenty. Ich przeznaczeniem ma być pokrycie nieusprawiedliwionych w jej przypadku kosztów wynajmowanego w K. lokalu. Lokalu, który z punktu widzenia edukacyjnego jest zbędny. Zajęcia na studiach zaocznych odbywają się z w weekendy, w systemie zdalnym. Tylko raz w miesiącu odbywają się zjazdy. Tak więc twierdzenie D. O., że musiałaby wcześnie wstać - o 6:00,żeby dojechać na uczelnie nie są przekonujące. Raz w miesiącu można się przecież zdobyć na takie poświęcenie. Nie zasadne są koszty prywatnej pomocy medycznej. Powódka cierpi na swoje schorzenia od dłuższego okresu czasu. Schorzenia okulistyczne zostały u niej rozpoznane 1 roku życia. Był wiec czas, żeby pozyskać poradę z NFZ. Już dawno upłynąłby okres oczekiwania na wizytę a i termin kolejnej wizyty można ustalić w okresach, w których odbywają się one z prywatnego zlecenia. W taki sam sposób można rozwiązać kwestię drogich badań okresowych. D. O. otrzymuje od ojca środki finansowe, które zostały ustalone w orzeczeniu rozwodowym na kwotę 500 zł miesięcznie. Nadto, w miarę potrzeby, może ona pozyskać brakujące środki finanse od matki. Powódka jest już pełnoletnia i w pełni sprawna, zatem osobista piecza, jako jedna z form realizowania obowiązku alimentacyjnego E. O. względem córki D., nie wchodzi w tym przypadku w rachubę. E. O. jest ustawowo zobligowana do utrzymania córki. Obecnie jej dochód zwiększył się względem tego, co uzyskiwała w toku sprawy rozwodowej. Analizując zebrany materiał dowodowy wskazać należy na to, że po stronie powódki są niewykorzystane możliwości zarobkowe. Uczy się ona w systemie zaocznym. Ma więc czas na to, żeby zarobkować na swe utrzymanie. Tylko jeden weekend w miesiącu ma zajęcy zajęciami na uczelni. We wszystkie inne dni może zarabiać na swe utrzymanie. W tym względzie jej sytuacja jest równa sytuacji w jakiej z powodu pandemii COVID – 19 znaleźli się jej rodzice. W takim samym zakresie epidemia ograniczyła ich możliwości zarobkowe. Byłoby nielogiczne przyjmować, że w przypadku D. O. sytuacja zdrowotna kraju uniemożliwia znalezienie pracy, ale rodzice , w szczególności pozwany, winni sobie poradzić i zarobić na jej utrzymanie. Dodatkowo powódka udziela się aktywnie w dziedzinie niezwykle szybko się rozwijającej. Gra w Internecie, co może jej również przynieść dochody - o wiele większe niż tradycyjna praca. Wysokość dochodów graczy internetowych jest znana notoryjnie, często informacje na ten temat podają media. Po stronie pozwanego nie ma już możliwości zwiększenia alimentów. Pozwany alimentuje druga córkę, boryka się z zamknięciem handlu, nie uzyskuje pomocy państwa rekompensującej utratę dochodów.

Mając na uwadze powyższe sąd orzekł jak w pkt. I sentencji nie znajdując podstaw do zastosowania art. 138 krio . Jednocześnie sąd miał na uwadze poglądy wyrażone uchwale pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej SN z 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42, także wyrok SN z 8 sierpnia 1980 r., III CRN 144/80, OSNCP 1981, nr 1, poz. 20). Orzekając o kosztach sąd miał na uwadze zdobywanie zawodu przez powódkę, tak by posiadane środki mogła przeznaczyć na swoje utrzymanie i nie obciążył jej kosztami postepowania na mocy art. 102 kpc.

SSR Sławomir Świerczek

s) (...)

(...)

(...)