Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Nowakowska

Protokolant Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2014 r. w Kaliszu

odwołania M. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 6 listopada 2013 r. Nr (...)

w sprawie M. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o zwrot nienależnie pobranego świadczenia

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 06.11.2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., zobowiązał M. C. do zwrotu kwoty 3.553,92zł. z tytułu nienależnie pobranego zasiłku przedemerytalnego za okres 01.03.2010 r. do 31.12.2013 r., bowiem osiągając w tym okresie przychód w kwocie 21.939,51zł (z zatrudnienia i zasiłku przedemerytalnego wypłacanego od marca 2010 r. w gwarantowanej kwocie po 420,58zł) przekroczył dopuszczalną kwotę przychodu dla tego okresu rozliczeniowego wynoszącą 15.515,00zł. i świadczenie podlegało zmniejszeniu, a pobrana nienależnie kwota zwrotowi.

Odwołanie od tej decyzji wniósł do Sądu M. C. domagając się jej zmiany, gdyż pobieranie zasiłku miał zawieszone do czasu rozwiązania stosunku pracy.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sad ustalił i zważył co następuje:

M. C., w okresie rozliczeniowym od marca 2010 r. do 31.12.2010 r., pobierał zasiłek przedemerytalny oraz wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia w zakładach (...) Sp.z o.o. w O. trwającego do 12 lipca 2012 r. Zasiłek wypłacany był od marca 2010 r. w kwocie gwarantowanej 420,58zł brutto, a po ustaniu zatrudnienia w pełnej wysokości tj. 1012,90 zł. (dowód – decyzje z 25.03.2010 r. i z 19.07.2010 r. w aktach ZUS). Poza sporem jest, że przed marcem 2010 r. wypłata zasiłku przedemerytalnego była zawieszona na wniosek M. C. z uwagi na osiąganie dochodów ze stosunku pracy podjętego w pełnym wymiarze czasu pracy.

Po ustaniu zatrudnienia zwrócił się o podjęcie wypłaty zasiłku dniu 13.07.2010 r. i jednocześnie podał nowy numer konta bankowego (dowód – wniosek i notatka o zmianie rachunku bankowego w aktach ZUS). Zasiłek przedemerytalny do lipca 2010 r. przekazywany był przez ZUS na rachunek bankowy wskazany przez odwołującego się w piśmie z dnia 06.09.2004 r. (numer (...)). Jak podał M. C. na rozprawie w dniu 12.03.2014r. było to konto bankowe wspólne z żoną i nie korzystał z niego samodzielnie.

Od czasu podjęcia zatrudnienia na życzenie pracodawcy otworzył własny rachunek bankowy i pracując stale w delegacjach nie miał wiedzy o stanie konta wspólnego, więc nie miał też wiedzy o wpływaniu na to konto świadczenia z ZUS, którego wypłatę organ podjął z urzędu od marca 2010 r. M. C. zaprzeczył by otrzymał decyzję w tym przedmiocie, a wydaną przez organ rentowy w dniu 25.03.2010 r. (w aktach ZUS)

Poza sporem jest, że w okresie od 01.03.2010 r. do 31.12.2010 r. kwoty wypłacone z tytułu zasiłku przedemerytalnego wyniosły łącznie 7.759,72zł, a z tytułu zatrudnienia odwołujący się uzyskał przychód 11.810,51 zł. (zaświadczenie zakładu z 30.10.2013 r. w aktach ZUS).

Dopuszczalna kwota przychodu w okresie objętym sporem wynosiła 15,515zł., a graniczna 21.721,00zł, gwarantowana kwota zasiłku wynosiła 4205,80zł.

Łączna kwota zasiłku i przychodu odwołującego się przekroczyła więc o 6424,51zł dopuszczalną kwotę przychodu.

(dowód- wyliczenia w aktach ZUS)

W decyzji przyznającej świadczenie po przejęciu wypłaty przez ZUS zawarte było pouczenie o zasadach zawieszalności świadczeń w razie osiągania przychodu.

M. C. znał te zasady i świadomie zrezygnował z pobierania świadczenia po podjęciu zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy. O podjęciu tego zatrudnienia powiadomił ZUS i następnie po jego zakończeniu zwrócił się o podjęcie wypłaty. Wprawdzie jak twierdzi nie był zorientowany o podjęciu przez ZUS z urzędu wypłaty zasiłku przedemerytalnego w kwocie 420,58 zł, ale po wydaniu zaskarżonej decyzji i sprawdzeniu na żądanie Sądu wpływów na poprzednio wskazywane konto bankowe przyznał, że kwoty te wpływały, a kontem dysponowała rodzina.

Zasady zawieszalności świadczeń przedemerytalnych określone są w art. 5 i 6a ustawy z 30.04.2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 170). Jak wynika z treści art. 5 ust. 5 w przypadku gdy kwota przychodu przekroczy graniczną kwotę przychodu, świadczenie przedemerytalne ulega zawieszeniu.

Rozliczenie rocznego dokonuje się przez porównanie łącznej kwoty przychodu uzyskanego w roku rozliczeniowym z:

1-roczną dopuszczalną kwotą przychodu

2-roczną kwotą graniczną przychodu.

Określając limity przychodów dla osób pobierających świadczenie przedemerytalne wyróżnia się bowiem kwotę dopuszczalną i kwotę graniczną. Wysokość kwoty granicznej i dopuszczalnej przychodu corocznie ogłaszana jest w drodze Komunikatu Prezesa ZUS.

Przekroczenie pierwszej z nich przy nieprzekroczeniu drugiej powoduje zmniejszenie świadczenia, ale przekroczenie drugiej – zawieszenie prawa do pobierania świadczenia.

Jeżeli kwota przychodu przekroczyła roczną dopuszczalną kwotę przychodu, a nie przekroczyła granicznej, organ rentowy ustala łączną kwotę zmniejszenia w roku rozliczeniowym o kwotę tego przekroczenia, przy czym kwota świadczenia ustalona w wyniku tego zmniejszenia nie może być niższa od kwoty gwarantowanej do wypłaty.

Odwołujący się od marca do grudnia 2010 r. pobrał zasiłku przedemerytalnego za kwotę 7759,72 zł., podczas gdy przysługiwało mu 4205,80zł. Kwota określona w zaskarżonej decyzji do zwrotu jest różnicą tych kwot.

Co do zwrotu kwot z tytułu powyższych rozliczeń zastosowanie mają przepisy regulujące dochodzenie zwrotu nienależnych świadczeń zawarte w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z treścią art. 138 ust 1 i 2 pkt.5 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. 162 poz. 1118ze zm.) do nienależnych świadczeń podlegających zwrotowi należą m.in. kwoty nienależnie pobranych świadczeń w związku z osiągnięciem przychodów, o których mowa w art. 104 ust.1 cyt ustawy.

Świadczeniem nienależnym jest świadczenie pobrane mimo iż obiektywnie nie przysługiwało, a osoba pobierająca była tego świadoma wskutek odpowiedniego pouczenia ze strony organu rentowego.

Szczegółowe pouczenie o zasadach zawieszalności świadczenia odwołujący się otrzymywał w kolejnych decyzjach po corocznych rozliczeniach.

Limity dodatkowego zarobkowania przez osoby pobierające świadczenia z ZUS są powszechnie dostępne i osoba należycie dbająca o swe interesy nie miałaby problemu z aktualizowaniem tych danych.

Odwołujący się wprawdzie zaprzecza otrzymaniu decyzji o podjęciu wypłaty świadczenia przedemerytalnego w kwocie gwarantowanej od marca 2010 r. ale przyznaje, że kwoty z tego tytułu wpływały na konto, którego był współwłaścicielem i które sam wskazał organowi rentowemu. Przy dołożeniu minimum staranności mógł mieć dostęp do wiedzy na ten temat od rodziny, która tym kontem dysponowała. Nie może zatem zasłaniać się brakiem wiedzy o wpływach świadczenia w czasie gdy było zostawiane do jego dyspozycji przez organ rentowy. Nie może tez czynić zarzutu, że organ rentowy podjął wypłatę świadczenia od marca 2010 r., bowiem przy zachowaniu poziomu przechodu nie przekraczającego granicznej kwoty przychodu świadczenie przedemerytalne przysługiwało mu kwocie gwarantowanej. Świadczenie przekazywane M. C. od marca 2010 r. było zatem należnym mu świadczeniem, dlatego nawet brak wiedzy odwołującego się co do tego faktu nie ma wpływu na jego rozliczenie roczne. Kwestia świadomości świadczeniobiorcy i właściwego pouczenia przez organ rentowy ma bowiem znaczenie tylko w odniesieniu do świadczenia nienależnego.

W okolicznościach niniejszej sprawy brak jest podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji, gdyż przekroczenie kwoty granicznej bezwarunkowo powoduje zawieszalność świadczenia. Zasady rozliczania rocznego są sztywno uregulowane i nie ma na nie wpływu nawet fakt, że do zwrotu pozostaje kwota wyższa niż łączna suma pobranych świadczeń przedemerytalnych za okres marzec-czerwiec 2010 r.

W tej sytuacji zaskarżoną decyzję należy uznać za prawidłową.

Odwołanie podlegało więc oddaleniu i zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzeczono jak w wyroku.