Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2014 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Tadeusz Węglarek (spr.)

Sędziowie SA Stanisław Tomasik

SO Agnieszka Szulc-Wroniszewska

Protokolant Agnieszka Olczyk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Piotrkowie Trybunalskim del. do Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim- Tomasza Retyka

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2014 roku

sprawy S. Z.

oskarżonego z art.158§1 kk

K. Z. (1)

oskarżonego z art.158§1 kk

z powodu apelacji wniesionych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku

z dnia 9 października 2013 roku sygn. akt VI K 192/13

na podstawie art. 437 § 2 kpk i art. 438 pkt 2 kpk uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonych S. Z. i K. Z. (1) i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Radomsku.

Ka IV 96/14

UZASADNIENIE

S. Z. i K. Z. (1) zostali oskarżani o to, że:

w dniu 25 listopada 2012 r., w msc. (...) gm. D. działając wspólnie i w porozumieniu dokonali pobicia K. S. w ten sposób, że bili go rękoma oraz kopali po całym ciele, w wyniku czego pokrzywdzony doznał obrażeń ciała w postaci stłuczenia głowy, stłuczenia żeber prawych oraz stłuczenia prawego nadbrzusza przy czym obrażenia te spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na okres czasu poniżej dni siedmiu; tj. o czyn z art. 158 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Radomsku wyrokiem z dnia 9 października 2013 roku w sprawie VI K 192/13

1)  oskarżonych S. Z. i K. Z. (1) uznał za winnych zarzucanego im czynu, z tym, iż przyjął dodatkowo, że zachowaniem swoim oskarżeni narazili pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo nastąpienia skutku określonego w art. 157 § 1 k.k., tj. czynu wyczerpującego znamiona art. 158 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 158 § 1 k.k. w zw. z art. 58 § 3 k.k. wymierzył każdemu z nich kary po 50 (pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny, przyjmując, iż wysokość jednej stawki równoważna jest kwocie 30 (trzydziestu) złotych;

2)  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonych środek karny w postaci zadośćuczynienia w części poprzez solidarną zapłatę na rzecz oskarżyciela posiłkowego K. S. kwoty 500 (pięciuset) złotych;

3) zasądził od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa kwoty po:

a)  205 (dwieście pięć) złotych tytułem zwrotu wydatków;

b)  150 (sto pięćdziesiąt) złotych tytułem opłaty.

Powyższy wyrok zaskarżony został przez obrońcę oskarżonych i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

Obrońca oskarżyciela posiłkowego zaskarżył wyrok w części
dotyczącej orzeczenia o karze i środku karnym na niekorzyść oskarżonych S. Z. i K. Z. (1).

Powołując się na art. 438 pkt 4 kpk, wyrokowi temu zarzucił rażącą niewspółmierność kar grzywny oraz środka karnego wymierzonych oskarżonym, wskutek niedostatecznego uwzględnienia wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonych, wynikającą z niedostatecznego uwzględnienia przy wymiarze kary okoliczności obciążających, w szczególności sposobu zachowania się oskarżonych, rodzaju naruszonego dobra, rażącym i umyślnym działaniu zmierzającym do zadania cierpienia, powodujących, że czyny oskarżonych cechują się znacznym stopniem społecznej szkodliwości, dlatego też wymierzona kara nie jest dolegliwa i nie spełnia swoich ustawowych wymogów społeczeństwa.

W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonych kar po 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania na okres 2 lat, kar grzywny w ilości 80 stawek, po 10 zł każda oraz środka karnego w postaci zadośćuczynienia, poprzez solidarną zapłatą na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwoty 5.000 zł.

Obrońca oskarżonych na zasadzie art. 427 § 2 kpk i art. 438 pkt. 2 i 3 kpk wyrokowi zarzucił:

1. obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na jego treść, w

szczególności art. 4 kpk, art. 5 kpk i 7 kpk polegającą na:

-

oparciu istotnych ustaleń faktycznych wyłącznie na dowodach obciążających przy całkowitym pominięciu dowodów przeciwnych,

-

odmówieniu wiary wyjaśnieniom oskarżonych S. Z., K. Z. (1) i zeznaniom świadków K. Z. (2), D. Z., W. Z. na tej tylko podstawie, że pozostają one w sprzeczności z zeznaniami pokrzywdzonego K. S. oraz zeznaniami świadków: M. S., Z. S. i P. S.,

-

uznaniu za w pełni wiarygodne zeznań pokrzywdzonego K. S. oraz świadków: M. S., Z. S. i P. S. w sytuacji gdy relacje tych osób ujawniają szereg istotnych rozbieżności i to na różnych etapach postępowania zaś osoby te wyraźnie umniejszały rolę K. S. i M. S. w przedmiotowym zdarzeniu,

-

uznaniu za w pełni obiektywną opinii biegłego W. N. w zakresie mechanizmu powstania obrażeń ciała u oskarżonych w sytuacji, gdy budzi ona wątpliwości na tle całokształtu materiału dowodowego a biegły ten, w tej samej sprawie wydawał wcześniej opinię dotyczącą obrażeń ciała u pokrzywdzonego i mechanizmu ich powstania, na potrzeby kierunkowo prowadzonego postępowania przygotowawczego, mechanizmu powstania obrażeń ciała u oskarżonych w sytuacji gdy pinia biegłego W. N. budzi wątpliwości na tle całokształtu materiału dowodowego i budzi wątpliwości także bezstronność biegłego W. N. z uwagi na fakt wcześniejszego opiniowania w sprawie na potrzeby kierunkowo prowadzonego postępowania przygotowawczego,

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który mógł mieć wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu oskarżonych za winnych popełnienia przypisanego im w tym wyroku czynu, mimo iż nie pozwala na to zebrany w sprawie materiał dowodowy.

W konkluzji wniósł o :

- o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonych od przypisanego im w tym wyroku czynu, ewentualnie

- o warunkowe umorzenie wobec oskarżonych postępowania karnego na okres próby 2 lat, ewentualnie

- o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Dodatkowo wniósł:

o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego lekarza sądowego na okoliczność mechanizmu powstania obrażeń ciała u oskarżonych w związku z przedmiotowym zdarzeniem.

Sąd zważył co następuje:

Apelacje okazały się zasadne w takim stopniu, że w skutek ich wniesienia powstały podstawy do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Radomsku. Ponieważ ocena podniesionych zarzutów merytorycznych w skargach apelacyjnych byłaby przedwczesna Sąd Okręgowy ograniczył się do wskazania uchybień, które skutkować musiały uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania , gdyż sąd odwoławczy może ograniczyć rozpoznanie środka odwoławczego tylko do poszczególnych uchybień podniesionych przez stronę lub podlegających uwzględnieniu z urzędu , jeżeli rozpoznanie w tym zakresie jest wystarczające do wydania orzeczenia / art. 436 kpk/.

Przechodząc do kwestii szczegółowych wskazać należy, iż sąd rozpoznający sprawę dopuścił się obrazy przepisu art. 389 kpk. Jak wynika z zapisów w protokole rozprawy /k. 147v, 148/ po skorzystaniu przez oskarżonych z prawa do odmowy składania wyjaśnień sąd w trybie art. 389 par 1 kpk odczytał w/w oskarżonym protokoły ich zeznań złożone w postępowaniu przez wydaniem postanowień o przedstawieniu zarzutów i przesłuchaniem ich w charakterze podejrzanych. Jest to zabieg niedopuszczalny także w sytuacji, gdy na wcześniej złożone zeznania w później składanych wyjaśnieniach powołują się podejrzani czy oskarżeni , również w sytuacji gdy na skutek uchybień proceduralnych funkcjonariusz policji , który w trakcie odbierania wyjaśnień od podejrzanego ograniczy się do odebrania oświadczenia sprawcy , iż podtrzymuje on swoje wcześniejsze zeznania.

Podglądy doktryny i orzecznictwa w tej kwestii są jednoznaczne.

Nie wolno odczytywać protokołu z zeznań w charakterze świadka ani dokumentów wówczas sporządzonych przez niego w związku z tym przesłuchaniem /Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 października 1978 r. II KR 220/78 OSNPG 1979/6/82/, co dotyczy także osoby , która w tym samym postępowaniu dotyczącym tego samego przedmiotu procesu karnego stała się następnie oskarżonym / SN : IV KR 177/70, OSNKW 1971 nr 1 , poz. 11: IV KR 426/73, OSNKW 1975 nr 3-4, poz. 42, nawet na jej wniosek , a przepisy art. 392 i 393 też nie mają zastosowania /SN I K ZP 37/94, OSNKW 1995, nr 3-4 poz 15, II K 97/09, OSNWSK 2009 nr 1 poz 1935/, natomiast protokół zawierający fałszywe zeznania odczytuje się w sprawie o przestępstwo złożenia fałszywych zeznań nie na podstawie art. 389, lecz jajo dokument na podstawie art. 393 par 1 / SN I KZP 12/91, OSNKW 1991, nr 10-12, poz. 46/

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż odczytanie zeznań złożonych w tej sprawie przez oskarżonych na podstawie art. 389 par 1 kpk stanowi rażące naruszenie tego przepisu, zaś uzasadnienie wyroku k. 213v, 214,215v,216 dowodzi nie tylko, iż mogło ono mieć wpływ na treść orzeczenia, ale rzeczywiście wpływ taki miało. Z tych też względów zaskarżony wyrok podlegał uchyleniu.

Rozpoznając ponownie sprawę sąd I instancji winien uwzględnić poczynione powyżej uwagi.

Niezależnie od powyższego sąd I instancji przy ponownym rozpoznaniu powinien mieć na uwadze także inne zarzuty, które podniesione zostały w skargach apelacyjnych obrońcy oskarżonego i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego.