Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

SSO Dariusz Półtorak

Sędziowie:

SO Karol Troć (spr.)

del. Paweł Mądry

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 507/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 31 marca 2021 sygn. akt II K 535/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Żaden z zarzutów apelacji nie był zasadny. Pierwszy ze sformułowanych uznać przy tym należy za bezzasadny w stopniu oczywistym, drugi zaś – za niepełny, bowiem obrazę prawa materialnego można zarzucać wyłącznie wówczas, gdy nie kwestionuje się dokonanych ustaleń faktycznych. Zasadą prawidłowego formułowania zarzutów jest to, że zarzut powinien dotyczyć uchybienia o charakterze pierwotnym, natomiast nie należy już stawiać dodatkowo zarzutu, wskazującego na następstwa pierwotnego uchybienia (niezasadne oddalenie wniosku dowodowego na okoliczność alibi oskarżonego może rzutować na prawidłowość ustaleń faktycznych co do sprawstwa oskarżonego i skutkować jego skazaniem. Przedmiotem zarzutu winna tu być obraza przepisów postępowania, w szczególności art. 170 § 1 kpk, a fakt niesłusznego dokonania nieprawidłowych ustaleń faktycznych o sprawstwie osoby niewinnej, dokonania subsumpcji błędnie ustalonego zachowania pod przepis ustawy karnej i wymierzenie za to jakiejkolwiek kary (która dla osoby niewinnej zawsze będzie rażąco surowa, bo niesprawiedliwa) nie powinny już być przedmiotem kolejnych zarzutów, bowiem okoliczności te uzasadniają jedynie, że obraza przepisu proceduralnego miała wpływ na treść wyroku.

Tym samym za zasadniczy należało uznać nurt apelacji, dotyczący obrazy przepisów postępowania. O ile jednak w oczywisty sposób nie można podzielić zarzutów, dotyczących naruszenia art. 5 § 2 kpk, o tyle pochylić się należało nad zarzutem obrazy art. 4 kpk czy art. 7 kpk. Pierwszy ze wskazanych przepisów ma zastosowanie wyłącznie wówczas, gdy mimo prawidłowego przeprowadzenia postępowania dowodowego i dokonania właściwej oceny wszystkich dowodów wnioski z tego płynące nie pozwalają na dokonanie logicznych, pewnych ustaleń faktycznych, bowiem materiał dowodowy pozwala na wysnucie alternatywnych, równoważnych wniosków, z których jedne wskazują na sprawstwo i winę oskarżonego, a drugie je wykluczają. Ocena materiału dowodowego w sprawie niniejszej takiego dualizmu nie tworzy, bowiem pozwala na dokonanie pewnych, niewątpliwych i jednolitych ustaleń faktycznych, stąd o żadnych wątpliwościach, zwłaszcza takich, których postępowanie dowodowe nie pozwala rozwiać, nie może być mowy.

Art. 4 kpk nakłada na Sąd obowiązek badania i uwzględniania przy orzekaniu okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na korzyść oskarżonego. Sąd I instancji wziął pod uwagę zeznania wskazanych na uzasadnienie tego zarzutu świadków, dowody te zbadał, dokonując ich oceny i wyciągnął z nich odpowiednie wnioski. Nie każdy dowód będzie przemawiał zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, nie wszystkie depozycje świadków, nawet jeśli pozornie wskazują na okoliczności korzystne dla oskarżonego, są zeznaniami dla niego korzystnymi. Jeśli świadek wskazuje, że jakichś zachowań oskarżonego nie widział lub nie słyszał, nie oznacza to, że takie zachowania nie miały miejsca ani że zeznania takiego świadka świadczą na korzyść oskarżonego, a sąd dokonując oceny tych zeznań i nie interpretując ich w ten sposób, że nie zauważonych zachowań z pewnością nie było, pomija dowody dla oskarżonego korzystne. Sąd dostrzegł podnoszone w apelacji elementy zeznań świadków K. S. i S. B., ale też należycie, logicznie je ocenił wskazując, że świadkowie ci ani nie obserwowali całości wydarzeń, ani nie byli blisko oskarżonego pokrzywdzonej od samego początku. Brak jest natomiast logiki w twierdzeniach skarżącego, że świadkowie ci musieli usłyszeć wszystko, co oskarżony mówił. S. B. (2) wprost wskazywała, że znajdowała się przy kasie nr 1, a sytuacja miała miejsce przy kasie nr 5 i drzwiach wyjściowych (a więc co najmniej kilka metrów)i dlatego też „nie wszystko słyszała, co mówił ten mężczyzna” – k. 13v, że nie podchodziła bliżej, bo się go bała i odeszła na zaplecze – k. 14. Także K. S. (2) zeznawała, że podeszła bliżej, słysząc podniesione głosy S. S. i oskarżonego, ale po chwili odeszła w głąb sklepu, potem znowu się zbliżyła i słuchała wymiany zdań między nimi, ale oskarżony odpowiadał niewyraźnie i nie wszystko słyszała, poza tym była zajęta myciem podłogi i nie wszystko obserwowała (k. 27v), potem znowu się od nich oddalała (k. 28). Na tym tle nawet stwierdzenia tych świadków z rozprawy, że oskarżony nie wypowiadał gróźb, nie może być logicznie uznane za rzetelne i obiektywnie jedynie prawdziwe zapewnienie, że oskarżony przez cały czas zdarzenia ich nie wypowiadał – zeznania te mogą być traktowane wyłącznie jako zapewnienie, że świadkowie takich słów nie słyszeli – i tak zostały potraktowane przez Sąd I instancji. Odmienna interpretacja ich zeznań, zaprezentowana w apelacji, musiała zostać uznana za nadużycie logiczne i próbę wykazania, że zamknięcie oczu sprawia, że świat wokół przestaje istnieć.

S. S. w pełni logicznie zaś i konsekwentnie wskazywała, że podejmowała próbę fizycznego uniemożliwienia oskarżonemu ucieczki do chwili, gdy wypowiedział pod jej adresem groźby użycia przemocy, które zaś wzbudziły w niej obawę na tyle realną, że natychmiast puściła jego rękę – co ostatecznie sprawiło, że oskarżony zbiegł. Zauważyć należy, że i świadkowie wskazywali na rosnące obawy o eskalację agresji i oddaleniu się od oskarżonego, by do tego nie dopuścić. Potwierdza to tezę o rozwojowym charakterze wydarzeń i rosnącym do pewnego momentu poziomie negatywnych emocji i agresji oskarżonego. Dlatego też mimo zaprzeczeń oskarżonego słusznie zeznaniom pokrzywdzonej Sąd I instancji dał wiarę, zaś zarzuty apelacji w tym zakresie należało uznać za nietrafne.

Tym samym za w pełni prawidłową należało uznać dokonaną przez Sąd ocenę zebranych w sprawie dowodów, a w konsekwencji stwierdzić, że nie doszło do obrazy żadnych przepisów postępowania, która miałaby wpływ na prawidłowość rozstrzygnięcia – tak w zakresie prawidłowości dokonania ustaleń faktycznych co do wypowiadania przez oskarżonego gróźb karalnych (zarzutu w tym zakresie nie sformułowano, ale jak wskazano powyżej, nie byłoby to właściwe), jak i następnie w zakresie prawnej subsumpcji ustalonego stanu faktycznego pod przepis art. 281 kk. Zauważyć bowiem należy, że oskarżony nie stosował gróźb karalnych tylko po to, by uniknąć zatrzymania przez policję, bowiem nie porzucił skradzionych przedmiotów i usiłował uwolnić się od usiłującej go zatrzymać do przyjazdu służb S. S., nadal usiłując przy tym wynieść ze sklepu choćby część skradzionych wcześniej produktów – co ostatecznie wskutek przełamania groźbą oporu pokrzywdzonej skutecznie osiągnął.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutów skutkowała nietrafnością wniosku o jakąkolwiek zmianę wyroku, w szczególności poprzez uniewinnienie oskarżonego. Skarżąca nie sformułowała zarzutu dotyczącego wymiaru kary, wniosek o wymierzenie je w niższym wymiarze wiążąc z postulowaną dużo łagodniejszą kwalifikacją prawną, jednakże Sąd nie znalazł powodów, by wymierzoną oskarżonemu karę pozbawienia wolności uznać za zdecydowanie zbyt surową, a całe orzeczenie przez to za rażąco niesprawiedliwe.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność apelacji i brak okoliczności, podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

O wynagrodzeniu obrońcy z urzędu orzeczono na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 kpk.

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Zgodnie z treścią art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia apelacji, wniesionej wyłącznie przez oskarżonego (jego obrońcę), koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi skarżący. Z uwagi jednak na sytuację majątkową i możliwości zarobkowe oskarżonego Sąd zwolnił go jednak od tych kosztów uznając, że ich uiszczenie byłoby dla niego nadmiernie uciążliwe.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana