Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 502/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2019 roku

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Rafał Nalepa

Protokolant: st. sekr. sąd. Joanna Kotala

przy udziale Prokuratora: xxx

po rozpoznaniu w dniach 6 listopada 2018 roku, 16 listopada 2018 roku, 8 stycznia 2019 roku na rozprawie sprawy

1.  R. D. (1)

s. S. i G. z domu Ł.

ur. (...) w P.

oskarżonego o to, że:

I. w okresie od dnia 26 lutego 2018r. do dnia 27 lutego 2018r. działając wspólnie i w porozumieniu z niżej wymienionymi sprawcami, w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem dokonał zaboru w celu przywłaszczenia artykułów spożywczych o łącznej wartości 1429,80 zł, w ten sposób, że:

- w dniu 26 lutego 2018r. w S. , gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) i K. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), dwukrotnie omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia alkoholu w postaci: (...), (...), oraz dwóch koszyków zakupowych powodując strary o łącznej wartości 714,90 zł na szkodę (...) S.A.

- w dniu 27 lutego 2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) i K. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia alkoholu w postaci: J. W., (...) (...), oraz koszyk zakupowy, powodując straty o łącznej wartości 714,90 zł na szkodę (...) S.A.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 w zw. z art. 12 kk

2.  K. K. (1)

s. T. i E. z domu S.

ur. (...) w P.

oskarżonego o to, że:

II. w okresie od dnia 20 lutego 2018r. do dnia 09 marca 2018r. działając wspólnie i w porozumieniu z niżej wymienionymi sprawcami, w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem dokonał zaboru w celu przywłaszczenia artykułów spożywczych o łącznej wartości 3277,88 zł, oraz usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia art. spożywczych o łącznej wartości 585,78 zł w ten sposób, że:

- w dniu 20.02.2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia art. spożywczych w postaci: 7 opakowań kaw (...) o łącznej wartości 230,93 zł, na szkodę (...) Sp. z o.o.

- w dniu 09.03.2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia art. spożywczych w postaci: 10 opakowań kaw (...) o wartości 249,90 zł, 1 opakowania kawy (...) o wartości 11,49 zł, 6 opakowań kaw (...)o wartości 107,94 zł, 1 opakowania Chipsów(...)o wartości 4,99 zł, 4 opakowań kaw (...)o wartości 119,96 zł oraz 2 szt. patelni marki (...)o wartości 97,98 zł, powodując straty o łącznej wartości 823,19 zł na szkodę (...) Sp. z o.o.

- w dniach 25 i 26 lutego 2018r. gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia art. spożywczych w postaci: 13 opakowań kaw(...)o wartości 363,87 zł, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z powodu spłoszenia przez obsługę sklepu, czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o.

- w dniu 26 lutego 2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) i R. D. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), dwukrotnie omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia alkoholu w postaci: (...), (...), oraz dwóch koszyków zakupowych powodując straty o łącznej wartości 714,90 zł na szkodę (...) S.A.

- w dniu 27 lutego 2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) i R. D. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia alkoholu w postaci: (...),(...), oraz koszyk zakupowy, powodując straty o łącznej wartości 714,90 zł na szkodę (...) S.A.

- w dniu 04 marca 2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia alkoholu w postaci: (...), wędliny w postaci fileta wędzonego z kurczaka, ćwiartek wędzonych z kurczaka, szynki (...), dania gotowe udo z kurczaka pieczone, art. chemicznych, oraz koszyk zakupowy, powodując straty o łącznej wartości 793,96 zł, na szkodę (...) S.A.

- w dniu 09 marca w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia art. chemicznych w postaci saszetek (...), pieluchy (...), Gel (...), płyn (...), o łącznej wartości 221,91 zł na szkodę (...) S.A.

Przy czym zarzucanego czynu dopuścił się w ciągu pięciu lat, po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności za podobne przestępstwo umyślne orzeczone prawomocnym wyrokiem Sądu,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 w zw. z art. 12 kk i w zw. z art. 64 § 1 kk

3.  M. K. (1)

s. T. i E. z domu S.

ur. (...) w P.

oskarżonego o to, że:

III. w okresie od dnia 20 lutego 2018r. do dnia 09 marca 2018r. działając wspólnie i w porozumieniu z niżej wymienionymi sprawcami, w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem dokonał zaboru w celu przywłaszczenia artykułów spożywczych o łącznej wartości 3277,88 zł, oraz usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia art. spożywczych o łącznej wartości 585,78 zł w ten sposób, że:

-w dniu 20.02.2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia art. spożywczych w postaci: 7 opakowań kaw(...) o łącznej wartości 230,93 zł, na szkodę (...) Sp. z o.o.

- w dniu 09.03.2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia art. spożywczych w postaci: 10 opakowań kaw (...)o wartości 249,90 zł, 1 opakowania kawy (...)o wartości 11,49 zł, 6 opakowań kaw (...) o wartości 107,94 zł, 1 opakowania Chipsów (...) o wartości 4,99 zł, 4 opakowań kaw (...)o wartości 119,96 zł oraz 2 szt. patelni marki (...) o wartości 97,98 zł, powodując straty o łącznej wartości 823,19 zł na szkodę (...) Sp. z o.o.

- w dniach 25 i 26 lutego 2018r. gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia art. spożywczych w postaci: 13 opakowań kaw (...) o wartości 363,87 zł, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z powodu spłoszenia przez obsługę sklepu, czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o.

- w dniu 26 lutego 2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) i R. D. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), dwukrotnie omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia alkoholu w postaci: (...), (...), oraz dwóch koszyków zakupowych powodując straty o łącznej wartości 714,90 zł na szkodę (...) S.A.

- w dniu 27 lutego 2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) i R. D. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia alkoholu w postaci: (...), oraz koszyk zakupowy, powodując straty o łącznej wartości 714,90 zł na szkodę (...) S.A.

- w dniu 04 marca 2018r. w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), omijając linie kas dokonał zaboru w celu przywłaszczenia alkoholu w postaci: (...), wędliny w postaci fileta wędzonego z kurczaka, ćwiartek wędzonych z kurczaka, szynki (...), dania gotowe udo z kurczaka pieczone, art. chemicznych, oraz koszyk zakupowy, powodując straty o łącznej wartości 793,96 zł, na szkodę (...) S.A.

- w dniu 09 marca w S., gm. S., pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) w sklepie (...) przy ul. (...), usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia art. chemicznych w postaci saszetek (...), pieluchy (...), Gel (...), płyn (...), o łącznej wartości 221,91 zł na szkodę (...) S.A.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 w zw. z art. 12 kk

IV. w okresie od dnia 21 lutego 2018 roku do dnia 6 marca 2018 roku w P. woj. (...), w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w sklepie (...) przy ul. (...) dokonał zaboru w przywłaszczenia art. chemicznych i spożywczych, słodyczy oraz koszyków zakupowych o łącznej wartości 840,89zł na szkodę (...)SA z siedzibą w K., w tym:

- w dniu 21 lutego 2018 roku w sklepie (...) przy ul. (...), wspólnie i w porozumieniu z R. D. (1) oraz K. K. (1), dokonał zaboru w celu przywłaszczenia tabletek do zmywarek M-ki (...), żeli pod prysznic, szamponów, wędlin oraz koszyka zakupowego o łącznej wartości 411,12zł

- w dniu 6 marca 2018 roku w sklepie (...) przy ul. (...), wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1), dokonał zaboru w celu przywłaszczenia wędlin, słodyczy oraz koszyka zakupowego o łącznej wartości 429,77zł

to jest o czyn z art. 278 § 1 kk w zw z art. 12 kk

a nadto K. K. (1) o to, że:

V. w okresie od dnia 21 lutego 2018 roku do dnia 6 marca 2018 roku w P. woj. (...), w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w sklepie (...) przy ul. (...) dokonał zaboru w przywłaszczenia art. chemicznych i spożywczych, słodyczy oraz koszyków zakupowych o łącznej wartości 840,89zł na szkodę (...)SA z siedzibą w K., w tym:

- w dniu 21 lutego 2018 roku w sklepie (...) przy ul. (...), wspólnie i w porozumieniu z R. D. (1) oraz M. K. (1), dokonał zaboru w celu przywłaszczenia tabletek do zmywarek M-ki (...), żeli pod prysznic, szamponów, wędlin oraz koszyka zakupowego o łącznej wartości 411,12zł

- w dniu 6 marca 2018 roku w sklepie (...) przy ul. (...), wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1), dokonał zaboru w celu przywłaszczenia wędlin, słodyczy oraz koszyka zakupowego o łącznej wartości 429,77zł , przy czym zarzucanego czynu dopuścił się w przeciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności będąc

skazanym za podobne przestępstwo umyślne,

to jest o czyn z art. 278 § 1 kk w zw z art. 12 kk w zw z art. 64 § 1 kk

a nadto M. K. (1) o to, że:

VI. w dniu 25 marca 2018r o godz. 13:00 w sklepie (...) w P. przy ul. (...) woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1) i Z. B. (1), zabrał w celu przywłaszczenia słodycze w postaci 70 szt bombonierek (...) oraz 3 szt żelków (...)o łącznej wartości 1100,00zł działając na szkodę w/w placówki handlowej reprezentowanej przez M. Ś. (1),

tj. o czyn z art. 278§1 kk

VII. W dniu 4 marca 2018r w godz. 11.37-12.55 w P. ul. (...) woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. K. (1), z terenu marketu (...) zabrał w celu przywłaszczenia 4 szt. Akumulatorowych nożyc do cięcia trawy i krzewów m-ki (...) o łącznej wartości 1420,00zł na szkodę firmy (...) reprezentowanej przez D. K. (1),

tj. z art. 278§1 kk

a nadto K. K. (1) o to, że:

VIII. w dniu 25 marca 2018r o godz. 13:00 w sklepie (...) w P.przy ul. (...) woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) i Z. B. (1), zabrał w celu przywłaszczenia słodycze w postaci 70 szt bombonierek (...) oraz 3 szt żelków (...)o łącznej wartości 1100,00zł działając na szkodę w/w placówki handlowej reprezentowanej przez M. Ś. (1), przy czym dopuścił się czynu tego w ciągu 5 lat od odbycia kary pozbawienia wolności 6 miesięcy orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne,

tj. o czyn z art. 278§1 kk w zw z art.64§1 kk

IX. w dniu 4 marca 2018r w godz. 11.37-12.55 w P. ul. (...) woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1), z terenu marketu (...) zabrał w celu przywłaszczenia 4 szt. Akumulatorowych nożyc do cięcia trawy i krzewów m-ki B. (...) o łącznej wartości 1420,00zł na szkodę firmy (...) reprezentowanej przez D. K. (1),przy czym dopuścił się czynu tego w ciągu 5 lat od odbycia kary pozbawienia wolności 6 miesięcy orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne,

tj. o czyn z art. 278§1 kk w zw z art.64§1 kk

4.  Z. B. (1)

s. J. i B. z domu N.

ur. (...) w P.

oskarżonego o to, że:

X. w dniu 25 marca 2018r o godz. 13:00 w sklepie (...) w P. przy ul. (...) woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. K. (1) i K. K. (1), zabrał w celu przywłaszczenia słodycze w postaci 70 szt bombonierek (...) oraz 3 szt żelków (...) o łącznej wartości 1100,00zł działając na szkodę w/w placówki handlowej reprezentowanej przez M. Ś. (1), przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia kary co najmniej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne,

tj. o czyn z art. 278§1 kk w zw. z art.64§2 kk

orzeka:

1.  oskarżonego R. D. (1) uznaje za winnego czynu zarzucanemu mu w punkcie I aktu oskarżenia wyczerpującego dyspozycję art. 278 § 1 kk w zw z art. 12 kk i za to na podstawie art. 278 § 1 kk i art. 33 § 2 kk wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny po 10 (dziesięć) złotych;

2.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemu R. D. (1) na okres próby 2 (dwóch) lat;

3.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego R. D. (1) do informowania kuratora o przebiegu okresu próby na piśmie w terminach co 3 (trzy) miesiące od uprawomocnienia się wyroku;

4.  oskarżonego K. K. (1) uznaje za winnego czynów zarzucanych mu w punktach II, V, VIII, IX aktu oskarżenia przyjmując, że oskarżony dopuścił się ich działając z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu, przyjmuje okres ich popełnienia od 20 lutego 2018 r. do 9 marca 2018 r. na terenie P. i S. i łączną wartość zabranych towarów na 5217,89 złotych oraz ustala, że zarzucanego czynu dopuścił się przed upływem 5 lat od odbycia kary pozbawienia wolności w rozmiarze co najmniej 6 miesięcy wymierzonej za umyślne przestępstwo podobne, to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 278 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw z art. 278 § 1 kk i art. 11 § 2 kk i art. 12 kk i art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 278 § 1 kk w zw z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

5.  oskarżonego M. K. (1) uznaje za winnego czynów zarzucanych mu w punktach III, IV, VI, VII aktu oskarżenia przyjmując, że oskarżony dopuścił się ich działając z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu, przyjmuje okres ich popełnienia od 20 lutego 2018 r. do 9 marca 2018 r. na terenie P. i S. i łączną wartość zabranych towarów na 5217,89 złotych, to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 278 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw z art. 278 § 1 kk i 11 § 2 kk i art. 12 kk i za to na podstawie art. 278 § 1 kk w zw z art. 11 § 3 kk i art. 33 § 2 kk wymierza mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 100 (stu) stawek dziennych grzywny po 10 (dziesięć) złotych;

6.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 2 kk i art. 73 § 2 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemu M. K. (1) na okres próby 2 (dwóch) lat oddając go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego;

7.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego M. K. (1) do informowania kuratora o przebiegu okresu próby na piśmie w terminach co 6 (sześć) miesięcy od uprawomocnienia się wyroku;

8.  oskarżonego Z. B. (1) uznaje za winnego czynu zarzucanego mu w punkcie X aktu oskarżenia ustalając, że dopuścił się go przed upływem 5 lat od odbycia kary pozbawienia wolności w rozmiarze co najmniej 6 miesięcy wymierzonej za umyślne przestępstwo podobne, to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 278 § 1 kk w zw z art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 278 § 1 kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

9.  na podstawie art. 46 § 1 kk zasądza solidarnie od oskarżonych K. K. (1) i M. K. (1) na rzecz pokrzywdzonego (...) spółki z o.o. z siedzibą w K. kwotę 1054,12 (tysiąca pięćdziesięciu czterech złotych, dwunastu groszy) tytułem naprawienia szkody;

10.  na podstawie art. 46 § 1 kk zasądza solidarnie od oskarżonych K. K. (1), M. K. (1), R. D. (1) na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 1429,80 (tysiąca czterystu dwudziestu dziewięciu złotych, osiemdziesięciu groszy) tytułem naprawienia szkody;

11.  na podstawie art. 46 § 1 kk zasądza solidarnie od oskarżonych K. K. (1), M. K. (1) na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 1577, 85 (tysiąca pięciuset siedemdziesięciu siedmiu złotych, osiemdziesięciu pięciu groszy) tytułem naprawienia szkody;

12.  na podstawie art. 46 § 1 kk zasądza solidarnie od oskarżonych K. K. (1) i M. K. (1) na rzecz (...) spółki z o.o. z siedzibą w W. kwotę 1420 (tysiąca czterystu dwudziestu) złotych tytułem naprawienia szkody;

13.  na podstawie art. 46 § 1 kk zasądza solidarnie od oskarżonych K. K. (1) i M. K. (1) i Z. B. (1) na rzecz (...) spółki z o.o. z siedzibą w G., gmina P. kwotę 1100 (tysiąca stu) złotych tytułem naprawienia szkody;

14.  na podstawie art. 63 § 1 i 5 kk na poczet kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu K. K. (1) okres zatrzymania od 9 marca 2018 r. godzina 14:25 do 10 marca 2018 r. godzina 14:00 oraz od 25 marca 2018 r. godzina 16:05 do 26 marca 2018 r. godzina 15:10 przy czym 1 (jeden) dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny 1 (jednemu) dniowi kary pozbawienia wolności;

15.  na podstawie art. 63 § 1 i 5 kk na poczet kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu M. K. (1) okres zatrzymania od 9 marca 2018 r. godzina 14:25 do 10 marca 2018 r. godzina 14:00 oraz od 25 marca 2018 r. godzina 16:05 do 26 marca 2018 r. godzina 15:10 przy czym 1 (jeden) dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny 1 (jednemu) dniowi kary pozbawienia wolności;

16.  na podstawie art. 63 § 1 i 5 kk na poczet kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu Z. B. (1) okres zatrzymania od 25 marca 2018 r. godzina 17:55 do 26 marca 2018 r. godzina 15:10 przy czym 1 (jeden) dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny 1 (jednemu) dniowi kary pozbawienia wolności;

17.  zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 119,17 (sto dziewiętnaście złotych, siedemnaście groszy) tytułem zwrotu wydatków, zwalania ich od opłat.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lutego 2018 r. K. K. (1) i M. K. (1), znajdując się na terenie marketu(...) przy ul. (...) w S., wspólnie dokonali kradzieży artykułów spożywczych w postaci 7 opakowań kaw marki (...)o łącznej wartości 230,93 zł na szkodę sklepu (...) Sp. z o.o.

Kolejnej kradzieży w sklepie (...) przy ul. (...) próbowali dokonać w dniach 25 i 26 lutego 2018 r. Wówczas K. K. (1) i M. K. (1) próbowali dokonać zaboru artykułów spożywczych w postaci 13 opakowań kaw marki (...) o wartości 363,87 zł, lecz do kradzieży nie doszło, ponieważ zostali spłoszeni przez pracowników marketu T..

W dniu 9 marca 2018 r. K. K. (1) i M. K. (1) ponownie dokonali kradzieży na terenie sklepu (...) przy ul. (...) w S.. Tym razem ukradli artykuły spożywcze w postaci: 10 opakowań kaw marki (...) o wartości 249,90 zł, 1 opakowanie kawy (...)o wartości 11,49 zł, 6 opakowań kaw (...) o wartości 107,94 zł, 1 opakowania chipsów (...)o wartości 4,99 zł, 4 opakowań kaw (...) o wartości 119,96 zł oraz 2 sztuki patelni marki (...) o wartości 97,98 zł. Działając ten sposób spowodowali straty o łącznej wysokości 823,19 zł na szkodę sklepu (...) Sp. z o.o.

(wyjaśnienia oskarżonego K. K. k. 44-44v, 86, 287, 353, 446, wyjaśnienia oskarżonego M. K. k. 49, 131, 250, 359 i 441, wyjaśnienia oskarżonego R. D. k. 96, oświadczenie k. 100, notatka k. 1, zdjęcia k. 12 i 13-17, protokół przeszukania samochodu osobowego k. 18-20, zeznania świadka A. Ż. k. 22-23 i 513-513v, protokół przeszukania mieszkania k. 26-29, notatka służbowa k. 32, zdjęcia k. 33-35, notatka służbowa k. 37, zdjęcia k. 38-39, pokwitowanie k. 40)

W dniu 26 lutego 2018 r. w sklepie (...) znajdującym się w S. przy ul. (...), R. D. (1), M. K. (1) i K. K. (1) omijając dwukrotnie linię kas wspólnie dokonali zaboru w celu przywłaszczenia alkoholu w postaci: (...) oraz dwóch koszyków na zakupy. Działając ten sposób spowodowali straty o łącznej wysokości 714,90 zł na szkodę właściciela sklepu tj. (...) S.A.

Następnego dnia tj. 27 lutego 2018 r. R. D. (1), M. K. (1) i K. K. (1) ponownie weszli na teren marketu Biedronka w S. przy ul. (...). Omijając linię kas dokonali zaboru w celu przywłaszczenia alkoholu w postaci: (...) oraz koszyka na zakupy. Działając ten sposób spowodowali straty o łącznej wysokości 714,90 zł na szkodę (...) S.A.

W dniu 4 marca 2018 r. na terenie sklepu (...) przy ul. (...) w S., K. K. (1) i M. K. (1) ominęli linię kas a następnie dokonali kradzieży alkoholu w postaci: (...), wędliny w postaci fileta wędzonego z kurczaka, ćwiartek wędzonych z kurczaka, szynki (...), dania gotowego „udo z kurczaka pieczone”, artykułów chemicznych oraz koszyka zakupowego o łącznej wartości 793,96 zł na szkodę właściciela sklepu tj. (...) S.A.

W dniu 9 marca 2018 r. K. K. (1) i M. K. (1) znajdując się markecie (...) przy ul. (...) w S. usiłowali dokonać kradzieży artykułów chemicznych w postaci saszetek (...), pieluchy (...), Gel (...), płyn (...) o łącznej wartości 221,91 zł na szkodę (...) S.A. Wzięli w/w rzeczy z półek i umieścili w koszyku chcąc wynieść ze sklepu, jednak od tego odstąpili obawiając się ujęcia.

(wyjaśnienia oskarżonego K. K. k. 44-44v, 86, 287, 353, 446, wyjaśnienia oskarżonego M. K. k. 48, 131, 250, 359 i 441v, wyjaśnienia oskarżonego R. D. k. 96, zeznania A. B. k. 71-71v i 514, zeznania świadka W. B. k. 66 i 513v, notatka k. 1, notatki służbowe k. 68-70, oświadczenie k. 75, płyta z nagraniem monitoringu k. 87a, protokół oględzin płyty k. 101, zdjęcia k. 102-118, protokół zatrzymania K. K. k. 146, protokół zatrzymania M. K. k. 147)

W dniu 21 lutego 2018 r. w sklepie (...) przy ul. (...) w P., R. D. (1), K. K. (1) i M. K. (1) dokonali wspólnie kradzieży artykułów chemicznych oraz spożywczych w postaci tabletek do zmywarek marki (...), żeli pod prysznic, szamponów, wędlin oraz koszyka zakupowego o łącznej wartości 411,12 zł na szkodę (...) S.A.

Kolejna kradzież w markecie (...) przy ul. (...) w P. miała miejsce w dniu 6 marca 2018 r. Tym razem K. K. (1) i M. K. (1) wspólnie ukradli artykuły spożywcze w postaci wędlin, słodyczy oraz koszyka zakupowego o łącznej wartości 429,77 zł na szkodę (...) S.A.

(wyjaśnienia oskarżonego M. K. k. 48, 131, 250, 359 i 441v, wyjaśnienia oskarżonego K. K. k. 44-44v, 86, 287, 353, 446, notatka k. 184, zeznania świadka M. J. k. 186, notatka k. 194, płyta z nagraniem monitoringu k. 200, notatka k. 201, zdjęcie k. 206, zeznania świadka K. Ł. k. 210-211, zgłodzenie zgrania materiałów k. 213, raport k. 214, płyta z nagraniem monitoringu k. 219, protokół oględzin płyty k. 220-221)

W dniu 4 marca 2018 r. z terenu marketu (...) znajdującym się przy ul. (...) w P., M. K. (1) i K. K. (1) działając wspólnie i porozumieniu ukradli 4 sztuki akumulatorowych nożyc do cięcia trawy i krzewów marki (...) o łącznej wartości 1420 zł na szkodę firmy (...) wynosząc je przez linię kas.

(wyjaśnienia oskarżonego K. K. k. 44-44v, 86, 287, 353, 446, wyjaśnienia oskarżonego M. K. k. 48, 131, 250, 359 i 441v, notatka k. 372, zeznania świadka D. K. k. 374, notatka k. 377, płyta z nagraniem monitoringu k. 380, notatka k. 382, zdjęcia k. 383-385, notatka k. 386, kserokopia dowodu rejestracyjnego k. 387, kserokopia polisy OC k. 388, kserokopia umowy k. 389 i 391-392, protokół zatrzymania rzeczy k. 394-395, spis i opis rzeczy k. 398, protokół oględzin płyty k. 401-402, zdjęcia k. 403-405)

W dniu 25 marca 2018 r. znajdując się na terenie sklepu (...) przy ul. (...) w P., M. K. (1), K. K. (1) oraz Z. B. (1) wspólnie dokonali kradzieży słodyczy w postaci 70 sztuk bombonierek (...) oraz 3 sztuki żelków (...) o łącznej wartości 1100 zł na szkodę wspomnianego sklepu.

(wyjaśnienia oskarżonego K. K. k. 44-44v, 86, 287, 353, 446, wyjaśnienia oskarżonego M. K. k. 48, 131, 250, 359 i 441v, wyjaśnienia oskarżonego Z. B. k. 365, notatka k. 326, zeznania świadka M. Ś. k. 328-329 i 347v, protokół zatrzymania K. K. k. 333, protokół zatrzymania M. K. k. 334, protokół zatrzymania Z. B. k. 336, protokół przeszukania k. 337-340, protokół przeszukania 342-344, płyta z nagraniem monitoringu k. 348, notatka k. 368, notatka k. 438, protokół zatrzymania M. K. k. 439)

R. D. (1) ma 31 lat. Wykształcenie podstawowe, bez zawodu. Kawaler. Bezrobotny, podejmuje się prac dorywczych uzyskując ok. 700 zł miesięcznie. Na jego utrzymaniu pozostaje troje dzieci. Bez majątku. Nie karany.

(dane k. 160, dane o karalności k. 133)

K. K. (1) ma 30 lat. Wykształcenie podstawowe. Żonaty, przed osadzeniem pracował jako monter instalacji wodnokanalizacyjnych w firmie (...) w P. uzyskując dochód w wysokości 2000 zł miesięcznie. Na jego utrzymaniu pozostaje dwoje małoletnich dzieci w wieku 11 i 3 lat. Bez majątku. Był wielokrotnie karany.

(dane k. 160v, 300v, dane o karalności k. 53-54, 62-65, 410-413, odpis wyroku k. 135, 264-265, 266, 282, obliczenie kary k. 267, 269, zawiadomienie o zwolnieniu ze sprawy k. 268, 270, 284, odpis postanowienia k. 283)

M. K. (1) ma 19 lat. Wykształcenie zawodowe, z zawodu monter płyt gipsowo-kartonowych. Kawaler, utrzymuje się z prac w firmie budowlanej uzyskując dochód w wysokości 2500 zł miesięcznie. Nie posiada nikogo na swoim utrzymaniu. Bez majątku. Nie karany.

(dane k. 161, 300, dane o karalności k. 50-52, 61, 258)

Z. B. (1) ma 40 lat. Wykształcenie zawodowe, z zawodu tokarz ślusarz. Kawaler, bezrobotny. Na jego utrzymaniu pozostaje jedno dziecko w wieku 14 lat. Bez majątku. Był wielokrotnie karany.

(dane k. 466, dane o karalności k. 414-417)

Oskarżony R. D. (1) przyznał się przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień (wyjaśnienia k. 96).

Oskarżony K. K. (1) przyznał się przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i złożył obszerne wyjaśnienia opisując przebieg dokonywanych kradzieży. Popełnienie zarzucanych mu czynów tłumaczył m.in. że w okresie zimowym nie mógł znaleźć żadnej pracy, a zmuszony był zarabiać w jakiś sposób na utrzymanie swojej rodziny (wyjaśnienia k. 44-44v, 86, 287, 353, 446)

Oskarżony M. K. (1) przyznał się przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i złożył wyjaśnienia, w których opisał okoliczności dokonanych kradzieży. Dodał, że skradzione mienie sprzedawał, ale nie pamięta gdzie oraz komu (wyjaśnienia k. 49-49v, 251, 359, 441v)

Oskarżony Z. B. (1) przyznał się przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że skradzione słodycze sprzedał na bazarze, zarobił z tego około 60 zł (wyjaśnienia k. 365)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Okoliczności sprawy są bezsporne. W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego należy przyjąć, iż wina oraz sprawstwo oskarżonych w zakresie stawianych im zarzutów, z uwzględnieniem „kosmetycznych” zmian poczynionych przez sąd w opisie czynu, podsumowujących działalność M. K. i K. K., nie budzą wątpliwości. Zgromadzone w sprawie dowody jak i samo przyznanie się wszystkich oskarżonych do winy wykazały, iż dopuścili się oni zarzucanych im aktem oskarżenia przestępstw. Stanowisko oskarżonych znajduje potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w toku postępowania, a w szczególności w zeznaniach świadków a przede wszystkim na nagraniach z kamer monitoringu obrazujących przebieg kradzieży lub usiłowań zaboru mienia oraz wizerunki sprawców. Wobec powyższego przyznanie się przez oskarżonych do winy w toku postępowania nie jest bezpodstawnym samooskarżeniem za coś czego w rzeczywistości nie zrobili. Z resztą sąd nie widział powodu z jakiego, co wymaga szczególnego podkreślenia - wszyscy oskarżeni, jak „jeden mąż” mieliby składać wyjaśnienia niezgodne z prawdą narażając się na odpowiedzialność karną.

Jedyne zastrzeżenia można mieć do wyjaśnień oskarżonego K. K. z dochodzenia, z których wynikało, jakoby nie współdziałał z nim i M. K. oskarżony R. D.. Twierdzenia te nie są zgodne z prawdą, stanowiąc próbę, aby „na siłę” bronić przed odpowiedzialnością karną swojego znajomego, który nie został zatrzymany na „gorącym uczynku”. Jest to postawa wręcz przesadzona, skoro sam wzięty w obronę R. D. przyznał się bez zastrzeżeń do popełnienia kradzieży dokonanych wespół z braćmi K.. Również trzeci ze sprawców M. K. nie kwestionował udziału w kradzieżach sklepowych R. D..

Ustalając stan faktyczny sąd uznał również za w pełni wiarygodne wszystkie dowody z dokumentów przeprowadzonych w toku postępowania, zostały one bowiem sporządzone przez osoby i organy do tego uprawnione, żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności ani wiarygodności do czego sąd również nie znalazł podstaw, zaś w połączeniu z osobowym materiałem dowodowym pozwoliły na odtworzenie pełnego i rzeczywistego przebiegu zdarzeń.

Sąd dokonując ustaleń w niniejszej sprawie przyjął, iż opisane działania K. K. oraz M. K. ujęte w trzech odrębnych aktach oskarżenia w rzeczywistości stanowiły jeden czyn ciągły w rozumieniu art. 12 kk.

Oskarżeni z pozostałymi ustalonymi sprawcami czyli R. D. (czyny I,II,III,IV,V) oraz Z. B. (czyny VI,VIII,X) działali w okresie od 20 lutego 2018 r. do 9 marca 2018 r. Postępowanie to rozciągnięte było zatem w ciągu niespełna miesiąca czasu. Kradzieże zostały dokonane przez nich w krótkich odstępach czasu, trwających co do zasady, kilka dni. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego wskazuje również na z góry powzięty, zamiar, który obejmował zachowanie wskazane w akcie oskarżenia. Pomijając już wyjaśnienia oskarżonych, którzy mając postawione zarzuty ze znamieniem modalnym „z góry powziętego zamiaru”, mogąc wypowiedzi kształtować swobodnie, po pouczeniu o prawie do milczenia przyznali się do tak sformułowanego zarzutu, istnieją okoliczności przedmiotowe potwierdzające z góry powzięty zamiar. Chodzi tutaj o liczne dokonywanie kradzieży w samoobsługowych placówkach handlowych na terenie jednego powiatu, przy części kradzieży identyczny sposób działania (jeden sprawca przygotowuje towary w koszyku, inny ubezpiecza, trzeci wynosi), przemieszczanie się między sklepami samochodem, zabór podobnych artykułów, co wyklucza przypadkowość „wpadania” na pomysł kradzieży a wskazuje na odgórne zaplanowanie okradania słabo chronionych placówek handlowych dla łatwego zarobku. Spełnione są zatem wszystkie ze sprecyzowanych w art. 12 kk przesłanek uznania kilku zachowań sprawców za jeden czyn ciągły.

Zgodnie z art 278 § 1 kk ten, kto zabiera cudzą rzecz w celu przywłaszczenia podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Ustalenia w sprawie wskazują, że oskarżeni dopuścili się czynów:

-R. D. z art. 278 § 1 kk w zw z art. 12 kk

-K. K. z art. 278 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw z art. 278 § 1 kk i art. 11 § 2 kk i art. 12 kk i art. 64 § 1 kk

- M. K. z art. 278 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw z art. 278 § 1 kk i art. 11 § 2 kk i art. 12 kk

- Z. B. z art. 278 § 1 kk w zw z art. 64 § 1 kk

Oskarżony K. K. zarzucanych mu czynów dopuścił się w warunkach recydywy opisanej w art. 64 § 1 kk albowiem był wcześniej wielokrotny karany. Wyrokami Sądu rejonowego w P.z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie II K 21/11 za czyn z art. 279 § 1 kk m.in. na karę 1 roku pozbawienia wolności, z 9 maja 2011 r. w sprawie II K 123/11 za czyn z art. 279 § 1 kk i art. 288 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, z 2 sierpnia 2011 r. w sprawie II K 428/11 za czyn z art. 279 § 1 kk na karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Kary te zostały pochłonięte wyrokiem łącznym wydanym w dniu 23 lutego 2012 r. przez Sąd Rejonowy w P.w sprawie II K 844/11 karę łączną 3 lat pozbawienia wolości, którą skazany odbywał od 4 listopada 2011 r. do 25 lipca 2011 r., od 30 maja 2017 r. do 5 października 2017 r. Z powyższego zestawienia wynika, iż oskarżony K. K. popełniając umyślnie czyn ciągły w dniu 9 marca 2018 r. czyn z art. 278 § 1 kk w zw z art. 12 kk (skierowany przeciwko mieniu) dopuścił się go przed upływem 5 lat od odbycia kary pozbawienia wolności w rozmiarze przekraczającym 6 miesięcy wymierzonej mu za umyślne przestępstwa podobne – z art. 279 § 1 kk i art. 288 § 1 kk (bo również skierowane przeciwko mieniu). Zatem przesłanki recydywy z art. 64 § 1 kk zostały spełnione.

Oskarżony Z. B. również dopuścił się zarzucanego mu czynu w ramach recydywy określonej w art. 64 § 1 kk. Wcześniej był karany za czyn z art. 290 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw z art. 11 § 2 kk i art. 64 § 2 kk (a więc podobny do czynu z niniejszej sprawy, bo skierowano przeciw mieniu) wyrokiem Sądu Rejonowego w P.. z 5 maja 2011 r. w sprawie II K 108/11 na karę 6 lat pozbawienia wolności. Wyrok ten został objęty wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w P. z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie II K 496/14 wymierzono mu karę łączną 6 lat pozbawienia wolności, którą skazany odbywał od 19 września 2010 r. do 25 marca 2011 r. od 14 maja 2011 r. do 16 listopada 2011 r. od 19 listopada 2011 r. do 26 listopada 2014 r. od 26 listopada 2015 r. do 9 listopada 2017 r. Dokonując 25 marca 2018 r. kradzieży z art. 278 § 1 kk oskarżony uczynił to przed upływem 5 lat o dobycia kary w rozmiarze przekraczającym 6 miesięcy wymierzonej za podobne przestępstwo rozboju działając w warunkach recydywy szczególnej typu podstawowego z art. 64 § 1 kk.

Przy wymiarze kary Sąd kierował się dyrektywami z art. 53 kk.

Sąd wymierzył R. D. karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 50 stawek dziennych grzywny po 10 zł. Na korzyść poczytano oskarżonemu przyznanie się do winy oraz niekaralność, dlatego sąd zdecydował się zastosować wobec R. D. instytucję warunkowego zawieszenia wykonania kary, zawieszając orzeczoną wobec niego karę 6 miesięcy pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 2 lata. Tak ukształtowana kara spełni wobec oskarżonej cele wychowawcze i prewencyjne. Świadomość, że w razie kolejnego przestępstwa sąd będzie mógł, a w pewnych wypadkach nawet będzie zobowiązany do zarządzenia wykonania kary warunkowo zawieszonej powinien działać na oskarżonego odstraszająco i zapobiegać jego powrotowi do przestępstwa. Z drugiej strony okres dwóch lat pozwoli sądowi na poddanie weryfikacji pozytywnej prognozy, jaką przyjął wobec oskarżonego w niniejszej sprawie. Sąd jednocześnie zobowiązał oskarżonego R. D. do informowania kuratora o przebiegu okresu próby na piśmie w terminach co 3 miesiące od uprawomocnienia się wyroku i zobowiązał do naprawienia szkody.

Wobec oskarżonego K. K. sąd wymierzył karę 2 lat pozbawienia wolności. Oskarżony wprawdzie przyznał się do winy, jednak głównym dowodem jego winy były nagrania monitoringu sklepowego, więc i bez jego przyznania istniał materiał procesowy pozwalający bez wątpliwości przypisać mu sprawstwo. Przyznanie nie może być w takiej sytuacji głównym probierzem kary. Na jego niekorzyść wybija się szczególnie uprzednia karalność w tym połączona za odbyciem kary za podobne przestępstwo (art. 64 § 1 kk). Oskarżony był wielokrotnie karany, w tym za czyny przeciwko mieniu, odbywał kary w zakładach karnych, jednakże nie wyciągnął z tego żadnych pozytywnych wniosków w sensie poprawy, korektury zachowania w porządanym przez społeczeństwo kierunku. Jego dotychczasowa droga życiowa, jak i okoliczności popełnienia zarzucanego mu czynu (seryjne dokonywanie kradzieży, wspólnie i w porozumieniu, które skazany traktował jako czasowe dodatkowe źródło zysku) wskazują na jego głęboką demoralizację. Szanse na resocjalizację oskarżonego w sensie zmiany jego osobowości, wykształcenia postawy lojalnej wobec prawa, chęci podjęcia zatrudniania są znikome. Głównym celem kary są w takim układzie zadania z zakresu prewencji ogólnej oraz uniemożliwienie mu popełniania przestępstw i wyrządzania szkód innym osobom.

Sąd wymierzył M. K. karę 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 100 stawek dziennych grzywny po 10 zł. Na korzyść poczytano oskarżonemu przyznanie się do winy oraz niekaralność, dlatego wykonanie orzeczonej wobec M. K. kary pozbawienia wolności sąd warunkowo zawiesił na okres 2 lat próby, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego co było obligatoryjne z uwagi na „młodocianość” sprawcy. Zdaniem sądu niecelowe byłoby wymierzenie wobec oskarżonego kary bezwzględnej pozbawienia wolności. Wobec niekaralności i młodego wieku sprawcy (młodociany), który z racji tej niedojrzałości podjął krytyczne decyzje o popełnianiu przestępstw, nie można określić go jako osoby zdemoralizowanej. Istnieje jeszcze szansa aby oskarżonego wychowywać w zgodzie z art. 54 kk, stosując środki probacyjne umożliwiające przebywanie na wolności. Oskarżony został obciążony grzywną, obowiązkiem naprawienia szkody i zobowiązany do uiszczenia kosztów sądowych, a więc z wyroku płynie wobec niego odczuwalna dolegliwość penalna, ukazująca dodatkowo nieopłacalność przestępstwa. Widmo grożącej kary w razie naruszenia porządku prawnego w okresie próby stanowi, zdaniem sądu wystarczający element odstraszający oskarżonego od popełnienia nowego przestępstwa. W ocenie sądu, w odróżnieniu od kary z warunkowym zawieszeniem z kompleksem dolegliwości penalnych, z pewnością kara pozbawienia wolności, którą oskarżony, musiałby odbyć w zakładzie karnym, nie miałaby na niego wychowawczego oddziaływania, mogąc odnieść skutek demoralizujący z uwagi na styczność z osobami naruszającymi porządek prawny i jednocześnie niewielki czas na oddziaływanie korekcyjne ze strony służby więziennej.

Oskarżonemu Z. B. Sąd wymierzył karę 1 roku pozbawienia wolności. Zdaniem Sądu powyższa kara jest adekwatna do stopnia winy oskarżonego i społecznej szkodliwości jego zachowania. Z. B. przyznał się do winy a wartość zabranego mienia nie jest znaczna, jednakże na jego niekorzyść poczytano uprzednią karalność w tym połączoną za odbyciem kary za podobne przestępstwo (art. 64 § 1 kk). Ta okoliczność wybija się przy kształtowaniu rodzaju i rozmiaru kary na pierwszy plan. Oskarżony to jednostka głęboko zdemoralizowana, którą należy izolować od społeczeństwa i ten cel spełnia orzeczona kara pozbawienia wolności. Szanse na resocjalizację oskarżonego są znikome.

Ponieważ szkoda wyrządzona przez działanie oskarżonych nie została naprawiona Sąd orzekł w tej kwestii na podstawie art. 46 § 1 kk, zasądzając solidarnie od oskarżonych K. K. i M. K. na rzecz pokrzywdzonego (...) spółki z o.o. z siedzibą w K. kwotę 1054,12 zł. Sąd zasądził również solidarnie od oskarżonych K. K., M. K. i R. D. na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 1429,80 zł. Dalej zasądzono solidarnie od oskarżonych K. K., M. K. na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 1577, 85 zł. Od oskarżonych K. K. i M. K. Sąd zasądził solidarnie na rzecz (...)spółki z o.o. z siedzibą w W. kwotę 1420 zł. Natomiast na rzecz (...) spółki z o.o. z siedzibą w G. Sąd zasądził solidarnie od oskarżonych K. K. i M. K. i Z. B. kwotę 1100 zł.

Sąd zgodnie z art. 63 § 1 i 5 kk zaliczył oskarżonym K. K., M. K. oraz Z. B. na poczet orzeczonej wobec nich kary pozbawienia wolności okres zatrzymania w sprawie.

Kierując się treścią art. 627 kpk Sąd zasądził od każdego z oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa kwotę po 119,17 zł tytułem zwrotu wydatków jednocześnie zwalniając ich od ponoszenia opłat od wymierzonych kar.