Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 506 / 21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 5 lutego 2021 roku wydany w sprawie II K 139 / 20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1. podniesione przez obrońcę oskarżonej T. D. zarzuty mającej mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku obrazy przepisów postępowania, tj. art. 4 kpk, 7 kpk oraz art. 410 kpk, co z kolei doprowadzić miało do błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę tego orzeczenia poprzez przyjęcie, że oskarżona „ przyczyniła się do oszustwa kredytowego ” w sytuacji, gdy „ nie była w mieszkaniu K. O. ani w banku przy zawieraniu umowy kredytowej, nie przedłożyła żadnych dokumentów w celu uzyskania przedmiotowego kredytu i nie uzyskała żadnej korzyści majątkowej z tego tytułu jej rola polegała jedynie na poleceniu biura pośrednictwa kredytowego znajomej A. B. ”,

2. podniesiony przez obrońcę oskarżonej T. D. zarzut rażącej niewspółmierności wymierzonego oskarżonej środka kompensacyjnego;

3. podniesiony przez obrońcę oskarżonego M. G. zarzut rażącej niewspółmierności wymierzonej kary;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. zarzutów z punktu 1.

Zgodzić się należy z obrońcą T. D. o tyle, że w istocie jedynymi dowodami obciążającymi oskarżoną były wyjaśnienia, jakie w ramach niniejszego postępowania złożyli współoskarżeni R. K. oraz K. O.. Czyniło to więc jej sprawę o tyle specyficzną, że ciężar oskarżenia tworzyły tzw. dowody z pomówienia osób mających z nią współdziałających w popełnieniu zarzucanego im wspólnie czynu. Tym niemniej z powodów niżej przedstawionych wyjaśnienia te mogły zostać uznane jako pełnowartościowe dowód jej winy. Wymienieni wyżej oskarżeni nie tylko przyznali się do winy, ale także złożyli obszerne wyjaśnienia, w których przedstawili posiadaną przez nich wiedzę odnośni okoliczności, w jakich doszło do wyłudzenia kredytu, o jakim mowa w akcie oskarżenia, w tym również co do udziału w tym procederze T. D.. Podkreślić należy, iż ich wyjaśnienia były w tej materii ze sobą spójne. Oskarżeni podtrzymywali je konsekwentnie do końca procesu, nie odwołując ich, ani nie zmieniając. Żaden z tych oskarżonych nie został „ przyłapany ” na wyjaśnianiu nieprawdy lub na jej zatajaniu. Wersja przez nich przywoływana była również niesprzeczna z doświadczeniem życiowym oraz logiką wypadków. Konsekwentnie wskazywali bowiem, iż T. D. koordynowała czynności reszty oskarżonych, udzielając bieżących wskazówek i zaleceń co do realizacji tego przedsięwzięcia od strony formalnej i merytorycznej ( głównie co do pozyskania i skompletowania niezbędnej dokumentacji przedkładanej w związku z ubieganiem się o przyznanie kredytu oraz jej treści ). Jawi się to wiarygodnie, albowiem tylko oskarżona spośród osób współdziałających w procederze dysponowała dostateczną wiedzą w tej materii z racji wieloletniego prowadzenia działalności polegającej na pośrednictwie kredytowym. Podkreślić też należy, że ani R. K., ani K. O. nigdy nie byli skonfliktowani z T. D., a w zasadzie ledwie ją znali. Nie mieli też żadnego motywu, aby wbrew obiektywnej rzeczywistości akurat ją przywoływać w kontekście okoliczności, w jakich doszło wyłudzenia kredytu. Tego rodzaju „ podwójne ” obciążenie nabiera zdecydowanie wyższej wartości dowodowej, aniżeli ma to miejsce w przypadkach pomówienia pojedynczego przestępcy, decydującego się ujawniać okoliczności popełnianych przestępstw. Ich wyjaśnienia uznać należy jako pochodną przyjęcia postawy procesowej wyrażającej się wolą przedstawienia organom procesowym wszystkich znanych im okoliczności związanych z popełnionymi przestępstwami – tak dotyczących własnego w nich udziału, jak i pozostałych współuczestniczących – zapewne w związku z oczekiwaniem na łagodniejszy wymiar kar. To jednak automatycznie nie może oznaczać, że działając w tym celu posuwali się do wyjaśnień nieprawdziwych. Rolą oskarżonej nie było jedynie – jak sugeruje to w apelacji jej obrońca – polecenie współoskarżonym biura kredytowego innej osoby, przy braku świadomości, że ich zamiarem było zaciągniecie kredytu na podstawie nierzetelnych, zawierających nieprawdziwe dane, dokumentów i bez zamiaru jego spłacenia. Z wyjaśnień R. K. złożonych na rozprawie apelacyjnej wprost wynika, iż to właśnie oskarżona zaleciła, aby wbrew obiektywnej rzeczywistości w podrobionej dokumentacji przedkładanej wraz z wnioskiem kredytowym, odpowiednio zawyżyć wysokość pobieranego przez K. O. świadczenia. Nie są też dowolnymi ustalenia, iż oskarżona działała nie tylko w celu uzyskania korzyści majątkowej dla pozostałych współoskarżonych, ale także dla siebie. Z wyjaśnień K. O. wynikało wszak, że po pozyskaniu gotówki z banku, M. G. od razu wydzielił jej część z zamiarem przekazania oskarżonej, która oczekiwała na nich w okolicach banku ( wcześniej do niego K. O. wprowadzając ). W oparciu takie ustalenia i doświadczenie życiowe racjonalnie można założyć, iż zaangażowanie oskarżonej w tego rodzaju proceder nie było bezinteresowne. W tym stanie rzeczy sąd I instancji zasadnie ocenę prawną zachowania T. D. poczynił w kategoriach działania współsprawczego, pomimo tego, iż brak jest dowodów, by to oskarżona dopuściła się podrobienia któregokolwiek z dokumentów, oraz by wprowadzała pracowników banku w błąd co do autentyczności i wiarygodności tych dokumentów oraz zamiaru wywiązania się z obowiązku spłaty kredytu. (...) przestępczego współdziałania w formie współsprawstwa pozwala bowiem na przypisanie każdemu współsprawcy wszystkiego tego, co uczynili wspólnicy w wykonaniu łączącego ich porozumienia. Czyn jednego współsprawcy stanowi dopełnienie czynu pozostałych, a przestępstwo uznaje się za wynik ( sumę ) zachowań ich wszystkich. Istotą tak rozumianego współsprawstwa jest więc oparte na porozumieniu współdziałanie dwóch lub więcej osób, z których każda obejmuje swoim zamiarem realizację całości znamion czynu zabronionego. Pozwala to przypisać każdej z tych osób także to zachowanie, które w granicach porozumienia przedsięwzięły inne osoby współdziałające. Innymi słowy, sprawca ponosi odpowiedzialność nie tylko za własne zachowanie, lecz obciążają go także następstwa działania pozostałych współsprawców, jeśli w ramach porozumienia je akceptował. Innymi słowy, dla przyjęcia współsprawstwa nie jest konieczne, by każda osoba działająca w porozumieniu osobiście realizowała wszystkie znamiona czynu zabronionego, czy choćby tylko część tych znamion, zwłaszcza tzw. czynność czasownikową. Wystarczy, że działa ona w ramach uzgodnionego podziału ról, co najmniej ułatwiając bezpośredniemu sprawcy realizację wspólnie zamierzonego celu, zaś wykonane przez niego czynności stanowią istotny wkład w przestępcze przedsięwzięcie, z którym sprawca się utożsamia i które uważa za własne. Z ustaleń sądu I instancji wynika, że wszyscy współoskarżeni uprzednio porozumiewali się co do sposobu zrealizowania wyłudzenia, ustalając między sobą podział ról. Rolę T. D. omówiono powyżej i uznać należy ją za istotną, o ile nie wiodącą ( kierowniczą ). Z wyjaśnień K. O. wynika, iż T. D. miała brać udział w podziale zysków. Nie tyle wiec oskarżona pomagała innym w realizacji cudzego przedsięwzięcia, co utożsamiała się z nim od początku aż do jego finalizacji i traktowała je jako własne. Mając na uwadze omówioną wyżej konstrukcję współsprawstwa stwierdzić zatem należało, iż ponosi on pełną odpowiedzialność także za wszelkie przestępcze działania innych osób, które podejmowane były w ramach łączącego ich porozumienia.

Ad. zarzutu z punktu 2.

Skarżąca na użytek wykazania braku podstaw do nałożenia na nią solidarnego – wespół z pozostałymi współdziałającymi – bezzasadnie umniejsza jej rolę w procederze, wskazując, iż ograniczała się ona jedynie do wskazania pozostałym oskarżonym osoby zajmującej się biurem pośrednictwa kredytowego. Do kwestii tej odniesiono się już powyżej, w związku czym sąd poprzestanie w tym miejscu już tylko na stwierdzeniu, iż jej udział był znacznie istotniejszy i sięgał poziomu współsprawstwa. W razie zaś popełnienia przestępstwa w tej formie solidarne zobowiązanie do naprawienia szkody jest prawnie dopuszczalne i merytorycznie uzasadnione. Zważywszy na trudną sytuację materialną praktycznie każdego z oskarżonych, zapewnia też pokrzywdzonemu możliwie najdalej idącą ochronę jego interesów, zwłaszcza w perspektywie egzekwowania należnych mu kwot.

Ad. zarzutu z punktu 3.

Skarżący, przywołując na użytek tego zarzutu te okoliczności, które jawią się jako korzystne dla oskarżonego przy wyborze rodzaju i wysokości kary, pomija te o wymowie przeciwnej, na których w swoim uzasadnieniu opierał swą decyzję sąd I instancji oraz ich doniosłość. Szczególnie uwypuklić należy uprzednią, wielokrotną karalność oskarżonego, ze szczególnym uwzględnieniem tej za przestępstwo podobne rodzajowo ( przestępstwo przeciwko mieniu ) oraz wielkość wyrządzonej przypisanym obecnie czynem szkody. W tej sytuacji wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności w rozmiarze wskazanym w zaskarżonym wyroku i bez warunkowego zawieszenia jej wykonania jawi się jako decyzja uzasadniona. Skarżący przeszacowuje także znaczenie deklarowanej w apelacji skruchy i woli poprawy, albowiem tych oskarżony w toku procesu nigdy nie uzewnętrzniał. Podkreślić zwłaszcza należy, iż oskarżony do winy się nie przyznawał – jest to wprawdzie jego uprawnienie procesowe, ze skorzystania którego nie może ponosić ujemnych konsekwencji, w tym również na etapie wyboru dolegliwości karnej. Tyle tylko, że nie może w tym stanie rzeczy liczyć na dodatkową „ premię ” w postaci uwzględnienia przyznania się do winy jako ważkiej okoliczności łagodzącej tą dolegliwość ( zwłaszcza, gdyby było ono połączone z ujawnieniem okoliczności popełnienia czynu, co skutecznie uwypuklał na użytek swojego klienta w apelacji obrońca oskarżonego R. K. ).

Wniosek

wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej T. D. od zarzuconego jej czynu, względnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

2. wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wynmierzenie oskarżonemu M. G. kary grzywny lub ograniczenia wolności, względnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Omówiono powyżej

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

w odniesieniu do oskarżonych T. D. i M. G. w całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Omówiono powyżej

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt III

Wobec nieuwzględnienia apelacji obrońcy oskarżonych T. D. oraz M. G., mając na uwadze treść art. 636 § 2 kpk w zw. z art. 633 kpk, obciążono ich kosztami procesu za drugą instancję.

7.  PODPIS