Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 1

wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 16 marca 2021 roku

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 2 lipca 2019 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi w sprawie z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej ul. (...) w Ł. przeciwko A. M. i D. M. o zapłatę:

zasądził od A. M. i D. M. solidarnie na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej ul. (...) w Ł. kwotę 9.102,76 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 maja 2018 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 2273 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła strona pozwana skarżąc wyrok w części, tj., w zakresie należności ponad kwotę 4.750,48 zł oraz w zakresie zasądzonych kosztów postępowania w całości. W konsekwencji skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie kwoty głównej dochodzonej pozwem z kwoty 9.102,76 zł do kwoty 5.079,94 zł, a także o zmianę w przedmiocie zasądzonych kosztów postępowania poprzez obciążenie kosztami postępowania, za obie instancje, powódki.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie od pozwanych solidarnie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm prawem przepisanych. Nadto powódka ograniczyła powództwo do kwoty głównej 4.759,20 zł i odsetek w kwocie 329,46 zł. Powódka cofnęła powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 4.014,10 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Instytucję cofnięcia powództwa reguluje art. 203 k.p.c., który stanowi, iż pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Do czasu rozpoczęcia rozprawy (czyli wywołania sprawy przez przewodniczącego – art. 210 k.p.c.) wystarczy, że powód złoży samo oświadczenie, iż cofa pozew. Później nadal może on cofnąć pozew, ale tylko jeżeli oświadczy, że zrzeka się roszczenia, albo jeżeli pozwany wyrazi zgodę na cofnięcie pozwu. W orzecznictwie dominuje pogląd, że zrzeczenie obejmuje roszczenie materialnoprawne (Uchwała Sądu Najwyższego - zasada prawna z dnia 23 lutego 1970 roku, sygn. akt III CZP 81/69, LEX nr 1028). Oświadczenie powoda o cofnięciu pozwu może nastąpić w piśmie procesowym lub ustnie do protokołu rozprawy. Odwołanie tego oświadczenia procesowego jest dopuszczalne z przyczyn uzasadniających uchylenie się od skutków jego złożenia (np. w razie błędu czy podstępu) dopóty, dopóki postępowanie w następstwie cofnięcia pozwu nie zostało prawomocnie umorzone.

Cofnięcie pozwu jest cofnięciem wniosku o udzielenie ochrony prawnej roszczeniu procesowemu. Jest wyrazem prawa powoda do dysponowania przedmiotem procesu oraz przejawem odwołalności czynności procesowych. Jeżeli pozew zostanie skutecznie cofnięty, to udzielenie ochrony prawnej przez wydanie wyroku stanie się bezprzedmiotowe i niedopuszczalne, co skutkuje wydaniem przez Sąd na podstawie art. 355 k.p.c. postanowienia o umorzeniu postępowania.

Artykuł 203 § 2 k.p.c. stanowi, że cofnięcie pozwu niweczy skutki (zarówno procesowe jak i materialnoprawne) wywołane jego wniesieniem.

Sąd, co do zasady związany jest cofnięciem pozwu. Obowiązany jest jednak zawsze dokonać oceny, czy w świetle zgromadzonego materiału procesowego czynności wymienione w art. 203 § 4 nie są sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego lub czy zmierzają do obejścia prawa. Stwierdzenie tych okoliczności ma ten skutek, że mimo złożenia przez stronę odpowiedniego oświadczenia Sąd prowadzi nadal postępowanie, wydawszy uprzednio postanowienie stwierdzające uznanie tych czynności za niedopuszczalne i odmawiające umorzenia postępowania (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1966 roku, sygn. akt II CR 387/66, LEX nr 542). Sąd o przyczynach uznania cofnięcia pozwu za niedopuszczalne wypowiada się w uzasadnieniu orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie. Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd stwierdził, iż nie zachodzą przesłanki określone w art. 203 § 4 k.p.c., tym samym pozew w zakresie kwoty 4.014,10 zł został skutecznie cofnięty.

W postępowaniu apelacyjnym przepisy te mają zastosowanie w myśl art. 391 § 1 k.p.c., nadto stosownie do treści art. 386 § 3 k.p.c. jeżeli pozew ulega odrzuceniu albo zachodzi podstawa do umorzenia postępowania, sąd drugiej instancji uchyla wyrok oraz odrzuca pozew lub umarza postępowanie. Każda z przesłanek wymienionych w § 3 art. 386 k.p.c. stwarza bezwzględny obowiązek uchylenia zaskarżonego wyroku.

W realiach niniejszej sprawy należy zauważyć, że złożone na etapie postępowania apelacyjnego oświadczenie strony powodowej w przedmiocie cofnięcia powództwa w części nastąpiło wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie.

W konsekwencji powyższego skoro to powód odstąpił od egzekwowania roszczenia w zakresie kwoty 4.014,10 zł, to Sąd uchylił wyrok i umorzył postępowanie w tym zakresie.