Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 grudnia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 grudnia 2021 roku w Sieradzu

odwołania E. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 28.10.2021 r. Nr (...)

w sprawie E. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o rekompensatę

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje E. J. prawo do rekompensaty do emerytury od 16 października 2021 roku.

Sygn. akt IV U 634/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 28.10.2021r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił E. J. prawa do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach z uwagi na brak spełnienia przesłanki 15 – letniego stażu w szczególnych warunkach; udowodniła 14 lat, 2 miesiące i 29 dni.

Nie podzielając powyższej decyzji w/w złożyła odwołanie, wnosząc o przyznanie prawa do przedmiotowego świadczenia. Precyzując stanowisko, wnosiła o uwzględnienie do szczególnych warunków okresu zatrudnienia w (...) Zakładach (...).

W odpowiedzi organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. J. urodziła się (...), uprawniona do emerytury od (...).

W okresie od 1.09.1976 – 31.05.1990, była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Zakładach (...) z tym, że do 24.06.1978, była uczniem (...) w zawodzie tkacza, od 12.11.1982 – 31.01.1989, korzystała z urlopu wychowawczego. Pod (...)podlegały 4 zakłady, które były wyodrębnione z (...) w Ł., a jednym z nich był zakład w H..

Po ukończeniu (...), od 25.06.1978r., do przejścia na urlop wychowawczy, odwołująca wykonywała pracę tkacza, pracowała na krosnach mechanicznych. W tym czasie były produkowane narzuty w pasy z przędzy bawełnianej, które eksportowano do Chin, b. ZSRR i innych krajów. Praca była na 3 zmiany, a w czasie stanu wojennego były 2 zmiany. Gdy odwołująca była w ciąży, z dniem 20.01.1982r., powierzono wnioskodawczyni stanowisko sortowacza i przebieracza cewek ręcznie i pracowała w tym czasie na oddziale przygotowawczym, zajmowała się sortowaniem cewek ponumerowanych, które były później transportowane na przędzalnię. W tkalni praca ciężarnej była zabroniona. Podczas pracy uciążliwy był hałas i kurz. Po urlopie wychowawczym, E. J. ponowne podjęła pracę na stanowisku tkacza.

W dniu 13.01.1989r., E. J. zwróciła się do Dyrekcji(...) o przeniesienie z zakładów nr (...) do zakładów H., gdyż miałby wtedy bliżej do pracy, na co uzyskała zgodę. Odwołująca zajęła miejsce tkaczki, która przeszła na emeryturę i od 1.02.1989r., wnioskodawczyni została zatrudniona jako tkacz rezerwa, a od 1.03.1989r., jako stały tkacz obsługujący 10 krosien CTB produkcji radzieckiej. Wtedy zajmowała się tkaniem materiałów technicznych bawełnianych, np. podklejanych pod papę oraz medycznych, tj. gaza, pościel do szpitali. W 1994r., zakład w H. został zlikwidowany i na jego bazie powstały (...) S. A. W związku z likwidacją zakładu, z dniem 31.05.1990r. wnioskodawczyni została zwolniona z pracy i podjęła pracę jako tkacz w (...) S.A. od 5.05.1994r. (zeznania wnioskodawczyni – na nagraniu CD – 00:14:00 - 00:19:45 k. 45, uwierzytelnione kserokopie akt osobowych zawierające m.in.: świadectwo pracy, angaże, karty obiegowe zmiany, wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego, wniosek o przeniesienie do zakładów H., karta zarobkowa/akta sprawy).

W dniu 21.10.2020r., E. J. złożyła w ZUS wniosek o przyznanie rekompensaty do emerytury, załączając świadectwo pracy z okresu zatrudnienia w (...) S.A. od 5.05.1994 – 19.10.2021 (wniosek, świadectwo pracy k. 10 - 11/akta ZUS).

Po rozpoznaniu wniosku ZUS zaliczył do pracy w szczególnych warunkach 14 lat, 2 miesiące i 29 dni, z wyłączeniem okresów niezdolności do pracy, tj. od: 5.05.1994 – 20.05.1994, 22.05.1994 – 21.09.1989, 4.10.1998 – 30.10.2005, 1.11.2005 – 13.12.2005, 17.12.2005 – 31.12.2008 (k. 12/akta ZUS).

Decyzją z 28.10.2021r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił E. J. prawa do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach z uwagi na brak spełnienia przesłanki 15 – letniego stażu w szczególnych warunkach; udowodniła 14 lat, 2 miesiące i 29 dni (decyzja k. 13/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym.

Okoliczności dotyczące zatrudnienia i charakteru pracy wnioskodawczyni w (...) Zakładach (...), Sąd ustalił na podstawie akt osobowych zawierających szczegółowy przebieg i charakter wykonywanej pracy odwołującej oraz na podstawie zeznań wnioskodawczyni którym dał wiarę jako korelującym z dokumentacją osobową. W świetle materiału dowodowego zachodzą uzasadnione podstawy do uzupełnienia wnioskodawczyni stażu pracy w szczególnych warunkach. Z materiału dowodowego wynika bowiem, że w okresie zatrudnienia w (...) Zakładach (...), po ukończeniu (...), od 25.06.1978, E. J. pracowała jako tkacz na krosnach mechanicznych do 20.01.1982r., kiedy powierzono odwołującej stanowisko sortowacza i przebieracza cewek ręcznie w oddziale przygotowawczym i zajmowała się sortowaniem cewek Następnie po urlopie wychowawczym, od 1.02.1989r., wnioskodawczyni została zatrudniona jako tkacz rezerwa, a od 1.03.1989r. do końca zatrudnienia, jako stały tkacz obsługujący 10 krosien CTB produkcji radzieckiej i zajmowała się tkaniem materiałów technicznych bawełnianych oraz medycznych, tj. gaza, pościel do szpitali.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 2 pkt 5 ustawy z 9.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017r., poz. 644 ze zm.), rekompensata - odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Jak wynika z art. 21 cyt. ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. W taki sposób istotę rekompensaty określa zresztą sam ustawodawca, definiując ją w art. 2 pkt 5 ustawy o e. p.

Definicję pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uprawniającą do wcześniejszej emerytury reguluje art. 32 ustawy emerytalno – rentowej oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z §3 i §4 cyt. rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeżeli łącznie spełnia warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet, ma wymagany „okres zatrudnienia” 25 lat, w tym przepracował co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Postępowanie dowodowe wykazało jednoznaczne, że wnioskodawczyni w okresie zatrudnienia w (...) Zakładach (...), po ukończeniu (...), od 25.06.1978, E. J. pracowała jako tkacz na krosnach mechanicznych do 20.01.1982r. Ten sam rodzaj pracy wykonywała po powrocie z urlopu wychowawczego od 1.02.1989r., kiedy została zatrudniona jako tkacz rezerwa, a od 1.03.1989r. do końca zatrudnienia, jako stały tkacz obsługujący 10 krosien CTB. Jest to praca kwalifikowana jako praca w szczególnych warunkach wymieniona w wykazie A Dział VII poz. 4 stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego (…) oraz powtórzona w wykazie A Dział VII poz. 4 pkt 48 stanowiącym załącznik nr 4 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z 7.08.1987r. , mającego charakter pomocniczy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał E. J. prawo do rekompensaty do emerytury od 16.10.2021r.