Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2020 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Witold Zawisza

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Nikiel

po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2020 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. J. kwotę 9.520,02 zł (dziewięć tysięcy pięćset dwadzieścia złotych 02/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

-9.378,57 zł od dnia 17 września 2016 roku do dnia zapłaty,

- 246,00 zł od dnia 19 listopada 2016 roku do dnia 21 kwietnia 2017 roku,

- 92,25 zł od dnia 22 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty,

- 615,00 zł od dnia 19 listopada 2016 roku do dnia 21 kwietnia 2017 roku,

- 49,20 zł od dnia 22 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.589,57 zł (trzy tysiące pięćset osiemdziesiąt dziewięć złotych 57/100) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 46,83 zł (czterdzieści sześć złotych 83/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

5.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 622,29 zł (sześćset dwadzieścia dwa złote 29/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sędzia

Sygn. akt VI GC 2131/18

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym dnia 23 kwietnia 2018 r. powód M. J. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 10.288,20 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 9.969,15 zł od dnia 17 września 2016 r.,

- 393,60 zł od dnia 19 listopada 2016 r. do 21 kwietnia 2017 r.,

- 239,85 zł od dnia 22 kwietnia 2017 r.,

- 615 zł od dnia 19 listopada 2016 r. do 21 kwietnia 2017 r.,

- 49,20 zł od dnia 22 kwietnia 2017 r.,

od a także kosztów procesu. Podniósł, że jako cesjonariusz dochodzi odszkodowania za skutki kolizji drogowej, której sprawca był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Na żądaną kwotę składały się: koszty najmu samochodu zastępczego w kwocie 11.808 zł (60 dni najmu przy stawce 196,80 zł brutto za dobę, wypłacono 1.838,85 zł), koszty holowania w kwocie 393,60 zł (wypłacono 153,75 zł) i koszty parkowania w kwocie 615 zł (wypłacono 565,80 zł). Powód dochodził pozostałej części należnego odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego, holowania i parkowania /k. 2-6/.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 31 lipca 2018 r. uwzględniono powództwo w całości /k. 64/.

W sprzeciwie pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Przyznał zasadę swojej odpowiedzialności i wysokość wypłaconego odszkodowania. Zakwestionowała stawkę najmu, która powinna wynosić 79,95 zł brutto (65 zł netto) za dobę, ponieważ poszkodowany został poinformowany o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego za pośrednictwem pozwanego i stawce, do której zostanie zweryfikowany najem w przypadku nieskorzystania z oferty pozwanego. Zweryfikował także okres najmu do 23 dni, gdyż zakwalifikował szkodę jako całkowitą. Kwestionował dalsze koszty parkingu z uwagi, że pojazd poszkodowanego przebywał na parkingu powoda, uznał 23 dni parkowania i stawkę 24,60 zł brutto. Zweryfikował koszty holowania, których stawka powinna wynieść do 25 km 153,75 zł (125 zł netto) /k. 70-75/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W wyniku zdarzenia z dnia 25 maja 2016 r. uszkodzeniu uległ samochód marki F. (...) (nr rej. (...), rok prod. 1995) należący do poszkodowanej L. O.. Sprawca zdarzenia był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Szkoda została zgłoszona 7 czerwca 2016 r. i została zakwalifikowana jako całkowita. Uszkodzony pojazd należał do klasy (...).

bezsporne

Przednaprawcze oględziny uszkodzonego pojazdu odbyły się w dniu 9 czerwca 2016 r., a pozwany zakwalifikowała szkodę jako całkowitą w dniu 15 czerwca 2016 r. i wypłacił odszkodowanie w dniu 2 sierpnia 2016 r.

W okresie od 26 maja 2016 r. do 8 sierpnia 2016 r. poszkodowany wynajmował u powoda samochód zastępczy marki O. (...) z segmentu (...)za stawkę 160,00 zł netto/doba. Powód obciążył poszkodowaną fakturą VAT za najem pojazdu na kwotę 11.808 zł brutto (= 60 dni x 160 zł netto/dzień + 23% VAT). Obciążył poszkodowanego także fakturą VAT na kwotę 393,60 zł brutto za holowanie pojazdu (200,00 zł netto za dojazd, holowanie i powrót + 120,00 zł netto za załadunek i wyładunek + 73,60 zł podatku VAT = 393,60 zł brutto) i parkowanie (25 dni x 20 zł netto/doba + 23% VAT = 615 zł brutto). Faktura za najem została pozwanemu doręczona 17 sierpnia 2016 r., a faktury za holowani i parking 19 października 2016 r. Pojazd zastępczy był potrzebny poszkodowanemu celem dojazdu do pracy i bieżących spraw.

dowód : umowa najmu /k. 12/; (...)/k. 13/; cennik /k. 14/; protokół zdawczo-odbiorczy /k. 15/; harmonogram likwidacji szkody /k. 16/; faktury VAT z potwierdzeniem nadania /k. 19, 21, 22/; oświadczenie poszkodowanego /k. 33/; oferty internetowe najmu /k.43-47/, akta szkody, a w nich: decyzja pozwanego z 15.06.2016 r. /k. 11/; dokumentacja zdjęciowa /k.18-23/

Umową zawartą dnia 26 maja 2016 r. poszkodowany przelał na rzecz powoda wierzytelność przysługującą mu wobec pozwanego z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, holowania i parkowania. O cesji pozwany został zawiadomiony w wiadomości mailowej w dniu 10 czerwca 2016 r.

dowód : umowa cesji /k. 23/; wiadomość mailowa /k. 24/, upoważnienie /k. 20/

W dniu 20 czerwca 2016 r. poszkodowany sprzedał uszkodzony pojazd w kwocie 500 zł.

dowód : umowa kupna-sprzedaży pojazdu /k. 18/

Pozwany decyzją z dnia 29 sierpnia 2016 r. zweryfikował fakturę za najem pojazdu zastępczego do kwoty 1.838,85 zł brutto uznając okres 23 dni najmu i stawkę 79,95 zł brutto za dobę. Z tytułu szkody całkowitej wypłacić 364,50 zł. odszkodowania. Powód odwołał się od decyzji pozwanego pismem z dnia 29 września 2016 r.

dowód : potwierdzenie transakcji /k. 17/; decyzja pozwanego /k. 26/; odwołanie /k.30- 31/

Pismem z dnia 20 października 2016 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty 9.969,15 zł z tytułu najmu pojazdu zastępczego w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Wezwanie zostało doręczone pozwanemu 26 października 2016 r. Pozwany pismem z dnia 3 listopada 2016 r. odmówiła wypłaty dalszego odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego.

dowód : wezwanie z potwierdzeniem doręczenia /k. 25/; pismo pozwanego z 03.11.2016 r. /k. 27/

Fakturę za holowanie pojazdu pozwany zweryfikował do kwoty 153,75 zł brutto wskazując, że stawka za holowanie do 25 km wynosi 125,00 zł netto oraz do kwoty 565,80 zł brutto za parkowanie uznając 23 dni parkowania i stawkę 24,60 zł brutto dobę. Powód odwołał się od decyzji pozwanego pismem z dnia 20 lipca 2017 r., jednakże bezskutecznie.

dowód : decyzja pozwanego /k. 29/; odwołanie powoda /k. 32/

Ryczałtowy koszt holowania wraz z załadunkiem i rozładunkiem wynosił następująco:

- minimalny 123 zł brutto (100 zł netto),

- maksymalny 246 zł brutto (200 zł netto),

- średni 184,50 zł brutto (150 zł netto).

Przedstawione przez powoda koszty holowania uszkodzonego pojazdu w wysokości 393,60 zł brutto wykraczały poza maksymalne i normalne koszty.

Dzienna stawka za najem pojazdu zastępczego w klasie (...) na rynku woj. (...) wynosiła:

- minimalna 99 zł netto,

- maksymalna 238 zł netto.

Wynajęty pojazd (O. (...)) był klasy (...), a uszkodzony (F. (...)) klasy (...). Zastosowana przez powoda stawka 160 zł netto mieściła się wśród rynkowych stawek najmu pojazdu zastępczego bezgotówkowego na rynku woj. (...) i posiadała wszystkie składniki. Stawka ta zawierała również ewentualne podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego od poszkodowanego. Większość wypożyczalni samochodów nalicza dodatkową opłatę z podstawienie i odbiór pojazdu w wysokości 20-100 zł netto.

dowód : opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej R. W. /k. 118-127/

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego
R. W.. Opinia biegłego została sporządzona rzetelnie, z wykorzystaniem wiedzy fachowej i doświadczenia zawodowego, logicznie uzasadniona oraz oparta na znajomości akt sprawy i akt szkody. Strony nie wnosiły zastrzeżeń do opinii biegłego.

Oddalono pozostałe nierozpoznane wnioski, gdyż nie stanowiły dowodu w sprawie, m.in. oddalono faktury i potwierdzenia przelewów w innych sprawach, ponieważ dotyczyły one innego okresu oraz innych ubezpieczycieli oraz opinii biegłego sądowego w innej sprawie.

Oddalono wniosek powoda o przesłuchanie świadka L. O., gdyż okoliczności niniejszej sprawy zostały już w pełni wyjaśnione, a dowód ten był zbędny dla rozstrzygnięcia postępowania.

Sąd zważył, co następuje

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawę prawną roszczenia stanowił przepis art. 822 § 1 k.c., który stwarza po stronie ubezpieczyciela obowiązek zapłacenia określonego w umowie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej odszkodowania za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, wobec której odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zgodnie z § 2 wymienionego przepisu, umowa obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w niej zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia.

W rozpoznawanej sprawie zdarzenie ubezpieczeniowe, odpowiedzialność pozwanego z umowy ubezpieczenia (...), a także legitymacja czynna powoda pozostawała poza sporem. Sporne okazały się koszty najmu pojazdu zastępczego, holowania i okres parkowania.

Stwierdzić zatem należy, że pozwany zobowiązany był wypłacić odszkodowanie w kwocie umożliwiającej poszkodowanym doprowadzenie pojazdu do stanu sprzed kolizji. Wartość odszkodowania powinna zatem odpowiadać co najmniej obiektywnie koniecznym i ekonomicznie uzasadnionym kosztom naprawy samochodu, pozwalającym na doprowadzenie uszkodzonego mienia do stanu sprzed zdarzenia ubezpieczeniowego. Poza zainteresowaniem ubezpieczyciela powinno natomiast pozostawać, czy poszkodowani w rzeczywistości naprawili swój pojazd, a jeśli tak, to przy wykorzystaniu jakich części. Roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana (por. wyrok SN z dnia 16 maja 2002 r. V CKN 1273/00, wyrok SN z dnia 12 kwietnia 2018 r. sygn. akt II CNP 43/17, wyrok SN z dnia 8 marca 2018 r. sygn. akt II CNP 32/17, postanowienie SN z dnia 7 grudnia 2018 r. sygn. akt III CZP 51/18).

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 08.09.2004 r., IV CK 672/03 wskazał, że „utrata możliwości korzystania z rzeczy stanowi szkodę majątkową, w związku czym poniesione wydatki na najem pojazdu zastępczego podlegają wyrównaniu - jako wydatki konieczne - jeżeli odpowiadają lokalnym stawkom czynszu najmu pojazdu o zbliżonej klasie.” Nadto, wbrew niektórym poglądom, w myśl których wystarczy by koszt najmu nie odbiegał rażąco od cen rynkowych, na poszkodowanym tj. wierzycielu ubezpieczyciela ciąży obowiązek działania zmierzającego do minimalizacji kosztów poniesionego uszczerbku. Wynika to m.in. z art. 354 § 2 k.c., a zatem odpowiedzialność ubezpieczyciela nie jest nieograniczona i powinna mieścić się w widełkach cen najczęściej spotykanych na rynku, a nie od nich w jakikolwiek sposób odbiegających (nawet nieznacznie). Oczywiście, jak słusznie podnosi się w orzecznictwie, nie oznacza to obowiązku szukania najtańszych ofert rynkowych, ale nie oznacza to również prawa poszkodowanego do korzystania z ofert najdroższych na rynku (co trafnie zauważył

Sąd Okręgowy w G. w uzasadnieniu do wyroku w sprawie o sygn. akt (...) ).

Odnośnie kosztów najmu wypożyczonego pojazdu

Wypożyczenie samochodu zastępczego pozostawało w normalnym związku przyczynowym ze szkodą. Jednakże odpowiedzialność pozwanego jest ograniczona jedynie do obiektywnie koniecznych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów związanych z wyrównaniem szkody powstałej w majątku poszkodowanych. Dlatego też ustalając wysokość szkody związaną z najmem samochodu zastępczego, pod uwagę należało wziąć co do zasady przeciętny koszt najmu pojazdu odpowiadającego klasą pojazdowi najętemu oraz obiektywny okres, jaki jest konieczny, a zarazem wystarczający do wykonania czynności związanych z likwidacją szkody w postaci uszkodzenia pojazdu.

Okres najmu nie może być jednak dowolnie ustalany. Szkoda powstała 25 maja 2016 r., a pojazd zastępczy został wynajęty poszkodowanemu w dniu 26 maja 2016 r. Szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 7 czerwca 2016 r. czyli po 13 dniach. Powód miał maksymalnie 3 dni na czynności organizacyjne po kolizji i był zobowiązany do zgłoszenia szkody szybciej. Szkodę powinien zgłosić najpóźniej do 29 maja 2016 r. Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego zakwalifikował szkodę jako całkowitą w dniu 15 czerwca 2016 r., a powód dochodził odszkodowania za najem pojazdu zastępczego. Z zebranego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że pojazd po zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej został 20 czerwca 2016 r. sprzedany. Pozwany wypłacił odszkodowanie dopiero w dniu 2 sierpnia 2016 r. Zatem najem był zasadny od 29 maja 2016 r. do 2 sierpnia 2016 r., tj. 57 dni, gdyż powód powinien zgłosić niezwłocznie szkodę. Dalsze korzystanie z pojazdu zastępczego było nieuzasadnione i spowodowałoby zwiększenie rozmiarów szkody, ponieważ poszkodowany sprzedał uszkodzony pojazd.

Minimalna stawka czynszu najmu dla pojazdów klasy (...)wynosiła 99 zł netto, a maksymalna 238 zł netto. Stawka powoda wynosiła 160 zł netto i mieściła się wśród stawek rynkowych najmu pojazdu bezgotówkowego i zawierała wszystkie składniki. Ponadto wynajęty pojazd zastępczy (O. (...)) klasy (...), wynajmowany był za stawkę pojazdu klasy (...), odpowiadającej klasie pojazdu uszkodzonego (F. (...)). W klasie (...) stawka akceptowana przez pozwanego wynosiła bowiem do 80 zł netto (98,40 zł brutto) za dobę. Pozwany jednakże nie przekazał poszkodowanemu stawek i nie zaproponował najmu pojazdu zastępczego. Zatem Sąd przyjął wysokość stawki czynszu dochodzoną przez powoda 160 zł netto, a także uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynoszący 57 dni.

Z tytułu kosztów najmu zasądzono na rzecz powoda kwotę 11.217,60 zł (57 dni x 160 zł = 9.120 zł netto + VAT = 11.217,60 zł). Pozwany wypłacił 1.838,85 zł odszkodowania, zatem powodowi należne było dalsze odszkodowanie w wysokości 9.378,75 zł (=11.217,60 zł – 1.838,85 zł).

Odnośnie kosztów parkingu

Powód podniósł, że parking uszkodzonego pojazdu wyniósł 25 dni, a pozwany uznał, że 23 dni. W okolicznościach niniejszej sprawy przedmiotowa kolizja miała miejsce w dniu 26 maja 2016 r., a poszkodowany sprzedał uszkodzony pojazd w dniu 20 czerwca 2016 r. Zatem zasadny okres parkingu wynosił 25 dni. Pozwany uznał stawkę powoda w kwocie 24,60 zł. Uzasadniony koszt parkingu wyniósł 615,00 zł (= 25 dni x 24,60 zł). Ponadto decyzją z dnia 20 kwietnia 2017 r. pozwany uznał częściowe roszczenie powoda w zakresie kwoty 565,80 zł z tytułu parkingu. Powód był uprawniony do otrzymania pozostałej części odszkodowania w kwocie 49,20 zł (= 615 zł – 565,80 zł).

Odnośnie kosztów holowania

Z niekwestionowanej przez żadną ze stron opinii biegłego wynikało, iż stawka na rynku lokalnym za holowanie pojazdu na odcinku 7 km wynosiła od 123 do 246 zł brutto. Przedstawione przez powoda koszty holowania uszkodzonego pojazdu w wysokości 393,60 zł brutto wykraczały poza maksymalne i normalne koszty. Należało więc przyjąć maksymalną stawkę wskazana przez biegłego za uzasadnioną. Należne koszty holowania winny wynosić 246,00 zł, pozwany wypłacił 153,75 zł, powód był uprawniony do otrzymania pozostałej części odszkodowania w kwocie 92,25 zł (246 zł – 153,75 zł).

Odnośnie odsetek

Mając powyższe na uwadze, zasądzono na rzecz powoda łącznie kwotę 9.520,02 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot:

- 9.378,57 zł od dnia 17 września 2016 r.,

- 246 zł od dnia 19 listopada 2016 r. do 21 kwietnia 2017 r.,

- 92,25 zł od dnia 22 kwietnia 2017 r.,

- 615,00 zł od dnia 19 listopada 2016 r. do 21 kwietnia 2017 r.,

- 49,20 zł od dnia 22 kwietnia 2017 r.,

do dnia zapłaty.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Świadczenia odszkodowawcze zakładu ubezpieczeń są bowiem terminowe, co oznacza, że zakład ubezpieczeń nie pozostaje w opóźnieniu co do kwot nie objętych jego decyzją, jeżeli poszkodowany po jej otrzymaniu lub wcześniej nie określił kwotowo swego roszczenia (zob. uzas. wyr. Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 1999 r., III CKN 315/98). Odsetki zostały zasądzone zgodnie z żądaniem pozwu, a pozwany ich nie kwestionował. Odsetki od kwoty 9.378,57 zł należało zasądzić po upływie 30 dni od dnia doręczenia faktury (doręczenie 17 sierpnia 2016 r.). Odsetki od kwoty 246,00 zł i 615,00 zł również zasądzono po upływie 30 dni od doręczenia faktury (doręczenie 19 października 2016 r.) do dnia wydania decyzji pozwanego (decyzja z 20 kwietnia 2017 r.), a odsetki od kwoty 92,25 zł i od kwoty 49,20 zł zasądzono następnego dnia od wydanej decyzji pozwanego (decyzja z 20 kwietnia 2017 r.).

Odnośnie kosztów procesu i kosztów sądowych

O kosztach rozstrzygnięto w oparciu o art. 100 zd. 1 k.p.c., mając na uwadze, że powód wygrał postępowanie w 93%. Koszty postępowania wyniosły w sumie 7.749 zł. Złożyły się na nie: poniesione przez powoda – opłata od pozwu 515 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 3.600 zł (łącznie 4.132 zł), koszty poniesione przez pozwanego – opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 3.600 zł (łącznie 3 617 zł). Wysokość wynagrodzenia pełnomocników wynikała z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Pozwany powinien ponieść koszty w wysokości 7.206,57 zł (93% z 7.749 zł), a poniósł 3.617,00 zł, w konsekwencji na rzecz powoda zasądzono kwotę 3.589,57 zł.

Zgodnie z art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 u.k.s.c., mając na uwadze stosunek w jakim strony przegrały sprawę (powód 7%, pozwany 93%) pobrano od nich nieuiszczone wydatki w postaci wynagrodzenia biegłego sądowego w wysokości 669,12 zł. Od powoda pobrano 46,83 zł, zaś od pozwanego 622,29 zł.