Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2014 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: D. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 8 kwietnia 2013 r., znak: (...)

w sprawie: D. K.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej D. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia(...) r.,

2)  stwierdza, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 sierpnia 2011 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił przyznania ubezpieczonej D. K. od dnia (...)roku dalszego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie przepisu art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS ( Dz. U. z 2009 roku nr 153, poz. 1227)

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS ubezpieczona została uznana za zdolną do pracy zarobkowej.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczona, który wniósł o przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, iż aktualny stan jego zdrowia nie pozwala na podjęcie pracy zarobkowej.

W odpowiedzi na odwołanie ubezpieczonej, organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczona D. K. (- wykonująca ostatnio zawód poligrafa) do dnia 30 marca 2013 roku była uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 1 marca 2013 roku złożyła w pozwanym organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do renty na dalszy okres. Pozwany organ rentowy poddał ubezpieczoną badaniu przez lekarza orzecznika ZUS i komisję lekarską ZUS, którzy w wydanych orzeczeniach nie uznali ubezpieczonej za osobę niezdolną do wykonywania zatrudnienia.

-okoliczności bezsporne

W celu zweryfikowania orzeczeń wydanych przez lekarza orzecznika i komisję lekarską ZUS, Sąd powołał biegłych lekarzy sądowych z zakresu następujących specjalności: kardiologa, specjalisty medycyny pracy, i neurologa. Biegli w wydanej opinii w dniu 23 lipca 2013 roku rozpoznali u ubezpieczonej następujące schorzenia:

-przebyte leczenie operacyjne oponiaka okolicy Th11-Th12
-niedowład spastyczny kończyn dolnych z przewagą strony prawej
-chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z wielopoziomową dyskopatią
szyjną i lędźwiową.

-przewlekły zespół bólowy szyjny i lędźwiowo-krzyżowy objawowy.
-nadciśnienie tętnicze źle kontrolowane.

Biegli, po przeprowadzeniu badania przedmiotowego i materiału lekarskiego w aktach sprawy stwierdzili, że stan zdrowia ubezpieczonej upośledza sprawność jej organizmu w stopniu powodującym nadal okresową częściową niezdolność do pracy zgodnej z poziomem
posiadanych kwalifikacji. Przyczyną są choroby układu nerwowego i układu ruchu. Biegli podkreślili , że u ubezpieczonej nadal utrzymuje się niedowład spastyczny kończyn dolnych z przewagą po prawej oraz współistnieją przewlekłe objawowe zespoły bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego z okresami zaostrzeń. Nadciśnienie tętnicze wymaga korekty leczenia. Biegli określili także przeciwwskazania do pracy w postaci dźwigania i pracy w wymuszonej pozycji ciała.

W ocenie biegłych, aktualny stan zdrowia ubezpieczonej powoduje dalszą niezdolność do pracy na okres dwóch lat, czego przyczyną są schorzenia układu ruchu i układu nerwowego. Stąd też biegli nie zaobserwowali poprawy w stanie zdrowia ubezpieczonej. Wobec powyższego biegli nie podzielili orzeczenia wydanego przez lekarza orzecznika i komisję lekarską ZUS, wskazując przy tym, iż dysponowali tymi samymi dowodami co pozwany organ rentowy.

-dowód; opinia biegłych k. 14 akt sądowych

Po zapoznaniu się z opinią wydaną przez biegłych pozwany organ rentowy zgłosił do niej zastrzeżenia, w których wskazał, iż nie akceptuje opinii biegłych, ponieważ lekarz leczący ubezpieczoną oraz neurolog - członek komisji lekarskiej, nie stwierdzili deficytu w badaniu. Różnica
w objawach stwierdzonych przez wymienionych i badaniu biegłego może więc wynikać z braku obiektywizacji. Wobec powyższego, pozwany wniósł o przekazanie zastrzeżeń biegłym bądź oddalenie odwołania.

W opinii uzupełniającej wydanej przez biegłych w dniu 15.10. 2013 roku, biegli w całości podtrzymali wcześniej wydane orzeczenie, nadto wskazali, iż badana była leczona z powodu oponiaka i pozostaje w leczeniu neurologicznym z powodu bólów i zawrotów głowy. W wielokrotnym badaniu neurologicznym przez lekarza prowadzącego stwierdzono również niedowład kończyn dolnych z przewagą strony prawej z obecnymi objawami patologicznymi. Podczas badania sądowo-lekarskiego biegły neurolog stwierdził również niedowład kończyn dolnych z przewagą strony prawej z obecnymi objawami patologicznymi i lewostronną tendencją do objawów nieprawidłowych. Wobec powyższego biegli nie podzielili zastrzeżeń organu rentowego i opinia ich nie uległa zmianie.

- dowód: opinia uzupełniająca k. 35 akt sądowych

Po zapoznaniu się z opinią uzupełniającą biegłych, pozwany wniósł do niej zastrzeżenia, w których wskazał, iż przewodniczący Komisji Lekarskich ZUS nie akceptuje opinii biegłych, ponieważ nie odpowiada ona na poprzednie zarzuty - biegły stwierdził odchylenia w badaniu, które nie były nawet obecne w zapisie z leczenia ambulatoryjnego, nie było ich także podczas badania ZUS. Należy je więc traktować jako krótkotrwałe zaostrzenie, nie skutkujące długotrwałą niezdolnością do pracy.Wobec powyższego pozwany wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii drugiego zespołu biegłych bądź oddalenie odwołania.

W opinii uzupełniającej wydanej w dniu 3.12.2013 roku biegli w całości podtrzymali wcześniej wydane orzeczenia, nadto wskazali, iż przeprowadzone leczenie operacyjne usunięcia oponiaka w odcinku
piersiowym kręgosłupa skutkuje deficytem neurologicznym w postaci niedowładu kończyn dolnych o niewielkim nasileniu z przewagą strony prawej. Fakt ten potwierdzają, w ocenie biegłych, wcześniejsze wielokrotne badania neurologiczne, w tym również badanie lekarza konsultanta neurologa ZUS z dnia 12.01.2010 r. i Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 14.01.2010 r., którzy rozpoznali niewielką paraparezę (niedowład) kończyn dolnych. Badanie sądowo-lekarskie z dnia 11.10.2011 r. z udziałem neurochirurga również potwierdziło niedowład szczególnie prawej kończyny dolnej. Wielokrotne badanie neurologiczne lekarza specjalisty neurologa (k - od 16 do 22 akt ZUS) potwierdza istnienie niedowładu kończyn dolnych z przewagą strony prawej i obecnym objawem Babińskiego biegli przyjęli , iż te dolegliwości mają utrwalony charakter, a stopień nasilenia może się tylko powiększyć szczególnie przy obciążeniu pracą fizyczną.

-dowód: opinia uzupełniająca k. 52 akt sądowych

Po zapoznaniu się z wydaną przez biegłych opinią uzupełniającą, pozwany organ rentowy ponownie złożył do niej zastrzeżenia, w których wskazał, iż przewodniczący Komisji Lekarskich ZUS nie akceptuje opinii biegłych, ponieważ wiele schorzeń neurologicznych przebiega ze stopniową remisją odchyleń w badaniu. Nic więc dziwnego, że stan z 2010 r. odbiega od aktualnego badania neurologicznego, gdyż nastąpiła poprawa i odzyskanie zdolności do zatrudnienia na poziomie kwalifikacji.

Wobec czego pozwany wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii drugiego zespołu biegłych bądź oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd uwzględnił wydaną przez biegłych opinię wraz z opiniami uzupełniającymi i uznał ją za wyczerpującą, poddającą wszechstronnej analizie stan zdrowia ubezpieczonego w odniesieniu do jego możliwości zawodowych.

Opinia biegłych została szczegółowo uzasadniona, a ponadto wnioski w niej zawarte nie nasuwały wątpliwości, co do ich trafności, zatem brak było podstaw do dalszego prowadzenia postępowania dowodowego. Biegli są bowiem doświadczonymi specjalistami z tych dziedzin medycyny, które odpowiadały schorzeniom ubezpieczonego. Opinię wydali po zapoznaniu się z wszystkimi dokumentami leczenia przedłożonymi przez ubezpieczonego oraz po przeprowadzeniu stosowanego badania ubezpieczonego. Stanowisko swoje fachowo, logicznie i wyczerpująco uzasadnili, zatem brak było podstaw do dalszego prowadzenia postępowania dowodowego. Podkreślić należy, iż biegli w wydanych opiniach uzupełniających szczegółowo wyczerpująco odnieśli się do zarzutów organu rentowego, który po zapoznaniu się z ostatnią opinią uzupełniającą biegłych nie zgłosił do niej dalszych zastrzeżeń.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy uznał opinię biegłych sądowych za miarodajną dla oceny stanu zdrowia ubezpieczonej.

Przedmiotem niniejszego postępowania jest prawo ubezpieczonej do renty z tytułu niezdolności do pracy. Spór stron w tej kwestii należy więc rozstrzygać w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych / t.j. Dz. U. z 2009 roku nr 153 poz. 1227/,a ściślej rzecz ujmując m.in. o treść art. 57 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w okresie składkowym lub nieskładkowym albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Podstawą przyznania renty jest ustalenie, że osoba dochodząca tego świadczenia jest niezdolna do pracy, a więc jest częściowo lub całkowicie niezdolna do wykonywania zatrudnienia, a po przesądzeniu tej przesłanki, czy posiada ona wymagany okres zatrudnienia i czy niezdolność do pracy powstała w odpowiednim okresie.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności po przekwalifikowaniu. Częściowo niezdolną do pracy jest zgodnie z ust. 3 cytowanego przepisu osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Oceniając stopień niezdolności do pracy należy, w myśl art. 13 wymienionej ustawy, uwzględnić stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, możliwość przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Dokonując analizy stanu zdrowia ubezpieczonej przez pryzmat wszystkich wymienionych wyżej przesłanek, Sąd doszedł do przekonania, że występujące u ubezpieczonej schorzenia stanowią podstawę orzeczenia o niezdolności do pracy na okres wskazany w opinii biegłych. Zastrzeżenia organu rentowego do opinii biegłych zostały rozpoznane przez biegłych, którzy wyjaśnili w sposób wyczerpujący iż

przeprowadzone leczenie operacyjne usunięcia oponiaka w odcinku
piersiowym kręgosłupa skutkuje deficytem neurologicznym w postaci niedowładu kończyn dolnych o niewielkim nasileniu z przewagą strony prawej a fakt ten potwierdzają wcześniejsze wielokrotne badania neurologiczne, w tym również badanie lekarza konsultanta neurologa ZUS, w których rozpoznano niedowład kończyn dolnych. Niedowład szczególnie prawej kończyny dolnej potwierdziło badanie sądowo-lekarskie z dnia 11.10.2011 r. Z uwagi na wieloletni (od 2003 r.) przebieg schorzenia. biegli wysnuli wniosek, który w pełni podziela Sąd Okręgowy, iż dolegliwości mają utrwalony charakter, a stopień nasilenia może się tylko powiększyć szczególnie przy obciążeniu pracą fizyczną.

Skoro organ rentowy nie wykazał, by w stanie zdrowia ubezpieczonej nastąpiła poprawa a kolejne zastrzeżenia organu sformułowane w piśmie procesowym z dnia 23.12.2013 r. stanowiły powtórzenie dotychczasowych, na które biegli odpowiedzieli w opinii uzupełniającej z dnia 3.12.2013 r., Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do dalszego prowadzenia postępowania dowodowego i oddalił wniosek organu rentowego o powołanie w sprawie nowego zespołu biegłych.

Jak z powyższego wynika ubezpieczona spełnia przesłanki uzasadniające przyznanie prawa do renty wymienione w art. 57 cytowanej ustawy z dnia 17 grudnia 1998roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, albowiem biegli lekarze sądowi w wyniku przeprowadzonego badania orzekli, iż ubezpieczona jest nadal częściowo niezdolna do pracy do kwietnia 2013 roku.

Mając na względzie powyższe okoliczności, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w punkcie 1 wyroku.

W punkcie 2 wyroku Sąd Okręgowy zgodnie z przepisem art. 118 1a ustawy emerytalno - rentowej FUS z urzędu orzekał w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w okolicznościach przedmiotowej sprawy wystąpiły podstawy do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego, bowiem dowody zaprezentowane w trakcie postępowania sądowego były tożsame z dowodami, którymi dysponował pozwany organ rentowy w trakcie prowadzonego postępowania orzeczniczego. Oznacza to, że przyczyną, dla której ubezpieczona uzyskała prawo do żądanego świadczenia dopiero w następstwie postępowania sądowego nie były dowody, do których organ rentowy nie mógłby się wcześniej ustosunkować a jedynie sama odmienna ocena stanu jej zdrowia dokonana przez biegłych sądowych, wobec czego wystąpiły podstawy do stwierdzenia odpowiedzialności pozwanego organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

SSO Ewa Milczarek