Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 3 grudnia 2012 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu, w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Głowacki

Sędziowie: SSO Joanna Żelazny (spr.)

SSO Anna Bałazińska - Goliszewska

Protokolant: Bernadetta Kuśnierz

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu T. F.

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2012 roku we Wrocławiu

zażalenia wniesionego przez oskarżyciela publicznego

na postanowienie Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej z dnia 11 października 2012r.

o zwróceniu sprawy Prokuraturze celem uzupełnienia istotnych braków postępowania przygotowawczego

na podstawie art.437§1 kpk

p o s t a n o w i ł

zażalenia nie uwzględnić i zaskarżone postanowienie utrzymać w mocy.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 11 października 2012r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej zwrócił sprawę o sygn. akt IIK 916/12 dotyczącą Z. K. i D. K. Prokuraturze Rejonowej W. celem uzupełnienia istotnych braków śledztwa w postaci:

- ustalenia wszystkich wierzytelności uprzywilejowanych, osób (podmiotów) uprawnionych do nich i ich wysokości (zobowiązania publicznoprawne, świadczenia pracownicze oraz koszty egzekucyjne) obciążających oskarżonych na dni 24 maja 2002r., 27 maja 2002r., i 13 listopada 2002r.;

- ustalenia, czy całość kwot uzyskanych z transakcji zbycia składników majątku oskarżonych tj. nieruchomości położonej w K. wraz z domem, lokalu mieszkalnego położonego we W. przy ul. (...), nieruchomości rolnych położonych w K., została przeznaczona przez oskarżonych na spłatę istniejących zadłużeń, jakie kwoty i kiedy zostały przez oskarżonych przekazane wierzycielom i którym oraz na poczet jakich wierzytelności zostały zarachowane.

Powyższe postanowienie zaskarżył Prokurator. W treści swojego pisma zarzucił Sądowi Rejonowemu obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na jego treść, a mianowicie art. 345§1 kpk, poprzez wyrażenie niezasadnego poglądu, że braki postępowania należą do takich, których usunięcie dokonane przez Sąd spowodowałoby znaczne trudności.

Podnosząc powyższy zarzut skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie oskarżyciela publicznego nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 345 § 1 k.p.k. Sąd przekazuje sprawę prokuratorowi w celu uzupełnienia śledztwa lub dochodzenia, jeżeli akta sprawy wskazują na istotne braki tego postępowania, zaś dokonanie niezbędnych czynności przez sąd powodowałoby znaczne trudności. Zważyć należy, iż na podstawie art. 345 k.p.k. mogą być zwrócone prokuratorowi akta sprawy nie tylko w wypadku braków dowodowych, lecz także w wypadku innych istotnych braków postępowania.

Jak wskazał to Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 30 września 2009r. w sprawie o sygn. akt I KZP 1/09 pojęcie "istotne braki postępowania", użyte w art. 345 § 1 k.p.k., obejmuje nie tylko braki w przedstawionym przez prokuratora materiale dowodowym, o czym świadczy posłużenie się w dyspozycji tego przepisu zwrotem "zwłaszcza", ale także takie wady tego postępowania, które znacznie utrudniają rzetelne rozpoznanie sprawy przez sąd.

Kontrola instancyjna dokonana przez Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie oraz dokładna analiza akt, pozwoliła na wysnucie wniosku, iż decyzja Sądu Rejonowego o zwrocie sprawy Prokuratorowi w oparciu o dyspozycję art. 345 k.p.k. była w pełni uzasadniona.

Sąd Odwoławczy nie podziela twierdzeń skarżącego, w których utrzymuje on, że wskazane przez Sąd Rejonowy braki są takimi, które uzupełnić może Sąd orzekający bez szczególnych trudności i narażenia się na nieuzasadnione przedłużenie postępowania.

Zwrot sprawy przez sąd w trybie art. 345 § 1 k.p.k. powinien mieć miejsce jedynie wtedy, gdy wadliwie przeprowadzone lub wręcz pominięte czynności tej fazy procesu uzasadniają tezę o niewypełnieniu przez oskarżyciela ustawowych celów postępowania przygotowawczego. Wyznacza je treść normy art. 297 § 1 k.p.k., stanowiąc, że jest nim, obok ustalenia popełnienia czynu i wykrycia sprawcy, również wyjaśnienie okoliczności sprawy, zebranie, zabezpieczenie i w niezbędnym zakresie utrwalenie dowodów dla sądu. Niezbędny zakres materiału dowodowego określają zaś granice kognicji sądu opisane treścią postawionego zarzutu aktu oskarżenia (por postanowienie SA w Katowicach z 21 stycznia 2009r., II AKz 9/09).

Mając na uwadze treść postawionego oskarżonym przez Prokuratora zarzutu w niniejszej sprawie nie można mieć wątpliwości, iż okoliczności których wyjaśnienie całkowicie pominięto pozostają wielce istotne. Zaniechanie przez oskarżyciela publicznego dokonania czynności wskazanych przez Sąd Rejonowy sprawiło, że materiał zgromadzony w sprawie jawi się jako niekompletny, a niedostatki te mają charakter podstawowy. Wbrew twierdzeniom skarżącego ustalenia, których poczynienie Sąd Rejonowy zlecił Prokuratorowi nie stanowią żądania rozbudowania postępowania dowodowego ponad rzeczywistą potrzebę.

Jakkolwiek braki wskazane w treści postanowienia mogą być uzupełnione poprzez zwrócenie się do poszczególnych podmiotów o niezbędną dokumentację, to z uwagi na fakt, iż poprzedzone one winny być ustaleniami odnośnie danych powyższych podmiotów, a także mając na uwadze duże prawdopodobieństwo skutków jakie te czynności mogą za sobą pociągnąć (zmiana kręgu pokrzywdzonych) zasadnym jest, by działania te zostały przeprowadzone przez organy postępowania przygotowawczego.

Intencją ustawodawcy formułującego przepis art. 345 § 1 k.p.k. było bowiem to, by braki postępowania przygotowawczego, wobec konieczności podejmowania przez sąd praco- i czasochłonnych czynności, które powinny być przeprowadzone w toku śledztwa, nie powodowały przekształcenia postępowania przed sądem w postępowanie przygotowawcze (postanowienie SA w Katowicach z 26. 08. 2009r., II AKz 566/09).

Wobec powyższego orzeczono jak na wstępie, utrzymując w mocy postanowienie Sądu Rejonowego.