Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2020 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Ewa Janik

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2020 roku w Rybniku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...)S.A. w W. na rzecz powoda M. J. kwotę 338,25 zł (trzysta trzydzieści osiem złotych dwadzieścia pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia
29 października 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 124,64 zł (sto dwadzieścia cztery złote sześćdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych:

a) od powoda kwotę 133,53 zł (sto trzydzieści trzy złote pięćdziesiąt trzy grosze);

b) od pozwanej kwotę 297,21 zł (dwieście dziewięćdziesiąt siedem złotych dwadzieścia jeden groszy).

Sędzia

Sygn. akt VI GC 1886/18

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 16 grudnia 2020 roku

Pozwem wniesionym do tut. Sądu dnia 27 czerwca 2018 r. powód M. J. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego (...)S.A. w W. kwoty 492,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu. Podniósł, że jako cesjonariusz dochodzi odszkodowania za skutki kolizji drogowej, której sprawca był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Żądana kwota stanowiła część niezapłaconego odszkodowania z tytułu najmu samochodu zastępczego. Koszt najmu wynosił 1.107,00 zł brutto za 5 dni najmu przy stawce czynszu 221,40 zł brutto za dobę. Pozwany częściowo uznał roszczenie, wypłacając powodowi kwotę 492,00 zł. Powód niniejszym pozwem dochodził części roszczenia w kwocie 492,00 zł (k. 2-4).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28 sierpnia 2018 r. powództwo uwzględniono w całości (k. 41).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Kwestionował stawkę najmu pojazdu zastępczego, wskazując jednocześnie, że w druku zgłoszenia szkody informował o możliwości najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem pozwanego oraz o akceptowalnych stawkach. (k. 48-51).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W wyniku zdarzenia z dnia 16 września 2017 r. uszkodzeniu uległ samochód marki V. (...) (nr rej.(...), rok produkcji 1999), należący do A. B.. Sprawca szkody był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego - (...)S.A. w W.. Poszkodowana nie była uprawniona do odliczenia podatku VAT. Szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 19 września 2017 r. - bezsporne

W dniu 16 września 2017 r. poszkodowana na czas likwidacji szkody wynajęła od powoda pojazd zastępczy marki N. (...) (nr rej. (...)) – pojazd klasy (...), a więc w klasie identycznej , jak pojazd uszkodzony w kolizji z dnia 16 września 2017 r., za stawką wynoszący 221,40 zł brutto za dobę. Najem trwał od 16 września 2017 r. do 20 września 2017 r. Łącznie czynsz najmu za 5 dni wyniósł 1.107,00 zł brutto. Poszkodowana została obciążona fakturą za najem pojazdu zastępczego. Pojazd zastępczy był potrzebny poszkodowanej do użytku codziennego.

dowód: umowa najmu k. 9, ogólne warunki najmu pojazdów k.10, cennik wypożyczalni powoda k.11, protokół zdawczo-odbiorczy k. 12, faktura k. 13, opinia biegłego A. K. –k. 116..

W dniu 16 września 2017 r. poszkodowana zawarła z powodem M. J. umowę cesji wierzytelności, na mocy której przelała na jego rzecz wierzytelność przysługującą jej wobec pozwanego oraz sprawcy szkody z tytułu odszkodowania za najem pojazdu zastępczego wskutek zdarzenia z dnia 16 września 2017 r. Powód poinformował pozwanego o cesji drogą mailową w dniu 21 września 2017 r.

dowód: umowa cesji wierzytelności k. 14, zawiadomienie o cesji k.15.

Pozwany pismem z dnia 2 października 2017 r. przyznał odszkodowanie w kwocie 492,00 zł za najem pojazdu zastępczego, uznając za zasadny cały okres najmu pojazdu zastępczego. Pozwany zweryfikował stawkę do 80 zł netto (98,40 zł brutto). Jednocześnie wskazał, że informował o przepisach prawa w zasadach wynajmu pojazdu zastępczego wysłanych po zgłoszeniu szkody.

dowód: decyzja pozwanego z 02.10.2017 r. k. 17, dodatkowo akta szkody /k. 57-77/

Powód odwołał się od decyzji pozwanej pismem z 17 października 2017 r., doręczonym pozwanej w dniu 24 października 2017 r.

dowód: odwołanie powoda z 24.10.2017 r. k. 20 wraz dowodem doręczenia –k. 21.

Pozwany w piśmie z dnia 26 października 2017 r. podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

dowód: decyzja pozwanego z 26.10.2017 r. k. 18.

Pismem z 15.11.2017 r., doręczonym pozwanej dnia 24 listopada 2017 r., powód wezwał pozwaną m.in. do wypłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego w kwocie 615 zł, wynikającą z faktury (...)wraz z należnymi odsetkami – w terminie 7 dni.

dowód: wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem doręczenia k. 16 verte.

W odpowiedzi na wezwanie pozwany w piśmie z dnia 28 listopada 2017 r. podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

dowód: decyzja pozwanego z 28.11.2017 r. k. 19.

Dzienna stawka najmu samochodu zastępczego segmentu (...), odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego zawierała się między 90 zł a 166,05 zł brutto.

dowód: opinia biegłego z zakresu motoryzacji mgr inż. A. K. k. 114-125.

Strona powodowa początkowo kwestionowała opinię biegłego w zakresie zasad przyjętych jako podstawę dla ustalenia dziennej stawki najmu, wnosząc o sporządzenie opinii uzupełniającej w tej części. W opinii uzupełniającej biegły odniósł się do zarzutu powoda. Przedstawił zakres jednostkowych stawek najmu uwzględniając wyłącznie oferty o warunkach identycznych, jak te, zastosowane przez powoda. Określono jednostkową stawkę wynajmu samochodu zastępczego segmentu (...) na 5 dni w przedziale 130 zł do 209,10 zł brutto. Przy uwzględnieniu oferty powoda ustalono, iż górna granica wynosiła 246 zł brutto.

dowód: opinia uzupełniająca biegłego z zakresu motoryzacji mgr inż. A. K. k. 161-165.

Do opinii uzupełniającej strony nie wniosły dalszych zastrzeżeń.

Sąd oparł się na zeznaniach świadka A. B. w zakresie okoliczności powstania szkody, przebiegu postępowania likwidacyjnego. Poszkodowana zeznała, że pozwany nie zgłaszał jej oferty najmu, ani nie wskazał innych firm oferujących najem.

dowód: zeznania świadka /k. 100 verte-101/

Stan faktyczny ustalono w oparciu o wymienione wyżej dowody, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron, a nie było podstaw, by podważać ich wiarygodność z urzędu. Pomimo dopuszczenia dowodów w sprawie z faktur VAT (k. 22,24,26,28,30-32), potwierdzeń transakcji i decyzji innych ubezpieczycieli (k. 22-32) i cenników innych wypożyczalni (k. 33-38), nie stały się one podstawą ustaleń faktycznych, ponieważ dotyczyły innych ubezpieczycieli (k. 22-37), a nadto każda sprawa wymaga indywidualnej oceny stosownie do okoliczności danego postępowania. Z tej też przyczyny Sąd oddalił wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych w innych sprawach.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Podstawę prawną roszczenia stanowił przepis art. 822 § 1 k.c., który stwarza po stronie ubezpieczyciela obowiązek zapłacenia określonego w umowie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej odszkodowania za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, wobec której odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zgodnie z § 2 wymienionego przepisu, umowa obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w niej zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Przesłankami powstania odpowiedzialności odszkodowawczej ubezpieczyciela są zatem: zaistnienie zdarzenia, z którym umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wiąże odpowiedzialność odszkodowawczą ubezpieczającego lub ubezpieczonego (tj. zdarzenie ubezpieczeniowe), szkoda oraz adekwatny związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy szkodą a przedmiotowym zdarzeniem. Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych precyzuje szczegółowe podstawy i zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela (art. 9, art. 9a, art. 34, art. 36 ustawy).

W myśl art. 361 § 2 k.c., w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Szkoda jest rozumiana jako utrata lub zmniejszenie aktywów, bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Przy ustaleniu szkody stosuje się ogólne zasady prawa odszkodowawczego, choć odszkodowanie należne od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zawsze wypłaca się w pieniądzu. Zasadą jest całkowita kompensata doznanego uszczerbku, wykluczone jest jednak nieuzasadnione wzbogacenie poszkodowanego. Stosownie do art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (adekwatny związek przyczynowy). Normalny związek przyczynowy zachodzi wtedy, gdy w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajowym biegu rzeczy, bez zaistnienia szczególnych okoliczności, szkoda jest rezultatem typowym, w zwykłej kolejności rzeczy, a więc nie będącym rezultatem jakiegoś zupełnie wyjątkowego zbiegu okoliczności.

W rozpoznawanej sprawie zdarzenie ubezpieczeniowe, i odpowiedzialność pozwanej z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, prawo poszkodowanego do najmu pojazdu zastępczego oraz legitymacja czynna powoda - legitymacja czynna powoda tj. fakt, że powód skutecznie wstąpił w prawa poszkodowanego w oparciu o art. 509 § 1 k.c.- pozostawały poza sporem. Pozwana kwestionowała natomiast stawkę dobową czynszu wynajmu pojazdu zastępczego.

Bezsporne było, że wypożyczenie samochodu zastępczego pozostawało w normalnym związku przyczynowym ze szkodą. Poszkodowana została bowiem pozbawiona możliwości korzystania ze swego samochodu. Jednakże odpowiedzialność pozwanej jest ograniczona jedynie do obiektywnie koniecznych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów związanych z wyrównaniem szkody powstałej w majątku poszkodowanego. W rozpatrywanej sprawie szkodę stanowił bowiem czynsz najmu pojazdu zastępczego pozostający w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę, czyli uwzględnić należało jedynie wydatki celowe i ekonomicznie uzasadnione, a nie określone dowolnie przez podmiot nabywający wierzytelność od poszkodowanych.. Dlatego też ustalając wysokość szkody związanej z najmem samochodu zastępczego, pod uwagę należało wziąć co do zasady przeciętny koszt najmu pojazdu odpowiadającego klasą pojazdowi najętemu oraz obiektywny okres, jaki jest konieczny, a zarazem wystarczający do wykonania czynności związanych z likwidacją szkody w postaci uszkodzenia pojazdu.

Pozwany w sprzeciwie podniósł, że informował poszkodowaną o możliwości zorganizowania pojazdu zastępczego w ramach sieci naprawczej oraz o niższych kosztach. Na tę okoliczność przedłożył akta szkody, a w nich druk zgłoszenia szkody. Jednak jak zeznała poszkodowana, nie przedłożono jej takiego dokumentu. Z kolei informacja wskazana w druku zgłoszenia szkody nie może stanowić oferty, ponieważ była zbyt ogólnikowa. Poza tym w druku zgłoszenia szkody nie została zawarta informacja o możliwości zredukowania stawki do wysokości akceptowanej przez pozwanego. Wobec powyższego zarzut pozwanego Sąd uznał niezasadny i zaszła konieczność oceny, czy stawka czynszu żądana przez powoda nie była rażąco wygórowana względem przeciętnych rynkowych stawek. W oparciu o opinię biegłego sądowego ustalono, iż stawka za najem pojazdu w klasie (...) (samochód uszkodzony oraz samochód wynajmowany) przez 5 dni w drugiej połowie 2017 r. mieściła się w przedziale 130 zł do 209,10 zł brutto za dobę (73,17 zł do 135 zł netto za dobę).

Wobec powyższego Sąd uznał za zasadną stawkę 166,05 zł brutto za dobę najmu, tj. najwyższą stawkę rynkową, ustalona przez biegłego.

Zasadne odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego wynosiło zatem 830,25 zł (5 dni x 166,05 zł brutto). Pozwana wypłaciła powodowi kwotę 492 zł, wobec tego pozostała część odszkodowania wynosiła 338,25 zł. Zatem zasądzono od pozwanej na rzecz powoda 335,28 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do dnia 29 października 2017 r. W pozostałym zakresie powództwo oddalono, jako nieudowodnione.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 14 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, uwzględniając upływ terminu 30 dni od doręczenia faktury VAT pozwanemu, tj. 28 września 2017 r.

O kosztach rozstrzygnięto w oparciu o art. 100 zd. 1 k.p.c., dokonując ich stosunkowego rozdzielenia stosownie do wyniku postępowania, które powódka wygrała w 69%. Koszty postępowania w sumie wyniosły 844 zł. Na wskazane koszty złożyły się: poniesione przez powódkę - opłata od pozwu, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika. Wysokość wynagrodzenia pełnomocników wynikała z § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Pozwana powinna ponieść koszty w wysokości 582,36 zł (69% z 844 zł), a poniosła koszty w kwocie 707 zł, zatem kwotę 124,64 zł należało zasądzić od pozwanej na rzecz powódki.

Zgodnie z art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 u.k.s.c., mając na uwadze stosunek w jakim strony przegrały sprawę (powódka 31%, pozwana 69%) pobrano od nich nieuiszczone wydatki w postaci wynagrodzenia biegłego sądowego w wysokości 430,74 zł. Od powódki pobrano 133,53 zł, zaś od pozwanej 297,21 zł.

Sędzia Ewa Janik