Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Kole Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Pietruszka

Protokolant: st. sekr. sąd. Alicja Kleczkowska

po rozpoznaniu w dniu 29 grudnia 2021 roku w Kole

sprawy z powództwa małoletniego J. U. zastępowanego przez matkę K. U.

przeciwko R. U.

o podwyższenie alimentów

• I.  Podwyższa alimenty od pozwanego R. U. na rzecz małoletniego syna J. U. do kwoty po 800,00 zł (osiemset złotych) miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniego K. U., do dnia 10 – go każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności, poczynając od dnia 1 sierpnia 2021 roku i to w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Kole z dnia 7 maja 2015 roku w sprawie sygnatura akt III RC 78/15,

  II.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kole kwotę 200,00 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

  III.  Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

S ę d z i a :

Agnieszka Pietruszka

Sygnatura akt III RC 190/21

UZASADNIENIE

Działająca w imieniu małoletniego syna J. U. – jego matka K. U.- wniosła o podwyższenie od pozwanego R. U. alimentów na jego rzecz do kwoty po 800 zł miesięcznie. W uzasadnieniu podniosła , iż ostatnie alimenty były zasądzone w 2015 r. i od tego czasu potrzeby małoletniego wzrosły. Powód ma 16 lat i uczęszcza do szkoły średniej w P.. Jego potrzeby oceniła na kwotę dochodzoną pozwem. Matka powoda nie pracuje, zajmuje się domem i wychowaniem syna.

Pozwany – R. U. wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc iż dochodzona kwota alimentów jest poza jego zasięgiem i nie jest adekwatna do jego sytuacji materialno-finansowej. Na utrzymaniu pozwanego jest również 6-letnia córka J.. Wynagrodzenie pozwanego wynosi 2.156,31 zł netto, z której to kwoty pozwany pokrywa koszty utrzymania rodziny oraz koszty utrzymania mieszkania. Ponadto pozwany ponosi koszty związane z dojazdem na kontakty z synem. R. U. zmaga się również z problemami zdrowotnymi, przeszedł 3 operacje, systematycznie przyjmuje leki. Pozwany nie ma żadnego majątku, oszczędności, ani możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia. Jego zdaniem, matka małoletniego nie przedstawiła żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń i nie wykazała aby usprawiedliwione potrzeby syna wzrosły na tyle, żeby ustalić alimenty na poziomie 800 zł miesięcznie. Ponadto pozwany podniósł , iż matka małoletniego pracuje w sklepie oraz wyjeżdża okresowo do pracy zagranicę. Małoletni jest zdrowy, nie uczestniczy w dodatkowych zajęciach, a w jego utrzymaniu pomaga konkubent matki

Sąd ustalił co następuje :

Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Kole w dniu 7.05.2015 r. R. U. zobowiązał się płacić alimenty na rzecz małoletniego syna J. U. w kwocie po 500 zł miesięcznie, poczynając od kwietnia 2015 r., w miejsce alimentów ustalonych wyrokiem z dnia 6.12.2011 r.

(dowód: akta III RC 78/15 Sądu Rejonowego w Kole )

Małoletni J. miał wówczas 9 lat i był uczniem klasy III szkoły podstawowej. Ćwiczenia edukacyjne kosztowały 125 zł, a pozostała wyprawka około 250 zł. Małoletni brał udział w szkolnej wycieczce, która kosztowała 65 zł. Ponadto K. U. opłacała comiesięczną składkę klasową w kwocie 6 zł oraz jednorazową składkę na radę rodziców w kwocie 25 zł. Z uwagi na wadę zgryzu J. został skierowany do poradni ortodontycznej. Pozostawał także pod kontrolą lekarską z powodu krótszej nogi.

(dowód: k.4-11 akt III RC 78/15 Sądu Rejonowego w Kole )

K. U. była zarejestrowana w urzędzie pracy. Nie otrzymywała z tego tytułu żadnych świadczeń. Pozostawała w nieformalnym związku z B. M., z którym wychowywała także ich 3-letniego syna F.. Konkubent nie pracował, starał się o przyznanie świadczenia rentowego. Leczył się z powodu cukrzycy. Matka powoda i jej partner wynajmowali dom, i za wynajem płacili 300 zł miesięcznie oraz pokrywali inne opłaty jak np. za energię. Rodzina otrzymywała zasiłki z pomocy społecznej. W okresie od lutego do kwietnia K. U. otrzymała zasiłki rodzinne na obydwu synów w łącznej kwocie 549 zł. W tym samym czasie otrzymała również zasiłek okresowy w kwocie 620,50 zł miesięcznie

(dowód: k.39-42 akt III RC 78/15 Sądu Rejonowego w Kole )

R. U. od lipca 2014 r. pracował jako operator dźwigów w firmie (...)- Usługi dźwigiem. Według umowy jego wynagrodzenie wynosiło 2000 zł brutto tj. 1.475 zł netto miesięcznie. W styczniu, lutym i marcu otrzymał premię uznaniową w kwocie 1000 zł brutto. Okresowo pozwany pracowała w delegacji.

(dowód: k.26, 43 akt III RC 78/15 Sądu Rejonowego w Kole )

R. U. w 2013 r. zawarł kolejny związek małżeński. Żona pozwanego –P. U. pracowała jako księgowa. Jej wynagrodzenie wynosiło średnio 2.100 zł miesięcznie. Od kwietnia 2015r. pozostawała na zwolnieniu lekarskim z uwagi na ciążę. Pozwany wraz z żoną zamieszkiwali w mieszkaniu teściów, z którymi prowadzili wspólne gospodarstwo domowe. Teściowie planowali wyprowadzić się z końcem roku. Czynsz wynosił średnio 400 zł miesięcznie, a nadto regulowali koszty energii elektrycznej.

(dowód: k.29-31, 36 , 44 akt III RC 78/15 Sądu Rejonowego w Kole )

Pozwany utrzymywał kontakt z synem, co 2 tygodnie zabierał go na weekend do swojej matki. Małoletni spędził też z ojcem jeden miesiąc w okresie wakacji.

(dowód: akta III RC 78/15 Sądu Rejonowego w Kole )

Małoletni J. ma obecnie 16 lat i jest uczniem II klasy Szkoły Zawodowej w P.. Uczy się w zawodzie mechanik maszyn rolniczych. Powód kupił dla siebie podręczniki, przy czym część z nich była używana i zapłacił za nie około 300 zł. Do szkoły dojeżdża autobusem, a bilet miesięczny kosztuje 98 zł. Do biletu ma przyznane z pomocy społecznej dofinansowanie w kwocie 50 zł. Przez dwa dni w tygodniu powód ma praktyki na szkolnych warsztatach. W ramach szkoły ma możliwość uczestniczenia w kursie na prawo jazdy zarówno na ciągnik jak i samochody osobowe. Uczniowie nie płacą za kurs, a jedynie muszą pokryć koszty egzaminu. Egzamin na ciągnik będzie kosztował około 150 zł.

( dowód : zeznania matki powoda k.38v-39)

Powód wraz z rodziną od lipca u.br. zamieszkuje w K.. K. U. i jej partner wynajmują mieszkanie i za wynajem płacą 1.400 zł oraz pokrywają koszty energii elektrycznej w kwocie około 200 zł. Matka powoda pracuje jako sprzedawca w sklepie spożywczym. Pracę podjęła w połowie października. Została przyjęta na zastępstwo za pracownicę, która jest na zwolnieniu lekarskim z powodu ciąży. Do tego czasu była zarejestrowana w urzędzie pracy. Za pierwszy miesiąc otrzymała wynagrodzenie w kwocie 730 zł.

( dowód : zeznania matki powoda k.38v-39)

(...) K. U. obecnie nie pracuje, jest zarejestrowany w urzędzie pracy. Nadal leczy się z powodu cukrzycy. Ich syn F. uczęszcza do klasy III szkoły podstawowej. K. U. na obydwu synów pobiera świadczenie wychowawcze 500+ oraz zasiłki rodzinne. Małoletni F. korzysta w szkole z obiadów, refundowanych przez pomoc społeczną.

( dowód : zeznania matki powoda k.38v-39)

R. U. od lipca 2020 r. jest zatrudniony w firmie (...) jako operator dźwigu (obsługa żurawi samojezdnych). Jego wynagrodzenie wynosi według umowy 3.000 zł brutto tj. 2.202,72 zł netto.

(dowód: zaświadczenie (...) s.c. z dnia 23.09.2021 r. k.16-16v, zeznania pozwanego k.39)

Pozwany mieszka z żoną i 6-letnią córką J.. Żona nadal pracuje jako księgowa i zarabia 2.800 zł brutto miesięcznie. Małoletnia córka uczęszcza do przedszkola. Jest zdrowym dzieckiem. Pozwany otrzymuje na córkę świadczenie wychowawcze. Pozwany z rodziną nadal zajmuje mieszkanie teściów. Czynsz związany z tym lokalem wynosi około 700 zł miesięcznie, ponadto opłacają energię elektryczną (ponad 350zł za 2 miesiące), internet z telewizją ( 90 zł ), telefon (75 zł). R. U. 3-krotnie miał operację na kolano. Obecnie przyjmuje leki przeciwbólowe. Jego żona leczy się z powodu depresji. Raz w miesiącu ma wyznaczane wizyty kontrolne u psychiatry, a każda wizyta kosztuje 100 zł.

( dowód : zawiadomienie o zmianie wysokości opłat z dnia 9.09.2021 r. k.17, faktura vat z dnia 2.08.2021 r. k.18 oraz z dnia 7.09.2021 r. k.19, szczegóły transakcji k.20-21, odpis skrócony aktu urodzenia k.30, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 12.11.2021 r. k.31; zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu za rok2020 k.32-36; zeznania pozwanego k.39)

R. U. utrzymuje kontakt z synem. Z uwagi na trudne warunki mieszkaniowe w P., spotkania odbywają się u matki pozwanego.

(okoliczność bezsporna)

Sąd zważył co następuje:

Matka małoletniego powoda wniosła o podwyższenie alimentów na rzecz syna do kwoty po 800 zł miesięcznie. Podstawą zgłoszonego żądania jest art. 138 kro, zgodnie z którym, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków - uzasadniającą podwyższenie alimentów - rozumiane jest istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też zwiększenie się możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, które to przesłanki w myśl art. 135  1 kro wyznaczają zakres obowiązku alimentacyjnego.

Stwierdzić należy , iż taka zmiana stosunków nastąpiła w niniejszej sprawie, tym bardziej , iż od ustalenia alimentów upłynął okres ponad 6 lat. Zgodnie natomiast ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, różnica wieku dziecka spowodowana upływem czasu od daty orzeczenia określającego wysokość alimentów, sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb związanych np. z uczęszczaniem do szkoły, co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia zwiększonych wydatków (orzeczenie SN z dnia 1.06.1965r. I CZ 135/64 , nie publ. ). W kontekście tego orzeczenia, należy stwierdzić , iż we wskazanym okresie nastąpił wzrost kosztów utrzymania powoda, albowiem małoletni J. w okresie ostatniej sprawy uczęszczał do szkoły podstawowej, podczas gdy obecnie jest już uczniem szkoły średniej. Aktualne potrzeby powoda obejmują zatem właśnie wydatki związane ze szkołą, a w szczególności koszty zakupu podręczników, akcesoriów szkolnych oraz pozostałe wydatki związane z codziennymi kosztami utrzymania takimi jak wyżywienie, kupno odzieży, obuwia. Istotne znaczenia ma przy tym okoliczność, iż małoletni uczy się poza miejscem swojego zamieszkania, co wiąże się z konieczności ponoszenia kosztów dojazdu do szkoły. Ponadto podkreślić należy, iż J. mając 16 lat, znajduje się zatem w fazie intensywnego rozwoju fizycznego. Nie zasługuje przy tym na uwzględnienie zarzut pozwanego, iż strona powodowa nie wykazała jakie są fatycznie koszty utrzymania powoda, mimo iż była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika. Określenie wysokości świadczeń alimentacyjnych, uwarunkowanych kosztami utrzymania (wyżywienie, mieszkanie, odzież) i wychowania, w odniesieniu do dzieci (dbałość o fizyczny i intelektualny rozwój) jest wprawdzie domeną ustaleń na podstawie dowodów, ale uwzględniającą także zasady doświadczenia życiowego (Orz. SN z 29.11.1949 r. Wa.C 167/49 , NP. 1951 , nr 2 s.52 ). W ocenie Sądu nie jest zatem konieczne dokładne wykazanie comiesięcznych kosztów utrzymania powoda. Uwzględniając natomiast zasady doświadczenia życiowego nie powinno budzić wątpliwości, iż koszty utrzymania nastoletniego powoda wynoszą średnio 1.200 zł miesięcznie. Sąd zatem nie podziela stanowiska pełnomocnika powoda, który w uzasadnieniu pozwu stwierdził, iż „wycenia” koszty utrzymania małoletniego na kwotę dochodzoną pozwem, albowiem takie stwierdzenie wydaje się oderwane od rzeczywistości.

Obowiązek alimentacyjny , jak zaznaczono powyżej , zależy także od możliwości zarobkowych osoby zobowiązanej. Stwierdzić należy, iż sytuacja pozwanego nie uległa zasadniczo zmianie od zakończenia sprawy III RC 75/15, albowiem zarówno w toku poprzedniej sprawy, jak i obecnie, R. U. jest zatrudniony jako operator dźwigu, mimo iż pracuje w innej firmie. Zmiana pracodawcy nie spowodowała znaczącej zmiany warunków pracy, albowiem zarówno w toku poprzedniej sprawy, jak i obecnie pozwany według umowy uzyskuje wynagrodzenie na poziomie płacy minimalnej. W 2015 r. płaca minimalna wynosiła bowiem 1.750 zł brutto, podczas gdy wynagrodzenie pozwanego wynosiło 2000 zł brutto (było zatem wyższe zaledwie o 250 zł wyższe od płacy minimalnej), a w 2021 r. płaca minimalna wynosiła 2.800 zł brutto, a wynagrodzenie pozwanego 3.000 zł brutto (było zatem wyższe o 200 zł). Zdaniem Sądu uzyskiwanie wynagrodzenia na takim poziomie budzi poważne wątpliwości, zważywszy na wieloletnie doświadczenie zawodowe pozwanego na stanowisku operatora dźwigu, jak i na powszechnie znany poziom płac w branży usług budowalnych. W konsekwencji należy stwierdzić, iż pozwany nie wykorzystuje w pełni posiadanych możliwości zarobkowych, ewentualnie nie ujawnia wszystkich swoich dochodów przed Sądem. Zgodnie natomiast z obowiązującymi przepisami, osoba na której ciąży obowiązek alimentacyjny względem osób małoletniego, winna w pełni wykorzystywać swe siły , kwalifikacje i uzdolnienia w celu uzyskiwania dochodów niezbędnych do zaspokojenia jego potrzeb.

W ocenie Sądu, podwyższenie alimentów jest poza tym w pełni uzasadnione, gdyby nawet przyjąć, iż pozwany wykorzystuje w pełni posiadane możliwości zarobkowe. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika bowiem, iż na przestrzeni 6 lat wynagrodzenie pozwanego wzrosło o ponad 700 zł.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt I wyroku.

Uwzględniając powództwo Sąd miał na uwadze , iż matka powoda także winna partycypować w kosztach utrzymania syna. Zgodnie z obowiązującymi przepisami , obowiązek alimentacyjny obciąża każdego z rodziców odpowiednio do posiadanych przez nich możliwości zarobkowych. Zdaniem Sądu możliwości zarobkowe pozwanego, mającego stałą pracę, wieloletnie doświadczenie zawodowe, są lepsze niż matki małoletniego i dlatego w większym zakresie winien partycypować w kosztach utrzymania J.. Poza tym to matka powoda przez ostatnie lata ponosiła koszty zwiększających się wydatków związanych z utrzymaniem syna, skoro alimenty pozostawały w niezmienionej wysokości przez 6 lat.

Ustalając zakres obowiązku alimentacyjnego, Sąd uwzględnił, iż pozwany posiada jeszcze na utrzymaniu małoletnią córkę, dla zachowania równowagi między wszystkimi uprawnionymi ( t.5 do art. 135 kro „Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem” pod redakcja Janusza Pietrzykowskiego. Wydawnictwo Prawnicze 1993).

Sąd uwzględnił również, iż pozwany utrzymuje kontakty z synem i ponosi z tego tytułu koszty, ale należy podkreślić, iż okoliczność ta była ustalana i uwzględniana również w toku poprzedniej sprawy o alimenty.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 § 1 kpc ( pkt II wyroku ).

Rygor natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 kpc.

Sędzia Agnieszka Pietruszka