Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 755/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

A. G.

W dniu 24 września 2018 r. w miejscowości Z., gm. S., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadziła firmę (...) SA. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w wysokości 2100 zł w ten sposób, że po uprzednim podrobieniu podpisu swojego byłego męża A. C. (1) na upoważnieniu do przelania pieniędzy z tytułu odszkodowania za powstałe uszkodzenia pojazdu biorącego udział w kolizji drogowej, użyła w ten sposób podrobionego dokumentu jako autentycznego, przedkładając ten dokument firmie (...) SA. w wyniku czego ubezpieczyciel wypłacił A. G. nienależne jej pieniądze w kwocie 2100 zł z tytułu kolizji drogowej, czym działała na szkodę (...) SA.

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. A. C. (2) w dniu 10.08.2014r. w trakcie trwania małżeństwa z A. C. (3) (obecnie G.) zakupił samochód osobowy marki R. (...), o nr rej. (...). Właścicielem pojazdu był A. C. (2) i to on był ubezpieczającym pojazd w firmie ubezpieczeniowej. Użyczył on samochód swojej żonie A. C. (3) (G.) w celu dojeżdżania nim do pracy. Małżeństwo oskarżonej i pokrzywdzonego zostało rozwiązane na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 29 sierpnia 2018r. w sprawie I C 1085/18 bez orzekania o winie. A. C. (2) po rozstaniu z oskarżoną pozostawił jej do użytkowania należący do niego pojazd.

2. W dniu 20 września 2018r. A. G. prowadząc przedmiotowy pojazd marki R. uczestniczyła w kolizji drogowej w miejscowości Z.. Pojazd marki R. o nr rej. (...) w wyniku kolizji został uszkodzony. Następnego dnia A. G. wynajęła auto zastępcze w (...) Sp. Jawna.

3. A. G. postanowiła samodzielnie (bez udziału byłego męża) zgłosić kolizję w firmie ubezpieczeniowej, w której był ubezpieczony pojazd i wystąpić o wypłacenie odszkodowania. Niemniej jednak właścicielem samochodu był jej były mąż A. C. (4), do którego nie zwróciła się o pomoc w tym zakresie. Postanowiła z córką A. C. (5), że to córka napisze do (...) w imieniu ojca upoważnienie do czynności związanych z przelewem kwoty ubezpieczeniowej na konto A. C. (3). Córka dzwoniła wtedy do ojca zapytać się go o jego numer P.. Następnie w upoważnieniu bez jego wiedzy wpisała, że wyraża zgodę na wypłatę odszkodowania na konto A. G.. Po napisaniu upoważnienia podpisała je oskarżona podpisując się imieniem i nazwiskiem swojego byłego męża wpisując (...).

4. W dniu 15 października 2018r. pokrzywdzony A. C. (1) na podstawie umowy darowizny przekazał A. G. 1/2 części pojazdu marki R. o nr rej. (...). Starosta K. w dniu 22 października 2018r. wydał decyzję nr KM.5410. (...).2018, w której jako aktualnych właścicieli pojazdu wskazał A. G. (C.) i A. C. (2). Podmiotowej zmiany właścicieli dokonano również w umowie ubezpieczenia pojazdu zawartej w (...).

5. W celu uzyskania odszkodowania za poniesione w pojeździe uszkodzenia, oskarżona zgłosiła szkodę ubezpieczycielowi (...) S.A. posługując się sporządzonym przez córkę, a podpisanym przez siebie upoważnieniem. We wniosku A. G. wskazała swój numer konta. Ubezpieczyciel w dniu 27 września 2019r. wypłacił na konto oskarżonej kwotę 2.100,00 zł tytułem odszkodowania. A. C. (2) nic nie wiedział o wypłacie powyższego odszkodowania.

6. Ze sporządzonej w sprawie opinii biegły z dziedziny badania pisma ręcznego wynika, iż podpis na upoważnieniu z dnia 24 września 2018r. do czynności związanych z przelewem kwoty ubezpieczeniowej został nakreślony przez A. G..

7. Oskarżona A. G. ma 44 lata. Posiada wykształcenie zawodowe, z zawodu jest szwaczką. Nie posiada nikogo na swoim utrzymaniu. Obecnie pracuje zawodowo, osiąga dochód w wysokości około 3.800,00 zł brutto. Posiada majątek w postaci pojazdu marki S. (...) rok produkcji 2004 oraz udział we współwłasności domu jednorodzinnego. Nie leczyła się psychiatrycznie i nie była dotychczas karana.

kserokopia umowy kupna – sprzedaży k. 4v,

zeznania A. C. (2) k. 22 – 24 i 113 – 114,

wyjaśnienia oskarżonej A. G. k. 34 – 35v, 110 – 111,

kserokopia karty pojazdu pojazdu k. 2v- 3,

wydruki z (...) k. 10-13

wyrok SO w Kaliszu z dnia 29.08.2018r. I C 1085/18 k. 9

wyjaśnienia oskarżonej k. 34-35v, 110-111,

pokwitowanie k. 5v,

umowa najmu samochodu z dnia 21 września 2018r. k. 4, 104 – 109,

protokół zdawczo – odbiorczy i Faktura k. 7 i 8

upoważnienie z dnia 24.09.2018r. k. 40,

opinia biegłego grafologa k. 51-58,

zeznania A. C. (5) k. 44 – 45

zeznania A. C. (2) k. 22 – 24 i 113 – 114

kopia umowy darowizny k. 96,

decyzja k. 97, wydruk z (...) k. 11,

umowa ubezpieczenia k. 98 - 103

zeznania A. C. (1) k. 22-24, 113-114,

zeznania świadka A. C. (6) k. 44-45, k. 111,

protokół zatrzymania rzeczy k. 37-39v,

upoważnienie k. 40,

informacja z (...) k. 29-30

opinia biegłego M. N. k. 50 – 58

dane osobowe k. 63-64,

karta karna k. 94 i 112

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wyjaśnienia oskarżonej

zeznania świadków

wyjaśnienia oskarżonej

dowodu z dokumentów

Oskarżona zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i przed sądem nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. Składając wyjaśnienia przed sądem podała, że w rzeczywistości pojazd marki R. został zakupiony przez pokrzywdzonego w trakcie trwania małżeństwa, jednak to ona była faktycznym użytkownikiem pojazdu, dojeżdżała nim do pracy, opłacała jego utrzymanie i ponosiła koszty napraw. W tej części wyjaśnienia oskarżonej pokrywają się z zeznaniami pokrzywdzonego.

Sąd nie uznał natomiast za wiarygodnych jej wyjaśnień w tym zakresie, w jakim podała, że o kolizji oraz o konieczności zgłoszenia szkody w pojeździe do ubezpieczyciela poinformowała byłego męża i miał on wyrazić zgodę na wypłatę odszkodowania na konto oskarżonej i podał jej wszystkie dane potrzebne do sporządzenia upoważnienia. Okolicznościom takim stanowczo zaprzeczył A. C. (2). Z materiału dowodowego zebranego w sprawie, również nie wynika w żaden sposób, aby udzielił on oskarżonej i jej córce takiego zezwolenia. Owszem, w rozmowie telefonicznej z ojcem córka stron, A. C. (5) zwróciła się o podanie danych pokrzywdzonego takich jak numer P., jednakże nie informowała go w jakim celu przedmiotowe dane są im potrzebne. A. C. (2) nie przywiązywał wtedy do tego większej wagi. Uzyskał jedynie odpowiedz, że jest to potrzebne ubezpieczycielowi. Nie wiedział wtedy, czy do kolizji doszło z winy oskarżonej, czy z winy innego kierowcy i do czego konkretnie potrzebny jest jego nr P..

W tym też zakresie, z tych samych powodów Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom świadka – córki stron A. C. (5). Pomimo, iż zeznania oskarżonej jak i świadka w uzupełniają się i są ze sobą zgodne, trudno ocenić je jako wiarygodne.

Sąd uznał również za niewiarygodne wyjaśnienia oskarżonej, w których podała, że samochód w trakcie rozwodu wchodził do majątku wspólnego stron. Na tę okoliczność brak jest w aktach sprawy jakiegokolwiek dowodu. Oskarżona również nie wykazała, aby przedmiotowy samochód należał do obojga małżonków i był objęty podziałem mająku. Podnosiła wprawdzie, że po ustaniu małżeństwa małżonkowie dokonali podziału majątku, w tym wspólnego domu, niemniej nie przedstawiła na poparcie tych okoliczności żadnych dokumentów, choćby w postaci postanowienia sądu cywilnego w przedmiocie dokonanego podziału majątku czy też jakiegokolwiek dokumentu, z którego wynikałoby, iż to akurat ten pojazd wraz z innymi ruchomościami pozostawał w majątku wspólnym stron. Jedynym właścicielem przedmiotowego pojazdu w momencie kolizji jak i sporządzania pisemnego upoważnienia był A. C. (2). Dopiero po miesiącu od kolizji tj. w dniu 15 października 2018r. A. C. (2) w umowie darowizny podarował oskarżonej 1/2 pojazdu, wskazując ją jako współwłaścicielkę przedmiotowego samochodu.

Za całkowicie niewiarygodne, bezpodstawne i niepoparte żadnymi dowodami załączonymi do akt sprawy, sąd uznał wyjaśnienia oskarżonej jak i zeznania świadka A. C. (6) w tym zakresie, w jakim podały, iż to A. C. (2) wyrażając zgodę na złożenie przez oskarżoną takiego podpisu na upoważnieniu w jego imieniu, wiedział o konsekwencjach i chciał się zemścić na oskarżonej za rozpad małżeństwa. Warto w tym miejscu zauważyć, iż rozwiązanie małżeństwa stron nastąpiło bez orzekania o winie, pokrzywdzony nie mieszkał już wtedy wspólnie z oskarżoną, nie miał więc żadnego interesu w tym, aby pomawiać bezpodstawnie oskarżoną. Tym bardziej, iż przez wiele lat małżeństwa godził się na taki układ, w którym to pokrzywdzony był jedynym właścicielem pojazdu, zaś pojazd w rzeczywistości użytkowała i dysponowała nim na własne potrzeby oskarżona. Ponadto pokrzywdzony wskazał stanowczo, iż nie ma w stosunku do oskarżonej żadnych roszczeń co do zwrotu wypłaconej jej tytułem odszkodowania kwoty.

Sąd dał wiarę zeznaniom A. C. (2). W szczególności w tej części, w której wskazał, iż podał córce na jej prośbę telefoniczne tylko swój numer P. i nr dowodu osobistego oraz że nie wiedział w jakim celu potrzebowała ona te dane, mówiła „że potrzebują coś do tej kolizji”. Ostrzegał córkę przed tym, żeby niczego za niego nie podpisywała, bo to jest karane. O samej kolizji dowiedział się po zdarzeniu i to od innych członków rodziny – od swojej matki.

Sąd dał wiarę zaliczonym w poczet materiału dowodowego dokumentom, albowiem brak było podstaw, by kwestionować rzetelność ich sporządzenia. W szczególności za rzetelną i prawidłową sąd uznał sporządzoną w sprawie opinię biegłego sądowego z zakresu badania pisma ręcznego, który wskazał, iż podpis na upoważnieniu z dnia 24 września 2018r. do czynności związanych z przelewem kwoty ubezpieczeniowej został nakreślony przez A. G.. Z uwagi na profesjonalność, wieloletnie doświadczenie i bezstronność osoby biegłego, która ją sporządziła trudno jest je podważyć. Biegły w sposób przekonywający ustosunkował się do materiału dowodowego i zajął stanowisko.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

wyjaśnienia oskarżonego

j.w

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

A. G.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zachowanie oskarżonej wyczerpało znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Wprowadzenie w błąd jako znamię czynności wykonawczej oszustwa z art. 286 § 1 kk, polega na doprowadzeniu do rozbieżności między obiektywną rzeczywistością a wyobrażeniem o niej lub jej odbiorem w świadomości pokrzywdzonego. Chodzi o szeroki zakres zachowań kłamliwych jako źródła wprowadzenia w błąd co do okoliczności istotnych, więc tych, które są przyczyną niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Sposób wprowadzenia w błąd może być rozmaity. Zamierzony cel sprawcy może być osiągnięty przy użyciu słowa, dokumentów lub innych przedmiotów bądź zachowania się sprawcy. Przepis art. 286 § 1 kk penalizuje doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Sposobem dokonania takiego przestępstwa może być np. podrobienie i posłużenie się fałszywym dokumentem jako autentycznym (por. wyrok SN z dnia 18.06.2019r., V KK 246/18, Lex nr 2683740).

Pojęcie "korzyści majątkowej", będącej celem działania sprawcy, jest rozumiane szeroko. Chodzi o aktualne i przyszłe przysporzenie mienia, ogólniej - polepszenie sytuacji majątkowej. Sprawca nie musi dążyć do przywłaszczenia mienia, czyli do uzyskania niegodziwej korzyści majątkowej (por. postanowienie SN z dnia 14.05.2019r., II KK 265/18, Lex nr 2671119).

W myśl natomiast przepisu art. 270 § 1 kk kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jak wynika z literalnego brzmienia komentowanego przepisu, ustawodawca przewidział w nim odpowiedzialność karną za trzy odmiany zabronionego zachowania: podrobienie dokumentu w celu użycia go za autentyczny, przerobienie dokumentu w celu użycia go za autentyczny oraz użycie podrobionego bądź przerobionego dokumentu jako autentycznego.

Za podrobienie dokumentu należy uznać wykonanie jego imitacji stwarzającej pozory dokumentu autentycznego, czyli pochodzącego od określonego wystawcy, zmierzające do przypisania temu wystawcy treści zawartej w dokumencie (por. postanowienie SN z dnia 22.03.2019r., IV CZ 61/18,, Lex nr 2652462).Przestępstwo z art. 270 § 1 kk można popełnić tylko w zamiarze bezpośrednim, jeśli chodzi o przerobienie lub podrobienie oraz w obu postaciach umyślności, jeśli chodzi o używanie podrobionego dokumentu.

☐

1.4.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

1.5.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

1.6.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

1.7.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

A. G.

pkt. 1

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy będący przedmiotem oceny i analizy sądu pozwala na przypisanie oskarżonej winy za popełnienie zarzucanego jej czynu.

Dowody zebrane w niniejszej sprawie dają podstawę, by uznać, że oskarżona A. G. podpisała w imieniu swojego było męża A. C. (2) pisemne upoważnienie dotyczące czynności związanych z przelewem kwoty ubezpieczeniowej, a następnie posłużyła się tym dokumentem przedkładając w firmie ubezpieczeniowej, w celu uzyskania pieniędzy z tytułu odszkodowania. Oskarżona od początku działała w określonym celu, ponieważ jej zachowanie było nakierowane na uzyskanie korzyści majątkowej w postaci odszkodowania za szkodę w pojeździe. Sama przedłożyła ubezpieczycielowi podpisane przez siebie upoważnienie do wypłacenia jej pieniędzy wprowadzając go tym samym w błąd, iż upoważnienie podpisał właściciel pojazdu.

Stronę podmiotową przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 kk charakteryzuje zamiar bezpośredni. Jest to przestępstwo kierunkowe. Podmiotową stronę tego występku stanowi zatem umyślność. Oskarżona działała umyślnie i to z zamiarem bezpośrednim. Oskarżona A. G. doskonale zdawała sobie sprawę, że podpisując się za A. C. (2), popełnia przestępstwo z art. 270 kk.. Nie ulega wątpliwości, że działała w sposób bardzo świadomy. Wiedziała, że w dacie sporządzania upoważnienia jedynym właścicielem pojazdu figurującym w dokumentach, w tym w dowodzie rejestracyjnym i jedynym ubezpieczającym ten pojazd był jej były mąż A. C. (2). Co znamienne upoważnienie pisała córka, której jednak oskarżona nie pozwoliła na podpisanie się w imieniu ojca, biorąc świadomie na siebie odpowiedzialność w tym zakresie.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy będący przedmiotem oceny i analizy sądu pozwala na przypisanie oskarżonej winy za popełnienie zarzucanego jej przestępstwa wypełniającego znamiona dwóch czynów tj. z art. 270 § 1 kk i z art. 286 § 1 kk , albowiem w czasie swojego bezprawnego, karalnego i karygodnego czynu – mając możliwość podjęcia decyzji zgodnej z prawem – nie dała posłuchu normie prawnej. Stopień społecznej szkodliwości zarzucanego oskarżonej czynu, mając na względzie w szczególności sposób jej działania, świadomość popełnienia przestępnego czynu oraz fakt, iż jej działania godziły w mienie innego podmiotu (ubezpieczyciela), należało ocenić jako znaczny.

Elementy rzutujące na wymiar stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd uwzględnił również jako okoliczności obciążające mając na względzie nadto to, że A. G. działała w celu uzyskania korzyści majątkowej.

Jako okoliczność łagodzącą sąd potraktował uprzednią niekaralność oskarżonej.

Mając na uwadze powyższe, kierując się określonymi w art. 53 kk dyrektywami wymiaru kary, sąd wymierzył oskarżonej na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk przy zastosowaniu art. 37a kk karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10,00 złotych.

Stosując przepis art. 37a kk w zw. z art. 4 § 1 kk sąd miał na uwadze fakt, że czyn z art. 286 § 1 kk zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat, a z uwagi na uprzednią niekaralność oskarżonej wymierzając jej karę, sąd zastosował wobec niej karę łagodniejszego rodzaju tj. karę grzywny mając na uwadze deklaracje A. G. co do osiąganych dochodów w granicach ok. 3000 - 4000 złotych miesięcznie. Zastosowanie art. 4 § 1 kk było spowodowane zmianą brzmienia przepisu art. 37a kk (na mocy art. 38 pkt 1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020r. (Dz. U. poz. 1086) zmieniającej min. ustawę z dniem 24.06.2020r.), który w obecnej postaci jest mniej korzystny dla oskarżonej.

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt. 2

O kosztach sądowych i opłacie Sąd orzekł na podstawie art. 627 kpk. Z uwagi na sytuację materialną oskarżonej, w szczególności jej możliwości zarobkowe oraz sytuację osobistą i rodzinną, sąd zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa 625,25 złotych tytułem kosztów sądowych.

1Podpis

sędzia Joanna Urbańska –Czarnasiak